De opkomst van het nationaal-socialisme in Duitsland
De vijfde opdracht gaat over de opkomst van de politieke beweging
die Adolf Hitler aan de macht zou brengen,
het nationaal-socialisme. Hoe kwamen de Duitsers ertoe,
hun steun te geven aan een partij die de democratie wilde afschaffen en
opnieuw een wereldoorlog wilde beginnen?
Aan het eind van deze les kun je:
de belangrijkste kenmerken noemen van het nationaal-socialisme in Duitsland.
aangeven welke invloed het nationaal-socialisme had op de ontwikkelingen in Duitsland tussen de wereldoorlogen.
Beschrijven hoe de opkomst van het nationaal-socialisme mede oorzaak werd
van het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog.
Eindproduct
Als eindproduct van deze les maak je een presentatie over kinderen
tijdens de dictatuur van het nationaal-socialisme.
Werkwijze
Groepsgrootte
Je werkt alleen.
Benodigdheden
een computer met internet;
powerpoint of een ander presentatieprogramma.
Tijd
Je hebt ongeveer drie lessen nodig voor deze opdracht.
Stap 1
Duitsland na de Eerste Wereldoorlog
Ga naar de Kennisbank geschiedenis:
Ga naar het onderdeel ‘Oorzaken Tweede Wereldoorlog’ en
lees de tekst bij de verschillende onderdelen.
Bekijk ook nog eens het onderdeel De economische crisis, onderdeel Situatie Duitsland.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Kies het tweede onderdeel 'Nationaal-socialisme' en
bestudeer het onderwerp 'Politieke situatie in Duitsland' op pagina 2.
Kies het vierde onderdeel 'Personen' en lees de uitspraak van Hitler.
Bij de Tweede Wereldoorlog denkt iedereen natuurlijk aan de Duitse leider Adolf Hitler.
Hij maakte de nationaal-socialistische partij groot en wist van Duitsland een dictatuur te maken.
Wie was hij en welke politieke ideeën had hij?
Probeer samen met een klasgenoot onderstaande vragen over Hitler te beantwoorden.
Laat de antwoorden zien aan je docent.
Noem drie zaken die Hitler sterk hebben beïnvloed voordat hij lid werd van de NSDAP.
Leg uit welke invloed deze zaken op hem hadden.
Wat voor mensen werden vooral lid van de NSDAP - en waarom?
Onder welke omstandigheden schreef Hitler zijn boek Mein Kampf?
Waarom had Hitler weinig succes in de jaren tussen 1923 en 1929?
Stap 4
Het nationaal-socialisme
Ga naar de Kennisbank geschiedenis:
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Bekijk de afbeelding 'Erst Essen, dann miete' hieronder.
Bedenk daar zelf een bijschrift bij!
Schrijf dit op en vergelijk het met dat van een klasgenoot.
Stap 5
Entartete Kunst
Ga naar de Kennisbank geschiedenis:
Bekijk nog eens de afbeeldingen bij 'Nazificatie maatschappij'.
Bekijk nu de kunstwerken hiernaast en beantwoord de vraag.
Welke afbeelding was volgens de nazi’s een voorbeeld van ‘entartete' Kunst’?
Één antwoord is juist.
Afbeelding 1, omdat de vrouw een vredestak draagt.
Afbeelding 1, omdat het schilderij in moderne stijl is geschilderd.
Afbeelding 2, omdat het beeld naakt en dus onfatsoenlijk is.
Afbeelding 2, omdat dit een voorbeeld is van abstracte kunst.
Stap 6
Persoon: Sophie Scholl
Tijdens de nazi-regering van Hitler vanaf 1933 krijgen mensen met een eigen,
afwijkende mening het steeds moeilijker.
Ondanks de voortdurende nazipropaganda op scholen en
jeugdverenigingen zijn er ook jongeren die niet geloven in de mooie beloften van Hitler.
Hans en Sophie Scholl, twee studenten, gaan zich verzetten tegen de nazi-ideeën.
Zij verspreiden artikelen (vlugschriften),
waarin ze oproepen tot verzet tegen het nationaal-socialisme.
Zoek op internet meer informatie over Hans en Sophie Scholl en bekijk deze video.
Hierin wordt Sophie ondervraagd door een nazi-rechercheur.
Beantwoord daarna de volgende vragen en lever de antwoorden in bij je docent.
Vragen
Hoe heette de verzetsgroep waarin Sophie meedeed?
Waardoor werd deze verzetsgroep uiteindelijk gepakt?
Hoe liep het af met Sophie en Hans?
Waarom wil Sophie zich niet aanpassen aan de wet?
Welk voorbeeld van rassenhaat geeft Sophie in de film?
Hoe denkt de nazi-rechercheur over het doden van geesteszieke kinderen? En Sophie?
Welke rol speelt het geloof in Sophies leven?
Op de afbeelding zie je een Duitse postzegel met Sophie Scholl.
Wanneer en waarom werd deze postzegel in Duitsland uitgegeven?
Stap 7
Anne Frank
Opdracht 1
Klik op de afbeelding om naar de Geschiedeniscanon te gaan.
Lees de informatie over Anne Frank en bekijk de Canonclip.
Beantwoord daarna de vragen onderaan de pagina.
Opdracht 2
Bespreek met je groep:
Welk antwoord zou jij geven op de laatste vraag in de Canonclip:
Waar komt rassenhaat vandaan?
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Eindproduct: Jong zijn in een dictatuur
De levensverhalen van Sophie Scholl en Anne Frank maken
wel duidelijk dat ook de jeugd te lijden had onder de ideeën van het nationaal-socialisme.
Onderzoek nu zelf,
op welke manieren Duitse kinderen tijdens de regering van Hitler werden beïnvloed
door de nationaal-socialistische ideologie.
Hiervoor kan je de volgende website gebruiken over de hitlerjugend: www.go2war2.nl. Maak een powerpointpresentatie
(of een Prezi of een andere vorm van presentatie) over het thema:
Jong zijn in een dictatuur
Geef in je presentatie minstens zes voorbeelden van de invloed,
die het nationaal-socialisme had op de jeugd van Duitsland tijdens de Hitler-dictatuur.
Zoek hiervoor passende afbeeldingen en schrijf steeds een paar regels toelichting erbij.
Lever je presentatie in bij je docent of publiceer hem via de ELO!
Antwoorden
Stap 5
Afbeelding 1, omdat het schilderij in moderne stijl is geschilderd.
Begrippenlijst
Propaganda
Communicatie die heel sterk één enkele boodschap laat horen en vaak de waarheid heel simpel voorstelt. Propaganda had in de Tweede Wereldoorlog vaak de vorm van posters.
Indoctrinatie
Het doordringen van de gedachten van mensen, door ze maar één kant van het verhaal te laten horen.
Gelijkschaling
De samenleving dwingen zich aan te passen en te gehoorzamen aan de opvattingen van de heersende klasse in dit geval de NSDAP.
Rassenwetten
De nazi’s wilden een ‘zuiver volk’ creëren. Daarom moesten mensen die zogenaamd minder waren verdwijnen.
Nationaal-socialisme
Het nationaalsocialisme, ook wel ingekort tot nazisme, is een aan het fascisme verwante ideologie die na de Eerste Wereldoorlog in Duitsland ontstond. Deze ideologie is gebaseerd op de rassenleer. Het arische ras is volgens nazi’s superieur aan alle andere rassen.
Totalitaire staat
Een staat waarin de politieke leiding (vaak een dictator) alle onderdelen van het bestuur en het leven bepaalt.
Rijkskanselier
Tussen 1871 en 1946 was dit de titel van het hoofd van de Duitse regering. Op 30 januari 1933 werd Hitler door Rijkspresident Von Hindenburg benoemd tot rijkskanselier.
Algemeen kiesrecht
Het systeem waarbij iedere burger (vanaf een bepaalde leeftijdsgrens) kiesrecht of stemrecht mag uitoefenen.
Nazificatie
De machtsovername van Adolf Hitler in 1933 had zeer ingrijpende gevolgen voor de maatschappij. Er was voortaan nog maar één politieke partij en heel het leven stond vanaf nu in dienst van het nationaal-socialisme.
Verkiezingen 1932
Bij de verkiezingen van 1932 werd de NSDAP met 37,4 % van de stemmen de grootste partij van Duitsland. Mede door de beloften op economische hervormingen en een uitweg uit de crisis. Hitler beloofde degene te straffen die volgens hem verantwoordelijk waren voor de crisis, zoals de joden, communisten en de tegenstanders uit de Eerste Wereldoorlog.
Staatsgreep
Een plotselinge overname van de macht.
Hitler
Adolf Hitler (1889 – 1945) was een in Oostenrijk geboren Duits politicus en de leider van de Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij (NSDAP). Hitler veranderde Duitsland van een beginnende democratie in een totalitaire staat met hemzelf als de absolute dictator.
Hitlerjugend
De Hitlerjugend was tussen 1922 en 1945 de jeugdbeweging van de NSDAP. De Hitlerjugend was ook, net zoals nazi-Duitsland, nationaalsocialistisch ingesteld.
Antisemitisme
Het geven van de schuld van alle problemen aan de Joden en de wil om de de Joden te laten verdwijnen.
Het arrangement Nationaal-socialisme hv123 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Duitsland na de Eerste Wereldoorlog
Het Nationaal-socialisme
Anne Frank
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
De Weimarrepubliek
