Lees de tekst bij de verschillende onderdelen.
Noem drie gevolgen voor Duitsland van de Vrede van Versailles.
1.
2.
3.
Opdracht 2
Bekijk nog eens het onderdeel Oorzaken WO I.
Bij de vredesbesprekingen in Versailles kreeg Duitsland de schuld van de oorlog.
Ben jij het hiermee eens? Geef aan waarom (niet).
Opdracht 3
Bekijk onderstaande tekening over de Vrede van Versailles.
Je ziet van links naar rechts de volgende personen:
President Wilson van de VS
President Clemenceau van Frankrijk
Duitsland als geboeide man
Premier Lloyd George van Groot-Brittannië
Wilson, Clemenceau en Lloyd George namen als overwinnaars deel aan de vredesconferentie.
Welke mening heeft de tekenaar over de Vrede van Versailles?
Welke symbolen gebruikt hij daarbij?
Clemenceau gaat de guillotine bedienen.
Zoek op Wikipedia informatie over Clemenceau en verklaar,
waarom de tekenaar juist hem bij de guillotine heeft gezet.
Wilson staat te praten en te gebaren.
Zoek op deze website over Wilsons rol bij de vredesbesprekingen en verklaar,
waarom de tekenaar hem zo heeft afgebeeld.
Bespreek de antwoorden van opdracht 1 t/m 3 met je docent.
Stap 2
Herstel en wereldcrisis
Ga naar de Kennisbank geschiedenis:
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Bespreek de volgende vraag met een klasgenoot (of met de klas):
De Vredesconferentie van München werd later wel aangeduid als “Het Verraad van München”.
Bedenk één of meer argumenten VOOR deze benaming.
Bedenk één of meer argumenten TEGEN deze benaming.
Vinden jullie de benaming terecht? Welk argument geeft daarbij de doorslag?
Stap 4
Hitler valt aan
Ga naar de Kennisbank geschiedenis:
Ga naar het onderdeel 'Tweede Wereldoorlog',
en bekijk op de kaart (of op een andere kaart) de positie van Duitsland,
Polen, Groot-Brittannië, Frankrijk en de Sovjet-Unie.
Lees bij 1939 de tekst over Hitlers aanval op Polen. Bekijk ook de video.
Beantwoord daarna de volgende vragen:
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
In 1940 begon Duitsland bombardementen uit te voeren op Londen en belangrijke industriesteden.
Deze bombardementen richtten enorme verwoestingen aan.
De nieuwe premier Churchill werd beroemd doordat hij weigerde de oorlog tegen Hitler op te geven,
ondanks de zware bombardementen.
Ook het Britse koningshuis werd populair door een moedige houding tijdens deze aanvallen,
die de Blitz werden genoemd.
Duizenden kwamen om en de Londenaren die het overleefden,
moesten bange uren doorbrengen in de schuilkelders.
Uiteindelijk moest Hitler zijn pogingen opgeven
om Groot-Brittannië met luchtaanvallen op de knieën te krijgen.
Daarmee was Groot-Brittannië het enige West-Europese land dat de oorlog tegen Hitler volhield.
De Blitz werd daarom na de oorlog gezien als een echt heldenverhaal met de Londenaren en
Churchill in de hoofdrol.
Maar was de Blitz wel zo’n heldenverhaal?
Het is de taak van historici om uit te zoeken hoe de dingen nu eigenlijk echt gebeurden.
Lees daarom ook eens dit artikel over de Blitz op Londen en
beantwoord daarna samen met een medeleerling de volgende vragen:
Volgens het artikel is het heldenverhaal over de Blitz een ‘mythe’.
Wat betekent dat?
Churchill en het koningshuis waren tijdens de Blitz niet alleen maar helden.
Welke argumenten voert het artikel hiervoor aan?
Waarom was de Engelse regering ook zelf schuldig aan de grote angst onder de Londense bevolking voor luchtaanvallen?
Was de Blitz nu uiteindelijk een heldenverhaal, ja of nee?
Geef je mening met argumenten.
Stap 6
Oorlog in Oost en West
Ga naar de Kennisbank geschiedenis:
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Bestudeer het jaar 1942. Hitlers idee voor massamoord op de Joodse bevolking van Europa kwam niet uit de lucht vallen.
Beantwoord (samen met een medeleerling) de volgende vragen:
Welke andere ‘oplossingen’ voor het zogenaamde Jodenvraagstuk had Hitler beproefd?
Zoek de betekenis van de volgende begrippen op:
– holocaust
– genocide
– antisemitisme
– Endlösung.
Stap 8
Omkeer en bevrijding
Ga naar de Kennisbank geschiedenis:
Bestudeer het jaar 1943.
Maak daarna de volgende vragen:
Verbind de namen en begrippen in de linkerrij met de bijbehorende zinnen in de rechterrij.
1. Stalingrad
A. Eerste landingsplaats van Geallieerden in Europa.
2. Sicilië
B. Afgesproken aanvalspunt voor Geallieerde tegenaanval.
3. Geallieerden
C. Keerpunt in de strijd tussen Duitsland en de Sovjetunie.
4. Westkust van Europa
D. Roosevelt, Churchill, Stalin.
Stap 9
Historische persoon: Winston Churchill
Churchill werd tijdens de Tweede Wereldoorlog bekend
als een vasthoudende tegenstander van Hitler en zijn bondgenoten.
Hij inspireerde als regeringsleider de Britten om zich tot het uiterste te blijven verzetten tegen Duitsland,
ook al kostte dat grote offers.
Hij werkte samen met de andere geallieerde leiders Franklin D. Roosevelt en Jozef Stalin.
Veel mensen denken dat de oorlog anders zou zijn afgelopen
als Churchill geen leider was geweest van Groot-Brittannië.
In stap 9 doe je onderzoek naar Winston Churchills rol in de Tweede Wereldoorlog.
De hoofdvraag daarbij is: Welke invloed had Churchill op het verloop en de uitkomst van de Tweede Wereldoorlog
Om deze vraag te kunnen beantwoorden,
zoek je eerst antwoord op de deelvragen hieronder.
Deelvragen
Welke houding nam Churchill aan tegenover Hitler,
en waarin verschilde deze houding van zijn voorganger Chamberlain?
Welke houding nam Churchill tijdens de oorlog aan tegenover de Britse bevolking,
en welke gevolgen had dit?
Welke belangrijke beslissingen nam Churchill over de oorlogsvoering?
Welke houding nam Churchill aan tegenover de andere geallieerde leiders?
Welke invloed had Churchill op de afspraken over internationale samenwerking na de oorlog?
Als je deze vragen hebt beantwoord,
kun je tenslotte de hoofdvraag beantwoorden.
Let op: Bij het beantwoorden van de hoofdvraag,
mag je alleen gegevens noemen die je ook bij de deelvragen hebt genoemd.
Lever een document met de vragen en jouw antwoorden ter beoordeling in bij je docent.
Stap 10
Canon: Indonesië in de Tweede Wereldoorlog
Klik op de afbeelding en lees de informatie over Indonesië in de Tweede Wereldoorlog.
Indonesië was in 1939 nog een Nederlandse kolonie en heette Nederlands-Indië.
Tijdens en na de Tweede Wereldoorlog kwam er een einde aan deze eeuwenlange overheersing.
Hoe gebeurde dit?
Bestudeer daarvoor alle onderdelen van de vensterplaat .
Op deze plaat zie je hoe Koningin Juliana in Amsterdam haar handtekening zet onder de soevereiniteitsoverdracht: hierin erkent Nederland officieel dat Indonesië een zelfstandig land is en
Nederland de koloniale banden verbreekt.
Deze gebeurtenis vond plaats op 27 december 1949 in het Paleis op de Dam.
Achter de i-knoppen op de plaat vind je allerlei informatie
over de ontwikkeling van Nederlands-Indië tot een onafhankelijke republiek.
Opdracht 1:
Noteer voor jezelf de belangrijkste gebeurtenissen van de vensterplaat in chronologische volgorde.
Je hebt nu een overzicht van de gebeurtenissen.
Maak daarmee de volgende vragen.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Opdracht 2:
Op de canonpagina zie je ook links naar websites,
die meer informatie geven over onderwerpen die met Nederlands-Indië hebben te maken.
Jij bent een journalist bij een gratis krant die op treinperrons wordt verspreid.
De hoofdredactie wil een artikel over Nederlands-Indië,
maar het mag niet te lang en te moeilijk zijn. "Alleen een paar boeiende hoofdzaken!
Met twee aansprekende foto's! Een goeie kop erboven die nieuwsgierig maakt.
Denk aan de tussenkopjes, niet meer dan drie woorden. Aan de slag!"
Kies hieronder een onderwerp dat je interessant lijkt voor de haastige lezers.
Zoek op de canonsite een website die je meer informatie kan geven en
maak hiervan een krantenartikel van maximaal één pagina A4,
in twee kolommen, inclusief twee foto's.
Keuze-onderwerpen
Wie was Soekarno eigenlijk?
Het leven in Nederlands-Indië voor de Tweede Wereldoorlog
Overleven in een jappenkamp
De verschrikkingen van de Birmaspoorweg
De Slag in de Javazee: wat gebeurde er precies?
Meevechten met de politionele acties, hoe was dat?
Indonesië-weigeraars: niet iedereen wilde meevechten
Molukkers in Nederland
Indo-muziek in de jaren vijftig
Hoe werd Indonesisch eten populair
Natuurlijk kun je ook informatie zoeken op andere websites en in boeken.
Stap 11
Eindopdracht: Tien plaatsen van herinnering
De Tweede Wereldoorlog was een echte wereldoorlog - in heel veel landen werd gevochten.
Na de oorlog was er overal verdriet om de slachtoffers.
Wie de wereld rondreist, vindt overal plaatsen van herinnering:
plekken waar eens is gevochten, waar een kamp heeft gestaan,
oorlogskerkhoven, oorlogsmusea, oorlogsmonumenten.
Voorbeelden:
Wat is er nog te zien van kamp Auschwitz?
Waar liggen de doden begraven van de Slag om Stalingrad?
Wat is er nog terug te vinden van D-Day aan de Franse stranden?
Waar herdenken de Japanners de gevolgen van de eerste atoombom?
Je weet nu meer over de plaatsen waar gevochten en geleden is.
Ga eens op zoek naar deze plekken, over de hele wereld.
Met foto's en korte verhaaltjes kun je een presentatie maken van tien plaatsen van herinnering. Hoe indrukwekkender je keuzes, hoe sprekender je foto's, hoe beter het resultaat.
Wat altijd bij zo'n presentatie hoort:
Een foto;
Een korte beschrijving van de naam en de plaats met een link naar Google Maps;
Enkele regels waarin je uitlegt waarom dit een belangrijke plaats van herinnering is.
In je presentatie mag één Nederlandse foto worden opgenomen,
de andere komen uit het buitenland.
Hoe pak je het aan?
Maak een lijst van plaatsen en gebeurtenissen in de oorlog die belangrijk waren
Doe onderzoek naar monumenten, musea enz. op deze plaatsen
Kies 10 plaatsen van herinnering, gespreid over zoveel mogelijk landen
Verzamel aansprekende foto's en maak aantekeningen voor de toelichtingen
Zet de foto's in een presentatie (Powerpoint, Prezi of een ander programma)
Voeg beschrijvingen toe (waar - wanneer - link naar Google Maps)
Voeg korte teksten toe
Controleer je spelling
Zorg dat je presentatie de juiste sfeer en uitstraling heeft
(kleuren, lettertype, achtergronden)
Controleer of je alles goed hebt aangepakt met behulp van de rubric hieronder.
Lever je presentatie in of publiceer hem (Youtube, Twitter enz.) volgens afspraak met je docent
Gebruik deze rubric om je opdracht te controleren:
goed
voldoende
onvoldoende
keuze 10 plaatsen
gespreid over veel landen belangrijke gebeurtenissen bijzondere monumenten
gespreid over enkele landen belangrijke gebeurtenissen
teveel uit één of enkele landen onbekende gebeurtenissen
keuze foto
sfeervol informatief
duidelijk
onduidelijk
toelichting
hoofdzaken interessante of bijzondere informatie creatieve tekstvorm
hoofdzaken juiste informatie
geen hoofdzaken
tekstkwaliteit
foutloze spelling goede zinsbouw
weinig spelfouten goede zinsbouw
teveel spelfouten, onjuiste zinsbouw
vormgeving
opvallend door sfeer / kleurkeuze
passend
nietszeggend of verkeerde kleurkeuze
Begrippenlijst
Vrede van Versailles
Een verdrag waarmee de Eerste Wereldoorlog formeel werd beëindigd. Dit was een verdrag tussen Duitsland en de geallieerden. Het vond plaats op 18 januari 1919.
Kolonie
Een kolonie is een overzees gebiedsdeel dat onder het bestuur van een ander land staat. Vaak wordt zo'n gebied veroverd om winst mee te maken.
Dawes- en Youngplan
Een poging van de geallieerden om oorlogsherstelbetalingen af te dwingen van Duitsland nadat het land in de Eerste Wereldoorlog was verslagen.
Failliet
Als je je schulden niet meer kunt betalen en er beslag op al je bezit gelegd is ben je failliet. Een bedrijf dat failliet is, is dus niets meer waard.
Grote Depressie
Periode na 1929, waarin het wereldwijd economisch zeer slecht ging. Er was grote werkeloosheid en armoede.
Hitler
Adolf Hitler (1889 – 1945) was een in Oostenrijk geboren Duits politicus en de leider van de Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij (NSDAP). Hitler veranderde Duitsland van een beginnende democratie in een totalitaire staat met hemzelf als de absolute dictator.
Oorlogseconomie
Bij een oorlogseconomie staat het werk in dienst van een naderende oorlog. Toen Hitler in 1933 aan de macht kwam hervormde hij de economie van Duitsland tot een oorlogseconomie.
Infrastructuur
Veelal is de overheid verantwoordelijk voor de aanleg en het beheer van de infrastructuur. De infrastructuur is het geheel aan verbindingen in een land. Denk onder andere aan wegen, spoorlijnen en vliegvelden.
Wapenindustrie
De wapenindustrie produceert en verkoopt wapens en militaire goederen wereldwijd.
Dienstplicht
De verplichting tot het tijdelijk vervullen van werkzaamheden door (een deel van) de bevolking. Meestal wordt deze term gebruikt voor de militaire dienstplicht, waarbij jonge mensen een tijdlang verplicht deel uit maken van de krijgsmacht.
Weimar
De Weimarrepubliek was de politieke benaming voor Duitsland tussen 1918 en 1933. Het was de opvolger van het Duitse Keizerrijk. De term verwijst naar de Duitse stad Weimar. Daar zetelde de toenmalige regering.
Sociaaldemocratie
Een leer en politieke stroming die langs democratische weg tot het socialisme wil komen. Hierin streeft de samenleving naar de gemeenschappelijke voorziening in de behoeften van haar leden. In Duitsland riepen de sociaaldemocraten de republiek uit om vervolgens van 1918 tot 1933 te regeren.
Communisme
Communisme is een politieke en economische leer die privé-eigendom en een op winst gebaseerde economie wil vervangen door gemeenschappelijk eigendom.
Nationaal-socialisme
Het gedachtegoed van Hitler en de nazi’s. Zij waren tegen een staat met verkiezingen, tegen persoonlijke vrijheid en tegen het communisme.
Annexatie
Het inlijven (toevoegen) van vreemd grondgebied aan het eigen grondgebied.
Pearl Harbor
Japanse aanval op de Amerikaanse vloot op 7 december 1941. De haven waar de Amerikaanse schepen lagen, heette Pearl Harbor. Na deze aanval verklaarden de VS de oorlog aan Japan en Duitsland, die bondgenoten waren.
Niet-aanvalsverdrag
Een internationaal verdrag tussen twee of meer staten waarin vastgelegd wordt dat oorlog of een gewapend conflict tussen de landen voorkomen wordt. Onenigheden dienen door middel van overleg opgelost te worden.
Totale oorlog
Ook de burgers die niet in de oorlog vochten of in het gebied woonden kregen veel last van de oorlog: er was veel minder voedsel en brandstof, bijna alle mannen waren aan het front en veel mensen moesten in de wapenindustrie gaan werken.
Blitzkrieg
Snelle verrassingsaanval met een sterk leger, zodat de vijand snel verslagen kan worden.
Luchtaanval
Een militaire aanval die door de luchtmacht wordt uitgevoerd op een vijandelijke grondpositie.
D-Day
6 juni 1944, de dag waarop de legers van de Verenigde Staten, Engeland en Canada Frankrijk via de kust binnenvielen om Europa te bevrijden.
Auschwitz
Bekendste concentratiekamp, gelegen in Polen.
Concentratiekampen
Kampen waar tegenstanders van de nazi’s en Joden werden opgesloten. Ze moesten daar zware arbeid verrichten onder afschuwelijke omstandigheden. De meesten overleefden de kampen niet.
Tweefrontenoorlog
Duitsland moest zowel in het westen vechten tegen Engeland en Frankrijk, als in het oosten tegen Rusland.
De conferentie van München
In september 1938 liet Hitler zijn oog vallen op Tsjecho-Slowakije. Tijdens de conferentie van München probeerde Chamberlain om een oorlog te voorkomen. In ruil voor de Duitse annexatie van Sudetenland beloofde Hitler aan Chamberlain af te zien van verdere agressie.
Jaartallen
1939
Op 1 september 1939 viel Duitsland Polen binnen. Groot-Brittannië en Frankrijk verklaarden Duitsland de oorlog. De Verenigde Staten bleven vooralsnog neutraal.
1940
In het voorjaar van 1940 viel Duitsland het ene na het ander land binnen.
1941
Duitsland veroverde grote delen van het Midden-Oosten. In de zomer begon Duitsland een groot offensief tegen de Sovjet-Unie. Het doel was Lebensraum, ofwel leefgebied voor het Duitse volk. De aanval van Duitsland op de Sovjet-Unie betekende het begin van het einde voor Hitler.
1942
In 1942 werd de Endlösung, de massamoord op de joden effectief georganiseerd.
1943
Op 31 januari 1943 moest het Duitse leger bij de Russische stad Stalingrad zich overgeven na een verschrikkelijke strijd. De Duitse troepen trokken zich langzaam terug uit de Sovjet-Unie. De Slag om Stalingrad werd daarmee een belangrijk keerpunt in de Tweede Wereldoorlog.
1945
In januari bevrijdden Sovjet-soldaten het concentratiekamp Auschwitz in Polen. Op 30 april pleegde Adolf Hitler zelfmoord in zijn bunker in Berlijn en was de oorlog in het Westen praktisch gewonnen. Op 5 mei was heel Nederland bevrijd. Twee dagen later op 7 mei volgde de officiële Duitse overgave en kwam er in Europa een einde aan de Tweede Wereldoorlog.
Het arrangement De Tweede Wereldoorlog hv123 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Herstel en wereldcrisis
Oorlogsdreiging
Hitler valt aan
Europa bijna veroverd
Oorlog in Oost en West
Indonesië in de Tweede Wereldoorlog
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
