Suezkanaal

Intro

In 1869 is het Suezkanaal geopend. Een mijlpaal voor de internationale handel maar ook voor de Europese landen met kolonies in Azië of Oost-Afrika.

In deze opdracht gaan we op het belang van dat kanaal in.

Begin met het kijken van deze video. Waarom proberen volkeren al eeuwenlang om een verbinding te maken tussen de Rode Zee en de Middellandse Zee? Bespreek het met een klasgenoot.

Wat kan ik straks?

Aan het eind van deze opdracht:

uitleggen waarom het Suezkanaal belangrijk was voor Nederland en andere landen met kolonies in Oost-Afrika en Azië.
uitleggen welke rol Egypte heeft gespeeld bij de aanleg en het gebruik van het Suezkanaal.
omschrijven wat de Suezcrisis van 1956 inhield.

Wat kan ik al?

In deze opdracht gaat het over de aanleg van het Suezkanaal. Dit kanaal, dat door Egypte loopt, vormt de verbinding tussen de Indische Oceaan en de Middellandse Zee. Het was van groot belang voor de expansie van Engeland, Frankrijk, Duitsland en Italië in Afrika en Azië. De periode waarin deze uitbreiding plaatsvond, ongeveer van 1880 tot 1920, noemt men het Modern Imperialisme.

Bestudeer uit de Kennisbank onderbouw nog een keer het item Modern Imperialisme om je geheugen op te frissen.

Modern imperialisme

Wat ga ik doen?

Activiteiten

Aan de slag
Stap		Activiteit
Stap 1		Tekst lezen over de redenen voor de aanleg van het Suezkanaal en de bouw ervan.
Stap 2		Lezen over de relatie tussen het Suezkanaal en het Modern Imperialisme.
Stap 3		Bestuderen wie er in de loop van de tijd de macht over het Suezkanaal had.
Afronding
Onderdeel		Activiteit
Samenvattend		Hier vind je de kennisbanken die horen bij deze opdracht.
Eindopdracht		Een "regeringsverklaring" schrijven en voordragen als reactie op het voorstel van Ferdinand des Lesseps om het Suezkanaal aan te willen leggen.
Terugkijken		Terugkijken op de opdracht.

Tijd
Voor deze opdracht heb je minimaal twee lesuren nodig.

Aan de slag

Stap 1: Zee scheepvaartroute

Zee scheepvaartroute door de woestijn
Een vaarverbinding door Egypte tussen de Middellandse Zee en de Indische Oceaan, daar zou de zeescheepvaart enorm profijt van hebben. Dat vond ook Darius de Grote, van 522 tot 485 voor Christus koning van Perzië. Zijn oplossing was een kanaal tussen de Nijl en de Rode zee. Dankzij dit kanaal konden de schepen vanuit de Indische Oceaan de Middellandse Zee bereiken en bijvoorbeeld naar Carthago (in het huidige Tunesië) varen zonder helemaal rond Afrika te hoeven gaan. Het kanaal van Darius is in de loop van de tijd in onbruik geraakt.

Het idee voor een kanaal bleef wel bestaan, dit keer voor zeeschepen. Het was de Fransman Ferdinand de Lesseps die in het midden van de negentiende eeuw het idee verder ging uitwerken.In 1859 ging de eerste spade de grond in. Op 17 november 1869 werd het kanaal geopend. Vanaf de opening mocht de Kanaalmaatschappij het kanaal 99 jaar lang uitbaten. Het bedrijf bestaat nog steeds en heet nu SUEZ.

In 1859 ging de eerste spade de grond in. Op 17 november 1869 werd het kanaal geopend. Vanaf de opening mocht de Kanaalmaatschappij het kanaal 99 jaar lang uitbaten. Het bedrijf bestaat nog steeds en heet nu SUEZ.

Stap 2: Het Suezkanaal

Het Suezkanaal, hulpmiddel voor landen met kolonies
Dankzij het Suezkanaal duurde een scheepsreis van Europa naar Azië en
Oost-Afrika enkele weken in plaats van enkele maanden.

Toen de Lesseps met het plan kwam om het Suezkanaal te graven,
hadden Frankrijk en Engeland al kolonies in Azië en Afrika.
Maar ze wilden wel uitbreiding. Ook Italië en Duitsland hadden behoefte aan kolonies. Deze vier landen streefden allemaal naar welvaart, macht en invloed in de wereld en een groot koloniaal bezit kon daaraan bijdragen.
Dit streven naar uitbreiding en naar wereldmacht heet Modern Imperialisme.
Daar heb je over gelezen in de Kennisbank onder 'Wat kan ik al'.

Ook voor Nederland had het Suezkanaal grote voordelen. Met Nederlands-Indië als kolonie maakte het kanaal de handelsroute een stuk korter. De suiker, koffie, tabak en andere landbouwproducten uit Nederlands-Indië kwamen hier door de veel kortere reistijd veel sneller aan. Net als de tin, steenkool en olie. En niet alleen voor de Nederlandse Handel-Maatschappij. Vanaf 1870, net nadat het Suezkanaal in gebruik werd genomen, mochten Nederlanders eigen bedrijven beginnen in Nederlands-Indië. Ook voor hen was het kanaal een zegen.

Stap 3: Wie heeft de macht?

De macht over het Suezkanaal
Toen het Suezkanaal werd aangelegd en in gebruik werd genomen, maakte Egypte deel uit van het Ottomaanse rijk. Egypte was nog geen zelfstandig land en het kanaal was eigendom van de Kanaalmaatschappij. De aandelen van het bedrijf waren in handen van de Franse regering en van kedive (onderkoning) Ismael van Egypte.

Engeland was eerst tegen de aanleg van het kanaal. Maar na de voltooiing wilde het land er toch van profiteren. Engeland deed zijn best meer zeggenschap over het kanaal te krijgen. Dat begon al in 1875 toen de Engelse regering de aandelen kocht van de onderkoning. Ismaïl deed ze van de hand, omdat Egypte diep in de schulden zat.

Aan het eind van de negentiende eeuw ging Engeland zelfs over op bezetting van Egypte. Na 1914 werd het land officieel van het Ottomaanse Rijk losgemaakt en omgevormd tot een Brits protectoraat. De Engelsen waren min of meer de baas in Egypte.

Tegen de Engelse overheersing kwam meer en meer verzet en aan het eind van de Tweede Wereldoorlog was het gedaan met de Britse overheersing. Egypte werd een onafhankelijke staat met een eigen regering. Niet lang daarna kwam ook de vraag aan de orde wie er de baas was over het Suezkanaal. De Egyptische president Nasser had er zo zijn ideeën over.

Hij wilde in 1956 het Suezkanaal van Egypte werd, omdat hij graag het beheer over deze belangrijke vaarweg in eigen bezit wilde hebben. Schepen moesten altijd al tolgeld betalen om door het kanaal te mogen varen. Dit geld kon hij goed gebruiken voor de aanleg van een belangrijke stuwdam, de Aswan-dam. Nasser liet ook de monding van het Suezkanaal blokkeren. Israël was vanuit de Rode Zee nu niet niet meer te bereiken. Israël viel Egypte aan om de vaarweg weer open te krijgen. Engeland, Frankrijk waren vielen op 26 juli 1956 Egypte ook aan. Ze waren bang dat ze door Egypte belemmerd zouden worden in het gebruik van het kanaal, de belangrijke vaarroute naar hun koloniën in Azië. De Sovjet-Unie en de Verenigde Staten steunden het standpunt van Egypte. Na internationale druk trokken Engeland, Frankrijk en Israël zich terug. Ze moesten accepteren dat het Suezkanaal vanaf toen onder Egyptisch bestuur viel.

Bekijk onderstaand filmpje over de Suezcrisis. Welke rol had de blokkade door Nassar op de internationale handel? Bespreek het met een klasgenoot.

Afronding

Samenvattend

Hier vind je de begrippenlijst die hoort bij deze opdracht.

Suezkanaal
Kanaal door Egypte dat de Middellandse Zee met de Indische Oceaan verbindt. Het is bedoeld voor zeeschepen. Het Suezkanaal is geopend in 1869 en vormt de scheiding tussen Afrika en Azië.

Modern Imperialisme
Periode van 1880 - 1920. Streven naar uitbreiding en macht door Frankrijk, Engeland, Duitsland en Italië in Afrika en Azië.

Eindproduct

Het eindproduct is een Egyptische regeringsverklaring, met daarin het regeringsbesluit over het Suezkanaal. In de verklaring lichten jullie toe waarom het Suezkanaal gegraven wordt en hoe het wordt beheerd en gebruikt.
In deze persverklaring van maximaal ½ A4-tje laat je zien dat je de leerdoelen hebt behaald.

Persverklaring van de Egyptische regering

Stel jullie vormen de regering van Egypte en De Lesseps legt jullie het plan voor. Vind je het een goed plan? Goed voor Egypte? Ga je ermee akkoord of niet? En als je ermee akkoord gaat, wat zijn dan de voorwaarden van de Egyptische regering?
Bij het besluit dat jullie nemen moet je de volgende zaken meewegen:

Nederland, Engeland en Frankrijk hebben kolonies en daarom groot belang bij het kanaal.
Wat is de meest gunstige route voor het kanaal?
Hoe kan Egypte verdienen aan het kanaal?
Wie moet het kanaal uitbaten, de Egyptische overheid zelf of een particulier bedrijf?
En als het een bedrijf kan zijn, moet dat dan in Egyptische handen zijn of mag het ook in buitenlands bezit zijn?

Verwerk je besluit in een gemotiveerde regeringsverklaring en spreek met elkaar af wie als president de verklaring voorleest.

Klaar? Laat je persverklaring aan je leerkracht zien.

Beoordeling

De persverklaring laten jullie beoordelen door jullie docent.
Bij de beoordeling let jullie docent op:

De inhoud: laat de persverklaring zien wat je vindt van het plan om het Suezkanaal aan te leggen en te exploiteren?
De vorm: is de persverklaring met zorg gemaakt en goed leesbaar en vooral, is het bondig zodat snel duidelijk wordt waar het over gaat?
Taalfouten: bevat de persverklaring niet te veel taalfouten? Fouten staan slordig in een regeringsverklaring, nietwaar?

Terugkijken

Kan ik wat ik moet kunnen?

Lees de intro nog eens door. Past de intro goed bij de opdracht.
Gaf de intro een goed beeld van wat je in deze opdracht ging doen?