Het arrangement Stakingen vmbo-kgt34 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

Auteur

VO-content

Laatst gewijzigd

2025-04-30 11:06:13

Licentie

Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

• het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
• het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
• voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

Toelichting

Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor VMBO KGT leerjaar 3 en 4. Deze les valt onder het thema Industriële samenleving. Het onderwerp van de les is Stakingen. Een staking is dat veel arbeiders tegelijk het werk neerleggen voor verschillende redenen, voornamelijk voor meer loon of betere werkomstandigheden. De eerste bekende staking is die van 1372 in de textielindustrie in Leiden, reden was niet bekend. Tot aan 1800 kwam staken maar weinig voor, voor zo ver bekend. Vanaf de industriële revolutie kwam het veel meer voor maar door het verbod op staking was het alsnog niet veel. Het veranderde na de opkomst van vakbonden en de opheffing van het stakingsverbod in 1872. Hierdoor explodeerde het aantal staking per jaar. De spoorwegstaking van 1903 en de stakingen in de haven zorgden voor veel onrust. De spoorwegmedewerkers hebben succes, de havenarbeiders minder. Het wordt onrustig en de overheid zet het leger in de stakingen te stoppen. De overheid stelt ook dwangwetten of worgwetten in die ervoor zorgen dat spoorwegarbeiders en ambtenaren niet meer mogen staken. Na nog een poging tot staken krijgen de arbeiders nog slechtere omstandigheden en nog lager loon of ontslag van duizenden arbeiders. Tegenwoordig hebben we in Nederland het stakingsrecht, dankzij de EU. Begrippen die in deze les aan bod komen zijn: landelijke staking, spoorwegstaking van 1903, dwangwet, worgwet, stakingsrecht, stakingsvrijheid en ratificatie - ratificeren.

Leerniveau

VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO theoretische leerweg, 4; VMBO theoretische leerweg, 3; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO gemengde leerweg, 4; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 3;

Leerinhoud en doelen

De tijd van burgers en stoommachines (1800 - 1900); De tijd van de wereldoorlogen (1900 - 1950); De tijd van televisie en computer (vanaf 1950); Geschiedenis; De tijd van steden en staten (1000 - 1500);

Eindgebruiker

leerling/student

Moeilijkheidsgraad

gemiddeld

Studiebelasting

2 uur 0 minuten

Trefwoorden

arrangeerbaar, dwangwet, geschiedenis, ratificatie - ratificeren, spoorwegstaking 1903, stakingen, stakingsvrijheid, stercollectie, vmbo-kgt34, worgwet