In de tuinen komen we ook leibomen tegen. De leilinde werd vroeger geplant om het zonlicht in de zomer tegen te houden in de boerderij. Een voorloper van de luxaflex, dus! In de winter verliest de boom het blad, waardoor er in de winter wel licht in huis kwam.
Hoe je een dergelijke boom moet snoeien, zie je in de video. Het advies is om de zijtakken aan te binden tot de takken verhouten. Daarna steeds de zijtakken terugknippen. Doe dit niet tot bij de stam, maar laat een klein kapstokje zitten. De plant kan dan makkelijk weer uitlopen. Een andere vorm is de dakvorm. Ook hier is het principe hetzelfde. Uitbuigen van gesteltakken en regelmatig snoeien van de zijtakken.
Om de bomen goed te leiden, is een constructie nodig. Leibomen kun je leiden langs een houten frame met draden. Ook constructies van ijzer zijn mogelijk. De constructie moet een paar jaar blijven staan. Op de foto zie je een constructie om de dakplatanen te leiden.
leiboom algemeen
Leibomen
dakplatanen
Je kunt op 2 manieren bomen leiden.
Horizontaal en vertikaal.
Op de foto zie je horizontaal geleide bomen. Dakplatanen worden deze genoemd.
Vertikaal leiden is een "heg op stokjes"....
constructie leibomen
Op de foto rechts zie je de constructie voor leilindes. Achter de leilindes staan lindes die niet geleid worden. Dus als je niet snoeit, krijg je een gewone boom! De constructie is tijdelijk. Met hulp van de constructie kun je gesteltakken vormen. Zodra de gesteltakken zijn gevormd en verhout, kan de constructie weggehaald worden. Daarna is alleen regelmatig snoeien vereist om de boom in vorm te houden.
constructie leilinde
constructie dakbomen
Dat ook een dakboom een constructie nodig heeft, wordt helaas vaak vergeten.
De dakplataan kan met gemak 10 meter doorsnee bereiken als dakboom als de boom maar via een constructie wordt geleid.
Ook deze constructie is tijdelijk. De metalen constructie is dus duur. Wel stoer en degelijk!
constructie dakplataan
alle vormen mogelijk!
de bocht om
fantasievorm van tuinarchitect Nico Wissing
begeleidingssnoei
Als de boom kleiner is dan de uiteindelijke eindbeeld, dan is begeleidingssnoei nodig.
Je kunt bijvoorbeeld leilindes kopen die 4 meter hoog zijn, maar je wilt hebben dat ze 6 meter hoog worden. Je plaatst in dit geval een constructie van 6 meter hoog met op bijvoorbeeld steeds 50 centimeter een draad. Je moet nu de boom begeleiden. De spil van de boom kan verder doorgroeien en je moet steeds 2 gesteltakken uitbuigen naar de bovenste draden.
begeleidingsnoei leiboom
constructie controleren en tijdig weghalen!
De constructie is tijdelijk en je moet regelmatig controleren. Haal tijdig de constructie weg. Hieronder zie je wat er gebeurt als je dit vergeet!
ingegroeid ijzer van constructie
insnoeren
vergeten om de constructie te verwijderen
Check het filmpje....
constructiefoutje
aanbinden en leiden
Aanbinden doe je met bindbuis. Dit plastic materiaal kan worden opgerelkt zonder dat de tak insnoert.
Regelmatig (liefst jaarlijks) moet je de bindbuis doorknippen en op een andere plek weer nieuw aanbinden.
Ook dit om insnoeren te voorkomen. Op de volgende pagina een instructievideo.
bindbuis
aanbinden
3 manieren van snoeien leibomen
snoei leibomen
Je kunt op 3 manieren snoeien.
1. Knotten. Veel gedaan bij Tilia en Platanus.
2. Als Heg. Voorbelden Fagus, Acer en Taxus.
3. Bij fruitbomen vruchtsnoei.
knotten
Knotten is het terugknippen van alle takken. Het best is om de takken op een paar centimeter voor de gesteltak terug te knippen. Als je helemaal tot op de gesteltak terug knipt kan de plant geen slapnde knoppen vormen en loopt niet meer uit. Juist de korte "kapstokjes" zorgen voor een felle uitloop van nieuwe takken. Knotten doe je in de rustperiode.
voor knotten
na knotten
Let op!
bolacacia
Als heg
Knip je de boom als een heg, dan is de zomerperiode het best. Juni-juli dus. Zie heggen snoeien voor meer info.
Heg op stokjes
fruit
Fruit snoeien is ingewikkeld. Verderop in de opleiding meer info. Wat al wel gezegd kan worden is dat fruit op kortloten bloemen ontwikkeld. Kortloten zijn takjes die maar een paar milimeter per jaar groeien.Na bevruchting kan de vrucht (fruit) zich ontwikkelen. Dus wil je zo veel mogelijk kortloten vormen en houden..
kortloten op fruit
spillen
leifruit foto's
leipeer
tijdstip van snoeien
tijdstip van snoeien
aandachtspunten
De Platanus (Plataan) verzamelt veel stof op het blad. Er zijn hoveniers die allergisch zijn voor het stof als ze dit inademen. Goed opletten dus en adembescherming is geen overbodige luxe.
Grootbladige bladeren zoals bij de Platanus en Tilia platyphyllos en Prunus laurocerasus kunnen lelijke bladranden vertonen na dat het blad is doorgeknipt door een heggenschaar. Je kunt de deels afgeknipte bladeren nalopen door met een snoeischaar een aantal takken met dergelijke bladeren af te knippen.
Wintergroene planten kun je beter niet in de winter snoeien. Er is kans op schade door invriezen van de snoeiwonden.
Waterlot kun je het best in de zomer verwijderen. De plant reageert dan minder fel. Meidoorn (Crataegus) wordt daarom vaak in de zomer gesnoeid om waterlot te voorkomen. Een Malus (appel) met waterlot kun je het best 's zomers het waterlot wegknippen.
vormsnoei
bolvorm conifeer
spiraalvorm
vormen
Met hulp van draden kun je een constructie maken. Alles wat buiten de constructie groeit knip je af.
alles mogelijk!
constructie om vorm te maken
snoei handmatig
Dit is echt vakwerk en vereist veel oefening. De plant wordt op de kwekerij in de vorm gesnoeid door mensen met heel veel kennis en ervaring. De kunst is om de plant bij de klant in vorm te houden. In de video hieronder nuttige tips....
buxus handmatig snoeien
snoei machinaal
Hieronder 2 video's met machines die op kwekerijen worden ingezet.
Het arrangement Leibomen en modelsnoei is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Johan Schuppert
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2020-08-25 17:23:58
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
