Hart- en vaatziekten

Bloeddruk

De bloeddruk is de druk die op het bloed in de bloedvaten staat en wordt onder meer veroorzaakt door de slagkracht van het hart, de totale hoeveelheid bloed in het lichaam en de elasticiteit van de bloedvaten.

Het hart trekt ongeveer 60 tot 80 keer per minuut samen, waarbij onafgebroken bloed door de slagaders en aders wordt gepompt.

De hoogte of laagte van de bloeddruk is afhankelijk van de weerstand die het bloed ondervindt als het in het lichaam wordt rondgepompt.
Gedurende de periode van het begin van een hartslag tot de volgende hartslag bereikt de bloeddruk een maximum (systolische bloeddruk of bovendruk) en een minimum waarde (diastolische bloeddruk of onderdruk).

De bloeddruk wordt uitgedrukt in millimeter kwik (mm Hg) en wordt weergegeven als twee waarden: de bovendruk en de onderdruk.

De systolische bloeddruk of bovendruk is de druk die ontstaat wanneer het hart het bloed in de slagaders pompt. Er wordt meer bloed in de slagaders geduwd waardoor de druk stijgt dus.

De diastolische bloeddruk of onderdruk in de slagaders wordt bereikt wanneer de linkerkamer zich ontspant na een hartslag. Daardoor daalt de druk in de slagaders.

Een normale bloeddruk in rust is lager dan 140/90: de bovendruk (het eerste getal) ligt dus onder de 140 en de onderdruk (het tweede getal) is lager dan 90. De bloeddruk kan zeer sterk schommelen gedurende de dag, afhankelijk van stress, fysieke inspanning en tijdstip.

Hoge bloeddruk

Wanneer er bij iemand regelmatig een hogere bloeddruk wordt vastgesteld, dan spreek je van een hoge bloeddruk.

Een hoge bloeddruk komt in sommige families vaker voor dan in andere. Maar vaak is een hoge bloeddruk het gevolg van een niet zo gezonde levensstijl. Roken, te veel eten, te weinig bewegen, te veel alcohol en veel stress kunnen leiden tot een hoge bloeddruk.

In het begin merk je weinig van een hoge bloeddruk, maar na enige tijd kan een hoge bloeddruk leiden tot beschadiging van de slagaders. De beschadiging kan er toe leiden dat er een slagader barst. Gebeurt dat in de buurt van je hart dan is de kans dat je overlijdt groot. Een gescheurd bloedvat in je hersenen noem je een hersenbloeding.

Bekijk de videoclip van het Gezondheidsplein.


Slagaderverkalking

Een voorbeeld van een beschadiging van de slagaders is atherosclerose ofwel slagaderverkalking. Bij slagaderverkalking worden vetachtige stoffen in de wand van de slagaders afgezet. Hierdoor ontstaat een plaque, een dikkere laag, die het bloedvat helemaal kan afsluiten. Als de plaque losraakt, kan die ergens anders in het bloedvatenstelsel een embolie (verstopping) veroorzaken. Door een embolie kan een hartinfarct of een herseninfarct ontstaan.

Bekijk het filmpje van de Hartstichting over het ontstaan van een hartinfarct.

Manieren om slagaderverkalking te behandelen zijn:

  • dotteren: er wordt een klein ballonnetje in een bloedvat met plaque opgeblazen. De plaque brokkelt hierdoor af.

    Meestal wordt er ook een stent geplaatst. Een stent is een soort veertje, zoals die in een balpen, dat de vaatwand ondersteunt. De stent voorkomt dat het bloedvat weer terugveert na de behandeling.

  • een bypassoperatie: met een bloedvat van de patiënt wordt een omleiding om de verstopping gemaakt.

  • Het arrangement Hart- en vaatziekten is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2018-10-04 15:52:51
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    De Kennisbanken bevatten de theorie bij de opdrachten.
    Leerinhoud en doelen
    Biologie;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Trefwoorden
    leerlijn, rearrangeerbare, rearrangeerbare leerlijn

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van