Duurzaamheid
De term duurzaamheid hoor je tegenwoordig vaak.
Duurzaam bouwen, duurzaam eten, duurzame kleding, duurzaam ondernemen etc. Wat betekent dit eigenlijk?
Eerlijke handel of fair trade bevordert duurzame handel. Fair trade betekent dat bijvoorbeeld koffieboeren, cacaoboeren of bananenboeren in Latijns-Amerika, Afrika en Zuidoost-Azië een eerlijke prijs krijgen voor hun producten.
Duurzame landbouw
In de landbouw wordt gebruik gemaakt van kunstmest, bestrijdingsmiddelen en grond. In sommige gebieden wordt de landbouwgrond of de leefomgeving langzaam ongeschikt voor landbouw of wonen. Dat is niet duurzaam.
Wat is duurzaam?
Iets wat duurzaam is, gaat lang mee. Het wordt gemaakt of gedaan op een manier die rekening houdt met toekomstige generaties.
Een voorbeeld hiervan zie je bij houtwinning. Als er evenveel hout gekapt wordt als er bomen worden geplant, wordt de natuur niet belast en is er sprake van duurzame bosbouw. Tropisch hardhout is niet duurzaam. Het hardhout kan nooit op tijd weer aangroeien.
Veel verpakkingsmiddelen worden na gebruik weggegooid.
Het afval moet worden opgeslagen of verbrand. Dat geeft milieuverontreiniging.
Zulke producten zijn dus niet duurzaam.
Traditionele landbouw
In de traditionele landbouw wordt geprobeerd om planten en dieren zo snel mogelijk te laten groeien. Daarvoor gebruikt men o.a. kunstmest en bestrijdingsmiddelen. De bio-industrie produceert behalve veel vlees ook enorm veel mest.
Dat veroorzaakt milieuproblemen.
Bestrijdingsmiddelen ofwel gewasbeschermingsmiddelen zijn niet goed voor het milieu en daarom niet duurzaam.
Duurzame landbouw
Biologische landbouw probeert het natuurlijk evenwicht zo min mogelijk te verstoren. Biologische bedrijven zijn vaak kleiner. Boeren gebruiken de mest van hun vee om de gewassen te bemesten. Een deel van het gewas wordt weer gebruikt om het vee te voeden. Door gewassen regelmatig af te wisselen krijgen plaaginsecten minder kans. Er worden geen of zo weinig mogelijk bestrijdingsmiddelen gebruikt. De biologische landbouw belast het milieu daardoor minder en is dus duurzamer.
Het is echter de vraag of biologische landbouw alleen genoeg voedsel kan produceren om iedereen te voeden.
Scharrelvarkens op een biologisch varkensbedrijf.
Duurzame energie
Fossiele brandstoffen zijn niet duurzaam.
Ze kunnen uitgeput raken en zorgen voor lucht-, water- en bodemvervuiling.
Er zijn ook duurzame alternatieve energiebronnen.
Energie uit waterkracht:
Water uit stuwmeren levert elektriciteit.
Zonne-energie:
De zon is een schijnbaar onuitputtelijke energiebron.
Windenergie:
Op plaatsen waar het vaak waait, kun je windmolens plaatsen.
Energie uit biomassa:
mensen en dieren maken uitwerpselen.
Ook uit GFT-afval en uit bepaalde gewassen (koolzaad, zonnebloemen, maïs, palmolie) kan energie gehaald worden.
Energie uit de bodem:
De aardwarmte diep in de bodem kan gebruikt worden voor verwarming.
Duurzame materialen en hergebruik
Het is niet altijd even gemakkelijk om te bepalen of iets duurzaam is. Aluminium bijvoorbeeld kan jaren mee voordat het versleten is. De productie van aluminium geeft echter veel milieuverontreiniging en is dus niet duurzaam. Je moet dus ook naar productie en gebruik kijken voor je weet of iets duurzaam is.
Tegenwoordig wordt iets ook duurzaam genoemd als het opnieuw gebruikt kan worden.
Dit heet recycling.
Het moet dan wel op een milieuvriendelijke manier kunnen gebeuren.
1
Gebruikt plastic wordt ingezameld.
2
Het gebruikte plastic wordt naar een hergebruikfabriek gebracht.
3
In de fabriek wordt het plastic gesorteerd naar soort en kleur.
4
Het plastic wordt kleingemaakt en omgesmolten tot nieuwe grondstof.
5
Van de nieuwe grondstof kan van alles gemaakt worden, zoals fleece jacks.
6
Gebruikt plastic wordt ingezameld.
Cradle to cradle
In de natuur is er eigenlijk geen afval. Bijna alles wordt weer opnieuw gebruikt.
Dit is ook de gedachte achter cradle to cradle. De Nederlandse vertaling daarvan is "van wieg tot wieg". Het idee hierbij is dat alles wat mensen maken steeds opnieuw gebruikt kan worden voor iets anders en dat er dus geen of nauwelijks afval overblijft.
Een voorbeeld is een eetbare vloerbedekking. Als de vloerbedekking versleten is, kan hij als veevoer dienen. Ook zijn er composteerbare handdoeken op de markt. Als deze versleten zijn, kunnen ze op de composthoop om vruchtbare aarde te leveren.
Kleding gemaakt van brandnetels. Het telen van brandnetels is milieuvriendelijker dan het telen van katoen.
Video: Cradle to cradle
Hoe kun je produceren zonder afval?