Duurzaamheid

Duurzaamheid

De term duurzaamheid hoor je tegenwoordig vaak.
Duurzaam bouwen, duurzaam eten, duurzame kleding, duurzaam ondernemen etc. Wat betekent dit eigenlijk? 


Eerlijke handel of fair trade bevordert duurzame handel. Fair trade betekent dat bijvoorbeeld koffieboeren, cacaoboeren of bananenboeren in Latijns-Amerika, Afrika en Zuidoost-Azië een eerlijke prijs krijgen voor hun producten.

Duurzame landbouw

In de landbouw wordt gebruik gemaakt van kunstmest, bestrijdingsmiddelen en grond. In sommige gebieden wordt de landbouwgrond of de leefomgeving langzaam ongeschikt voor landbouw of wonen. Dat is niet duurzaam. 

Wat is duurzaam?

Iets wat duurzaam is, gaat lang mee. Het wordt gemaakt of gedaan op een manier die rekening houdt met toekomstige generaties. 

Een voorbeeld hiervan zie je bij houtwinning. Als er evenveel hout gekapt wordt als er bomen worden geplant, wordt de natuur niet belast en is er sprake van duurzame bosbouw. Tropisch hardhout is niet duurzaam. Het hardhout kan nooit op tijd weer aangroeien. 

Veel verpakkingsmiddelen worden na gebruik weggegooid. 
Het afval moet worden opgeslagen of verbrand. Dat geeft milieuverontreiniging. 
Zulke producten zijn dus niet duurzaam.

Traditionele landbouw

In de traditionele landbouw wordt geprobeerd om planten en dieren zo snel mogelijk te laten groeien. Daarvoor gebruikt men o.a. kunstmest en bestrijdingsmiddelen. De bio-industrie produceert behalve veel vlees ook enorm veel mest. 
Dat veroorzaakt milieuproblemen. 









Bestrijdingsmiddelen ofwel gewasbeschermingsmiddelen zijn niet goed voor het milieu en daarom niet duurzaam.

Duurzame landbouw

Biologische landbouw probeert het natuurlijk evenwicht zo min mogelijk te verstoren. Biologische bedrijven zijn vaak kleiner. Boeren gebruiken de mest van hun vee om de gewassen te bemesten. Een deel van het gewas wordt weer gebruikt om het vee te voeden. Door gewassen regelmatig af te wisselen krijgen plaaginsecten minder kans. Er worden geen of zo weinig mogelijk bestrijdingsmiddelen gebruikt. De biologische landbouw belast het milieu daardoor minder en is dus duurzamer. 

Het is echter de vraag of biologische landbouw alleen genoeg voedsel kan produceren om iedereen te voeden.


Scharrelvarkens op een biologisch varkensbedrijf.

Duurzame energie

Fossiele brandstoffen zijn niet duurzaam. 
Ze kunnen uitgeput raken en zorgen voor lucht-, water- en bodemvervuiling. 
Er zijn ook duurzame alternatieve energiebronnen.



Energie uit waterkracht:
Water uit stuwmeren levert elektriciteit.

Zonne-energie:
De zon is een schijnbaar onuitputtelijke energiebron.

Windenergie:
Op plaatsen waar het vaak waait, kun je windmolens plaatsen.

Energie uit biomassa:
mensen en dieren maken uitwerpselen.
Ook uit GFT-afval en uit bepaalde gewassen (koolzaad, zonnebloemen, maïs, palmolie) kan energie gehaald worden.

Energie uit de bodem:
De aardwarmte diep in de bodem kan gebruikt worden voor verwarming.

Duurzame materialen en hergebruik

Het is niet altijd even gemakkelijk om te bepalen of iets duurzaam is. Aluminium bijvoorbeeld kan jaren mee voordat het versleten is. De productie van aluminium geeft echter veel milieuverontreiniging en is dus niet duurzaam. Je moet dus ook naar productie en gebruik kijken voor je weet of iets duurzaam is. 

Tegenwoordig wordt iets ook duurzaam genoemd als het opnieuw gebruikt kan worden.
Dit heet recycling
Het moet dan wel op een milieuvriendelijke manier kunnen gebeuren.

1
Gebruikt plastic wordt ingezameld.

2
Het gebruikte plastic wordt naar een hergebruikfabriek gebracht.

3
In de fabriek wordt het plastic gesorteerd naar soort en kleur.

4
Het plastic wordt kleingemaakt en omgesmolten tot nieuwe grondstof.

5

 

Van de nieuwe grondstof kan van alles gemaakt worden, zoals fleece jacks.

6
Gebruikt plastic wordt ingezameld.

 

Cradle to cradle

In de natuur is er eigenlijk geen afval. Bijna alles wordt weer opnieuw gebruikt. 
Dit is ook de gedachte achter cradle to cradle. De Nederlandse vertaling daarvan is "van wieg tot wieg". Het idee hierbij is dat alles wat mensen maken steeds opnieuw gebruikt kan worden voor iets anders en dat er dus geen of nauwelijks afval overblijft. 

Een voorbeeld is een eetbare vloerbedekking. Als de vloerbedekking versleten is, kan hij als veevoer dienen. Ook zijn er composteerbare handdoeken op de markt. Als deze versleten zijn, kunnen ze op de composthoop om vruchtbare aarde te leveren. 

Kleding gemaakt van brandnetels. Het telen van brandnetels is milieuvriendelijker dan het telen van katoen.

Video: Cradle to cradle

Hoe kun je produceren zonder afval?

  • Het arrangement Duurzaamheid is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2018-08-24 17:13:14
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    De Kennisbanken bevatten de theorie bij de opdrachten.
    Leerinhoud en doelen
    Biologie;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Trefwoorden
    leerlijn, rearrangeerbare, rearrangeerbare leerlijn
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.