Opzet Wikiwijs leeslogboek H5

Opzet Wikiwijs leeslogboek H5

Algemeen

Instructie

Hoe moet je leeslogboek eruit zien?

Je leest in havo 5 nog vier boeken. Bij elk boek moet je je leeslogboek updaten. Maak de opdracht in Wikiwijs en niet via een bestand als bijlage!

 

Bij elk gelezen boek moet er een reflectie terug te vinden zijn in je leeslogboek. Hiervoor moet je de volgende stappen doorlopen:

1. Geef op het tabblad  'boekenoverzicht' een volledig overzicht van de gelezen boeken. Neem allereerst de boeken uit havo 4 over. Zo kun je in één oogopslag zien welke boeken je gelezen hebt. Noteer van elk boek: de titel, de auteur, het niveau van het boek en het aantal sterren dat je het boek zou geven. Hierbij geldt dat 5 sterren maximaal is.
2. Voor elk boek gebruik je vervolgens een tabblad waar je een verwerkingsopdracht maakt bij het gelezen boek. De opdrachten waar je uit kunt kiezen, vind je bij het tabblad 'opdrachten'. Je mag hierbij natuurlijk werken met afbeeldingen als je wilt!
3. Aan het einde van het schooljaar ontvang je van je docent nog overige opdrachten die je bij het tabblad 'overige opdrachten' moet uitvoeren.


Word je beoordeeld?
Je docent zal aangeven wanneer zij de leeslogboeken gaat bekijken. Als je ervoor zorgt dat je op dit moment 'helemaal bij bent' met updaten, kan je docent je feedback geven. Je krijgt geen tussentijdse beoordeling. Pas aan het einde van havo 5, net voor je mondeling literatuur, zal je van je docent een eindscore krijgen voor je leeslogboek. Hierbij wordt gelet op volledigheid, kwaliteit en ontwikkeling. Je krijgt een totaalscore over het leeslogboek havo 5 en over het leesdossier havo 4.

 

Verwerkingsopdrachten

In je leeslogboek is het van belang dat je bij elk gelezen boek vooral aangeeft wat je ervan vond en waarom. Je kunt hierbij kiezen uit een aantal vaste opdrachten of je maakt een eigen verslag waarin de voor jou belangrijkste informatie is opgenomen.

Neem bij elk boek sowieso op: titel - auteur
Op deze manier is het voor jouzelf en voor je docent direct duidelijk over welk boek het verslag gaat.

 

Kies voor een eigen verslag, of kies één van de volgende opdrachten om op te nemen in je leeslogboek:

Recensieopdracht

Schrijf een recensie waarin je elementen uit de samenvatting, de analyse, de schrijversinformatie en je eigen mening combineert. Let hierbij op het volgende:
- Je schrijft de recensie voor iemand die het boek niet gelezen heeft. Laat de lezer van de recensie dus eerst kennismaken met het boek. Vertel kort waar het over gaat / neem een stukje uit het boek letterlijk over. Maak de lezer nieuwsgierig naar het verhaal
- Vertel in de kern meer over de analyse en de schrijver. Combineer deze informatie met je eigen mening. Leg dus steeds uit wat jij ergens van vindt.
- In het slot geef je je eindoordeel. Je vertelt wat je uiteindelijk ‘over-all’ van het boek vond. Je geeft een tip aan mogelijke lezers of reageert op de verwachting die je had voordat je ging lezen. 
- Je recensie krijgt een passende en pakkende titel. Dat kan een quote zijn uit het boek, het mag al iets zeggen over je eindoordeel. Als het maar origineel is en de aandacht trekt.
- Markeer in je recensie de zinnen / zinsdelen waarin je je eigen mening verwoordt.

 

Opdracht van Lezen voor de Lijst

Maak de opdrachten die op de site www.lezenvoordelijst.nl horen bij jouw boek. Als er bij jouw boek opdrachten horen op verschillende niveaus, kies dan de opdracht die het beste bij jou past. Neem bij de uitwerking van de opdracht telkens de opdracht over en het bijbehorende antwoord. Geef tot slot kort aan waarom je voor deze opdracht gekozen hebt.

 

Juryrapport

Je doet alsof het boek dat je hebt gelezen is ingezonden voor een landelijke boekenwedstrijd. Bij deze wedstrijd ben je als jurylid op zoek naar het beste Nederlandstalige boek. Om dit beste boek te kunnen kiezen, moet je eerst bepalen aan welke eisen het moet voldoen. 2 eisen zijn al bekend, namelijk: - het boek moet een verrassend einde hebben EN - de titel moet perfect de strekking van het verhaal weergeven.
Wat ga jij als jurylid op papier zetten:
- Je vult de gegeven eisen aan met 3 eigen eisen waarvan jij vindt dat het beste boek daaraan moet voldoen. Geef ook een korte motivatie / verantwoording bij elke eis: waarom vind je deze eis belangrijk?
- Uiteindelijk heb je een lijst van 5 eisen verzameld die je nu moet gaan koppelen aan het gelezen boek. Dit doe je door bij elke eis een omschrijving te geven van jouw boek. Dus bijvoorbeeld: heeft het boek een verrassend einde? Waarom wel of waarom niet? De antwoorden hoeven niet altijd positief te zijn.
- De laatste stap is bepalen of jouw boek het beste Nederlandstalige boek is. Dit doe je door een conclusie te schrijven bij de 5 eisen. Je geeft een korte samenvatting van jouw bevindingen en komt tot een eindoordeel. Dit eindoordeel hoeft niet altijd positief te zijn!

 

Brief van de uitgever

Bij deze opdracht kruip je in de huid van de uitgever. Je doet je alsof het boek dat je gelezen hebt, nog niet is uitgegeven.
Stel je voor: je werkt bij een uitgeverij. De schrijver van jouw boek komt binnen met zijn verhaal en vraagt of jij het werk wilt uitgeven. Je bent best enthousiast, maar je ziet nog wel ruimte voor verbeteringen. Je besluit om jouw reactie op papier te zetten en naar de schrijver te sturen.
De opdracht:
- Schrijf een brief aan de schrijver. Je begint natuurlijk met een korte inleiding.
- Vervolgens geef je jouw persoonlijke oordeel over het boek. Het is jouw oordeel, dat betekent dat het zowel positief als negatief kan zijn.
- Daarna ga je aangeven waarom je op dit moment het boek nog niet wilt uitgeven. Je geeft 3 elementen waarvan je vindt dat deze aangepast moeten worden en waarom. Denk bij elementen aan de theorie van verhaalanlyse.
- Als je hebt aangegeven wat je aangepast wilt hebben en waarom, ga je de schrijver advies geven in hoe hij/zij het moet aanpassen. Je hebt hier als uitgever natuurlijk een visie in. Dus: wat zou de schrijver moeten doen om ervoor te zorgen dat je het boek wel uitgeeft.
- Je rondt de brief netjes af.

 

Brief aan de uitgeverij

Stel je voor: het werk dat je gelezen hebt, heb je zelf geschreven. Je blijkt over bijzonder schrijftalent te beschikken. Het verhaal is nog niet gepubliceerd, maar je wilt graag dat een uitgeverij het uit gaat geven. Je besluit een uitgeverij te schrijven om je verhaal te promoten!
- Je schrijft een brief aan een uitgeverij. Ga eerst eens op zoek naar bestaande uitgeverijen en kies een geschikte uit voor jouw boek.
- Je introduceert jezelf als schrijver en je vertet kort waarom je deze brief schrijft.
- In de kern introduceer je het verhaal. Je geeft informatie over de titel, het thema, het plot en het perspectief.
- Je legt uit voor welk publiek jouw boek geschikt is. Koppel dit aan de niveaus van Lezen voor de Lijst en leg uit waarom dit het geschikte publiek is.
- Rond je brief netjes af.

Boeken

Boekenoverzicht

HAVO 4

Boek 1: Cel, Charles den Tex

Boek 2: Terug naar de kust, Saskia Noort

Boek 3: Het bittere Kruid, Marga Minco

Boek 4: Het behouden huis, W.F Hermans

Boek 5: Losgeld, René Appel

Boek 6: Spijkerschrift, Kader Abdolah

 

HAVO 5

Boek 1: De helaasheid der dingen, Dimitri Verhulst

Boek 2: De aanslag, Harry Mulisch

Boek 3: Karel en de Elegast, Onbekend

Boek 4: De donkere kamer van Damokles, Willem Frederik Hermans

Boek 1

Samenvatting:

 

Een schoon kind
Rosie Verhulst, komt op een bepaald moment terug naar het huis van haar moeder (Dimitri’s grootmoeder). Ze wordt mishandeld door haar man en ze heeft haar mooie dochter meegenomen. Deze Sylvie is de zonde waard. Ze gaat mee naar het café: eerst drinkt ze een beetje fris, maar als de meisjes tweeling van het café (heel lelijke dwergen) opmerkingen maken over haar afstandelijkheid, komt Sylvie los. Op initiatief van een kroegloper André gaat ze aan de biertjes en aan het eind van de avond lalt ze de meest schunnige liedjes mee en moet ze meegesleept worden door de nonkels. Ze is meteen populair bij de familie. Als Rosie hoort dat Sylvie door André is zat gevoerd, laat ze uit haar mond vallen dat André in feite haar biologische vader is. Maar ze dreigt Dimitri dat hij dat nooit mag vertellen. Hij ziet haar voorlopig niet meer.

De vijver van de gezonken babylijkjes
Palmier is een blonde, naar vis stinkende vrouw van wie de leeftijd niet bekend is. Over haar ging het gerucht dat ze enkele kinderen zou hebben verdronken in de vijver bij haar woning. De jeugd van het dorp is gewend om bij de vijver contacten op te doen. Zo ziet Dimitri eigenlijk voor het eerste de ontluikende borsten van zijn meisjes-dorpsgenoten o.a. van de schone Helene. Palmier heeft ook een hond die steeds maar vastgebonden is en waarmee de jongens medelijden hebben. Die hond Blondi wordt echter tijdens het vastgebonden zitten ook nog gedekt en de jongens willen de hond eigenlijk losmaken. Toch mag dat niet van de oude vrouw. Dan worden er ook nog eens jonkies geboren en daarna moeten ze van Palmier de puppies in de vijver verdrinken: ze worden door de jongens in een jute zak gedaan en in de vijver gesmeten. Bij terugkomst is de hond Blondi woedend op de jongens: ze hoeven niet in zijn buurt te komen. Later zegt een dorpsjongen dat hij toch de ketting van Blondi heeft doorgesneden en sindsdien is de hond spoorloos.

De Ronde van Frankrijk
Een van de nonkels, Potrel, heeft de schurft aan het feit dat hij niet mee mag doen met de wereldkampioenschappen zuipen die een lokaal café heeft uitgeschreven. Op het allerlaatste moment had nonkel Herman meegedaan en natuurlijk gewonnen, hoewel hij zijn winst met een ziekenhuisopname moest bekopen. Na de overwinning was hij namelijk gaan rijden en hij had een ongeluk veroorzaakt, maar daarbij had hij ook een gangsterbende opgerold, waardoor hij alleen maar meer aanzien had gekregen. Grootmoeder krijgt het bericht te horen van een jonge agent, die ze op haar nummer zet omdat hij een Latijnse uitdrukking (comateuze toestand) gebruikt.
Potrel zet echter een Tour de Franse op met een aantal zuipetappes, waarbij elke 5 kilometer goed is voor een biertje. Wie het eerst de vereiste biertjes op heeft, wint een etappe en krijgt een trui. De bolletjestrui is voor degene die in een “bergetappe”ook sterke drank weet weg te krijgen. De grap is ook dat de moeder van Potrel (Dimitri’s grootmoeder) denkt dat Potrel zijn luiheid heeft omgezet in sportiviteit en van haar weinige geld koopt ze een nieuwe racefiets voor haar zoon, die hij weer verpatst om de drank voor de Tour de France te betalen. Potrel zet zwaar in tijdens de eerste bergetappe en giet de zware drank achter elkaar naar binnen. Hij krijgt een delirium tremens, maar de jonge agent die dit moet komen vertellen krijgt weer een veeg uit de pan van grootmoeder: hij moet geen Latijn tegen haar praten.

Alleen de allenen
Het is weer eens zo ver. De deurwaarder komt weer een stuk inboedel weghalen,omdat nonkel Zwaren een flinke gokschuld had opgebouwd. Deze keer valt de keus op de televisie. Dat is een klap voor familie Verhulst, want net die avond komt er een live concert van Roy Orbison op de televisie. Maar nonkel Zwaren weet het toch te fiksen. Hij laat de hele familie kijken bij een Iranees immigrantenstel. Ze nemen een bak bier en een oude sanseveria mee als geschenkje. Grappig is dat de Iraniërs beter Nederlands spreken dan de Verhulstjes, die een soort krom migranten Nederlands tegen de immigranten spreken. Maar ze maken er wel een dolle boel van, zuipen er op los, staan op de tafel etc. Alleen Dimitri’s vader heeft het moeilijk bij de bekendste song van Orbison "Only the lonely" (Alleen de allenen). Hij huilt tranen met tuiten en moet naar huis gesleept worden. De Iraniërs hebben een mooi beeld gekregen van inburgering.

Het nieuwe liefje van mijn pa
Dimitri is gewend dat er altijd vrouwen voor de deur staan bij de Verhulstjes. Alle nonkels hebben een typische smaak van vrouwen. Op een dag komt er een prachtige en gedistingeerde vrouw voor Dimitri’s vader Pie. Die ligt nog bij te komen van zijn avondje zuipen van de nacht ervoor. Hij wil niet uit zijn bed komen en vraagt of het soms dat wijf van gisteren is. Uiteindelijk komt hij ongewassen man naar beneden en hij zegt dat hij het hele mokkel niet kent. Dat klopt want het is een vrouw van de Dienst Jeugdzorg die de woonomstandigheden van Dimitri komt onderzoeken. Ze vraagt het één en ander aan Dimitri o.a. over zijn moeder. Dimitri antwoordt, dat zijn moeder een hoer is.

Iets over mijn moeder, mevrouw
In dit hoofdstuk vertelt Dimitri over zijn moeder die een "plaspas" van de overheid heeft gekregen. Je mag dan overal plassen , zelfs wildplassen is toegestaan. Hij vertelt dat hij zijn moeder haat en dat hij graag bij haar wegwil. Ze is nogal dominant aanwezig. Ook geeft ze hem zijn jeugd lang het idee dat hij er de oorzaak van is dat zij incontinent is geworden, omdat ze zo’n moeilijke bevalling met hem heeft gehad. Op een bepaald moment zijn ze op het strand en hij heeft het plan opgevat om weg te gaan bij zijn moeder, maar ze blijft het oog strak gericht op hem houden. Wanneer ze moet plassen en denkt met haar plaskaart voorrang te krijgen bij de strandtoiletten, valt dat tegen. Ze moet nu in zee gaan plassen en op dat moment, ziet Dimitri zijn kans schoon. Hij ziet zijn moeder nooit meer terug.

De pelgrim
"De pelgrim" is de naam van een afkickcentrum en Pie(rre) Verhulst besluit op een morgen dat het zo niet langer kan met zijn drankgebruik. Hij wil zich aanmelden bij het afkickcentrum. Wat zijn andere broers hem ook proberen voor te houden, hij is vast van plan door te zetten. Dan zeggen zijn broers dat ze hem in ieder geval gaan wegbrengen en onderweg naar de inrichting doen ze werkelijk ieder café aan dat op de heenweg ligt. Ladderzat komen ze bij de inrichting aan en net op dat moment besluit een psychiatrisch patiënt naar beneden te springen en zelfmoord te plegen. Het weerhoudt Dimitri’s vader er niet van om toch naar binnen te gaan. Tot groot verdriet van zijn broers, de nonkels van Dimitri. Op de terugweg doen ze natuurlijk weer een aantal cafés aan.

De verzamelaar
De Verhulstjes vormen een familie apart, waartegen in Reetveerdegem nogal wordt opgekeken. Maar een schoolvriendje van Dimitri, Franky, nogal rijk en uit een importfamilie, mag niet langer met Dimitri spelen vanwege diens afkomst. Daarvoor mocht hij steeds naar de verzameling Märklintreintjes komen kijken. Franky doet dat eigenlijk om Dimitri de ogen uit te steken. Ze verliezen elkaar jaren uit het oog, maar als Dimitri jaren later op een verzamelbeurs loopt en een smurf voor zijn eigen verzameling koopt, ziet hij Franky terug. Die verzamelt nu allerlei voorwerpen die met het joodse geloof te maken hebben. Zeer tegen zijn zin praat Dimitri met Franky en die nodigt hem uit nog eens langs te komen in zijn huis. Enkele maanden later belt Franky hem op om de uitnodiging te herhalen. Dimitri gaat tegen zijn zin op bezoek, merkt op dat de man alleen woont: zijn vrouw zal hem verlaten hebben. Dan komt ook de aap uit de mouw, want Franky vertelt hem dat oom Zwaren het met zijn vrouw houdt en dat deze hem daarom verlaten heeft. Hij probeert Dimitri te laten bemiddelen. Die wil zich er helemaal niet mee bemoeien en aan het eind van het bezoek bewondert Dimitri nog de treinverzameling van Frijky. Die is nog uitgebreider en geperfectioneerde geworden. In de wagonnetjes zitten kleine joodse poppetjes.

De genezene
Na drie maanden mag Pie Verhulst op proefverlof uit de inrichting. Hij is van de alcohol af en is behoorlijk aangekomen. Zijn beide broers proberen hem te verleiden mee te gaan stappen, maar Pie wil liever niet. Als hij het weekend droog blijft, mag hij de inrichting binnenkort verlaten. Maar het vlees is toch zwakker dan de geest en Dimitri ziet met lede ogen aan dat zijn vader toch meegaat. Met zijn grootmoeder wacht hij televisiekijkend op de terugkomst van zijn vader, maar die komt de eerste dagen niet meer boven water. Hij heeft het weekend niet droog kunnen houden.

De opvolging is verzekerd
In dit hoofdstuk volgen we de bevalling van Dimitri’s kind. Hij is in het ziekenhuis en uit alles blijkt dat hij niet houdt van de vrouw die van hem zwanger is geworden. Hij wil ook eigenlijk liever niet bij de bevalling aanwezig zijn. Zijn gedachten gaan terug bij de ingang van het ziekenhuis (waar hij staat om te roken) naar het verhaal om zijn eigen geboorte. Natuurlijk zat zijn vader in de kroeg toen zijn moeder moest bevallen. Maar toen hij eenmaal gebeld was met de mededeling dat er een zoon geboren was, was hij naar de kliniek gegaan, had Dimitri uit de wieg gehaald en hem in de postzak (Pie was postbode) aan alle mensen die hij in de kroegen ontmoette, laten zien. Een legendarisch verhaal in Reetveerdegem. De zoon blijkt heel anders over zijn niet gewenste zoon te denken: misschien wordt hij nog wel doodgeboren. Hij zou hem zeker niet trots aan iedereen willen laten zien.



Voer voor etnologen
In dit hoofdstuk is Dimitri opnieuw ouder geworden. Hij bezoekt zijn grootmoeder die inmiddels dement is geworden en niet meer weet of ze haar zoon dan wel haar kleinzoon op bezoek heeft. Ook is er altijd een mongool Marieken bij haar. Eens in de zoveel tijd brengt hij een bezoek aan zijn grootmoeder en de gesprekken gaan natuurlijk helemaal nergens over. Dimitri’s vader is inmiddels overleden. Dan bellen zijn ooms hem op en vragen hem of hij wil meewerken aan een onderzoek van een etnoloog over de teksten van dronkemansliedjes. Dat wordt immers Vlaams cultuurgoed. Dimitri vertelt dat hij vaak niet meer weet dan de eerste regel en hij weigert mee te doen. Daarna komen de broers op het idee om de demente grootmoeder te laten zingen: omdat ze kinds is, zal zij zich de teksten wel weten te herinneren. De opnameploeg komt in het verzorgingstehuis waar zijn grootmoeder is, maar er komt niets uit. Dan besluiten de ooms om bier te gaan drinken; misschien komen de woorden dan wel automatisch, maar nee hoor. Alles mislukt. Als de opnameploeg weg is, begint grootmoeder ineens de tweede regel van een dronkemansliedje te zingen. Ze heeft het dus toch geweten, maar de boel in de maling genomen.

Een nonkel voor dat kind
Dimitri is met zijn 5-jarig zoontje Joeri naar zijn geboortedorp afgereisd. Hij wil zijn ooms nog een keer ontmoeten. In de kroeg wil hij eigenlijk niets drinken, maar daar zijn de ooms niet gevoelig voor. Joeri (ongewenst kind bij zijn ongewenste vriendin) wil op de gokkast spelen. Een oom geeft hem wat geld. De jongen haalt er 1500 € uit en die mag hij van Dimitri niet houden. Oom Herman is daarna blij met die geldsom en hij wint ook nog een belspelletje op de radio en krijgt een bon uit de videotheek. De nonkel rijdt mee naar de videotheek en haalt een film van Bambi voor Joeri. Op de terugweg moet Joeri “zeiken”. Hij moet van Dimitri “plassen” zeggen. Met die veelbetekenende correctie geeft Dimitri eigenlijk aan dat hij zijn geboortedorp ontgroeid is.

 

http://www.scholieren.com/boekverslag/59252

personages

 

Ik-figuur (Dimitri Verhulst):

Dimitri is een stille jongen die een familie heeft die niet zoveel om hem geeft. Hij doet het niet goed op school en leert slechte gewoonten van zijn vader Pierre en zijn ooms Potrel, Zwaren en Herman, waarmee hij, met zijn grootmoeder, samen in één huis woont. Een hobby heeft hij eigenlijk niet, maar hij ontwikkelt zich in het boek van nietsnut, zoals zijn familie, naar nette vader. Dimitri is de hoofdpersoon van het verhaal en dus een held.

 

Pierre Verhulst:

Pierre is de vader van Dimitri en tevens iemand waar hij in zijn jeugd tegenop kijkt. Pierre is een drinker, net als de andere Verhulsten, en het is dan ook niet vreemd als hij midden in de nacht of zelfs helemaal niet thuiskomt. Pierre is dan wel een ‘zuiper’, maar hij is wel een goed mens, zo erkent hij zijn drankprobleem en gaat hij voor 3 maanden in een afkickkliniek, zonder langdurig resultaat, helaas. Zijn karakter blijft het hele verhaal hetzelfde. In het boek keert Dimitri één keer in de 5 jaar terug naar het graf van zijn vader, het is onduidelijk wanneer Pierre precies is gestorven.

 

Karel Verhulst (‘Nonkel’ Potrel):

Potrel is een oom van Dimitri. Hij is goed in ‘een snelle sprint’, niet bij het wielrennen, maar bij het drinken. Zo organiseert hij een Tour de France voor zuipen, waarbij elke etappe een aantal glazen drank moeten worden gedronken. Potrel is een simpele man zonder werk, hij zal in zijn leven dan ook nooit iets bereiken. Ook het karakter van Potrel verandert niet in het boek. Hij blijft altijd een vieze man met schunnige liedjes en een obsessie voor lekkere wijven.

 

 

 

Herman Verhulst:

Herman is een oom van Dimitri. Ook hij is werkloos, maar wel ‘wereldkampioen’ zuipen. Herman denkt zeer oppervlakkig en is, als opperdrinker, zeker niet de slimste. Hij blijft altijd hetzelfde.

 

 

Zwaren Verhulst:

Zwaren is een oom van Dimitri. Hij is niet alleen verslaafd aan drank, maar ook aan gokken. Op een dag staat de deurwaarder op de stoep en die neemt de televisie in beslag. Dit komt omdat de gokschulden van nonkel Zwaren moeten worden afbetaald. Nu kan de familie niet naar het concert van Roy Orbison kijken. Nonkel Zwaren regelt dat ze bij een stel Iraniërs terechtkunnen voor de show.

 

Maria Verhulst:

Maria is de Grootmoeder van Dimitri. Zij is, wanneer Dimitri nog jong is en bij hen in huis woont, de enige die het gedrag van haar zoons niet zo waardeert. Zeker niet wanneer de tv wordt weggehaald omdat de schulden moeten worden afbetaald. Maria zorgt dat alles in het huis nog een beetje schoon blijft en dat er eten op tafel komt. In het begin van het boek zie je haar dus als een huisvrouw, aan het einde is ze in een bejaardentehuis beland en spreekt ze nauwelijks nog een woord uit.

 

Rosie Verhulst:

Rosie is een tante van Dimitri. Ze is een nette en knappe vrouw en drinkt niet zoals haar broers. Ze woont niet in Reetveerdegem, het is dan ook heel bijzonder als ze voor even terugkeert naar het dorp.

 

De onderlinge relatie van de hoofdpersonages is natuurlijk dat ze allemaal tot de familie Verhulst behoren. Het samen naar de kroeg gaan en met elkaar zuipen. De dingen die de ik-figuur Dimitri beleefd met zijn oom`s en zijn vader.

 

 

Perspectief en tijd

 

Het verhaal wordt verteld in de ik-vorm. Tijdens het lezen valt dit weinig op, omdat Dimitri Verhulst meer een verslaggever lijkt van de gebeurtenissen dan dat je door de ogen van de hoofdpersoon kijkt. Vaak staan de acties van anderen centraal, en verteld Verhulst niet tot nauwelijks wat er met de hoofdpersoon gebeurd.


Het is een roman waarin de gebeurtenissen in chronologische volgorde plaatsvinden, maar waar vaak grote sprongen tussen zitten. In twaalf hoofdstukken zien we een jongetje in zijn vroege tienerjaren opgroeien tot een man.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ruimte


Het verhaal speelt zich af in het heden. In het verhaal volgen we het in een aantal stappen het leven van Dimitri Verhulst vanaf zijn kindertijd tot zijn vroege vaderschap. De laatste hoofdstukken spelen zich ergens af in dit decennium, er wordt immers al gesproken van de euro.

Het decor van dit verhaal is de Vlaamse stad Reetveerdegem. De hoofdpersonen pendelen voornamelijk tussen het huis van hun (groot)moeder en de vele cafés die de achterafbuurten rijk zijn.

 

Motieven

Drank
Alcohol lijkt het meest belangrijke in het doelloze levens van de familie Verhulst. Elke gebeurtenis is op de een of de andere manier gekoppeld aan alcohol, dat is immers de belangrijkste drijfveer.

Verschillen
De verschillen tussen mensen spelen een belangrijke rol in dit verhaal. Een mooi voorbeeld hiervan is Dimitri’s vriendje Franky, die niet meer met hem om mag gaan omdat hij een Verhulst is. Franky komt van een degelijke en welgestelde familie, terwijl de Verhulsten als dolle stieren zijn zonder een cent te makken.

Seksualiteit
Zoals dat verwacht kan worden van een bende mannen die bij elkaar wonen, wordt er veel over vrouwen gesproken. Het is geen zeldzaamheid dat er een onbekende dame door het huis loopt, de vangst van één van de mannen van die avond. Het gaat hier puur om seks, niet om liefde.

 

Thema

 

Het thema van dit boek is niet in een woord te noemen. Het gaat over het moeilijke verleden van een individu, die zijn leven daarna zo goed mogelijk probeert te leiden. Hij weet zichzelf te ontworstelen van alles dat daarvoor gebeurd is. Moeilijkheden ondervind hij nog steeds, maar hij probeert de beste persoon te worden die hij kan zijn. De thematiek is dus, dat je het leven zelf moet leiden, invullen en zin moet geven.

 

Einde van het boek

 

Hij keert in het laatste hoofdstuk terug in zijn geboortedorp om te kijken hoe het daar aan toe gaat, maar eigenlijk hoort hij hier helemaal niet meer thuis. Dit blijkt o.a. in het taalgebruik, waar zijn zoontje het nog over "zeiken" heeft, corrigeert zijn vader hem in "plassen". Daarom heeft het boek een gesloten einde. (Dimitri sluit zijn verleden afsluit aan het einde van het boek.)

 

http://www.scholieren.com/boekverslag/69281

 

 

Schrijver

 

Dimitri Verhulst (1972) werd geboren in Aalst. Hij wordt gezien als een van de grote schrijvers van de Lage Landen. Zijn werk verschijnt in meer dan twintig talen en werd bekroond met verschillende literaire prijzen.

Van de klassieker De helaasheid der dingen werden
meer dan 200.000 exemplaren verkocht en het boek werd verfilmd en bekroond met de Gouden Uil Publieksprijs. MetGodverdomse dagen op een godverdomse bol won hij de Libris Literatuurprijs. Van De laatkomer werden binnen een paar maanden meer dan 75.000 exemplaren verkocht. Ook dit boek wordt verfilmd, voor toneel bewerkt en over de hele wereld vertaald.

 

Eigen mening

 

Het onderwerp van het boek vind ik best interessant om over te lezen. Het gaat over Dimitri die opgroeit in een familie met zijn ooms en zijn vader. Ze beleven de gekste dingen. Het gaat niet heel goed in die familie, ze hebben wel een hechte band maar gaan heel vaak naar de kroeg om vervolgens ladderzat thuis te komen.

 

Het boek was wat lastig in het begin, het verhaal bestaat uit losse stukjes maar gaandeweg vielen de stukjes op zijn plaats. De gebeurtenissen in het boek volgen zich niet in een duidelijke volgorde op, hier had ik wel wat moeite mee. Alles wat in het boek gebeurd is best humoristisch en tegelijkertijd best ontroerend omdat Dimitri onder deze omstandigheden met slechte invloeden van zijn familie moet opgroeien.

 

 

Verantwoording

 

Ik heb dit boek gekozen omdat het onder het genre humor stond. Dit is een van mijn favoriete genres als het gaat over boeken en films, dus daarom heb ik dit boek gekozen. Ook heeft een goede vriend dit boek gelezen, hij had mij al verteld dat het een leuk boek is om te lezen. Na het boek te hebben gelezen kan ik zeggen dat het een goede keus was om dit boek te gaan lezen! Ik ga zeker vaker een boek lezen uit het genre humor.

 

Ik heb gekozen voor deze samenvatting van http://www.scholieren.com/boekverslag/59252 omdat er weinig goede samevattingen op internet te vinden waren. Dit komst waarschijnlijk omdat het een boek is met veel verschillende verhalen die niet direct door elkaar heen lopen. Zelf kan ik slecht samenvattingen maken omdat ik niet goed ben in de belangrijkste stukken uit een tekst te halen, dus met dit verhaal waar allenmaal ‘afzonderlijke’ stukken tekst in staat gaat dat mij niet lukken. Ik heb deze informatie over de personages gekozen omdat denk dat deze informatie duidelijk uitleg geeft over wat zij met het verhaal te maken hebben. De rest van de analyse geeft kort weer waar het zich afspeeld, hoe de schrijver de lezer heeft benaderd, waar het boek over gaat en hoe het boek eindigt. De informatie over de schrijver heb ik op de website http://www.atlascontact.nl gevonden, dit is een uitgeverij waar Dimitri Verhulst zijn boek de helaasheid der dingen heeft uitgegeven, daarom is dit een betrouwbare bron voor informatie over hem.

Boek 2

Eerste episode: 1945
Het is januari 1945. In Haarlem zit het gezin Steenwijk (moeder, vader, Anton en Peter) in de eetkamer van hun villa. De jongens maken ruzie, het is koud en er wordt besloten tot een spelletje mens-erger-je-niet voor het slapengaan. De rust wordt echter ruw verstoord door harde knallen op straat en vol ontzetting ziet het gezin hoe de NSB’er Fake Ploeg wordt doodgeschoten en door de buren Korteweg voor huize Steenwijk wordt gelegd.

Peter wil naar buiten om het lichaam weg te halen, maar wordt tegengehouden door de ouders. Het duurt niet lang voor de Duitsers aankomen en Anton en zijn ouders meenemen. Peter is erin geslaagd te vluchten. Anton wordt in een auto opgesloten, ziet zijn ouders verdwijnen.

Hij wordt naar het politiebureau gebracht en moet in een cel slapen, waar hij een aardige vrouw ontmoet die hem gerust stelt. Een uur later wordt Anton uit zijn cel gehaald en per motorfiets naar de plaatselijke bevelhebber gebracht. Deze weet niet waar zijn ouders zijn, maar als Anton vertelt over zijn oom en tante in Amsterdam, wordt besloten dat hij daarheen gaat. De vrachtwagen die hem wegbrengt, wordt onderweg getroffen door een luchtaanval, maar Anton komt toch veilig in Amsterdam aan.

Tweede episode: 1952
Na de bevrijding, horen Anton en zijn oom en tante dat zijn ouders en broer Peter op de avond van de aanslag gedood zijn. Anton blijft bij zijn oom en tante wonen en gaat medicijnen studeren. Op twintigjarige leeftijd, in 1952, keert hij terug naar Haarlem – op uitnodiging van een studiegenoot.

Het feest wordt gehouden in de buurt van zijn oude straat, en als er foute grappen worden gemaakt over de Korea-oorlog in vergelijking met WO II, verlaat Anton het feest. Hij komt weer in zijn oude straat en wordt gezien en binnengevraagd door zijn oude buurvrouw Beurner, wier man dement is geworden.

Ze vertelt Anton dat zijn ouders werden vermoord omdat ze de Duitsers aanvielen, dat de buren Korteweg zijn verhuisd en dat er op de plek waar eerst Antons huis stond, een monument is opgericht voor oorlogsslachtoffers. Als Anton erheen gaat, ziet hij dat de namen van zijn ouders er wel op staan, maar die van Peter niet. Thuis vraagt hij zijn oom en tante waarom ze hem nooit verteld hebben over het monument. Ze zeggen dat ze dat wel hebben gedaan maar dat hij er niet heen wilde.

Derde episode: 1956
Tijdens zijn studie gaat Anton op kamers wonen, een eindje bij zijn oom en tante vandaan. Hij specialiseert zich in de anesthesie. Ondertussen neemt het communisme wereldwijd toe en ook in Nederland breken relletjes uit. Anton houdt zich er verre van, maar op een avond is hij getuige van een geweldpleging door politie en tot zijn grote verbazing bevindt Fake Ploeg junior zich in de menigte – de zoon van de vermoorde NSB’er, zoveel jaren geleden.

Anton vraagt hem binnen en ze praten over hun veranderde levens. Fake, die destijds bij Anton in de klas zat op het lyceum en gepest werd met zijn vader, werkt nu in een huishoudzaak en is ervan overtuigd dat de communisten de oorlog veroorzaakten. Na de dood van zijn vader raakten zijn moeder en hij aan de bedelstaf. Hij weigert te geloven dat zijn vader een slecht mens was. Uit frustratie, woede en verdriet gooit Fake een steen door de kamer en vertrekt, maar komt even later terug en bedankt Anton omdat hij het op school altijd voor Fake opnam.

Vierde episode: 1966
Jaren gaan voorbij. Anton wordt arts-assistent en trouwt met Saskia de Graaff, met wie hij een dochtertje krijgt, Sandra – zijn oom is dan al overleden. Saskia’s vader, meneer De Graaff, heeft in de oorlog gediend als verzetsstrijder. Als een goede vriend van hem overlijdt, breekt er in een café na de begrafenis een discussie los over de ware redders van de oorlog: de Amerikanen of de Russen.

Tot zijn verbazing ontmoet Anton hier een zekere Cor Takes, de moordenaar van Fake Ploeg. Buiten praten zij met elkaar, en Cor vertelt dat hij Fake doodde omdat het moest, ongeacht de gevolgen. Anton komt erachter dat de vrouw met wie hij die nacht in de cel zat, de vriendin van Cor was die ook meedeed aan de moord – Truus Coster, die ook vermoord werd door de Duitsers. Er blijft één brandende vraag over: waarom werd het lichaam van Ploeg door de buren Korteweg voor Antons huis neergelegd?

Anton gaat met Sandra en Saskia naar het strand, waar hij ligt te denken over Truus. Thuis gebeurt ditzelfde, en bij het zien van een foto van Saskia beseft Anton dat hij zich Saskia en Truus hetzelfde voorstelt. De volgende dag gaat Anton weer naar Takes toe.

Er is dan veel media-aandacht voor de vrijlating van een oud-officier van de SS, die veel mensen vermoord heeft. Ook Takes en Anton zijn hierdoor van streek. In het souterrain van Takes’ appartementgebouw praten ze over Truus, die Fake de laatste twee schoten gaf en door hem zelf neergeschoten werd. Op een foto van haar ziet Anton dat ze op Saskia lijkt. Takes heeft nog steeds haar pistool.

Laatste episode: 1981
De tijd verstrijkt en Anton wordt ouder. Hij scheidt van Saskia en hertrouwt met Liesbeth, met wie hij een zoon krijgt: Peter. Hij brengt zijn vakanties door in Toscane en krijgt af en toe last van paniekaanvallen als hij ineens een flashback heeft van 1945. Als zijn dochter Sandra zestien is, neemt hij haar mee naar zijn oude straat.

Ze mogen binnen in het huis dat nu op de plek van Antons ouderlijk huis staat en ineens ziet Anton op het monument ook de naam Takes, waarmee waarschijnlijk Takes’ broertje bedoeld wordt. Samen met Sandra bezoekt Anton Truus’ graf.

In 1981 zijn er demonstraties tegen atoomenergie waar Anton zich niets van aantrekt, maar hij wordt gedwongen mee te doen als hij last krijgt van kiespijn en zijn tandarts alleen wil helpen als hij mee gaat demonstreren. Op die demonstratie treft Anton niet alleen zijn inmiddels negentienjarige zwangere dochter Sandra en haar niet zo fatsoenlijke vriend, maar tot zijn verbazing ook zijn oude buurvrouw Karin Korteweg, degene die samen met haar vader het lijk van Fake Ploeg bij Anton voor de deur sleepte.

Karin vertelt dat Peter die nacht bij hen naar binnen glipte, hen onder schot hield en even later doodgeschoten werd door een Duitser. Ook komt Anton erachter dat het lichaam van Ploeg bij hen op de stoep belandde omdat meneer Korteweg zijn geliefde hagedissenverzameling niet wilde opgeven.

Nadat Karin en haar vader zagen hoe Anton en zijn familie beschuldigd werden – na verhoor werden zijzelf vrijgelaten – kreeg haar vader een gigantisch schuldgevoel en vermoordde hij zijn hagedissen. Na de oorlog verhuisden ze, maar Karins vader pleegde in 1948 zelfmoord, uit angst dat Anton zich op hem zou komen wreken.

Tot slot vraagt Anton aan Karin waarom ze Fake juist voor zijn huis neerlegden en niet bij het bejaarde echtpaar Aarts. Karin antwoordt dat haar vader dat niet wilde omdat het echtpaar Aarts joden in huis had. Na deze ontdekking loopt Anton weg bij Karin en vervolgt samen met zijn zoon Peter de demonstratiestoet.

 

 

http://www.scholieren.com/boek/582/de-aanslag/zekerwetengoed

 

Analyse:

 

Personages

 

Anton Steenwijk

Anton Steenwijk woonde tot ongeveer zijn dertiende met zijn beide ouders en broer Peter in een Haarlemse villa. Als kind was hij niet heel bijzonder; gekoesterd door zijn ouders en geplaagd door zijn broer. Toen zijn ouders en broer in onschuld werden vermoord, werd hij geadopteerd door zijn oom en tante in Amsterdam. Als Anton opgroeit, blijft de herinnering aan die avond in 1945 hem achtervolgen: onbewust wil hij weten wie Fake Ploeg vermoordde en waarom het lichaam bij Anton op de stoep werd gelegd. Anton laat het leven min of meer aan zich voorbij trekken terwijl hij trouwt en kinderen krijgt, en wordt door maar weinig dingen geprikkeld. Naast zijn werk houdt hij zich bezig met lezen en puzzels oplossen. Hij bezit vier huizen, waarvan een aantal in Italië. Politiek en actualiteit boeien hem weinig; het enige waarvoor hij echt leeft, is eigenlijk het verleden.

 

 

Thema

 

Dood door schuld

Het boek gaat voornamelijk over Anton die zich bezig houdt met het probleem van de schuldvraag. Hij is constant op zoek naar wie schuldig is voor de aanslag die tijdens de tweede wereldoorlog is gepleegd waardoor zijn leven zo erg is veranderd.

 

 

Motieven

 

Tweede Wereldoorlog

Het hoofdthema van dit boek is de tweede wereldoorlog. Het verhaal speelt zich af in de oorlog, het leven in de oorlog word uitgebreid behandeld. Over hoe mensen de oorlog ervaren, over verzetsstrijders en over de slachtoffers die deze oorlog heeft geeist.

 

Haat

Haat is een belangrijk motief in het boek omdat dit iets is waarmee Anton veel te maken heeft: haat jegens de personen die veel leed veroorzaakten tijdens de oorlog en haat jegens de oorlog zelf, haat die zijn persoonlijkheid vormt.

 

dobbelsteen

Er zijn twee belangrijke momenten in het boek die Anton's leven iedere keer voor goed veranderen.

Hierbij staat de dobbelsteen centraal. Verder staat de dobbelsteen ook voor toeval. Alles in het boek gebeurt toevallig.

 

 

perspectief

Het verhaal is geschreven vanuit een hij/zij perspectief, namelijk vanuit Anton. De lezer ziet en ‘ervaart’ alles door zijn ogen, maar er wordt op bepaalde momenten ook een beschrijving gemaakt van Antons leven en dan staat de verteller verder weg van het verhaal.

 

 

 

 

Einde van het boek

 

Het boek eindigt met de laatste episode. Er is geen echt speciaal einde. Hij komt er wel in de laatste episode pas achter wat er nu precies allemaal gebeurd is tijdens de aanslag. Het is dus wel een gesloten einde, want je komt wel bijna alle details te weten op het einde.

 

ruimte

 

De aanslag, de belangrijkste gebeurtenis uit de roman, wordt gepleegd in Haarlem. De kade in Haarlem, waaraan Anton woonde, wordt in de proloog uitvoerig beschreven. In 1952 gaat Anton voor het eerst na de aanslag terug naar Haarlem. Anton voelt overeenkomst tussen hemzelf en de stad. Anton wil nooit meer terug naar Haarlem, niet meer herinnerd worden aan de aanslag. Later gaat hij er echter nog een keer met Sandra naar toe. Na de aanslag woonde Anton bij zijn oom en tante aan de Apollolaan in Amsterdam. Apollo is de god van het licht.
Dit staat in tegenstelling tot de duistere gebeurtenis in Haarlem. Toen Anton in 1953 op kamers ging wonen, "verdween dat Haarlem van januari 1945 nog ver achter de horizon". In 1969 kocht Anton een huis in Toscane, waar hij de vakanties doorbracht. Hij kwam er erg graag, wilde zich er later zelfs permanent vestigen. Hij genoot vaak van het uitzicht op het landschap dat in ieder geval ver verwijderd was van Haarlem, 1945. Toch maakt Anton juist in Toscane een crisis door. Daarna hadden het huis en het uitzicht hun volmaaktheid verloren. De donkere cel, waar Anton praatte met het meisje, was heel belangrijk voor hem. Het symboliseert de duisternis en het isolement waarin Anton na de aanslag verkeerde.
In die donkere cel was één lichtpuntje, de vingertoppen van het meisje over Antons gezicht. Naar dat licht is Anton zijn hele leven op zoek. Verder verdient het huis van Takes vermelding. Het souterrain leek op een ondergronds hoofdkwartier. Voor Takes was het nog steeds oorlog.

 

tijd

 

Het boek ‘de aanslag’ begint in januari 1945 en eindigt in november 1981. De vertelde tijd is dus bijna 37 jaar. De aanslag zelf speelt zich af in de tweede wereldoorlog. Het boek begint bij de aanslag en eindigt in 1981 bij de vredesdemonstratie. Elke episode speelt in een ander jaar. Omdat er tussen de episoden flinke sprongen in de tijd worden gemaakt, begint elk hoofdstuk eerst met een kort te beschrijven wat er in de tussentijd is gebeurd. Het geheel is dus chronologisch

 

www.scholieren.nl (informatie van veel verschillende boekverslagen)

 

informatie over de auteur


Harry Kurt Viktor Mulisch wordt op 29 juli 1927 geboren in Haarlem. Zijn vader komt uit Oostenrijk-Hongarije (nu Tsjechië) en zijn moeder komt uit Antwerpen. Zijn grootvader van moederszijde was bankdirecteur geworden en zijn vader kon daar een betrekking krijgen. Thuis wordt Duits gesproken maar Harry krijgt een Nederlandse opvoeding. Zijn ouders scheiden in 1939, Harry blijft bij zijn vader en de huishoudster Frieda wonen. Dankzij de nieuwe betrekking van zijn vader blijven Harry en zijn moeder tijdens de oorlog uit de handen van de Duitsers. Zijn moeder emigreert naar Amerika en zijn vader wordt na de oorlog gearresteerd, waarna hij drie jaar in een kamp verblijft. Hij overlijdt in 1957. Mulisch gaat in 1958 in Amsterdam wonen. Hij trouwt in 1971 en krijgt twee dochters, Anna en Frieda.
Op de middelbare school raakte hij in de ban van de wetenschap. In 1944 ging hij van school en legde zich voornamelijk toe op lezen en schrijven. Drie jaar later werd zijn eerste verhaal gepubliceerd in een tijdschrift. in 1982 verschijnt Mulisch' bekendste werk, De Aanslag. Door dit succes werd het verhaal in 1986 verfilmd. Mulisch overleed 30 oktober 2010 omstreeks 20.00 uur aan de gevolgen van kanker. Hij was 83.

 

 

 

 

Eigen mening

 

Het was een interessant boek om te lezen. Het was mooi dat je door het boek heen een leven van een jongen/man kunt beleven die in de oorlog heel veel heeft meegemaakt en gezien. Dat hij bijvoorbeeld Fake Ploeg dood heeft gezien. Je leert veel van het leven in de oorlog, als gewoon mens. Het mooie aan dit boek is dat de schrijver de gevolgen van de oorlog op een spannende manier goed in kaart heeft gebracht. Het enige nadeel van het boek vind ik dat de hoofdpersoon niet veel emoties laat zien buiten het moment in de oorlog. Hierdoor weet je niet altijd zeker hoe de hoofdpersoon echt over dingen denkt. Ik raad het boek echt aan andere aan. Het is een leuk boek om te lezen.

 

Verantwoording

 

Ik heb het boek gekozen omdat ik al eerder oorlogs romans heb gelezen, deze waren leuk om te lezen. Ook is dit boek goed beoordeeld door veel mensen en heeft het al verschillende grote nederlandse prijzen gewonnen. Het is geschreven door een oude schrijver, die meestal wat moeilijker te lezen boeken schrijven, maar bij dit boek wat dat niet het geval. Uiteindelijk kan ik terug kijken op een goede keuze die ik heb gemaakt. Ik heb erg genoten van het boek.

 

Ik heb gekozen voor deze samenvatting omdat er bij www.scholieren.com stond dat deze samevatting zeker weten goed is. Hier is niks van gelogen, het is een samenvatting dat goed weergeeft waar het verhaal over gaat. Ook staan er de belangrijkste dingen uit het boek in en is de overbodige informatie weggelaten. Ik heb niet gekozen om zelf een samenvatting te maken omdat ik niet zo goed de belangrijkste dingen uit een verhaal kan halen, dat er verschillende goede samenvattingen op internet stonden speelde ook een rol in mijn keuze. De informatie over het thema heb ik opgenomen omdat deze voldoende informatie geeft om te weten wat het voor personen zijn, wat het voor soort boek is, wat de bedoeling van de schrijver is en waarom het zo is geschreven. De informatie van de schrijver heb ik van de website www.debezigebij.nl, omdat dit de betrouwbaarste bron is om informatie vandaan te halen met betrekking tot schrijvers.

Boek 3

Samenvatting:

 

Koning Karel ligt ’s avonds in bed in zijn Kasteel wanneer hij via een engel een boodschap van God krijgt: “Ga uit stelen of je verliest je leven.” Karel gaat hier niet op in omdat hij denkt dat hij misschien wel misleid wordt. Maar wanneer de engel driemaal aan hem is verschenen met dezelfde boodschap, besluit hij er toch naar te handelen. Hij trekt erop uit en wanneer hij in het donkere woud loopt denkt hij aan Elegast, een vazal die hij uit zijn land heeft verbannen. Op dat moment komt hij een compleet in het zwart geklede ridder tegen die zich niet kenbaar wil maken. Ze raken in een gevecht dat Karel wint en waarna de ridder zich bekend maakt als Elegast. Elegast is door omstandigheden gedwongen om dief te worden en Karel ziet hier zijn kans. Hij stelt zich voor als Adelbrecht, ook dief van beroep. Hij stelt voor om koning Karel – zichzelf – te gaan bestelen. Elegast ziet dit niet zitten omdat hij, ondanks zijn verbanning, nog steeds trouw is aan zijn koning. In plaats daarvan stelt hij voor om Eggeric, de kwaadaardige zwager van Karel, te bestelen. Ze gaan op weg naar het kasteel van Eggeric en onderweg vindt Adelbrecht (Karel dus) een ploegschaar. Hij stelt voor om deze mee te nemen om te gebruiken tijdens het inbreken, maar daarop begint Elegast te lachen; om in te kunnen breken heb je niks aan een ploegschaar.

 

Eenmaal aangekomen bij het kasteel van Eggeric gaat Elegast als eerst naar binnen. Binnen wordt hij gewaarschuwd door een haan, die zegt hem dat koning Karel in de buurt is. Hij kan deze haan verstaan door magische kruiden. Elegast keert hierna weer naar buiten en wil niet langer inbreken bij Eggeric. Adelbrecht haalt hem over om de operatie toch door te zetten. Elegast brengt alle bewoners van het kasteel in een diepe slaap met behulp van een toverspreuk. Alle sloten worden geopend en de buit wordt naar buiten gebracht. Karel vindt het zo wel mooi geweest en wil weer naar huis gaan, maar Elegast wil nog een heel kostbaar zadel stelen en gaat dus weer naar binnen. Dit zadel bevindt zich in de slaapkamer van Eggeric en door de geluiden die Elegast per ongeluk maakt wordt Eggeric wakker. Hij maakt zijn vrouw wakker maar die verzekert hem ervan dat er niets aan de hand is. Ze vraagt haar man wat hij van plan is en hij vertelt eerlijk dat hij zijn zwager, koning Karel, wil doden. Zij wordt hier woedend om, Karel is ten slotte haar broer. Eggeric smoort deze woede in de kiem door zijn vrouw een klap in haar gezicht te verkopen.

 

Ondertussen ligt Elegast onder het bed en hoort dit gesprek. Hij vangt het bloed van de bloedneus van de vrouw in zijn handschoen en keert terug naar buiten. Hij vertelt Adelbrecht over het plan van Eggeric en laat het bloed op zijn handschoen zien. Hij wil direct actie ondernemen en Eggeric om het leven brengen. Karel beseft waarom God hem de opdracht heeft gegeven om te gaan stelen. Hij stelt voor dat Elegast naar koning Karel gaat om hem te waarschuwen, maar dit wil Elegast niet omdat hij verbannen is. Adelbrecht biedt vervolgens aan om zelf de koning te gaan waarschuwen en Karel vertrekt dus weer naar zijn eigen kasteel.

 

De volgende dag wordt er hof gehouden en koning Karel geeft de verraders een warm ontvangst. Vervolgens beschuldigt hij ze van het samenzweren tegen hem, wat zij natuurlijk ontkennen. Koning Karel laat Elegast aan zijn hof verschijnen die met het bloed aan zijn handschoen kan tonen dat Eggeric schuldig is. Uiteindelijk wordt besloten dat Eggeric gedood zal worden door Elegast. Hij wordt weer in ere hersteld en trouwt met de weduwe van Eggeric, Karels zus.

 

 

http://www.scholieren.com/boek/2800/karel-ende-elegast/zekerwetengoed

 

Analyse


Het verhaal komt uit de middeleeuwen(500-1500). Het verhaal is door mondelinge traditie al jaren door verteld voordat het is opgeschreven, daarom zijn er zaken van het originele verhaal weggelaten en bij verzonnen. Ook zal het verhaal door epische concentratie sterk veranderd zijn. Misschien ging het originele verhaal wel helemaal niet over Karel de Grote maar is die er gewoon door iemand in bedacht.
Het verhaal begint in de nacht en eindigt de avond daarna, dus de vertelde tijd bestrijkt ongeveer één nacht en één dag.
Het verhaal speelt zich af in het kasteel van Karel, in het bos en in het kasteel van Eggeric. Er wordt een duidelijke tegenstelling gemaakt in ruimte namelijk: hof (kastelen) en bos. Het hof wordt gezien als vertrouwt en een rustige veilige plek. Het bos wordt gezien als een onveilige plek waar het recht van de sterkste geld. Het hele verhaal speelt zich af in de regio bij Ingelheim aan de Rijn.
Het boek is geschreven op de manier van hij/zij- of personale verteller. De schrijver vertelt het verhaal zonder gebruik te maken van het ik-perspectief, dit is logisch omdat de schrijver zelf niet deelneemt aan het verhaal. Maar hij wisselt ook niet van ‘hij/zij’ naar ‘ik’ daarom is het ook niet mogelijk dat het uit het alwetende perspectief is geschreven.
In het verhaal zit zeker vorm van spanning want je weet nooit van tevoren wat er gaat gebeuren, wel zijn verschillende stukken erg voorspelbaar. Bijvoorbeeld het stuk waarin Elegast en Eggeric tegen elkaar vechten, het is erg voorspelbaar dat Elegast zou winnen. Het hele verhaal blijft wel boeiend en er zitten niet veel saaie momenten in daardoor blijft het hele verhaal spannend.
Het thema van het verhaal is trouw. Elegast blijft Karel trouw ondanks dat hij hem ten onrechte heeft verbannen, Elegast wordt hiervoor goed beloond. Hierbij blijft de leenman trouw aan zijn leenheer. Eggeric van Egghermonde bleef de koning (zijn leenheer) niet trouw en wordt hiervoor gestraft. De trouw aan god komt ook vaak in het boek naar voren. Denk maar aan het begin waarin Karel uiteindelijk doet wat God hem opdraagt al vindt hij het een schande voor zichzelf.

Motieven


Geloof in god
Karel doet wat de engel hem opdraagt al vindt hij het wel erg vreemd. Als de koning in het bos rijdt wil hij Elegast als begeleider bij zijn opdracht van God, hij bid hierom en meteen komt hij Elegast in het bos tegen. Tijdens het gevecht in het bos tussen Karel en Elegast bid Karel voor zijn leven en dan breekt het zwaard van Elegast.


Voor het gevecht tussen Elegast en Eggeric bid Karel tot god om die gene die de waarheid sprak te laten overwinnen. Voor het gevecht bid Elegast tot God, Eggeric bid niet tot God.
Karel bid tijdens het lange gevecht tussen Elegast en Eggeric nogmaals tot God en meteen daarna valt de beslissing, Elegast wint en Eggeric verliest.

Ridderlijkheid
Als het zwaard van de zwarte ridder in stukken is gebroken dood Karel hem niet want dat zou laf zijn. Elegast steelt alleen van de rijken en niet van de armen. Als Eggeric van zijn paard af is geslagen mag hij weer op zijn paard stappen, want Elegast wil het gevecht eervol winnen. Als Eggeric al dood is wordt hij ook nog opgehangen omdat een erg eerloze straf is voor een ridder.

Bijgeloof
Karel denkt dat de zwarte ridder de duivel is, omdat hij en zijn paard zwart zijn. Elegast kan door een gebed deuren openen en mensen in slaap krijgen. Ook heeft Elegast een toverkruid waarmee hij dieren kan horen praten.
Bij het gevecht tussen Elegast en Eggeric maakt God uit wie er schuldig is en wie onschuldig. De mensen geloofden dat als zij niet konden uitmaken wie er schuldig was dat God dat op deze manier kon.

Personages


Eggeric

Eggeric is getrouwd met de zus van koning Karel en dus zijn zwager. Hij is duidelijk het onsympathieke figuur in dit verhaal. Hij beraadt een moordaanslag op de koning maar dit komt uit. Uiteindelijk trekt hij aan het kortste eind: hij wordt schuldig bevonden en gedood door Elegast.

Elegast

Elegast is de vazal van de koning maar is verbannen. De reden van zijn verbanning blijkt niet uit het verhaal en koning Karel lijkt hier ook spijt van te hebben. Na zijn verbanning is Elegast gedwongen om te gaan stelen om zichzelf te kunnen bedruipen. Uiteindelijk blijkt Elegast een trouwe onderdaan te zijn en wordt hij in ere hersteld.

Karel/Adelbrecht

Het hoofdpersonage is koning Karel, naar Karel de Grote. In de Middeleeuwen werd er veel geschreven over Karel de Grote, er is zelfs een stroming in de literatuur naar hem vernoemd; de Karelepiek. In veel van deze verhalen speelde Karel de Grote zelf niet de hoofdrol, maar dat is hier dus wel het geval. In dit verhaal stelt hij zich gehoorzaam op tegenover God en maar goed ook, want zo komt hij er achter dat zijn zwager hem wil doden.

 

http://www.scholieren.com/boekverslag/43637

 

Mening

 

Het is op een aparte manier geschreven omdat het natuurlijk een vertaling is in oud Nederlands, je moet af en toe goed kijken wat er nou eigenlijk staat. Het is leuk om te lezen hoe mensen toen dachten bijvoorbeeld over het rechtssysteem. Het boek is erg onrealistisch omdat er heel veel toevalligheden in zitten. Het is qua opbouw een erg makkelijk boek om te lezen. Het boek was achteraf niet erg leuk maar wel speciaal en kort. Ook al was het een kort boek, het verhaal was wel langdradig en vooral het prijzen van god ging te ver. De personages leerde je niet echt kennen omdat ze eigenlijk alleen waren verzonnen om de boodschap over te brengen, misschien zijn de personages zelfs wel later verzonnen of veranderd doordat het verhaal pas is opgeschreven nadat het de wereld over is geweest.

 

 

 

 

 

 

Verandwoording

 

Ik heb gekozen voor dit boek omdat het een boek is met weinig bladzijden. Ook leek het me leuk om een boek te lezen dat in een wat oudere stijl geschreven was, gemaakt door veel verschillende mensen van over de hele wereld. Ik denk dat het slim is als ik wat meer boeken ga lezen die wat meer bladzijden hebben, omdat dit een vrij moeilijk te begrijpen boek was. Ook al was het heel kort, het was toch een moeilijk boek om doorheen te lezen. Bij mijn volgende keuze ga ik zeker geen oud boek meer kiezen omdat deze in een te moeilijke stijl zijn geschreven.

 

Ik heb gekozen voor deze samenvatting omdat er niet heel veel over het boek te vinden is op internet, dit was eigenlijk een van de weinige samenvattingen die het verhaal goed weergeeft.

Ik heb de betreffende informatie over het thema opgenomen omdat het goed beschrijft waar het boek over gaat, met relatief makkelijke woorden. Ook al is het boek nog zo moeilijk, het heeft wel een duidelijke thematiek. De inhoud van het verslag komt van www.scholieren.com.

Boek 4

Samenvatting

Henri Osewoudt verlaat zijn geboortedorp om bij zijn oom en tante te gaan wonen omdat zijn moeder zijn vader heeft vermoord. Hij groeit op in Amsterdam, heeft een relatie met zijn nicht en doet aan judo. Als hij achttien is geeft hij aan geen interesse te hebben in studie, hij trouwt met zijn nicht, Ria Nauta, en verhuist terug naar Voorschoten waar hij de sigarenzaak van zijn vader heropent. Zijn moeder komt bij Henri en Ria inwonen. De oorlog begint. Osewoudt wordt afgekeurd en hoeft dus niet het leger in, maar helpt wel bij de burgerwacht van Voorschoten.

Op een dag komt Dorbeck met wat andere soldaten de winkel binnen, Dorbeck laat een fotorolletje bij Osewoudt achter om te laten ontwikkelen. Als Dorbeck twee dagen later terugkomt zijn de foto’s nog niet klaar, maar heeft Nederland al gecapituleerd en wil Dorbeck dat Osewoudt hem een pak leent en zijn uniform en pistool begraaft. Osewoudt doet dit alles. Als Osewoudt de foto’s wil ontwikkelen mislukt dit, maar omdat hij zoiets niet aan Dorbeck wil vertellen koopt hij een Leica en maakt zelf foto’s van militaire objecten.

Hierna krijgt Osewoudt opnieuw een opdracht van Dorbeck. Hij moet naar Haarlem gaan en krijgt daar een pistool in zijn hand gedrukt waarmee hij samen met Dorbeck en Zewuster een moord pleegt. Osewoudt is bang dat de zoon van de drogist, die een NSB'er is, hen gezien heeft.

Osewoudt hoort een tijd lang niets van Dorbeck, maar ontvangt dan een brief of hij de foto's van het allereerste rolletje naar een bepaalde postbus wil sturen. Osewoudt wil een ontmoeting met Dorbeck en gaat dus naar de postbus toe om te zien wie de post ophaalt, het wordt opgehaald door een heilsoldate.

Vrij snel daarna wordt hij opgebeld door Elly Meier, zij zegt uit Engeland te komen en dringend op zoek te zijn naar een schuilplaats. Hij brengt haar naar zijn oom in Amsterdam. Hij hoort via via dat zijn moeder en Ria zijn opgepakt en kan nu zelf ook niet langer naar huis toe. Bij de Joodse studente Marianne, met wie hij een relatie begint, laat hij zijn haar zwart verven. Hij lijkt nu precies op Dorbeck.

Opnieuw volgt er een opdracht van Dorbeck. Dit keer gaat het om een hoge man van de Gestapo die uit de weggeruimd moet worden. Osewoudt werkt bij deze opdracht samen met een andere vrouw wanneer zij beiden terugreizen met de trein wordt de vrouw opgepakt. Osewoudt niet. Maar wanneer hij diezelfde avond met Marianne in de bioscoop zit ziet hij zijn eigen foto op het scherm verschijnen met als aankondiging dat hij opgepakt moet worden. Hij vlucht wel maar het duurt niet lang of hij wordt opgepakt. Hij wordt gemarteld en belandt in het ziekenhuis, maar wordt daaruit bevrijd. Hij duikt onder bij Labare waar hij in een volledig verduisterde kelder foto's ontwikkeld. Maar ook hier is hij niet veilig want wanneer de Duitsers het pand van Labare overvallen wordt Osewoudt toch opgepakt.

Tijdens deze tweede gevangenschap wordt Osewoudt beter behandeld, wat hij vooral te danken heeft aan de hooggeplaatste Ebernuss die een zwak voor Osewoudt lijkt te hebben. Ebernuss probeert zijn vertrouwen te winnen door Marianne, die Osewoudts kind draagt, vrij te laten. Toch twijfelt Ebernuss aan de verhalen die Osewoudt over Dorbeck vertelt en wil daarom Dorbeck ontmoeten. Samen met Osewoudt gaat hij naar een halfgeheim café waar inderdaad ook Dorbeck aanwezig is. Die laatste geeft hem kristallen om de wijn van Ebernuss mee te vergiftigen en wanneer dat gebeurd is, vluchten Osewoudt en Dorbeck in de auto van Ebernuss. Dorbeck vertelt Osewoudt dat Ria nu samenwoont met de zoon van de apotheker en dat Marianne aan het bevallen is. Osewoudt krijgt een verpleegstersuniform waardoor hij door zijn kleine gestalte en baardloze gezicht onherkenbaar is. Als Osewoudt bij de kraamkliniek aankomt en naar Marianne informeert, krijgt hij het levenloze lichaampje van hun kind te zien. Hij is erg van slag en een Duitse soldaat die wel wat vriendelijks wil doen voor de mooie vrouw waar hij Osewoudt voor aanziet neemt hem mee in zijn auto en brengt hem naar Voorschoten. Daar doodt Osewoudt Ria en nadat ze nog wat verder gereden zijn doodt hij ook de Duitser. Met behulp van een arts komt hij uiteindelijk in Breda, dat al bevrijd is. Daar meldt hij zich direct maar tot zijn grote verbazing, wordt hij gearresteerd. Hij wordt zelfs naar Groot-Brittannië gebracht en het lukt hem niet om te bewijzen dat hij geen verrader is. Dorbeck is de enige die hem vrij zou kunnen pleiten, maar die is onvindbaar. Osewoudt lijkt zijn verstand te verliezen en wanneer hij wegrent wordt hij neergeschoten. Hij overlijdt aan zijn verwondingen.

BRON: https://www.scholieren.com/boek/380/de-donkere-kamer-van-damokles/zekerwetengoed

Personages

Dorbeck

Of hij wel of niet bestaat wordt niet duidelijk, maar Dorbeck is in ieder geval een mysterieus persoon. Hij lijkt in alles op Osewoudt. Hij heeft alleen wel baardgroei en donker haar. Hij was soldaat in het Nederlandse leger en weigerde te capituleren. Hij rijdt op een motorfiets en geeft Osewoudt allerlei opdrachten. Hij lijkt een sleutelfiguur van het verzet te zijn wat het zelf vreemder maakt dat zijn bestaan niet duidelijk is.

Henri Osewoudt

Hij woont in Voorschoten waar zijn ouders een cigarenwinkel hebben. Wanneer zijn moeder zijn vader doodt, trekt Henri bij zijn oom en tante in. Daar begint hij een relatie met zijn zeven jaar oudere nicht, niet echt uit liefde meer om haar blij te maken. Hij is erg klein voor zijn leeftijd en volgt judolessen waardoor zijn voeten vergroeien. Hij heeft blond haar en geen baardgroei.

Marianne Sondaar

Een joodse studente die een relatie met Osewoudt begint. Ze heet eigenlijk Mirjam Zettenbaum. Ze raakt zwanger van hem, maar verliest haar kind. Na de oorlog vertrekt ze naar Israël.

 

Thema

Dubbelgangersmotief

Dorbeck en Osewoudt zijn elkaars dubbelgangers, toch zijn ze niet hetzelfde. Dorbeck is wat Osewoudt graag zou willen zijn, aan het eind zegt hij zelfs dat hij zonder Dorbeck niets is. Dorbeck is het negatief van Osewoudt, in alles zijn precies omgekeerde en daarom zo ontzettend gelijk. Een aanwijzing hiervoor is de precies omgekeerde haarkleur.

 

Motieven

Fantasie en werkelijkheid

Zeker omdat het personage Dorbeck nogal wat vragen oproept. Lijkt het alsof Osewoudt de fantasie en de werkelijkheid niet kan scheiden. Dit is eigenlijk niet zozeer een motief dat in het boek speelt, maar wel wat er achter blijft in het hoofd van de lezer.

Fotografie

De fotografie speelt een grote rol, het ontwikkelen en het maken van foto's komt een aantal keer terug. Ook worden foto's voor verschillende doeleinden gebruikt, zo identificeert Elly zich met een foto en probeert Osewoudt later het bestaan van Dorbeck met foto's te bewijzen.

 

 

Structuur & perspectief

Het boek is chronologisch opgebouwd hoewel er soms tussen verschillende scenes grote tijdsprongen worden gemaakt die de lezer kunnen verwarren. Het verhaal wordt verteld vanuit een alwetende verteller met Henri Osewoudt als hoofdpersoon.

 

Decor

Het verhaal speelt zich af in Nederland in de Tweede Wereldoorlog. Het begint in Osewoudt’s geboortedorp Voorschoten waar hij later ook gaat wonen met zijn vrouw.  In 1944 moet Osewoudt onderduiken in Amsterdam bij Labare werkt hij in de donkere kamer. Hij wordt opgepakt en naar Leiden gebracht, maar weet te ontsnappen en reist naar Breda dat inmiddels al bevrijd is. Hier wordt hij opnieuw opgepakt, maar nu door de geallieerden en naar Groot-Brittannië gebracht.

Eigen mening

 

Ik vond het een heel interessant boek, omdat het verhaal over de oorlog gaat en ik heb al eerder oorlogsboeken gelezen. Deze zijn mij heel goed bevallen. Het was een speciaal verhaal omdat er een soort van mysterieuze dubbelganger in het verhaal aanwezig was. Bij mysterieuze verhalen moet je er zelf achter komen hoe het verhaal in elkaar zit. Dit vind ik een leuk aspect van het boek.

 

Verantwoording

 

Mijn keuze is op dit boek gevallen omdat een mevrouw deze bij de bibliotheek mij aanbood. Het is een boek afgespeeld in de tweede wereldoorlog en dat spreekt mij wel aan. Ik heb ook al een ander boek van deze schrijver gelezen en deze was ook al in de smaak gevallen. Ik heb zeker een goede keuze gemaakt want ik heb dit boek met heel veel plezier gelezen!

 

 

Overige opdrachten

  • Het arrangement Opzet Wikiwijs leeslogboek H5 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Robin van der Venne
    Laatst gewijzigd
    2017-03-14 18:46:28
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Leerniveau
    HAVO 5;
    Leerinhoud en doelen
    Nederlands; Literatuur;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    Musters, Marloes. (2016).

    Opzet Wikiwijs leeslogboek H5

    https://maken.wikiwijs.nl/84277/Opzet_Wikiwijs_leeslogboek_H5

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.