Bevolkingsspreiding en bevolkingsdichtheid
Om verschillende redenen wonen mensen liever in het ene gebied dan in het andere.
Om aan te geven of het aantal mensen dat in een gebied woont hoog of juist laag is, kun je de bevolkingsdichtheid gebruiken. De bevolkingsdichtheid wordt berekend door het aantal inwoners van een land of gemeente te delen door aantal km² oppervlakte.
In 2023 is de gemiddelde bevolkingsdichtheid in Nederland 529 inwoners per vierkante kilometer land. De hoogste bevolkingsdichtheid vinden we in Den Haag met 6.827 inwoners per vierkante kilometer.*
Als je kijkt naar de bevolkingsdichtheid per gemeente, dan zijn er in Nederland grote verschillen, je noemt dit bevolkingsspreiding. Dichtheid en spreiding zijn demografische factoren.
Op de kaart spreiding van de bevolking over Nederland zie je in welke gemeenten veel en in welke gemeenten weinig mensen wonen.
* Cijfers worden jaarlijks aangepast. Voor actuele situatie zie internet.
Bevolkingsspreiding
De bevolkingsspreiding kan vaak worden verklaard met behulp van natuurlijke en sociaaleconomische factoren.
Voorbeelden van natuurlijke factoren zijn klimaat, landschap, bodemvruchtbaarheid en ligging ten opzichte van de zee.
De aanwezigheid van werk, van winkels, van scholen/universiteiten en van culturele voorzieningen zijn voorbeelden van sociaaleconomische factoren.
Door het verschil in leefomgeving zijn sommige gebieden heel aantrekkelijk, terwijl andere gebieden dreigen leeg te lopen.
Bevolkingsspreiding Europa en de wereld - 1
Op de volgende twee kaarten zie je de spreiding van de bevolking over Europa en de spreiding van de bevolking over de wereld:
- Spreiding van de bevolking over Europa
- Spreiding van de bevolking over Wereld
Binnen Europa behoort Nederland tot de dichtst bevolkte landen.
Als je naar de wereldkaart kijkt, zie je dat West-Europa, maar ook Zuidoost-Azië zeer dichtbevolkt is.
In gebieden met een hoge bevolkingsdichtheid is vaak sprake van een hoger ontwikkelingspeil: mensen kunnen in deze gebieden doorgaans beter in hun basisbehoeften voorzien dan mensen die wonen in een gebied met een lage bevolkingsdichtheid.
Bevolkingsspreiding Europa en de wereld - 2
Belangrijke natuurlijke factoren die de spreiding van de bevolking over de wereld verklaren zijn:
Klimaat
Het klimaat is een belangrijke vestigingsfactor. Extreme klimaten zijn niet alleen onaangenaam voor veel mensen, ze bieden vaak ook geen mogelijkheden om een bestaan op te bouwen.
Reliëf
Hoe extremer het reliëf, hoe moeilijker het is om je er te vestigen. Hooggebergte is moeilijk begaanbaar en het bruikbaar oppervlak voor landbouw en veeteelt is kleiner.
Aanwezigheid van water
Water is een absolute voorwaarde voor mensen, dieren en gewassen. Zonder water is er geen leven mogelijk.
Vruchtbare bodem
Een onvruchtbaar gebied is onaantrekkelijk voor veel mensen om zich er te vestigen. Maar als de bodem vruchtbaar is, zoals op veel vulkaanhellingen, dan gaan mensen er wonen ondanks de risico's.