Een goede kijk op medicijnen

Een goede kijk op medicijnen

Waar gaat deze WebQuest over?

Waar gaat deze WebQuest over?

 

 

In deze WebQuest leer je wat je van medicijnen moet weten of waar je informatie over medicijnen kunt vinden, zodat je er veilig mee om te gaan.

Een medicijn is een geneesmiddel, ook wel omschreven als een chemische stof die een bepaalde, gewenste werking op het (dierlijk of menselijk) lichaam uitoefent.

Iedereen heeft wel eens een geneesmiddel gebruikt. Maar weten we eigenlijk wel wat we slikken? Wat krijgen we binnen? Hoeveel mogen we gebruiken? Welke medicijnen gaan goed samen met anderen en wel juist niet? Waarom zijn sommige medicijnen zo duur en anderen helemaal niet? Welke stoffen zijn van belang in het medicijn? Werkt een medicijn bij iedereen? Hoe worden medicijnen getest?

Je kunt erg veel vragen stellen over medicijnen. Vaak worden moeilijke woorden gebruikt op de verpakking en in folders. Aan het einde van deze WebQuest ga je zelf een bericht uit de media lezen en daar kritische vragen bij stellen. 

 

 

 

 

10 tabletten paracetamol
10 tabletten paracetamol

Leerdoelen

 

Tijdens deze WebQuest leer je:

  • Je leert welke medicijnen veel worden gebruikt in Nederland. Hoe ze heten en waarvoor ze dienen.
  • Je leert wat een bijsluiter is en welke informatie je daarop kunt vinden.
  • Je leert hoe je veilig om moet gaan met medicijnen.
  • Je leert over beroepen op MBO-niveau waarbij medicijnen een rol spelen.
  • Je leert massapercentageberekeningen uitvoeren.
  • Je leert een samenvatting te schrijven van een stuk uit de media


In het eindproduct komen alle onderdelen uit de deelopdrachten samen.

 

 

Geneesmiddelen
Geneesmiddelen

Afronding

 

Je hebt deze WebQuest afgerond als je volgende onderdelen hebt gedaan:

  • Je hebt onderdelen doorlopen.
  • Je hebt alle deelopdrachten gemaakt en ingeleverd.
  • Je hebt een verpakking van een zelfbedacht medicijn ontworden en ingeleverd.
  • Je hebt een bijsluiter geschreven bij het zelfbedachte medicijn en deze ingeleverd.

 

WebQuest afgerond
WebQuest afgerond

Onderdeel 1: Welke medicijnen hebben we in huis?

Deelopdracht 1: Op zoek op internet

Medicijnkast
Medicijnkast

 

In Nederland worden erg veel verschillende medicijnen voorgeschreven door artsen.

Via de onderstaande link kom je op een top 100 lijst veel gebruikte medicijnen.

http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/diversen/95588-top-100-meest-gebruikte-medicijnen-in-nederland.html

 

Beantwoord voor de top 5 de volgende vragen:

Hoe heet het medicijn?

Waarvoor wordt het medicijn gebruikt?

Lever deze opdracht in bij je eindproduct.

Deelopdracht 2: Wat is een bijsluiter?

 

Kijk thuis in de medicijnkast. Bekijk de verpakking van een medicijn en lees de bijsluiter.

 

Beschrijf in een Word-document wat jou opvalt bij het lezen van de bijsluiter.

Hierbij kun je denken aan:

  • Wat is het voor een medicijn en waarvoor wordt het gebruikt?
  • Wat je moet weten voordat  je het medicijn gebruikt?
  • Hoe wordt het medicijn gebruikt?
  • Wat zijn de mogelijke bijwerkingen?
  • Hoe bewaar je het medicijn?

Lever de door jou gemaakte opdracht in samen met je eindproduct.

 

Omdat de bijsluiter slecht of niet gelezen wordt heeft men een kijksluiter ontwikkelt. Hieronder vind je daarover meer informatie.

Kijksluiter

Hoe werkt de Kijksluiter

Onderdeel 2: Hoe worden pillen gemaakt?

 

 

Medicijnen worden gemaakt in een fabriek. Veel medicijnen worden gemaakt in tabletvorm. In de onderstaande film krijg je een kijkje in een medicijnenfabriek waar men pillen maakt.

 

Klik op de onderstaande link en bekijk de film

Pillen
Pillen

Deelopdracht 3: Vragen over film: Hoe maak je een pil?

 

 

Je hebt de film bekeken over de pillenfabriek.

Maak nu de onderstaande diagnostische toets over het maken van pillen. Vul steeds je antwoord in en controleer aan het eind of de door jou antwoorden overeenkomen met het antwoordmodel.

Oefening: Hoe maak je een pil?

Start

 

Schrijf 5 regels over wat je zult onthouden over de productie van pillen.

Lever deze deelopdracht in bij het eindproduct.

Onderdeel 3: Hoe werkt een medicijn?

 

Je hebt natuurlijk veel verschillende soorten medicijnen.

  • Medicijnen om in te nemen, zoals een tablet, capsule of een drankje.
  • Medicijnen voor rectaal gebruik, zoals een zetpil.
  • Medicijnen die direct in de bloedbaan komen, zoals een infuus.
  • Medcijnen die via een injectie onderhuids of in een spier worden toegediend.
  • Medicijnen die plaatselijk worden opgebracht, zoals een zalf.

Maar hoe werken deze medicijnen in je lichaam?

 

Lees de webpagina van de onderstaande link en maak daarna deelopdracht 4

 

Werkingprincipe geneesmiddelen

Deelopdracht 4: Hoe werkt een medicijn?

 

 

De werking van medicijnen kun je schematisch in 4 verschillende fases opdelen.

 

Beschrijf kort waarvoor elke fase dient. Lever dit in als deelopdracht 4 bij je eindproduct.

 

Onderdeel 4: Hoeveelheid werkende stof

Doseringen paracetamol voor verschillende doelgroepen

Twee verschillende tabletten paracetamol
Twee verschillende tabletten paracetamol
Achterkant beide verpakkingen
Achterkant beide verpakkingen

 

Voor dit onderdeel gaan we ons focussen op verschillende soorten paracetamol.

Op de foto hiernaast zie je twee verpakkingen van twee verschillende doseringen paracetamol.

Kinderparacetamol 120 mg en paracetamol 500 mg.

 

Op de achterkant van deze tabletten staat een uitgebreid doseringsvoorschrift.

Bij de kinderparacetamol 120 mg staat het volgende dosering:

Kinderen van 3 - 12 maanden: halve kauwtablet, 4 - 6 maal per dag

Kinderen van 1 - 2 jaar: één kauwtablet, 4-6 maal per dag

Kinderen van 2 - 4 jaar: één tot anderhalve kauwtablet, 4 - 6 maal per dag

Kinderen van 4 - 6 jaar: anderhalve kauwtablet, 4 - 6 maal per dag

Kinderen van 6 - 9 jaar: twee kauwtabletten, 4 - 6 maal per dag

Bij de paracetamol 500 mg staat de volgende dosering:

Volwassenen: 1 tot 2 tabletten per keer. Maximaal 6 tabletten per dag.

 

 

Percentage werkende stof in een tablet

 

Massapercentage

Bij een vloeibaar mengsel is het gangbaar om te praten over concentratie. De concetratie van een oplossing geeft aan hoeveel stof is oplgelost in het totale mengsel.

Bij een vast mengsel is het niet gangbaar om over concentratie te spreken. Daarom berekenen we de hoeveelheid werkzame stof in een tablet door middel van massapercentage.

Het massapercentage is het percentage werkzame stof in vergelijking met de massa van de totale tablet.

 

De formule voor massapercentage: massapecentage = gedeelte (werkzame) stof / totale hoeveelheid stof * 100%

 

Voorbeeld massapercentage berekenen

Massa bepalen van tabletten
Massa bepalen van tabletten

 

In de kinderparacetamol zit 120 mg paracetamol.

Daarnaast zitten er ook andere stoffen in, zoals lactose, ethylcellulose, mannitol, sacharinenatrium, perepmuntolie en magnesiumstearaat.

Als je van 10 tabletten de massa bepaald, dan hebben ze samen een massa van 5 gram.

 

Voorbeeldopgave:

Bereken het massapercentage paracetamol in 1 tablet kinderparacetamol.

10 tabletten hebben een massa van 5 g. 1 tablet heeft, dan een massa van 5 / 10 = 0,5 g.

In 1 tablet zit 120 mg paracetamol, dit komt overeen met 0,12 g paracetamol.

 

massapercentage = gedeelte / geheel * 100%

Hieruit leidt: 0,12 / 0,5 * 100% = 24% paracetamol per tablet.

 

Wil je meer oefenen met dit soort berekeningen. Lees dan paragraaf 1.6 Molecuulmassa en massapercentage en maak de bijbehorenden opgaven uit het werkboek.

 

Deelopdracht 5: Zelf een massapercentage berekenen

 

De paracetamol tabletten voor volwassenen bevatten 500 mg paracetamol.

10 tabletten hebben een massa van 7 gram.

 

Bereken het massapercentage paracetamol in een tablet van 500 mg.

Werk deze berekening uit en lever deze in bij je eindopdracht

 

 

Onderdeel 5: Medicijnen in de media

 

Er wordt veel geschreven in de media over gezondheidzorg en verschillende medicijnen. Om een beeld te krijgen van de complexiteit vind je hieronder 4 links naar verschillende artikelen.

Lees deze artikelen door.

 

Medicijnen zelden op vrouwen getest

Tekort reumamedicijn

Rol bloeddruk bij gebruik medicjn

Prijsstijging kankermedicijnen

Deelopdracht 6: Samenvatting van een artikel uit de media

 

Je hebt nu een aantal teksten uit de media gelezen.

Voor deze deelopdracht moet je het volgende doen:

  1. Kies één van de artikelen uit de WebQuest uit, of zoek zelf een stuk op internet of uit een krant. (Als je een eigen stuk kies, leg dit stuk dan eerst aan je docent voor).
  2. Schrijf een korte samenvatting van het stuk.

 

 

Vind je samenvatten moeilijk gebruik dan de volgende strategie:

  1. Verken het artikel. Lees eerste de titel en de eerste zin. Bedenk wat de belangrijkste woorden zijn.
  2. Bepaal de structuur. Lees de eerste en de laatste alinea. Vat zowel de eerste als de laatste alinea samen in 1 zin.
  3. Lees het artikel 2 keer door. Dit doe je om structuren te herkennen.  

            Bij het herkennen van strucuren kunnen de volgende vragen helpen.           

  • Waarom is dit artikel geschreven? Zorg dat het antwoord op deze vraag blijkt uit de samenvatting.
  • Voor wie is het artikel geschreven?
  • Door wie is het artikel geschreven? Wat is de achtergrond van de auteur? Is hij subjectief? Wat is zijn gezichtspunt?
  • Wat is de bedoeling van de auteur? Als je dit begrijpt ben je beter in staat hoofdzaken van bijzaken te onderscheiden.
  • Waar en wanneer plaats je het artikel? Wat is de context waarin het geschreven is?
  • Hoe onderbouwt de auteur zijn beweringen? Hoe zou zijn plan kunnen worden uitgevoerd?
  • Wat zijn de belangrijkste beweringen en argumenten? Zijn deze juist?

        4. Begin met de zin die het hele artikel samenvat.

        5. Schrijf daaronder de zinnen met daarin de verkregen informatie uit bovenstaande vragen

        6. Breng structuur en verbanden tussen de delen aan.

 

Lever deze deelopdracht in bij je eindopdracht.

 

Onderdeel 6: Opleidingen op het MBO

Loopbaan oriëntatie op MBO opleidingen

 

Bekijk de onderstaande filmpjes. Deze filmpjes geven een beeld van beroepen waarbij je met medicijnen werkt.

Werken in een apotheek

MBO verpleegkundige

biologisch medisch analist

Deelopdracht 7: Is werken met medicijnen iets voor jou?

 

Je hebt je tijdens deze webquest kort verdiept in de wereld van de medicijnen.

In deze opdracht ga je beschrijven of het werken met medicijnen iets voor jou is.

 

Schrijf een stuk van ongeveer een half A4 of jij jezelf in de toekomst ziet werken met medicijnen en lever deze opdracht in samen met je eindproduct.

Beschrijf daarin wat je leuk lijkt aan het er en wat juist niet. Daarnaast welke kwaliteiten en vaardigheden een beroepsbeoefenaar nodig heeft en in hoeverre dat bij jou past.

 

 

Voor extra informatie kun je gebruik maken van de volgende pagina's:

Biologische medisch analist: http://www.beroepeninbeeld.nl/beroep/biologisch-medisch-analist

Verpleegkundige: http://www.beroepeninbeeld.nl/beroep/mbo-verpleegkundige

Doktersassistent: http://www.beroepeninbeeld.nl/beroep/dokters-assistent

Apothekersassistent: http://www.beroepeninbeeld.nl/beroep/apothekersassistent

 

Lever deze deelopdracht in bij je eindproduct.

 

 

 

Eindopdracht Ontwerp je eigen medicijn

 

Tijdens deze WebQuest heb je je verdiept in medicijnen. Je hebt 7 deelopdrachten gemaakt. Met de informatie die je hierdoor hebt gekregen is het de bedoeling dat je een eindproduct gaat maken.

  1. Bedenk een eigen medicijn en maak een verpakking voor dit medicijn
  2. Maak een bijsluiter voor dit medicijn.

 

 

 

Wat moet je doen?

Instructie voor het maken van een verpakking:

  • Denk eraan dat het voor een patiënt duidelijk moet zijn welk medicijn in de verpakking zit.
  • Vaak staat er een korte beschrijving op de verpakking waarvoor het medicijn dient en een dosering.
  • Denk aan de verwijzing naar de bijsuiter.

 

Instructie voor het maken van een bijslujiter:

  • De bijsluiter moet de patiënt van de juiste informatie voorzien. Hij moet dus beschreven zijn in begrijpelijke taal.
  • De bijsluiter geeft informatie over de volgende zaken: Waarvoor dient het medicijn? Wanneer mag je dit medicijn niet gebruiken of moet je extra voorzichtig zijn? Hoe moet je het medicijn gebruiken? Mogelijke bijwerkingen? Hoe bewaar je het medicijn?
  • Dit alles mag niet meer dan 1 kan van een A4-tje beslaan met lettertype Arial 11

Tip: bekijk nog eens goed deelopdracht 2

 

Op de volgende site vind je de onderdelen waarop je docent het totale eindproduct beoordeelt.

Hoe wordt je beoordeeld?

Hieronder vind je het beoordelingsformulier.

Je ingeleverde producten worden door de docent op de volgende onderdelen beoordeeld.

 

Beoordeling Eindopdracht: Een goede kijk op medicijnen

 

Naam: …………………………………………........      Klas: ………………………………

Datum: ………………………………………………

Criterium

norm

Feedback en beoordeling

Inhoud bijsluiter:

  • Is duidelijk voor wel medicijn de bijlstuiter is en waar het medicijn voor dient?
  • Is de belangrijkste informatie gedeeld voor het eerste gebruik?
  • Hoe dient de patiënt het medicijn te gebruiken?
  • Te denken aan hoeveelheid dosering per dag, rekening houden met leeftijd, dan wel gewicht patiënt.
  • Zijn mogelijke bijwerkingen vermeld.
  • Is er beschreven hoe het medicijn bewaard dient te worden?
  • Ziet de bijsluiter er betrouwbaar uit.

 

30 pnt

 

Verpakking:

  • Is duidelijk om welk medicijn het gaat? Herkenbare verpakking.
  • Staat er relevante informatie op de verpakking?
  • Massapercentage berekening over werkzame stof.
  • Goede verwijzingen naar bijsluiter
  • Ziet de verpakking er verzorgd en net uit.

 

30 pnt

 

Deelopdrachten:

  • Zijn alle 7 deelopdrachten ingeleverd
  • Is er bij de verwerking van de deelopdrachten voldaan aan de opdracht.

 

30 pnt

 

 

 

 

Verzorging:

  • Is het totaal product, bijsluiter, verpakking en deelopdrachten verzorgt.

 

10 pnt

 

 

 

Beoordeling

100 pnt

 

Docentenhandleiding

Doelgroep

 

Deze WebQuest is geschreven voor 4 vmbo-tl NASK2.

Je kunt de WebQuest in 3 a 4 lessen uitvoeren. Je leerlingen zullen gestuurd langs de verschillende deelonderwerpen gaan, daar zij informatie verzamelen die bij het eindproduct weer van pas komen.

Eindproduct bestaat uit drie onderdelen.

  1. antwoorden op de deelopdrachten
  2. een verpakking maken voor een medicijn
  3. een bijlsuiter schrijven voor dat medicijn

Je kan ervoor kiezen om hiervan af te wijken.

 

Aan welke eindtermen wordt gewerkt?

 
Tijdens deze WebQuest wordt er door leelringen gewerkt aan de onderstaande eindtermen. Deze eindtermen zijn opgesteld door het SLO. Via onderstaande link zijn alle eindtermen te vinden:
 
NASK2/K/4 (4, 5) Mens en omgeving; gebruik van stoffen:
  • van een aantal (afval)stoffen de gevaren noemen, en veiligheidsmaatregelen noemen ter voorkoming van persoonlijke schade en milieuschade;
NASK2/K/6 (9) Mens en omgeving; werken bij practicum en in beroepssituaties:
  • beschrijven hoe veilig en verantwoord moet worden omgegaan met stoffen en straling.
NASK2/K/10 (16, 17, 18) Basischemie voor vervolgopleiding en beroep:
  • eigenschappen noemen waaraan stoffen herkend kunnen worden en die kennis toepassen in practicumsituaties;
  • onderzoeken of een stof een zuivere stof is of een mengsel, een aantal zuivere stoffen en soorten mengsels noemen, en de hoofdbestanddelen van een aantal mengsels noemen;
  • een aantal processen uit het dagelijks leven herkennen als een chemische reactie;
  • van een aantal (soorten) reacties toepassingen noemen, de vergelijkingen opstellen en beschrijvingen geven;
  • berekeningen uitvoeren aan reacties en beschrijven hoe bepaalde factoren de reactiesnelheid beïnvloeden.

 

Via onderstaande link kom je op de site van het SLO, waar naast bovenstaande kerndoelen ook de andere kerndoelen van het vak NASK2 vermeld staan

 

Eindtermen NASK2 VMBO bovenbouw

Leerdoelen

 

Uit de kerndoelen van het SLO heb ik de volgende leerdoelen geformuleerd.

  • De leerling leert welke medicijnen veel gebruikt worden in Nederland en waarvoor deze dienen.
  • De leerling leert wat een bijsluiter is en welke informatie op een bijsluiter staat.
  • De leerling kan veilig omgaan met medicijnen en weet waar deze informatie te vinden is.
  • De leerling leert welke beroepen er zijn op MBO-niveau waarbij medicijnen een rol spelen.
  • De leerling kan massapercentageberekeningen uitvoeren.
  • De leerling kan een stuk uit de media samenvatting.

Verdieping bij onderdeel 1

 

Op de volgende websites valt meer infomratie te vinden over de Kijksluiter.

 

Brochures voor gebruikers: http://www.zorganimaties.nl/kijksluiter-downloads/

Algemene informatie over de Kijksluiter: http://www.zorganimaties.nl/kijksluiter/

Verdieping bij onderdeel 2

 

Volgende website geeft een korte weergave over de stappen die genomen worden voordat een medicijn op de markt komt.

http://www.apotheek.nl/themas/waar-komen-medicijnen-vandaan#ontwikkeling

Verdieping bij onderdeel 3

 

De volgende link leidt naar ene website waar kort wordt ingegaan op de werking van medicijnen.

http://www.merckmanual.nl/mmhenl/sec02/ch012/ch012e.html

 

Naast dat er vele verschillende soorten medicijnen  op de markt zijn, maakt het uiteraard ook uit wie de medicijnen gebruikt en waarvoor. De volgende link stelt een aantal factoren aan de orde, waarmee men ook rekening dient te houden.

http://www.apotheek.nl/themas/pillen-de-werking-kan-verschillen#wat-u-hebt

Verdieping bij onderdeel 4

 

Allereerst de reden waarom massapercentage in deze WebQuest is opgenomen is drieledig.

Als eerst reden, in het filmpje van de productie van medicijnen bij onderdeel 2 wordt behandeld dat in pillen maar een klein deel uit werkende stof bestaan. de massapercentageberekeningen zul mogelijk bijdragen aan de juiste beeldvorming hierbij.

Als tweede reden wil ik dat deze WebQuest niet alleen iets extra's gaat zijn op het normale programma, maar dat er ook iets uit het curiculem geschrapt kan worden.

Als derde reden wil ik aandrachten, dat veel leerlingen rekenen moeilijk vinden. Daarom moet er voldoende aandacht voor zijn en rekenvaardigheden dient men te onderhouden.

 

Voor de verdieping op dit onderdeel zou ik willen verwijzen naar de methode voor NASK2 die ment in leerjaar 4 gebruikt, dan wel naar een wiskunde methode.

Het kan erg helpen, dat de begeleidend docent voorafgaand aan dit onderdeel contact heeft gehad met de wiskunde sectie, zodat percentage berekingen eenduidig worden aangeboden aan de leerlingen.

 

Verdieping bij onderdeel 5

 

Bij dit onderdeel heb ik 2 soorten van verdieping toegevoegd.

Hieronder staan links naar artikelen die dieper op de leerlingartikelen ingaan.

Vrouwen hebben meer last van bijwerkingen
Bij leerlingen artikel: Vrouwen hebben meer last van bijwerkingen

De muis die jouw medicijnen test is meestal een mannetje
Bij leerlingen artikel: Vrouwen hebben meer last van bijwerkingen

Als de prijs van kankermedicijnen harder stijgt dan de gezondheidswinst
Bij leerlingen artikel: prijsstijging kankermedicijnen

 

 

Via de link hieronder kom je op een website met achtergrond informatie over de vaardigheid samenvatten. Deze informatie kan helpen bij het begeleiden van dit onderdeel.

 

http://www.leren.nl/cursus/leren_en_studeren/actief_leren/samenvatten.html

Verdieping bij onderdeel 6

 

De onderstaande links verwijzen naar de websites van MBO scholen in de regio Zwolle.

Op deze websites kan de volgende informatie gevonden worden:

  • opleidingsinformatie
  • beroepseisen
  • data voorlichtingsmomenten
  • toelatingseisen

Aventus

Deltion College
MBO opleidingen: Verpleegkunde Assistenten in de gezondheidzorg

Landstede MBO
MBO opleidingen: Verpleegkunde Assistenten in de gezondheidszorg

Menso Alting
MBO opleiding verpleegkunde

 

 

Via de onderstaande website kan gezocht worden naar informatie over beroepen.

Deze website geeft ook een voorspelling of er de komende jaren stageplekken zijn, dan wel werk is. Zelfs op regionaal vlak. Niet alle leerlingen nemen dit in overweging bij het maken van een studie- beroepskeuze.

 

 

Beroepen in beeld

 

Heeft een leerling ambities die verder rijken dan het MBO, dan kan u de leerling verwijzen naar de onderstaande link.

HBO of WO opleidinginformatie
Via 123studiekeuze.nl vind je snel makkelijk alle informatie die je wilt hebben over HBO en WO opleidingen in het land.

Beoordeling eindproduct

 

Hieronder vindt u de rubic die te gebruiken is bij het nakijken van het totale ingeleverde product. Andere manieren van beoordelen is natuurlijk ook mogelijk.

Open bestand Rubric eindopdracht

Links

 

 

Hieronder heb ik een aantal links toegevoegd die u als docent kunt gebruiken bij het zoeken van informatie. Deze links zijn zowel handig om de informatie die leerlingen verwerkt hebben te controleren, maar kan ook gebruikt worden om verdiepende informatie te vinden.

Apotheek.nl
Onafhankelijke informatie over onder andere geneesmiddelen en apotheken. De website is een uitgave van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie (KNMP), de beroepsorganisatie van Nederlandse apothekers. Veel informatie over med

Rijksoverheid over medicijnen
Het rijk informeert mensen ook over medicijnen. Via deze link kom je op de website van de Rijksoverheid