Voedingsstoffen
Intro
Het bekende volksvoedsel van Nederland wordt in de Noordoostpolder erg veel geteeld. Kijk eens naar het filmpje:
In Nederland gebruikt iedere persoon gemiddeld 81 kilo aardappelen per jaar.
Niet alleen als aardappel op je bord, naast de groente en het vlees, maar ook als friet, chips of in medicijnen.
Wat zit er in die aardappel? Wat kan men er van maken?
Welke van onderstaande producten kan men van aardappels maken?
Bekijk het lijstje hieronder. Ga na of je de genoemde producten ook inderdaad van aardappel kunt maken.
Kun je nog meer producten bedenken die je van aardappel kunt maken?
- papier
- patat
- chips
- behangsellijm
- garen
Aan de slag
Stap1
Voedingsstoffen
Bestudeer uit de kennisbank biologie het volgende onderdeel:
KB: Voedingsmiddelen en -stoffen
Maak vervolgens opdracht 1 van je werkblad.
Stap2
Vitamines en mineralen zijn beschermende stoffen.
Als je niet voldoende beschermende stoffen binnnen krijgt, krijg je een gebreksziekte.
Bekijk de voorbeelden in de tabellen.
Maak nu opdracht 2.
Stap3
Zetmeel aantonen
Hoe weet je welke voedingsstoffen in welke voedingsmiddelen zitten?
Dat kun je uitzoeken met indicatoren. Een indicator is een stof, waarmee je andere stoffen kunt aantonen.
Een voorbeeld van een indicator is een Joodoplossing.
Hiermee kun je zetmeel (= koolhydraat) in een voedingsmiddel aantonen.
Een Joodoplossing heeft een geelbruine kleur. Als de Joodoplossing in aanraking komt met zetmeel verandert de kleur naar blauwzwart.
Zit er geen zetmeel in het product dan verandert de kleur niet.
- Download het practicum Zetmeel aantonen.
- Lees het practicum een keer helemaal door.
- Zoek de benodigheden bij elkaar en voer het practicum uit.
- Maak het onderzoeksverslag. (Kijk voor hulp in de gereedschapskist.)
Gereedschapskist: Hoe schrijf ik een onderzoeksverslag?
- Beoordeel eerst samen met een klasgenoot het onderzoeksverslag.
- Laat het verslag vervolgens beoordelen door de docent.
Succes.
Begrippenlijst
voedingsmiddelen en voedingsstoffen
Voedingsmiddelen
Alle producten die je eet.
|
Voedingsstoffen
Bruikbare delen in voedingsmiddelen (voedsel); voedingsstoffen worden direct opgenomen in de darmen of verteerd tot stoffen die kunnen worden opgenomen in de darmen. |
Bouwstoffen
Voedingsstoffen met als functie: opbouw, herstel en groei van organismen. Bijvoorbeeld: eiwitten, vetten en water. |
Brandstoffen
Voedingsstoffen met als functie: leveren van energie door verbranding. Bijvoorbeeld: koolhydraten en vetten en in mindere mate eiwitten. |
Reservestoffen
Voedingsstoffen die dienen als reservestof. Bijvoorbeeld: vetten.
|
Beschermende stoffen
Voedingsstoffen met als functie: weerstand tegen ziektes vergroten. Bijvoorbeeld: mineralen en vitaminen. |
Eiwitten
Voedingsstoffen die vooral dienen als bouwstoffen. Pas wanneer de koolhydraten en vetten opgebruikt zijn, worden ook eiwitten gebruikt als brandstof. |
Koolhydraten
Voedingsstoffen die vooral dienen als brandstof, maar ook als bouwstof en reservestof gebruikt worden. Koolhydraten zijn ontstaan uit glucose. Bijvoorbeeld: suiker, zetmeel en cellulose. |
Vetten
Voedingsstoffen die vooral als brandstof en reservestof dienen, maar ook als bouwstof kunnen worden gebruikt. Wanneer de koolhydraten opgebruikt zijn, worden vetten gebruikt als brandstof. |
Water
Belangrijke bouwstof voor organismen die ontstaat bij verbranding van glucose en die nodig is voor de fotosynthese van planten.
|
Minderalen
Stoffen die in kleine hoeveelheden voorkomen in eten en drinken en die werken als beschermende stof: ze zorgen ervoor dat je gezond blijft. Ze leveren geen energie. Bijvoorbeeld: ijzer en zout. |
Vitaminen
Stoffen die in kleine hoeveelheden voorkomen in eten en drinken en die werken als beschermende stof: ze zorgen ervoor dat je gezond blijft. Ze leveren geen energie. Bijvoorbeeld: vitamine C. |
