Vooraf
Leerdoelen
In Nederland kun je water uit de kraan drinken.
Het water is gezuiverd grondwater of oppervlaktewater.
In deze opdracht staat het drinkwater centraal.
Aan het eind van deze opdracht kun je:
- uitleggen hoe er in Nederland drinkwater gewonnen wordt.
- uitleggen welke rol de drinkwaterbedrijven en de waterschappen spelen.
Eindproduct-Beoordeling
Eindproduct: iedereen maakt een eigen krant (je mag met z'n tweeen eraan werken; wel beiden inleveren)
Aan het eind van de opdracht maak je een drinkwaterkrant.
In de drinkwaterkrant komen allerlei weetjes over de winning en het gebruik van drinkwater.
Beoordeling
Je krijgt een goede beoordeling voor je drinkwaterkrant als:
- De krant minimaal tien weetjes over de winning en het gebruik van drinkwater bevat.
- De krant duidelijk maakt hoe drinkwater wordt gewonnen.
- De krant duidelijk maakt dat de drinkwaterbedrijven en de waterschappen een rol spelen bij de winning en het gebruik van drinkwater.
- De krant origineel is.
- De krant met zorg gemaakt is en weinig taalfouten bevat!
- De krant op tijd klaar is. Maak afspraken met je docent.
Werkwijze
Activiteiten
Stap |
Groepsgrootte |
Activiteit |
Stap 1 |
Alleen |
Informatie lezen en vragen beantwoorden over de waterverdeling. |
Stap 2 |
Alleen |
Video bekijken en invulvraag beantwoorden. |
Stap 3 |
Alleen |
Video 'Oppervlaktewater zuiveren' bekijken. |
Stap 4 |
Alleen + samen |
Video bekijken en vragen beantwoorden over drinkwaterbedrijven en waterschappen. |
Stap 5 |
Alleen |
Toets Drinkwater maken. |
Stap 6 |
Alleen |
Drinkwaterkrant maken met 'waterweetjes'. |
Benodigdheden
Voor deze opdracht heb je materiaal voor het maken van een krant nodig.
Tijd
Voor deze opdracht heb je 2 lessen nodig.
Aan de slag
Stap 1

Water op aarde
Bestudeer het onderdeel 'Waterverdeling' uit de Kennisbank aardrijkskunde.
KB: Waterverdeling (bestudeer alle 5 pagina's)
Beantwoord de volgende vragen. Maak ze in een nieuw document: "drinkwater".
- Wat wordt bedoeld met brak water?
- Wat wordt meer gebruikt om drinkwater te maken, oppervlaktewater of grondwater. Leg ook uit waarom.
- Noem de drie belangrijkste taken van de waterschappen.
- Wat betekent de afkorting NAP?
- Het getij heeft een opgaande en neergaande beweging. Hoe wordt de periode tussen hoogwater en laagwater genoemd?
Zoet en zout water
Bekijk de afbeelding over de verdeling van het water op aarde en geef daarna aan of de vier stellingen waar of niet waar zijn.

- Het grootste deel van het water op aarde is zout water.
- Zout water kun je niet drinken.
- Van het zoete water is ruim 30% grondwater.
- Van het zoete oppervlakte water zit 87% in meren.
Stap 2
Drinkwater
In Nederland komt er schoon en lekker water uit de kraan. Dat hebben we te danken aan de drinkwaterbedrijven. Zij maken het water schoon en betrouwbaar.
Bekijk het volgende filmpje:
Lees daarna de volgende tekst. Kopieer deze tekst in je document en zet de ontbrekende woorden ertussen.
In Nederland komt het drinkwater uit het oppervlaktewater en het ...1... .
Drinkwater uit zeewater maken is te ...2... .
Drinkwater kun je het beste uit grondwater maken.
Dit is schoner dan het oppervlaktewater.
Dat komt omdat grondwater wegzakt in de grond, dit noem je ...3... .
De bovenkant van het grondwater noem je de ...4... .
Tijdens het infiltreren wordt het water door de ...5... gefilterd.
Grondwater kan honderden tot duizenden jaren in de grond worden vastgehouden.
Denk daar maar eens aan als je een ...6... uit de kraan haalt! |
In de tekst ontbreken nog een aantal woorden. Die woorden zie je hieronder. Selecteer de tekst.
Plaats de tekst in een Worddocument en vul dan de open plekken in.
a duur |
c zandkorrels |
e glas water |
b grondwater |
d grondwaterspiegel |
f infiltratie |
Stap 3
Oppervlaktewater zuiveren
Bekijk nu de animatie en ga dan door naar stap 4.
Deze animatie heeft geen geluid, alleen tekst bovenaan. Zet de animatie zo nu en dan stop om de tekst goed te lezen en te onthouden.
Stap 4
Drinkwaterbedrijven en waterschappen
Nederland heeft tien drinkwaterbedrijven. Zij zorgen ervoor dat er op elk moment schoon water uit de kraan stroomt. Zij halen het uit de grond of uit de rivier en maken dat water vervolgens schoon. Het gezuiverde water gaat via leidingen naar alle huizen en als je de kraan opendraait...
Van al het water dat uit de kraan komt, gebruik je maar een beetje.
De rest verdwijnt via het putje of de afvoer in het riool. Het is afvalwater.
Het schoonmaken van afvalwater gebeurt door Waterschappen.
Lees eerst de vragen over dit filmpje en bekijk het daarna.
Beantwoord nu samen de volgende vragen.
- Wat wordt bedoeld met waterhuishouding? En wat met waterbeheer?
- Wat zijn de belangrijkste taken van een Waterschap?
- Wat wordt bedoeld met hermeanderen?
- Hoe houdt een Waterschap rekening met klimaatverandering?
Stap 5
Toets
Voor dat je begint aan de afsluiting maak je de toets 'Drinkwater'.
De toets bestaat uit een aantal gesloten vragen.
Als je alle vragen beantwoord hebt, zie je je score.
Je krijgt van de vragen die je fout hebt, het goede antwoord te zien.
De score wordt opgenomen in het volgsysteem.
Klik op de knop 'Toets' om te beginnen:
Stap 6

je gaat aan de slag met het maken van het eindproduct: een drinkwaterkrant.
Gebruik eventueel de website www.krantenmaken.nl .
In de drinkwaterkrant komen allerlei 'waterweetjes'.
Ga op internet op zoek naar informatie over de winning en het gebruik van drinkwater. (deze site is handig: klik op havo/vwo)
- Zoek bijvoorbeeld eens uit hoeveel water een Nederlander gemiddeld per dag gebruikt.
- Of hoeveel je moet betalen voor al het water dat je gebruikt.
- Of zoek uit wat wordt bedoeld met een waterwingebied,
- Wat zijn eigenlijk de "Waterleidingduinen"?
- Waar komt het drinkwaterwater van Amstelveen vandaan?
- hoeveel liter water gebruik jij per dag? En waaraan?
etc.
Verwerk al die weetjes in jullie drinkwaterkrant.
Zorg ook voor passende afbeeldingen, etc.
Zorg ervoor dat je krant op tijd klaar is.
Maak hierover afspraken met je docent.
Klaar?
Kijk nog even of de krant voldoet aan de beoordelingscriteria.
Tevreden?
Sla de krant op in de map <DRINKWATER> "drinkwaterkrant"
Laat de drinkwaterkrant beoordelen door je docent.
Begrippenlijst
Drinkwater
Zout water
Water waarin zout is opgelost. In zout water zit meer zout dan mensen aankunnen: zout zuigt vocht op. |
Zoet water
Water dat wel drinkbaar is. Toch is zoet water in meren, oppervlakten en grondwater vaak wel vervuild. |
Brak water
Dit vind je op plaatsen waar zoet water en zout water in elkaar overvloeien. |
Drinkwaterbedrijf
Een bedrijf dat ervoor zorgt dat grondwater gezuiverd wordt tot drinkbaar kraanwater. |
Sijpelen
Met druppels of kleine straaltjes ergens langs of uit lopen. |
Waterschappen
Een waterschap zorgt voor het waterbeheer in een bepaald gebied. Het is een overheidsorganisatie. |
Normaal Amsterdams Peil (NAP)
Om te controleren of de dijkennog hoog genoeg zijn, worden de waterhoogte en hoogte van het land regelmatig gemeten. Deze hoogten worden gemeten ten opzichte van het niveau, het Normaal Amsterdams Peil (NAP). |
Peilmerken
Meetmerken waarmee het NAP inzichtelijk gemaakt wordt. |
Wadden
Delen van de Waddenzee die bij laag water droog vallen. Een wad is een modder- of zandplaat die in een ondiepe zee is ontstaan. |
Getijde
De op- en neergaande beweging van de zee. Deze beweging wordt veroorzaakt door de aantrekkingskracht van de maan. De gemiddelde duur van een getijde is iets meer dan 12 uur. |
Eb
De periode tussen hoogwater en laagwater. |
Vloed
De periode tussen laagwater en hoogwater. |
