Deze webpagina gebruiken we bij hoofdstuk 1 van het boek Memo. We gebruiken deze webpagina voornamelijk om te oefenen met historische vaardigheden en kennis, dat doen we in de vorm van echte examenvragen. Want: hoe vaker je daar mee in aanraking komt, hoe beter je begrip zult zijn van de stof en de manier waarop de vragen worden gesteld in proefwerken (en examens).
In dit eerste hoofdstuk staat de 'prehistorie' centaal. Officieel is dit dus 'voorgeschiedenis' en maakt het geen onderdeel uit van het vakgebied geschiedenis. We spreken namelijk pas over 'geschiedenis' (of historie) als mensen schriftelijke bronnen achterlaten die historici (later) kunnen bestuderen: de geschiedenis begint dus pas als mensen het schrift gaan hanteren: dit gebeurt ongeveer 3000 v Chr. (dus zo'n 5000 jaar geleden).
Bij geschiedenis gaat het dus héél erg om bronnen: schriftelijke en niet-schriftelijke bronnen. Bronnen zijn gegevens waar we informatie uit kunnen halen: bijv. een krant of een brief, maar ook een grotschildering is een bron. Je gaat bij het vak geschiedenis dus veel aan de slag met bronnen. Over die bronnen moet je vragen beantwoorden.
Veel succes hiermee!
Paragraaf 1 'het leven van jagers en boeren'
Opdracht
kijk naar het onderstaande instructiefilmpjes en maak daarbij een aantekening. Let op de volgende zaken:
1. noteer de titels van de paragrafen
2. schrijf de bijbehorende kenmerkende aspecten op (zie einde van het hoofdstuk)
3. maak een schematische samenvatting over het filmpje.
4. zorg dat je ook de rode begrippen uit de leerteksten opneemt in je samenvatting
NB: een samenvatting betekent niet dat je alles overschrijft! Wees bondig en duidelijk: alleen hoofdzaken komen aan bod in een samenvatting!
NB: Werk netjes! Deze aantekening heb je volgend jaar nodig in je examenjaar.
Les-film: 'leven van jagers en verzamelaars'
Les-film 'het ontstaan van landbouw en landbouwgemeenschappen'
Het schrift
de historie / geschiedenis begint pas als mensen het schrift gaan gebruiken. Want pas dan laten mensen schriftelijke bronnen na die historici kunnen bestuderen. Als er dus geen schriftelijke bronnen zijn achtergelaten dan spreken we van pre-historie. Het leven van jagers en verzamelaars is dus géén historie, want die gemeenschappen hebben geen schriftelijke bronnen achtergelaten. Als je dit gegeven precies doortrekt naar de tijd van nu, dan zijn er op dit moment nog steeds menselijke gemeenschappen die volgens ons in de 'pre-historie' leven. Denk bijvoorbeeld aan indianenstammen in het Amazonegebied, of nomadische stammen in Afrika.
Cultuur en/of beschaving?
Alles wat mensen maken en bedenken = cultuur. Taal, schrift, geloof, werktuigen, landbouw, veeteelt, kleren, make-up, enz enz zijn dus allemaal uitingen van cultuur.... het zijn namelijk dingen die mensen hebben gemaakt of bedacht.
Jagers en verzamelaars hebben dus zeker wel een CULTUUR! Ze maken (stenen werktuigen of wapens) dingen en ze bedenken (religieus besef / arbeidsdeling) dingen. Echter jagers-verzamelaars gemeenschappen hebben geen beschaving.
Een beschaving is een hoog-ontwikkelde cultuur: de norm hierin is dat deze gemeenschap een SCHRIFT gebruik om dingen vast te leggen. Dus op het moment dat mensen een systeem hebben ontwikkeld om dingen bij te houden (een schrift) dan is er sprake van een beschaving.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
paragraaf 3 is aanvullende stof, de stof die wordt omschreven in deze paragraaf omvat geen kenmerkend aspect. Je zult dus hierover geen specifieke vragen krijgen in een SO of een toets. Let op: de begrippen zijn wel belangrijk!
Het arrangement Hoofdstuk 1 'De tijd van jagers en verzamelaars' is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Kristel Biemans
Laatst gewijzigd
2017-08-31 09:38:45
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0
Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of
bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Paragraaf 1
Paragraaf 2
Herhalingstoets hoofdstuk 1
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
Paragraaf 1: powerpointpresentatie
