kijk naar het onderstaande instructiefilmpjes en maak daarbij een aantekening. Let op de volgende zaken:
1. noteer de titels van de paragrafen
2. schrijf de bijbehorende kenmerkende aspecten op (zie einde van het hoofdstuk)
3. maak een schematische samenvatting over het filmpje.
4. zorg dat je ook de rode begrippen uit de leerteksten opneemt in je samenvatting
NB: een samenvatting betekent niet dat je alles overschrijft! Wees bondig en duidelijk: alleen hoofdzaken komen aan bod in een samenvatting!
NB: Werk netjes! Deze aantekening heb je volgend jaar nodig in je examenjaar.
Les-film: 'leven van jagers en verzamelaars'
Les-film 'het ontstaan van landbouw en landbouwgemeenschappen'
de historie / geschiedenis begint pas als mensen het schrift gaan gebruiken. Want pas dan laten mensen schriftelijke bronnen na die historici kunnen bestuderen. Als er dus geen schriftelijke bronnen zijn achtergelaten dan spreken we van pre-historie. Het leven van jagers en verzamelaars is dus géén historie, want die gemeenschappen hebben geen schriftelijke bronnen achtergelaten. Als je dit gegeven precies doortrekt naar de tijd van nu, dan zijn er op dit moment nog steeds menselijke gemeenschappen die volgens ons in de 'pre-historie' leven. Denk bijvoorbeeld aan indianenstammen in het Amazonegebied, of nomadische stammen in Afrika.
Alles wat mensen maken en bedenken = cultuur. Taal, schrift, geloof, werktuigen, landbouw, veeteelt, kleren, make-up, enz enz zijn dus allemaal uitingen van cultuur.... het zijn namelijk dingen die mensen hebben gemaakt of bedacht.
Jagers en verzamelaars hebben dus zeker wel een CULTUUR! Ze maken (stenen werktuigen of wapens) dingen en ze bedenken (religieus besef / arbeidsdeling) dingen. Echter jagers-verzamelaars gemeenschappen hebben geen beschaving.
Een beschaving is een hoog-ontwikkelde cultuur: de norm hierin is dat deze gemeenschap een SCHRIFT gebruik om dingen vast te leggen. Dus op het moment dat mensen een systeem hebben ontwikkeld om dingen bij te houden (een schrift) dan is er sprake van een beschaving.