Stappen in je woonkamer
(1) Vrijdagavond. Hij ligt op de bank. Niet alleen – tenminste, zo voelt het niet. Op datingapp Tinder voert hij namelijk drie flirterige gesprekken tegelijk. Af en toe lacht hij hardop om de grappen die zijn beste vriend maakt op WhatsApp. Ondertussen bestelt hij met een nieuwe restaurant-app kreeft bij een van de betere restaurants in de stad. Met zijn vrije hand pakt hij de afstandsbediening om een nieuwe serie uit te zoeken op Netflix. Een perfecte vrijdagavond. Onwaarschijnlijk? Nee, want thuisblijven is het nieuwe uitgaan.
(2) Thuisblijven is nu sociaal geaccepteerd. Zeggen dat je alle seizoenen van een bepaalde serie in twee weken hebt gezien, is niet iets om je voor te schamen. Huiselijkheid is zelfs iets om je op te laten voorstaan. Graag delen we foto’s van knus ingerichte leeshoekjes, het liefst met een of twee zelf opgeknapte tweedehands meubels erop. Foto’s van katten en pyjama’s doen het op Facebook net zo goed als foto’s van cocktails en hoge hakken. Populaire lifestylesites als NSMBL, Ze.nl en Cosmopolitan publiceren lijstjes als: “23 redenen waarom thuisblijven zo veel leuker is dan uitgaan”.
(3) Het aantal thuisblijvers wordt niet bijgehouden, maar er zijn wel cijfers die in een richting wijzen. Zo nam het aantal theaterbezoekers in 2014 volgens het CBS1) met 2 procent af en bevond zich daarmee op een van de laagste niveaus sinds 2005. Het aantal nachtclubs nam tussen 2009 en 2014 volgens Datlinq2) af van 500 naar 336. Het aantal cafés daalde sinds de crisis met 13 procent, zo meldde het CBS. Winkels en winkelcentra hebben het moeilijk, terwijl het aantal onlineshoppers maar blijft groeien.
(4) Een sterkere aanwijzing voor de populariteit van thuisblijven is de weergave van uitgaan in populaire cultuur. In een artikel van The New York Times over het fenomeen schreef journalist Molly Young over de verschillen tussen Girls (2012) en Sex and The City (1998). De hedonistische vriendinnengroep uit die laatste serie hopt van restaurantopening naar nachtclub en van expositie naar cocktailbar. Een crisis en een decennium later zien we de New Yorkse vriendengroep in Girls internettend en series kijkend op de bank. In Broad City (2014) is thuis blowen, Facetimen of YouTube filmpjes kijken de dagelijkse bezigheid.
(5) Natuurlijk, restaurants zitten nog steeds vol op uitgaansavonden – probeer in Rotterdam of Amsterdam maar eens een tafeltje te krijgen bij een populaire zaak. Voor de betere clubs staan nog steeds rijen, en Nederlandse dancefestivals beleven gouden tijden. Vaker bankhangen is normaal naarmate je ouder wordt en je je settelt. Toch is een avondje thuisblijven niet eerder zo aantrekkelijk geweest en wordt het geaccepteerd als bijna volwaardig alternatief, ook in de leeftijdscategorie die het traditioneel het laatst maakt. Waarom zouden we ook naar buiten gaan, als liefde, vriendschap, seks, eten en vermaak naar keuze allemaal met één druk op de knop bereikbaar zijn?
(6) De explosie van het gebruik van sociale media leidde een paar jaar geleden juist tot het tegenovergestelde van de thuisblijftrend: fomo, de afkorting van fear of missing out. Sommige evenementen op Facebook hadden opeens tienduizenden aanmeldingen, wat betekende dat halve virtuele vriendenlijsten op ‘aanwezig’ stonden. Zo meldden zich in 2014 bijna 40.000 mensen aan voor het afscheidsconcert van Acda en de Munnik in het Vondelpark – waar plek is voor 4500 man.
(7) Wellicht heeft die stortvloed aan evenementen waar we bij moeten zijn ons moe gemaakt en zijn we verzadigd. Er zijn meer oorzaken te bedenken. Zo schrijft Young over de minimalisatie van risico’s. Die zijn er namelijk volop in de grote, boze buitenwereld. Je kunt een blauwtje lopen, je kunt je telefoon kwijtraken. Je kunt mensen tegenkomen die je niet wilt zien, zoals je ex met een nieuwe partner. Je fiets kan gestolen worden of je kan te veel geld uitgeven. Als je thuisblijft, in je beschermde cocon, zal je niet de liefde van je leven tegen het lijf lopen, maar je weet wél wat je moet verwachten en dat is een veilige gedachte. Het grootste risico dat je loopt, schrijft Young, is dat je bezorgde eten klef is of dat die ene aflevering tegenvalt.
(8) Anne Noorda (26), hoofdredacteur Memory Group: “Ik denk dat deze trend ermee te maken heeft dat je 24/7 in verbinding staat met iedereen. Dus voel je minder de behoefte om elkaar in het echt op te zoeken. Ik merk ook met mijn vrienden dat je prima een maand zonder elkaar kunt, want je spreekt elkaar al op Facebook en Instagram.”
(9) Worden we dan nu allemaal bankhangende, asociale wezens, te lui om naar de supermarkt te lopen en te verlegen om iemand aan te spreken in de kroeg? Verdrinken we in onze technologische bubbel, niet in staat vertier te zoeken zonder smartphone? Natuurlijk niet – voor ‘echte’ uitgaanservaringen bestaan nog steeds rijen en wachtlijsten. Bovendien gaan uitgaanstrends in golven. Zo publiceerde New York Magazine een artikel: Why the new trend in nightlife is staying home.3) Jaar van schrijven: 1987.
naar: Jonas Kooyman en Mirjam Remie
uit: www.nrc.nl, 27 mei 2016
Jonas Kooyman en Mirjam Remie zijn redacteur bij NRC Media.
noot 1 CBS: Dit is de afkorting voor het Centraal Bureau voor de Statistiek dat als taak heeft het publiceren van betrouwbare en samenhangende statistische informatie.
noot 2 Datlinq: een internationaal bedrijf dat een database beheert en uitbaat met locatie- en omgevingskenmerken van en voor bedrijven in de voedselindustrie.
noot 3 Why the new trend in nightlife is staying home: Waarom de nieuwe trend in het nachtleven is thuis te blijven.
|