Vanaf de zestiende eeuw is Nederland kolonisator geweest van een groot aantal gebieden in de wereld. Dat verleden laat ook sporen na in de Nederlandse taal.
In deze opdracht wordt de invloed van de talen uit onze vroegere koloniën Suriname en Indonesië op het Nederlands besproken.
Deze opdracht gaat over 'vreemde invloeden in het Nederlands'.
Omgekeerd kan het ook. Kijk maar eens naar deze video.
Wat kan ik straks?
Aan het eind van deze opdracht kun je:
aangeven welke invloed de Surinaamse taal nog heeft op de Nederlandse taal;
aangeven welke invloed de Indonesische taal nog heeft op de Nederlandse taal.
aangeven welke invloed de Latijnse en Griekse taal nog heeft op de Nederlandse taal.
Wat ga ik doen?
Activiteiten
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Lees welke invloed de Surinaamse taal nog op de Nederlandse taal heeft. Maak de oefening en kijk of je de woorden herkent.
Stap 2
Lees welke invloed de Indonesische taal nog heeft op de Nederlandse taal. Bekijk de video en maak de oefening.
Stap 3
Lees welke invloed de Latijns en Griekse taal nog heeft op de Nederlandse taal. Maak de oefening.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Samenvattend
Er zijn geen kennisbanken die horen bij deze opdracht.
Eindopdracht
of
Maak een eindproduct naar keuze over invloed Surinaams en/of Indonesisch op onze taal.
Terugkijken
Terugkijken op de opdracht.
Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer twee lesuren nodig.
Aan de slag
Stap 1: Surinaams
Het Nederlands is de officiële taal van Suriname sinds de onafhankelijkheid in 1975 en heeft steeds meer aan populariteit gewonnen. 60% van de bevolking spreekt er Nederlands als moedertaal.
Een andere belangrijke taal is het Surinaams (eigenlijk Sranantongo) dat samen met het Nederlands het communicatiemiddel is tussen de verschillende bevolkingsgroepen. Deze groepen (Indianen, Hindoestanen, Creolen, Javanen en Chinezen e.a.) spreken ook allemaal nog hun eigen taal.
Het Surinaams heeft in Nederland vooral invloed op de jongerentaal. In het gebruik van krachtige woorden, die vaak ook nog in een gewijzigde betekenis worden gebruikt, herken je de invloed. De eenvoudige structuur zorgt ervoor dat Surinaamse woorden goed klinken en makkelijk geleerd kunnen worden. Surinamers in Nederland hebben vaak moeite met het gebruik van het Surinaams binnen de Nederlandse jongerentaal. Het zijn vooral de grove woorden die in de Nederlandse jongerentaal worden overgenomen. Men is bang dat de buitenwacht een verkeerd beeld krijgt van Surinamers.
Maak nu de oefening.
Oefening: Surinaams
0%
De oefening is een keuzeoefening.
Je krijgt 15 vragen over het gebruik van Surinaamse taal.
Na het beantwoorden van de vragen krijg je je score te zien.
Ben je ontevreden maak dan de oefening opnieuw. Je krijgt dan weer 15 vragen.
Dat zijn veelal andere vragen, maar je kunt ook dezelfde vragen nogmaals tegenkomen.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Het Nederlands is eeuwenlang de officiële taal van de machthebbers in Indonesië geweest toen dat door de Nederlanders was gekoloniseerd. Sinds 1963 is het echter geen officiële taal meer.
Volledige beheersing van het Nederlands komt nu alleen nog voor bij oudere mensen, die de taal nog op school geleerd hebben en het nog onderling of met toeristen spreken. Het Nederlands wordt ook nog gebruikt in geschiedenis, taalkunde, landbouw en rechtspraak.
Omgekeerd kent het Nederlands woorden uit het Indonesisch/Maleis. Veel woorden hebben met gerechten te maken: nasi, bami, saté, sambal, pi(e)sang e.a.
Andere voorbeelden van Maleisische invloed zijn bijvoorbeeld: piekeren (Maleis pikir, "denken"), pienter (Maleis pintar), amok, klamboe, karbouw.
Bekijk de video en maak de oefening.
Oefening: Maleisisch
0%
De oefening is een keuzeoefening.
Je krijgt 15 vragen over het gebruik van de Maleisische taal.
Na het beantwoorden van de vragen krijg je je score te zien.
Ben je ontevreden maak dan de oefening opnieuw. Je krijgt dan weer 15 vragen.
Dat zijn veelal andere vragen, maar je kunt ook dezelfde vragen nogmaals tegenkomen.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Dagelijks gebruiken we in het Nederlands Latijnse en Griekse woorden en woorddelen.
In de Middeleeuwen ontstonden de eerste scholen in de elfde eeuw de eerste universiteiten en Latijn was de voertaal. Vandaar dat er nog steeds in kerken en op universiteiten veel woorden worden gebruikt die direct of indirect uit het Latijn stammen. Helemaal duidelijk is dat in de wetenschap, waar ze volop worden gebruikt: denk aan medische terminologie (zie Veel gebruikte medische termen en hun vertaling), of aan termen voor planten, dieren en scheikundige stoffen.
De Grieken zijn de grondleggers van veel aspecten in de wetenschap en filosofie geweest en hun invloed vind je terug in allerlei kunstvormen zoals de bouwkunst en toneelkunst (bijvoorbeeld komedie en tragedie) en ons huidige politieke beleid. Zo hebben de Grieken de democratie uitgevonden. En dit alles merk je ook aan het grote aantal Griekse woorden en woorddelen in onze taal.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Jullie gaan samen aan de slag met het eindproduct.
Kies zelf een eindproduct waarmee jullie kunnen laten zien welke invloed ons koloniale verleden heeft op het Nederlands.
Welke woorden gebruiken we in het Nederlands die uit de koloniale tijd stammen?
Door wie worden deze woorden nog gebruikt?
Wat betekenen ze?
Ga op onderzoek uit en neem er een paar woorden uit die jullie nader bekijken.
Kijk bijvoorbeeld eens op onderstaande sites:
Welkom bij de gereedschapskist. Hier vind je uitleg over alle werkvormen waarmee je je eindproducten maakt. Bij iedere werkvorm staat beschreven hoe je deze uitvoert, kun je inspiratiefilmpjes bekijken en vind je de beoordelingscriteria waaraan jouw product moet voldoen. Ook zie je welke digitale middelen je kunt gebruiken en aan welke vaardigheden je werkt tijdens het maken van je eindproduct. Veel succes!
Terugkijken
Intro
Heb je de introductievideo bekeken?
Past de video goed bij deze opdracht? Herkende je de 'vreemde' woorden?
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Kun je voorbeelden noemen van woorden uit het Surinaams of Indonesisch die nog steeds in het Nederlands worden gebruikt?
Hoe ging het?
Tijd
Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 2 uur met de opdracht bezig zou zijn.
Had je die tijd ook nodig voor deze opdracht of kwam je tijd te kort?
Eindopdracht
Vond je het leuk om zelf een keuze te maken voor het eindproduct?
Ben je de koloniale invloed op taalgebied zichtbaar gemaakt?
Het arrangement Opdracht: Woordenschat - Vreemde invloeden vwo3 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze opdracht hoort bij het thema 'Heden en verleden', en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Nederlands voor vwo3. In deze opdracht ga je bezig met vreemde invloeden. Je moet kunne aangeven welke invloed van de Surinaamse taal nog heeft op de Nederlandse taal. Ook moet je kunnen aangeven welke invloed de Indonesische taal nog heeft op de Nederlandse taal. Daarnaast moet je kunnen aangeven welke invloed de Latijnse en Griekse taal nog heeft op de Nederlandse taal. De eindopdracht is een eindproduct kiezen waarmee jullie kunnen laten zien welke invloed ons koloniale verleden heeft op het Nederlands.
Leerniveau
VWO 3;
Leerinhoud en doelen
Schrijven;
Nederlands;
Schrijfvaardigheid;
Woordgebruik en woordenschat (Nederlands);
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Studiebelasting
2 uur en 0 minuten
Trefwoorden
arrangeerbaar, heden en verleden, indonesische taal, latijns en grieks, nederlands, stercollectie, surinaamse taal, vreemde invloeden, vwo3, woordenschat
Deze opdracht hoort bij het thema 'Heden en verleden', en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Nederlands voor vwo3. In deze opdracht ga je bezig met vreemde invloeden. Je moet kunne aangeven welke invloed van de Surinaamse taal nog heeft op de Nederlandse taal. Ook moet je kunnen aangeven welke invloed de Indonesische taal nog heeft op de Nederlandse taal. Daarnaast moet je kunnen aangeven welke invloed de Latijnse en Griekse taal nog heeft op de Nederlandse taal. De eindopdracht is een eindproduct kiezen waarmee jullie kunnen laten zien welke invloed ons koloniale verleden heeft op het Nederlands.
Vanaf de zestiende eeuw is Nederland kolonisator geweest van een groot aantal gebieden in de wereld. Dat verleden laat ook sporen na in de Nederlandse taal.
Aan het eind van deze opdracht kun je:
Het Nederlands is de officiële taal van Suriname sinds de onafhankelijkheid in 1975 en heeft steeds meer aan populariteit gewonnen. 60% van de bevolking spreekt er Nederlands als moedertaal.
Het Nederlands is eeuwenlang de officiële taal van de machthebbers in Indonesië geweest toen dat door de Nederlanders was gekoloniseerd. Sinds 1963 is het echter geen officiële taal meer.
