In deze leesopdracht staan leesstrategie, tekstsoorten en schrijfdoelen centraal.
Bekijk de video. Maak aantekeningen tijdens het kijken.
Deze aantekeningen kun je gebruiken tijdens deze opdracht.
Wat kan ik straks?
Aan het eind van deze opdracht kun je:
drie leesstrategieën noemen om een tekst te lezen;
vier schrijfdoelen noemen, die je gebruikt om tekst te schrijven;
herkennen welke tekstsoort bij een bepaald schrijfdoel past.
Wat ga ik doen?
Activiteiten
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Bestudeer het Kennisbankitem 'Leesstrategieën' en maak de oefening.
Stap 2
Bestudeer het Kennisbankitem 'Tekstsoort en schrijfdoel'. Bekijk de acht fragmenten en geef per fragment aan om wat voor soort tekst het gaat en wat het schrijfdoel is.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Samenvattend
Hier vind je de Kennisbanken die horen bij deze opdracht.
Eindopdracht
Zoek op internet of in een krant/tijdschrift artikelen bij de verschillende tekstdoelen.
Terugkijken
Terugkijken op de opdracht.
Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer 3 lesuren nodig.
Aan de slag
Stap 1: Leesstrategieën
Bestudeer in de Kennisbank het volgende onderdeel.
In de volgende stappen van deze opdracht vind je acht tekst-, beeld- of videofragementen.
Bestudeer deze goed en geef per fragment aan wat het tekstdoel is.
Geef ook aan met wat voor soort tekst je te maken hebt.
Fragment 1: Lincoln
Lees de tekst en bekijk de trailer.
Lincoln
Bij de Academy smullen ze van Amerikaanse heroïek.
Een reddingsoperatie van de CIA om een handjevol diplomaten te bevrijden uit Iran - zoals te zien in Argo - doet de nationalistische harten van de jury ongetwijfeld hard kloppen.
Maar met twaalf Oscarnominaties is Lincoln van Steven Spielberg toch echt de gedoodverfde favoriet. En met recht, want de regisseur behandelt met zijn film een uiterst boeiende episode uit de geschiedenis. Hij toont daarbij een andere vorm van Amerikaans heldendom; hoe de president zich inspande om de slavernij af te schaffen.
Spielberg verkende het slavernijthema eerder in zijn films The Color Purple (11 nominaties) en Amistad (4 nominaties). Beide films ontvingen nul Oscars. Waarom Lincoln het dit jaar wel goed zal doen bij de uitreikingen? Simpel: de film is van een presidentiële klasse.
Bekijk nu de video.
Fragment 2: Tom Watkins
Lees de tekst over de 15-jarige Tom Watkins.
Bureau Jeugdzorg begint een spoedprocedure om de 15-jarige Tom Watkins, die alleen rauw voedsel eet, uit huis te plaatsen. De jongen volgt al ruim twee jaar geen erkend onderwijs meer. Jeugdzorg wil dat hij op 7 januari weer naar school gaat.
Dat heeft Bureau Jeugdzorg maandag in een e-mail aan zijn moeder, Francis Kenter, laten weten.
Ze had haar zoon uiterlijk 15 december naar school moeten sturen. Dat deed ze niet.
Kenter houdt haar zoon thuis van school omdat hij volgens haar door medeleerlingen wordt uitgelachen vanwege zijn manier van eten. Ook vindt ze dat er op school geen goed voedsel te verkrijgen is. Ze geeft haar zoon thuisonderwijs, maar daarin wordt ze niet erkend: ze heeft nog altijd geen vrijstelling van de leerplichtwet voor hem weten te bemachtigen.
Tom Watkins eet sinds zijn 5de jaar alleen maar rauw, ongekookt voedsel. Hij eet geen vlees, vis, brood, rijst, zuivel of suiker. Hij kreeg landelijke bekendheid nadat een documentairemaakster, Anneloek Sollart, een film over hem maakte: Rauw.
Een kinderarts trok over hem aan de bel bij het Meldpunt Kindermishandeling, omdat ze vond dat hij onvoldoende voedingsstoffen binnenkreeg. Hij had een groeiachterstand. Volgens de arts leek zijn groeicurve op die van een ondervoed kind uit Afrika. Anderhalf jaar geleden werd hij onder toezicht gesteld, op aanvraag van de Kinderbescherming. Volgens Kenter had de rechter geen moeite met Tom’s manier van eten, maar alleen met het feit dat hij niet meer naar school ging. Ze stelt dat haar zoon zelf ook niet meer naar school wil. 'Tom en ik zitten op één lijn.'
Bureau Jeugdzorg wil geen commentaar geven.
Fragment 3: Rietdekker
Bekijk de foto.
Fragment 4: Bultrug
Lees de tekst over bultrug Johannes.
Uit NRC van 16 december 2012:
'Bultrug had gered kunnen worden'
De bultrug op de zandbank Razende Bol had gered kunnen worden. Meerdere natuurorganisaties zijn ervan overtuigd dat zij bultrug Johannes terug naar zee hadden kunnen brengen als de overheid ze die kans had gegeven.
Dierenbeschermster Lenie 't Hart: "We hadden hem gewoon kunnen redden als er vanaf dag één goede communicatie was geweest met mensen die in de praktijk werken en de wetenschappers. We zijn heel verdrietig. Dit betekent ook dat in Nederland moet worden gevochten om een dier in leven te houden of om een dier dood te laten gaan. De mensen die hem dood wilden, hebben gewonnen."
Burgemeester
Volgens de dierenactivisten van Sea Shepherd ging het om een jong en relatief licht dier. "Waarom heeft Nederland, dat toch bekendstaat om bergingswerkzaamheden, dit niet kunnen klaren? Er waren al bedrijven die wilden helpen en die zeiden dat het goed te doen was. De techniek was er, de kennis was er en het geld was er en uiteindelijk is het niet toegestaan door het verbod van de burgemeester van Texel", zegt Sea Shepherd directeur Geert Vons.
Sea Shepherd zegt dat er niet is geluisterd naar internationale walvisexperts die in Nederland waren in verband met de rechtszaak over orka Morgan.
Fragment 5: iPad mini
Lees de tekst over iPad mini.
iPad mini in het kort. De complete iPad-ervaring
Alles wat je zo goed vindt aan iPad — het prachtige scherm, de uitstekende prestaties, de iSight-camera en FaceTime-camera, duizenden fantastische apps, een batterij die tot 10 uur meegaat — zul je aan iPad mini ook geweldig vinden. En deze kun je met één hand vasthouden.
Prachtig 7,9-inch display
Levendige kleuren en haarscherpe tekst, dat is wat je ziet op het display van iPad mini. Maar het meest opvallend is het formaat.
Met 7,9 inch heeft het display het ideale formaat om je die grote iPad-ervaring te bezorgen.
Meer dan 275.000 apps
Apps die voor iPad zijn gemaakt, kun je ook gewoon op iPad mini gebruiken.
Allemaal indrukwekkende, schermvullende apps waarmee je praktisch alles kunt doen.
Het wordt wel heel moeilijk om je iPad mini opzij te leggen.
Supersnel mobiel internet
iPad mini heeft een geavanceerde WiFi-voorziening die tot twee keer sneller is dan vorige iPads. Je kunt in de hele wereld verbinding maken met snelle datanetwerken, dus je kunt razendsnel materiaal downloaden, video streamen en internetten.
Inhoud van de verpakking
iPad mini
Lightning-naar-USB-kabel
USB-lichtnetadapter
Fragment 6: Ongerak
Bekijk het liedje van Hans Dorrestijn, 'De Man van Ongerak'.
Fragment 7: Schietpartij
Lees de tekst over de schietpartij in Alphen aan den Rijn.
Van Teletekst:
De koningin heeft laten weten dat ze sprakeloos is door het grote verdriet dat zovelen in Alphen aan den Rijn is aangedaan. Ze leeft intens mee met de slachtoffers en nabestaanden.
Waarnemend burgemeester Eenhoorn van Alphen sprak op een persconferentie van een ramp van ongekende omvang. Minister Opstelten van Veiligheid toonde zich ook geschokt: "Onze zorg en medeleven gaat uit naar de slachtoffers en hun dierbaren."
Fragment 8: Saar en Moos
Lees de tekst over Saar en Moos.
Saar en Moos wonen al 25 jaar samen.
“Zouden we nou toch niet eens gaan trouwen?”,
vraagt Saar. “Ach meid,” zegt Moos, “wie wil ons nou nog hebben?”
Afronding
Samenvattend
Hier vind je de Kennisbank die hoort bij deze opdracht.
In deze opdracht heb je gekeken welk schrijfdoel een tekst kan hebben en onder welke tekstsoort deze tekst dan valt.
Als eindopdracht ga je op zoek naar één tekst, afbeelding, video of animatie bij ieder schrijfdoel:
informeren
overtuigen
activeren
amuseren.
Je kunt op internet teksten zoeken of in een krant, folder of tijdschrift.
Maak vier afzonderlijke pagina's met op elke pagina een voorbeeldtekst (of afbeelding). Je kunt er ook een digitaal document van maken dat je opslaat in je eigen omgeving en later uitprint.
Vraag een klasgenoot per tekst aan te geven om welk tekstdoel het volgens haar/hem gaat.
Natuurlijk geef jij van de tekst die je klasgenoot heeft gevonden aan om welk tekstdoel jij denkt dat de tekst gaat.
Bespreek vervolgens samen wat voor soort teksten jullie hebben gevonden.
Beoordeling
Nadat jullie de tekstvoorbeelden besproken hebben, lever je ze ter beoordeling in bij je docent.
Deze zal letten op:
inhoud: is bij elke tekst duidelijk om welk tekstdoel en welke tekstsoort het gaat?
Passen de teksten en/of afbeeldingen duidelijk bij het tekstdoel?
vormgeving: zijn de afbeeldingen zorgvuldig gekozen en heb je ze op een originele manier weergegeven?
taalfouten: bevatten de teksten geen taalfouten?
Terugkijken
Intro
Heb je de introductievideo bekeken?
Op welke manier lees je een tekst als je snel het onderwerp wilt bepalen?
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Welk schrijfdoel hanteert een schrijver bij het schrijven van een recensie?
Hoe ging het?
Inhoud
Over tekstsoorten en schrijfdoelen heb je in klas 1 en 2 ook al het een en ander geleerd. Wist je het nog?
Eindopdracht
Wat vond je van de eindopdracht? Heb je per schrijfdoel een passende tekst of afbeeldingen gevonden?
Heeft je klasgenoot het tekstdoel goed kunnen bepalen? Dan heb je de juiste tekst en/of afbeelding uitgezocht!
Het arrangement Lezen - Leesstrategie en doel formuleren h3 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze opdracht hoort bij het thema 'Europa', en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Nederlands voor hv3. Je begint deze opdracht met het bestuderen van het Kennisbankitem 'Leesstrategieën' en het maken van de bijhorende oefening. Daarna bestudeer je het Kennisbankitem 'Tekstsoort en schrijfdoel'. Je bekijkt alle acht fragmenten en geeft per fragment aan om wat voor soort tekst het gaat en wat het schrijfdoel is. Uiteindelijk sluit je deze opdracht af met het maken van de eindopdracht, waarbij je op het internet of in een krant/tijdschrift artikelen zoekt die horen bij de verschillende tekstdoelen.
Leerniveau
HAVO 3;
Leerinhoud en doelen
Nederlands;
Leesvaardigheid;
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Studiebelasting
3 uur en 0 minuten
Trefwoorden
arrangeerbaar, europa, hv3, leesstrategie en doel formuleren, lezen, nederlands, stercollectie
Deze opdracht hoort bij het thema 'Europa', en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Nederlands voor hv3. Je begint deze opdracht met het bestuderen van het Kennisbankitem 'Leesstrategieën' en het maken van de bijhorende oefening. Daarna bestudeer je het Kennisbankitem 'Tekstsoort en schrijfdoel'. Je bekijkt alle acht fragmenten en geeft per fragment aan om wat voor soort tekst het gaat en wat het schrijfdoel is. Uiteindelijk sluit je deze opdracht af met het maken van de eindopdracht, waarbij je op het internet of in een krant/tijdschrift artikelen zoekt die horen bij de verschillende tekstdoelen.
In deze leesopdracht staan leesstrategie, tekstsoorten en schrijfdoelen centraal.
Bestudeer in de Kennisbank het volgende onderdeel.
Bestudeer uit de Kennisbank het volgende onderdeel.
Lees de tekst en bekijk de trailer.
Lees de tekst over de 15-jarige Tom Watkins.
Lees de tekst over bultrug Johannes.
Lees de tekst over iPad mini.
Bekijk het liedje van Hans Dorrestijn, 'De Man van Ongerak'.
Lees de tekst over de schietpartij in Alphen aan den Rijn.
Lees de tekst over Saar en Moos.
In deze opdracht heb je gekeken welk schrijfdoel een tekst kan hebben en onder welke tekstsoort deze tekst dan valt.
