Arbeid en organisatie

Inleiding

Als je gaat werken, maak je afspraken met je baas.
Het is belangrijk dat jullie duidelijke afspraken maken.

Bekijk de volgende video.

Bij het maken van die afspraken moet je je houden aan bepaalde regels.
Sommige regels zijn opgesteld door de werkgevers en werknemers.
Andere regels komen van de overheid.

Wat kan ik straks?

Aan het eind van het thema kan ik:

minimaal twee redenen noemen waarom ik als ik ga werken een arbeidsovereenkomst moet afsluiten.

minimaal twee voorbeelden geven van afspraken die in een arbeidsovereenkomst zouden kunnen staan.

de begrippen jaarcontract, contract voor onbepaalde tijd, opzegtermijn en proeftijd omschrijven.

omschrijven wat een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) is.

(met behulp van een voorbeeld) duidelijk maken wat de Arbeidstijdenwet is.

de begrippen arbeidsverdeling en specialiseren omschrijven.

twee vormen van arbeidsverdeling noemen.

de begrippen vrijwilligerswerk, zwartwerken, deeltijdbaan en ongeschoold werk omschrijven.

Wat ga ik doen?

Het thema Arbeid en organisatie bestaat uit de volgende onderdelen.

Activiteit	Aantal lessen
Inleiding	0,5
Wat kan ik straks?
Wat ga ik doen?
Opdracht: Arbeidsovereenkomst	2
Opdracht: Jongeren aan het werk	2
Opdracht: Organisatie van het werk	2
Opdracht: Soorten werk	2
Opdracht: Minimumjeugdloon*	2
Afsluiting
Samenvattend	0,5
Eindopdracht	2
D-toets	0,5
Examenvragen	1
Terugkijken	0,5
Totaal:	15

*Extra opdracht

Opdrachten

Arbeidsovereenkomst

Intro

Anton Schuurmans heeft een baan gevonden.
Hij gaat werken als architect bij het architectenbureau 'De Boer' in Aalsmeer.
Voor hij begint met werken, vraagt de directeur van het architectenbureau of Anton de volgende overeenkomst wil ondertekenen.

OVEREENKOMST

De ondergetekende,

de heer J. de Boer, directeur van architectenbureau De Boer, gevestigd te Aalsmeer aan de Julianadreef 25, en
de heer A. Schuurman, woonachtig te Alkmaar, Singel 22,

verklaren te zijn overeengekomen dat:

de heer Schuurman per 15 februari voor 36 uur per week in dienst treedt als architect bij het architectenbureau De Boer;
het loon € 2.700,- bruto per maand bedraagt;
het aantal vakantiedagen 25 dagen per jaar is;
de reiskostenvergoeding € 140,- per maand bedraagt;
deze overeenkomst is aangegaan voor één jaar.

Aldus in tweevoud opgemaakt en ondertekend te Aalsmeer, 15 februari 2018,
J. de Boer: A. Schuurmans:

Wat vind jij?
Moet Anton Schuurmans de overeenkomst tekenen?
Waarom is het belangrijk om afspraken over het werk op papier te zetten?

Wat kan ik straks?

Aan het eind van deze opdracht kan ik:

in eigen woorden uitleggen wat de verschillen zijn tussen een werknemer en een werkgever.

verklaren waarom ik afspraken moet maken als ik ga werken.

twee afspraken bedenken die belangrijk zijn als ik ergens begin met werken.

de definities van de begrippen jaarcontract, contract voor onbepaalde tijd en opzegtermijn geven.

aan de hand van een voorbeeld uitleggen wat een collectieve arbeidsovereenkomst is.

Wat ga ik doen?

Activiteiten

Aan de slag
Stap		Leervragen
Stap 1		Welke rechten en plichten hebben een werknemer en een werkgever?
Stap 2		Wat zijn arbeidsvoorwaarden?
Stap 3		Hoe reken ik met een overwerkregeling?
Stap 4		Wat is een jaarcontract, een contract voor onbepaalde tijd en een opzegtermijn?
Stap 5		Wanneer is ontslag op staande voet toegestaan?
Stap 6		Wat is een collectieve arbeidsovereenkomst?
Stap 7		Welke belangen hebben werkgevers en werknemers?
Stap 8		Welke begrippen ken ik allemaal?
Afronding
Onderdeel		Activiteit
Samenvatting		Samenvattende sleepoefening maken.
Eindopdracht		Maak de toets 'Arbeidsovereenkomst'.
Terugkijken		Terugkijken op de opdracht.

Benodigdheden
Voor deze opdracht heb je een rekenmachine nodig.

Tijd
Voor deze opdracht heb je 2 uur nodig.

Aan de slag

Stap 1: Arbeidsovereenkomst

Iemand die voor een ander werkt, is een werknemer.
Een werkgever heeft één of meer werknemers in dienst.
Als een werknemer gaat werken bij een werkgever sluiten ze een arbeidsovereenkomst.
In deze overeenkomst staan de afspraken die de werknemer en de werkgever hebben gemaakt. Deze afspraken noem je arbeidsvoorwaarden.
In de overeenkomst staan rechten en plichten van de werknemer en van de werkgever.

Bekijk de video.

Stap 2: Arbeidsvoorwaarden

Afspraken die een werkgever en werknemer maken noem je arbeidsvoorwaarden.
Afspraken die gemaakt kunnen worden, zijn:

afspraken over werktijden.
afspraken over de hoogte van het loon.
afspraken over het aantal vakantiedagen.
afspraken over scholing.

Stap 3: Overwerk

In veel bedrijven maken werkgevers en werknemers afspraken over overwerk.
Hieronder zie je een voorbeeld van een overwerkregeling.

Stap 4: Begrippen

In een arbeidsovereenkomst worden afspraken gemaakt over de duur van de overeenkomst en de manier van opzeggen.
Je kunt de volgende begrippen tegenkomen:

jaarcontract: een arbeidsovereenkomst voor één jaar.
onbepaalde tijd: een arbeidsovereenkomst die duurt totdat de werknemer de overeenkomst opzegt of tot de werknemer met pensioen gaat.
opzegtermijn: de periode tussen het moment van opzeggen en het moment van vertrekken.

Stap 5: Ontslag op staande voet

Maak de oefening.

Soms kan een werkgever een werknemer direct ontslaan.
Je noemt dat ontslag op staande voet.
In sommige gevallen kan een werknemer ook op staande voet ontslag nemen.

Redenen voor ontslag op staande voet zijn.

Je neemt ongevraagd producten uit de zaak mee naar huis.
Je verschijnt regelmatig te laat op je werk.
Je weigert het werk te doen dat je krijgt opgedragen.
Je baas kan zijn handen niet thuis houden en valt je lastig.
Je loon wordt niet uitbetaald.

Stap 6: Cao

Maak de volgende oefening.

Werknemers met hetzelfde beroep hebben een aantal dezelfde afspraken.
Die afspraken staan in een collectieve arbeidsovereenkomst (cao).
De afspraken die een werkgever en werknemer maken, mogen niet slechter zijn dan de afspraken in de cao.
De afspraken in de cao beschermen werknemers.

Doe nu ook deze oefening.

Stap 7: Belangen werkgevers/werknemers

Maak de volgende oefening.

Afronding

Samenvattend

Eindopdracht

Je sluit de opdracht af met een toets.

Terugkijken

Intro

Lees de punten onder 'Wat denk jij?' nog eens door.
Denk je nu anders over de punten dan aan het begin van de opdracht?

Kan ik wat ik moet kunnen?

Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Kun je wat je moet kunnen?

Hoe ging het?

Tijd
Ben je meer of minder dan twee uur met de opdracht bezig geweest?
Welke stap kostte veel tijd? Hoe kwam dat?

Inhoud
Vond je de opdracht leuk om te doen?
Zeg ook waarom wel of waarom niet.

Afronding - Samenvattend
Heb je de samenvattingsopdracht gemaakt?
Kon de begrippen gemakkelijk naar de juiste plek slepen?

Afronding - Eindopdracht
Heb je de toets gedaan? Wat was je score?
Heb je geleerd van je fouten?