Module: Adembenemend - h45

Module: Adembenemend - h45

Adembenemend

Intro

Jean-Marc Kuffer
en.wikipedia.org

Wie kan het langste zijn adem inhouden?
Waar wordt geregeld dat je toch weer gaat inademen?

Kijk naar de volgende video. Het is bizar om te zien hoe lang de man zijn adem in kan houden. Probeer na het kijken met een stopwatch hoe lang jij je adem in kunt houden. Vergelijk jouw tijd met dat van een klasgenoot. Is er een opvallend verschil? Wat zou dat verschil kunnen verklaren.

Ademen lijkt gemakkelijk te gaan totdat je merkt dat je ademhaling door ziekte of andere oorzaken wordt bemoeilijkt.
In deze module ga je op zoek naar de regeling van de ademhaling en naar aandoeningen die het ademen moeilijk maken.

Wat ga ik leren?

Leerdoelen
Je kunt:

  • uitleggen op welke manier het transport van zuurstof vanuit het bloed naar de cellen en plaatsvindt.
  • uitleggen op welke manier koolstofdioxide vanuit de cellen naar het bloed plaatsvindt.
  • de begrippen diffusie en membraantransport toepassen op de gaswisseling.
  • uitleggen op welke manier de regeling van de ademhaling gebeurt.
  • uitleggen wat de verschijnselen van COPD zijn.
  • omschrijven welke symptomen horen bij een aantal longaandoeningen zoals astma, longembolie, pleuritis, longontsteking, hyperventilatie en taaislijmziekte.
  • uitleggen wat de gevaren voor de gezondheid van roken zijn.

 

Deelconcepten
Longen, luchtpijp, bronchiën, longblaasjes, gaswisseling, ventilatiebeweging, longcapaciteit, vitale capaciteit, dode ruimte, diffusie, CO2- en O2- concentratie, inwendig en uitwendig milieu, regelkring.

 

Wat ga ik doen?

Aan de slag

Stap

Inhoud

Stap 1

Hoe werkt de gaswisseling en het transport van gassen, bijvoorbeeld als je je adem inhoudt? Dat bestudeer je in deze stap.

Stap 2

Je bestudeert grafieken van proefjes en beantwoordt hier vragen over.

Stap 3

Je hebt vast wel eens gehoord van astma, hyperventilatie en COPD. In deze stap vergelijken we de longaandoeningen.

Stap 4

Je bekijkt welke soorten longaandoeningen er nog meer zijn.

Stap 5

Wat zijn de gevolgen van roken en rook je zelf?

Afronding

Onderdeel

 

Kennisbank

Alle Kennisbankitems uit deze module.

Eindopdracht

Je maakt promotiemateriaal voor het Longfonds.

Terugkijken

Terugkijken op de opdracht.

 

Tijd
Voor deze opdracht heb je 8 SLU nodig.

 

Aan de slag

Stap 1: Adem inhouden

David Blaine
www.oprah.com

Adem inhouden
Lees eerst de volgende onderdelen uit de Kennisbank:

Gaswisseling

Transport van gassen

 

Stap 2: Inademen

Wat maakt dat je gaat inademen?
Gaswisseling is belangrijk voor de stofwisseling van je cellen.
Zuurstof is nodig voor de verbranding van voedingstoffen en die verbranding levert de energie om te leven.
Hoe meer je je inspant hoe meer zuurstof er nodig is voor je cellen.
Tegelijkertijd maken je cellen ook meer koolstofdioxide.

Bespreek met een klasgenoot welke van de twee gassen de ademhalingsfrequentie het meest zal beïnvloeden?

Om na te gaan of jullie antwoord klopt maak je nu de volgende oefening samen met je klasgenoot. 

 

Stap 3: Geen lucht meer krijgen

www.creatie.nl

Je kunt geen lucht meer krijgen
Ademhalen gaat niet altijd even gemakkelijk.
Er is een aantal aandoeningen die invloed hebben op je ademhaling.
Sommige horen bij een groep van ziektes die we aanduiden met de afkorting COPD.
Spanning, bijvoorbeeld vlak voor een examen, kan er voor zorgen dat je gaat hyperventileren.

COPD
In tweetallen.
Verdeel de video's. Maak beiden een samenvatting van de video die jij hebt bekeken.
Gebruik elkaars samenvatting om een lijst met symptomen van COPD te maken.

 

Stap 4: Ontstoken luchtwegen

Ontstoken luchtwegen

Je hebt ontdekt dat Astma niet bij COPD hoort. Er zijn meer aandoeningen aan de luchtwegen die voor problemen kunnen zorgen. Welke aandoeningen zijn er en waarin verschillen ze van elkaar?

Ga naar www.longfonds.nl .
In het overzicht staat nog een aantal aandoeningen aan de luchtwegen.
Kies één van de aandoeningen in overleg met je docent.
Zoek per aandoening naar de symptomen, manier van ontstaan en mogelijke geneeswijzen.
Gebruik de resultaten voor de eindopdracht.

Stap 5: Rook jij?

Rook jij?
Het lijkt misschien een open deur, maar er wordt nog steeds gerookt, ook door jongeren.
Kijk op de website van Rokeninfo.
Bekijk de trends in de grafieken op de site. Bespreek met een klasgenoot hoe het rookgedrag onder jongeren zich in de afgelopen jaren heeft ontwikkeld.

Afsluiting

Kennisbank

In de module wordt gebruik gemaakt van de volgende onderdelen uit de Kennisbank.

Gaswisseling

Transport van gassen

Eindopdracht

Afronding
Je gaat beginnen aan de afronding.

Als afronding maak je promotiemateriaal voor het Longfonds.
Om beter onderzoek te kunnen doen én om mensen te kunnen wijzen op de gevaren van roken, fijnstof, asbest en andere gevaarlijke stoffen, heeft het Longfonds geld nodig. Met dit geld kunnen zij onderzoek doen en hopelijk in de toekomst genezing mogelijk maken voor veel verschillende longaandoeningen.

Jij maakt samen met een klasgenoot een reclameposter, reclamespotje (audio of video) of een huis-aan-huis-pamflet waarin je mensen oproept te doneren voor het Longfonds. Hierbij is het belangrijk dat je zorgt voor een pakkende slogan!

Beoordeling
Jullie docent let bij de beoordeling van jullie promotiemateriaal op het volgende:

  • De slogan is pakkend en nodigt de lezer/kijker uit om te doneren. 
  • Het promotiemateriaal is aantrekkelijk en creatief.
  • Het promotiemateriaal valt goed op tussen andere promotiematerialen.
  • Het promotiemateriaal geeft de lezer/kijker duidelijk de noodzaak van doneren. 
  • Het promotiemateriaal bevat geen taalfouten. 

 

 

Terugkijken

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van deze module nog eens door.
    Kun je wat je moet kunnen?
    Je hebt deze module niet afgesloten met een test of je de leerdoelen beheerst. Mocht je hier nog twijfels of vragen over hebben, bespreek dit dan met je docent.

Hoe ging het?

  • Tijd
    Ben je ongeveer  8 SLU met deze module bezig geweest.
    Heb je in die tijd alle stappen helemaal kunnen doorlopen?
  • Inhoud
    In deze module ging het over de manier waarop de gaswisseling in ons lichaam plaatsvindt en de problemen die kunnen ontstaan als je longen niet naar behoren werken. Heb jij longproblemen of ken je iemand die dat heeft? Welke impact kan dit hebben op iemands leven?
  • Eindopdracht
    Als eindopdracht van deze module heb je een promotiecampagne voor het Longfonds gemaakt. Ben je tevreden over het eindresultaat? Wat had je achteraf gezien liever anders gedaan?
  • Het arrangement Module: Adembenemend - h45 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2023-06-12 13:02:47
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor havo leerjaar 4/5. Dit is thema ’Adembenemend'. Het onderwerp van deze les is: adembenemend. Je leert: uitleggen op welke manier het transport van zuurstof vanuit het bloed naar de cellen en plaatsvindt. uitleggen op welke manier koolstofdioxide vanuit de cellen naar het bloed plaatsvindt. de begrippen diffusie en membraantransport toepassen op de gaswisseling. uitleggen op welke manier de regeling van de ademhaling gebeurt. uitleggen wat de verschijnselen van COPD zijn. omschrijven welke symptomen horen bij een aantal longaandoeningen zoals astma, longembolie, pleuritis, longontsteking, hyperventilatie en taaislijmziekte. uitleggen wat de gevaren voor de gezondheid van roken zijn.
    Leerniveau
    HAVO 4; HAVO 5;
    Leerinhoud en doelen
    Ademhaling bij de mens; Biologie; Instandhouding; Stofwisseling van het organisme;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    8 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    ademhaling, arrangeerbaar, biologie, copd, gaswisseling, havo4/5, koolstofdioxide, membraantransport, stercollectie, zuurstof
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Gaswisseling

    Inademen

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.