Cabaret is een vorm van entertainment.
Vaak zijn cabaretiers niet alleen maar grappig, maar heeft hun humor ook een serieuze ondertoon.
Bekijk de video. Het is een stukje cabaret van Javier Guzman. Vind je dit humor? Of vind je dat deze grappen niet kunnen?
Wat kan ik straks?
Aan het eind van de opdracht kun je:
omschrijven wat wordt verstaan onder cabaret;
herkennen dat er verschillende genres cabaret zijn;
de humor in een spotprent of strip herkennen.
Wat ga ik doen?
Activiteiten
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Je leest over het ontstaan en de genres cabaret in Nederland. Je bekijkt stukjes uit cabaretvideo's. Je praat met een klasgenoot over cabaret.
Stap 2
Je leest een artikel over de grenzen van humor in cabaret. Je vat het artikel samen en gaat met je klasgenoot in discussie over een stelling.
Stap 3
Je ziet dat ook in strips humor verwerkt is. Ontdek en bespreek deze met een klasgenoot.
Stap 4
Je zoekt op internet stukjes uit cabaretvoorstellingen. Kies een stukje wat je wel en een stukje wat je niet leuk vindt. Samen met je klasgenoot bespreek je elkaars stukjes.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Eindopdracht
Je kiest een tekstblokje en maakt er een spotprent over. Vraag je klasgenoot om feedback.
Terugkijken
Terugkijken op de opdracht.
Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer een à twee lesuren nodig.
Aan de slag
Stap 1: Cabaret
Cabaret is een vorm van entertainment.
Iemand die aan cabaret doet, noemt men een cabaretier (man) of cabaretière (vrouw).
Hierbij probeert hij of zij grappig over te komen bij het publiek.
Vaak zijn cabaretiers niet alleen maar grappig, maar heeft hun humor ook een serieuze ondertoon.
Hiermee kunnen cabaretiers problemen aan de orde stellen, taboes doorbreken en het publiek aan het denken zetten.
In 1885 was de eerste cabaretvoorstelling in Nederland. Dit leek nog niet op het cabaret dat we nu kennen.
In de volgende tekst lees je meer informatie over cabaret.
Cabaret is populair. Maar het is niet alleen iets van deze tijd.
Het ontstond in 1881 in Parijs, waar revue en variété de populaire vormen van vermaak waren.
Het woord 'cabaret' is oorspronkelijk een Franse aanduiding voor 'kroeg'. De eerste openbare kunstkroeg (cabaret-artistique) heette Le Chat Noir.
Nederland
Vier jaar later, in 1885, werd het cabaret in de Amsterdamse Pijp geïntroduceerd. Eduard Jacobs zong naar Frans voorbeeld in de nachtelijke uren in een rokerig café satirische levensliedjes over burgerlijkheid en dubbele moraal.
ABC-cabaret
In 1936 werd het ABC-cabaret opgericht. Veel nieuwe Nederlandse cabaretiers leerden bij dit gezelschap het vak. Ook Wim Kan heeft hier na de Tweede Wereldoorlog een belangrijke rol gespeeld.
De jaren 90
Het Nederlandse cabaret, inclusief de stand-up variant, maakt vanaf de jaren 90 een periode van bloei door.
Jaarlijks zijn er minstens vier grote cabaretfestivals waar nieuw talent zich presenteert. Wie zich een plaatsje wil veroveren in het cabaret circuit, moet zo'n festival winnen.
De laatste jaren ontstaan er steeds meer nieuwe genres binnen het cabaret. Algemeen menselijke onderwerpen krijgen de voorrang boven politieke of maatschappijkritische kanttekeningen.
Maar niet alleen de inhoud, ook de vorm verandert; zo ontstaan er ook meer fysieke of visuele cabaretvoorstellingen.
Genres
Hieronder een overzicht van de meest voorkomende varianten:
Geëngageerd, maatschappijkritisch: aansluitend bij de politieke actualiteit, taboedoorbrekend, tijdgebonden (Wim Kan, Don Quishoking)
Beschouwend, verhalend: filosofische overpeinzingen en keiharde grappen, meer aansluiting bij universele vraagstukken dan bij de actualiteit (Freek de Jonge, Youp van 't Hek, Hans Teeuwen, Theo Maassen)
Muzikaal cabaret: meer muzikale dan verbale grappen (Hans Liberg)
Fysiek cabaret: acrobatische grappen, vreemde instrumenten en materialen (Hauser Orkater, Waardenburg en de Jong)
Stand-up Comedians: veel improvisatie en interactie met publiek (Comedytrain)
Literair-satirisch: sketches, liedjes, poëtische teksten bespotten (licht) het dagelijkse leven (Wim Sonneveld, Paul van Vliet)
Indeling
Het is duidelijk dat geen cabaretier zich in een van deze categorieën laat indelen. De meeste van hen werken met elementen uit verschillende categorieën tegelijk.
1. Vat het artikel samen in maximaal tien regels.
Hier kun je vijfminuten voor gebruiken.
2. Bespreek samen met een klasgenoot jullie samenvattingen.
Zijn ze compleet? Als je iets mist, vul je samenvatting dan aan.
Hier kun je maximaal vijf minuten voor gebruiken.
3. Ga met je klasgenoot in discussie over de volgende stelling:
"Een cabaretier mag over ieder onderwerp grappen maken".
Jullie mogen vijf minuten gebruiken voor de discussie.
4. Bedenk samen twee argumenten vóór de stelling en twee argumenten tégen de stelling.
Schrijf deze argumenten op. Gebruik hiervoor maximaal vijf minuten.
5. Wissel jullie argumenten met een ander groepje.
Jullie gaan feedback geven op elkaars argumenten.
Probeer minstens twee positieve punten te noemen en twee verbeterpunten.
Stap 3: Strip
In een stripverhaal wordt vaak humor gebruikt.
In elk stripverhaal wordt een andere vorm van humor gebruikt.
Kies de juiste vorm van humor bij de strips in de oefening.
Stap 4: Cabaret zoeken
In deze opdracht ga je op zoek naar stukjes uit een cabaretvoorstelling.
Dit doe je met behulp van Youtube.
1. Ga op zoek naar stukjes uit verschillende cabaretvoorstellingen.
Vind minimaal één stukje dat je heel leuk vindt en één stukje dat je helemaal niet leuk vindt.
Hiervoor mag je vijf minuten gebruiken.
2. Geef drie redenen waarom je het eerste stukje leuk vindt en
drie redenen waarom je het tweede stukje niet leuk vindt.
Hiervoor mag je tien minuten gebruiken.
3. Bespreek met een klasgenoot welke stukjes jullie hebben uitgekozen.
Laat elkaar fragmenten uit de stukjes zien en vertel wat je leuk/niet leuk vindt.
Zijn jullie het met elkaar eens?
Het doel van deze opdracht is niet om het perse met elkaar eens te worden, want wat jij leuk vindt, hoeft iemand anders niet leuk te vinden.
Het doel van deze opdracht is om met elkaar te praten over wat je leuk vindt en niet leuk vindt en waarom dat zo is.
Je mag voor dit gesprek vijf tot tien minuten voor gebruiken.
Afronding
Eindopdracht
Spotprent
Een spotprent is een grappige tekening, waarin bepaalde eigenschappen van een persoon of situatie worden uitvergroot.
In een spotprent wordt vaak commentaar gegeven op een situatie of een persoon.
Het beeld is het belangrijkste onderdeel van de prent.
Net zoals bij cabaret, is het bij het tekenen van spotprenten ook de vraag hoever de tekenaar kan gaan.
Lees in de tekstblokjes de artikelen over de ophef rond een paar spotprenten.
Opnieuw zware cartoonrellen in Denemarken
Allochtone jongeren hebben dit weekend in Denemarken opnieuw auto's in brand gestoken. Ook gingen scholen in vlammen op. Tientallen relschoppers werden gearresteerd.
Vooral de steden Kopenhagen, Odense en Århus moesten het ontgelden. Op bijna honderd locaties werden onder meer auto’s en scholen in brand gestoken.
Spotprenten
Aanleiding voor de rellen is de herplaatsing van de Mohammed-spotprenten door enkele Deense kranten.
De allochtone jongeren zijn 'boos' over de actie van de kranten en gaan sinds de plaatsing van de prenten dagelijks rellend de straat op. Ook bekogelen ze politieagenten.
De Deense minister van Justitie Lene Espersen is woedend op de jongeren en kondigde een ‘zero tolerance’-beleid aan. Imam Mostafa Chendid legt de schuld echter bij de media, die de moslims ‘in het gezicht spuwen’.
Doden
De Deense kranten besloten de spotprenten, die in 2006 tot veel rellen en zelfs tientallen doden leidden, opnieuw te publiceren, omdat er op een van de tekenaars, Kurt Westergaard, een moordaanslag is beraamd.
In Iran eisen verschillende parlementsleden dat alle banden met Denemarken worden verbroken. Dit weekend zegden ook al Deense parlementariërs een werkbezoek aan Iran af.
Bron: www.elsevier.nl
Rel rond cartoon Obama
En weer is een cartoon aanleiding voor politieke ophef, nu in de Verenigde Staten. Het campagneteam van de gedoodverfde Democratische presidentskandidaat Barack Obama heeft kritiek geuit op een spotprent op de voorpagina van het tijdschrift The New Yorker.
Obama draagt islamitische kleren. Zijn vrouw in camouflagebroek draagt een kalasjnikov op de rug. Ze geven elkaar een vuiststomp ('boks'), wat zij ook regelmatig in het openbaar doen. Een rechtse tv-presentator bracht dat gebaar ooit in verband met terroristen. In de open haard brandt een Amerikaanse vlag, daarboven hangt een portret van topterrorist Osama bin Laden.
Het campagneteam van Obama noemt de cartoon smakeloos en beledigend. Ook het team van de Republikeinse rivaal John McCain keurde de spotprent af, meldden Amerikaanse media. The New Yorker zelf bestempelde de tekening als een afrekening met de vermeende verborgen agenda van Obama en diens echtgenote, die de VS zouden willen islamiseren en niet patriottisch zouden zijn.
Bron: Volkskrant
Bekijk de volgende spotprent.
Snap jij wat de maker van deze spotprent duidelijk wilde maken?
Als je het antwoord niet weet, kun je het volgende artikel lezen.
Weet je het antwoord nu wel? Bespreek je antwoord met een klasgenoot.
Nu ga jij zelf een spotprent maken. Volg de volgende stappen.
Stap 1
Kies één artikel uit de volgende tekstblokjes. Hierover ga jij een spotprent maken.
Je mag vijfminuten gebruiken om een tekst uit te kiezen.
Sinterklaaspakken verloren bij brand in loods
In de loods in Monster bij Den Haag werden naast sinterklaaspakken ook kostuums en attributen voor dinnershows opgeslagen.
Volgens de brandweer begon de brand voor 04.00 uur. Pas na 07.30 uur, toen de vlammen hoog uit het pand sloegen, kon de brandweer volop aan het blussen gaan. Inmiddels is de brand vrijwel helemaal geblust, het pand is door de brand geheel verloren gegaan.
Omdat de brand diep in het pand zat werd een sloopkraan ingezet om brandende stukken naar buiten te trekken en ze vervolgens daar te blussen.
"Dit zorgt ervoor dat de brand veel sneller geblust kan worden. We verwachten nog zeker drie uur nodig te hebben voordat het volledig onder controle is", aldus een woordvoerder van brandweer Westland.
Afgesloten
De N211 bij Monster is een paar uur afgesloten geweest. Omwonenden kregen het advies om ramen en deuren gesloten houden in verband met rook en stank. Drie hoogwerkers en vijf autospuiten werden ingezet om de naastgelegen panden nat te houden, zodat het vuur niet kon overslaan.
In de panden naast de brandende loods zit onder meer een schildersbedrijf, wat gevaar had kunnen opleveren.
Een woordvoerder die ter plaatse is, meldt woensdag rond 11.00 uur dat de er geen gevaar meer is voor de naastgelegen panden.
Levenswerk
"De eigenaar zei dat hij een levenswerk waar hij 25 jaar in heeft gestoken verloren is gegaan", zegt de woordvoerder. In het pand zat ook een transportbedrijf. "We konden de vrachtwagen en andere spullen nog naar buiten rijden, hierdoor valt de schade voor dat bedrijf nog relatief mee."
Bron: nu.nl
'Van Marwijk in beeld bij Hamburger SV'
Voormalig bondscoach Bert van Marwijk is een van de kandidaten om de nieuwe trainer te worden van Hamburger SV. Dat bericht de krant Bild.
De club uit de Bundesliga ontsloeg dinsdag Thorsten Fink na de teleurstellende start van het seizoen.
Naast Van Marwijk zijn Thomas Schaaf en Lothar Matthäus in beeld bij de leiding van Hamburger SV, de club van Rafael van der Vaart. Van Marwijk werkte eerder in de Bundesliga bij Borussia Dortmund.
Sinds hij opstapte bij het Nederlands elftal na het EK 2012, waarin Oranje in de poulefase strandde, is hij niet meer actief geweest als trainer.
Komend weekeinde in het duel met Werder Bremen zit Rodolfo Cardoso op de bank bij Hamburger SV. Hij is de coach van de beloften van de Noord-Duitse club.
Bron: nu.nl
Professor retourneert bibliotheekboek 47 jaar te laat
Omdat professor John ''Jack'' Foster van de Queens Universiteit in Belfast een bibliotheekboek 47 jaar te laat terugbracht, moest hij eigenlijk een boete van ruim tienduizend euro betalen. Dit bedrag werd hem kwijtgescholden.
De vervaldatum van de bundel vol gedichten van Arthur Hugh Clough was 11 oktober 1966. Hier kwam de professor achter toen hij zijn voormalige kluis op de Universiteit van het Britse Colombia aan het leegruimen was. ''Ik zag op het boek een stempel staan waaruit bleek dat de universiteit de bundel in 1921 had aangeschaft. Het was dus sowieso hun bezit, en het was 47 jaar te laat'', vertelt Foster aan The Independent.
De boete ligt bij de universiteit op 60 cent per dag. Na 47 jaar zou die boete dus opgelopen zijn tot ruim 10.000 euro.
Maar het bibliotheekpersoneel was allang blij dat het boek terecht was, dus een sanctie bleef uit.
Bron: nu.nl
Stap 2
Lees het artikel dat je hebt gekozen goed door. Over welke informatie ga je een spotprent maken?
Bedenk voor jezelf wat je duidelijk wilt maken in je spotprent. Wat moet je daarvoor schrijven en tekenen?
Bekijk andere spotprenten om inspiratie op te doen. Spotprenten kun je zoeken op Google.
Gebruik de zoekterm ‘spotprent’. Hier mag je tien minuten voor gebruiken.
Stap 3
Maak een kladversie van de spotprent.
Als je de kladversie af hebt, vraag je een klasgenoot om feedback te geven.
Snapt je medeleerling meteen wat je duidelijk wilt maken?
Hier mag je maximaal vijftien minuten voor gebruiken.
Stap 4
Maak een netversie van de spotprent. Verwerk hierin de feedback van je klasgenoot.
Hier mag je tien minuten voor gebruiken.
Stap 5
Hang je prent op in de klas en bekijk de prenten van de andere leerlingen.
Wat vind je, na het bekijken van de andere prenten, van je eigen spotprent?
Schrijf minimaal twee punten op die jij goed vindt aan je prent en twee punten die in jouw ogen beter hadden gekund.
Beoordeling
Jullie docent zal de spotprents beoordelen. Hij of zij zal daarbij letten op:
Heb je voor je spotprent een van bovenstaande teksten gebruikt?
Is zichtbaar wat je met de spotprent duidelijk wil maken?
Ben je creatief geweest en ziet de spotprent er verzorgd uit?
Zitten er geen fouten in de tekst die je er hebt bijgeschreven?
Terugkijken
Intro?
Heb je de introductievideo bekeken?
Vond je de grappen die de cabaretier maakte, pijnlijk of juist wel leuk?
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Kun je aangeven wat de bedoeling is van een spotprent?
Hoe ging het?
Inhoud
Wist je al wat over cabaret of was dit onderwerp nieuw voor je?
Welke cabaretier heb je wel eens in het theater of op tv gezien? Kon je wel lachen om zijn grappen?
Eindopdracht
Wat vond je van de eindopdracht? Is het je gelukt een spotprent te maken?
Herkende je klasgenoten om welke situatie of personage het ging?
Het arrangement Opdracht: Fictie - Cabaret vmbo-kgt34 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze opdracht hoort bij het thema 'Wonen', en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Nederlands voor vmbo-kgt34. In deze opdracht leer je omschrijven wat wordt verstaan onder cabaret, herkennen dat er verschillende genres cabaret zijn en de humor in een spotprent of strip herkennen. Een spotprent is een grappige tekening, waarin bepaalde eigenschappen van een persoon of situatie worden uitvergroot. In een spotprent wordt vaak commentaar gegeven op een situatie of een persoon. Het beeld is het belangrijkste onderdeel van de prent.
In de eindopdracht ga je zelf een spotprent maken. Kies uit de gegeven tekstblokjes een artikel waarover jij een spotprent wil maken. Bedenk voor jezelf wat je duidelijk wilt maken in je spotprent. Wat moet je daarvoor schrijven en tekenen? Bekijk andere spotprenten om inspiratie op te doen. Wanneer je een kladversie van je spotprent gemaakt hebt vraag je een klasgenoot om feedback te geven. Vervolgens maak je de netversie en hang je je prent op in de klas.
Veel succes!
Deze opdracht hoort bij het thema 'Wonen', en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Nederlands voor vmbo-kgt34. In deze opdracht leer je omschrijven wat wordt verstaan onder cabaret, herkennen dat er verschillende genres cabaret zijn en de humor in een spotprent of strip herkennen. Een spotprent is een grappige tekening, waarin bepaalde eigenschappen van een persoon of situatie worden uitvergroot. In een spotprent wordt vaak commentaar gegeven op een situatie of een persoon. Het beeld is het belangrijkste onderdeel van de prent.
In de eindopdracht ga je zelf een spotprent maken. Kies uit de gegeven tekstblokjes een artikel waarover jij een spotprent wil maken. Bedenk voor jezelf wat je duidelijk wilt maken in je spotprent. Wat moet je daarvoor schrijven en tekenen? Bekijk andere spotprenten om inspiratie op te doen. Wanneer je een kladversie van je spotprent gemaakt hebt vraag je een klasgenoot om feedback te geven. Vervolgens maak je de netversie en hang je je prent op in de klas.
Veel succes!
Aan het eind van de opdracht kun je:
Cabaret is een vorm van entertainment.
Lees het volgende krantenartikel:
In een stripverhaal wordt vaak humor gebruikt.
In deze opdracht ga je op zoek naar stukjes uit een cabaretvoorstelling.
