Op het eindexamen Nederlands krijg je ook vragen over:
tekstverbanden/tekstrelaties;
hoofdgedachte van een tekst;
het schrijfdoel.
Bekijk de video over tekstverbanden en signaalwoorden.
Wat kan ik straks?
Aan het eind van de opdracht kun je:
de belangrijkste tekstverbanden tussen alinea's herkennen en benoemen;
aan de hand van signaalwoorden tekstverbanden herkennen in een tekst.
Wat ga ik doen?
Activiteiten
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Bestudeer het Kennisbankitem en het schema met verschillende tekstrelaties met bijbehorende signaalwoorden. Maak de oefening over tekstverbanden.
Stap 2
Speel het memoryspel over signaalwoorden. Speel het alleen of tegen een klasgenoot.
Stap 3
Oefenen helpt: maak de oefeningen over tekstverbanden.
Stap 4
Lees de tekst 'Ouderdom van dieren'. Beantwoord de vragen over tekstverbanden.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Samenvattend
Hier vind je de Kennisbank die hoort bij deze opdracht.
Eindopdracht
Schrijf zelf drie verhaaltjes van twee alinea's met een bepaald tekstverband. Wissel van verhaaltjes en bekijk ook de tekstverbanden van je klasgenoot.
Terugkijken
Terugkijken op de opdracht.
Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer drie lesuren nodig.
Aan de slag
Stap 1: Tekstrelaties
Deze opdracht gaat over tekstrelaties. Dat is een ander woord voor tekstverbanden.
Tussen alinea's bestaan allerlei soorten verbanden.
Dat houdt in dat alinea's op een bepaalde manier op elkaar aansluiten.
Door middel van signaalwoorden kun je de verbanden herkennen.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Lees de tekst over ouderdom van dieren.
Beantwoord de vragen over verbanden in de tekst.
Ouderdom van dieren
(1) Niet ieder dier wordt even oud. Een hond of een paard worden bijvoorbeeld lang niet zo oud als een papegaai of een schildpad. Hoe komt dat?
(2) 'Bij gewervelde dieren hangt de levensduur vaak samen met de lichaamsgrootte en de stofwisseling', zegt Wijbren Landman, bioloog bij Dierenpark Emmen. Kleine dieren, zoals muizen, hebben vaak een intensieve stofwisseling. Hierdoor slijten het hart en andere organen sneller. Omdat een olifant zo groot is en zijn stofwisseling traag, kan hij wel 50 tot 70 jaar oud worden.
(3) Ook de meeste vogels worden niet zo oud door hun snelle stofwisseling. Vogels hebben een sterke verbranding om hun lichaamstemperatuur op peil te houden (40 tot 44 graden Celsius) en omdat vliegen veel energie kost. De hartslag van een mus kan bijvoorbeeld oplopen tot 460 slagen per minuut. Bij een mens is 180 slagen al uitzonderlijk hoog.
(4) Papegaaien daarentegen kunnen door hun massa 50 jaar en ouder worden. Net als bij grote roofvogels, die ook een aanzienlijke leeftijd kunnen bereiken, gaat het dan wel om vogels in gevangenschap. Dieren in de vrije natuur leven korter.
(5) 'Schildpadden worden het oudst', zegt Landman. 'Tachtig jaar is geen uitzondering. Er leeft op Madagaskar zelfs een schildpadsoort die 200 jaar kan worden. Een schildpad is niet zo groot, dus een uitzondering op de regel.'
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Als eindopdracht ga je een verhaaltje schrijven van twee alinea's, die een tekstverband met elkaar hebben.
Je schrijft een verhaaltje van twee alinea's. Iedere alinea moet minimaal 30 woorden bevatten. Om de alinea's op elkaar aan te laten sluiten gebruik je signaalwoorden. Je mag zelf de inhoud van het verhaaltje bepalen.
Het heeft wel te maken met het onderwerp van dit thema: Feest.
Voorbeeld:
Onderwerp: verjaardag Tekstverband: tegenstelling
Ik ben uitgenodigd voor de verjaardag van Yoachim. Het feestje is morgen al! Ik twijfel alleen heel erg of ik wel naar zijn verjaardag moet gaan. Het lijkt me aan de ene kant heel erg leuk om daar naar toe te gaan. Ik bedoel, hij is aardig en hij heeft leuke vrienden.
Aan de andere kant weet ik niet zeker of ik wel moet gaan. Ik mag van mijn moeder namelijk niet bij Yoachim thuiskomen. Het schijnt dat zijn vader niet zo’n lieverdje is. Gelukkig heb ik daar nog nooit iets van gemerkt. Maar waar moet ik voor kiezen: Yoachim afbellen of liegen tegen mijn ouders?
Schrijf per onderwerp + tekstverband een verhaaltje:
Thema
Onderwerp
Verband
1
Kerstmis
Opsommend verband
2
Suikerfeest
Vergelijkend verband
3
Carnaval
Samenvattend verband
Klaar?
Wissel je teksten met die van een klasgenoot.
Kijk of hij/zij de tekstverbanden duidelijk heeft laten terugkomen in de tekst.
Geef elkaar feedback.
Beoordeling
Jullie docent zal de verhaaltjes beoordelen. Er wordt gelet op de volgende punten:
Bevat elk verhaaltje twee alinea's?
Is in elk verhaaltje duidelijk het tekstverband te herkennen tussen de alinea's?
Ben je creatief en origineel geweest in het maken van drie verhaaltjes?
Bevatten de verhaaltjes geen taalfouten?
Terugkijken
Intro
Heb je de introductievideo bekeken?
Vond je de uitleg over tekstverbanden in de video duidelijk?
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Kun je aan de signaalwoorden in een alinea zien om welk tekstverband het gaat?
Hoe ging het?
Tijd
Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 3 uur met de opdracht bezig zou zijn.
Had je die tijd ook nodig voor alle oefeningen en het schrijven van de verhaaltjes?
Eindopdracht
Wat vond je van de eindopdracht? Vond je lastig om in je verhaaltjes het juiste tekstverband te laten zien?
Heb je voldoende gebruik gemaakt van signaalwoorden?
Het arrangement Opdracht: Lezen - Tekstrelaties vmbo-b34 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze opdracht hoort bij het thema 'Feest', en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Nederlands voor vmbo-b34. Op het eindexamen komen vaak ook vragen over tekstverbanden, dus die staan in deze opdracht nog eens centraal. Verschillende tekstverbanden en de bijbehorende signaalwoorden komen aan bod. Er zijn veel verschillende oefenopgaven beschikbaar. In de eindopdracht kan worden geoefend met het schrijven van verhaaltjes bij een gegeven tekstverband.Veel succes!
Deze opdracht hoort bij het thema 'Feest', en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Nederlands voor vmbo-b34. Op het eindexamen komen vaak ook vragen over tekstverbanden, dus die staan in deze opdracht nog eens centraal. Verschillende tekstverbanden en de bijbehorende signaalwoorden komen aan bod. Er zijn veel verschillende oefenopgaven beschikbaar. In de eindopdracht kan worden geoefend met het schrijven van verhaaltjes bij een gegeven tekstverband.Veel succes!
Deze opdracht gaat over tekstrelaties. Dat is een ander woord voor tekstverbanden.
Klik op de link 
Ouderdom van dieren
