Module: Bloed kruipt waar het niet gaan kan - v456

Module: Bloed kruipt waar het niet gaan kan - v456

Bloed kruipt waar het niet gaan kan

Intro

Rood is de kleur van gevaar. Misschien wel omdat het de kleur van bloed is.
Als er ergens bloed ligt, is dat vaak een teken dat er iets mis is.
Maar ook, lijkbleek zijn of bloedarmoede hebben is geen teken van gezondheid.
Ambulance personeel prikt vaak meteen een ader aan zodat de bloedbaan voor aan of afvoer gebruikt kan worden.
De samenstelling van ons bloed gebruikt de hematoloog als een indicator voor onze gezondheid.

Kijk op de volgende website welke opleidingsmogelijkheden er zijn om hematoloog te worden. Achterhaal ook de taken die een hematoloog allemaal heeft. Bespreek je bevindingen met een klasgenoot.

Eindproduct
Je gaat een overzicht maken van alle leerstof onderdelen rondom bloed.

Wat ga ik leren?

Leerdoelen
Aan het einde van deze module kun je:

  • de functie van bestanddelen van bloed, bloedplasma, weefselvloeistof en lymfe beschrijven.
  • de vorming van weefselvloeistof en lymfe beschrijven.
  • het verband herkennen tussen bloedvatenstelsel en lymfevatenstelsel.
  • het proces van bloedstolling uitleggen.
  • bouw en functioneren van de embryonale bloedsomloop.

Deelconcepten
Bloedplasma, weefselvloeistof, lymfe, beenmerg, bloedsamenstelling, rode bloedcellen, hemoglobine, witte bloedcellen, bloedplaatjes, bloedstolling, bloed, lymfe, lymfeknopen.

Wat ga ik doen?

Aan de slag

Stap

Inhoud

Stap 1

Bloed heeft een belangrijke transportfunctie, maar welke functies heeft bloed nog meer?

Stap 2

Uit welke bestanddelen bestaat bloed?

Stap 3

Hoe vindt de uitwisseling van stoffen tussen het bloed en de cellen in ons lichaam plaats?

Stap 4

Hoe verschilt de bloedsomloop in de embryonale fase met de bloedsomloop na de geboorte?

Stap 5

Welke bloedaandoeningen zijn er? Wat zijn de symptomen? En zijn de aandoeningen te behandelen?

Afronding

Onderdeel

 

Kennisbank

Alle Kennisbankitems uit deze module.

Eindopdracht

Je maakt een mindmap met begrippen/deelconcepten.

Terugkijken

Terugkijken op de opdracht.

 

Tijd
De belasting voor deze module is ongeveer 6 SLU.

Aan de slag

Stap 1: Functies van bloed

Transport, de aan- en afvoer van stoffen naar cellen, is één van de functies van bloed. Bloed heeft echter veel meer functies dan het transport van stoffen. Het bloed heeft zoveel verschillende functies dankzij de samenstelling.

Bestudeer de informatie ik de Kennisbank.

Functies van bloed...?

Bloedsamenstelling

Bekijk ook de video.

Doe de oefeningen.

Stap 2: Bloedcellen

Bestudeer de theorie in de Kennisbank.

De cellen van het afweersysteem en stamcellen

Witte bloedcellen


Scan ook de volgende twee video's. De informatie kun je gebruiken bij het maken van de oefeningen.



Maak de oefeningen.

Stap 3: Uitwisseling van stoffen

Bloed is een transportmiddel in ons lichaam. Vanuit het bloed gaan stoffen naar de cellen en vanuit de cellen weer terug naar het bloed. Toch komt het bloed niet of nauwelijks bij de cellen. Er is een intermediair nodig tussen bloed in de haarvaten en de cellen die om de haarvaten heen liggen.

Bestudeer de informatie in de Kennisbank.

Transport en haarvaten


Maak de oefeningen.

Stap 4: Embryonale bloedsomloop

De eerste module ging over de bloedvaten en het bloedvatstelsel. Het bloedvatenstelsel is nodig om de bloedbestanddelen bij alle celen te brengen. In de tweede module heb je vooral gekeken naar de bouw en werking van een hart. Voor het gemak zijn we er van uit gegaan dat de bouw van het hart en de functie van de bloedvaten voor en na de geboorte hetzelfde zijn. Toch is dat niet zo. Je hebt de kennis uit beide voorgaande modules nodig om dat te begrijpen. Maak de volgende opdrachten in tweetallen.

Bestudeer eerst de informatie in de Kennisbank.

Bloedvatenstelsel

Bekijk ook de aninmatie op Bioplek

Doe de oefening.

Stap 5: Wat als het mis gaat?

Maak de oefening.

Afsluiting

Samenvattend

Functie van bloed...?

Bloedsamenstelling

De cellen van het afweersysteem

Witte bloedcellen

Transport en haarvaten

Bloedvatenstelsel

Eindopdracht

Je zou een hematoloog een spin in het web kunnen noemen.
Als je terugkijkt naar de introductie dan zie je dat hematologen op veel gebieden onderzoek doen.
Bloed vervult een centrale rol in bijna alles wat er in ons lichaam gebeurt.

  • Maak een mindmap met begrippen/deelconcepten.
  • Zet het begrip bloed centraal.
  • Geef aan welke deelconcepten (uit modules en KB) een relatie hebben met het begrip bloed.
  • Gebruik de webben van je medeleerlingen om een zo informatief mogelijk overzicht te maken.

In het thema Uitscheiding komt de rol van de weefselvloeistof ook aan bod.
Je kunt de leerstof uit dat thema ook in dit schema verwerken.

Beoordeling
Je docent let bij de beoordeling van de mindmap op de volgende punten:

  • de mindmap is overzichtelijk en duidelijk vormgegeven.
  • het begrip bloed staat centraal.
  • de deelconcepten zijn duidelijk in verband gebracht met het begrip bloed.

Mindmap maken

Woorden bij een onderwerp bedenken en met elkaar verbinden.

 

Terugkijken

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van deze module nog eens door.
    Kun je wat je moet kunnen?

Hoe ging het?

  • Tijd
    Ben je ongeveer 6 SLU met deze module bezig geweest.
    Heb je in die tijd alle stappen helemaal kunnen doorlopen?
  • Inhoud
    In deze module heb je geleerd dat bloed een onmisbare functie heeft in je lichaam. Zonder bloed zou je lichaam niet functioneren. Was jij je voor deze module bewust van de belangrijkheid van bloed?
  • Eindopdracht
    Is het gelukt om alles samen te vatten in de mindmap? Heb je bij het maken van de mindmap nog nieuwe dingen geleerd? Welke dingen?
  • Het arrangement Module: Bloed kruipt waar het niet gaan kan - v456 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2021-07-06 10:03:30
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor vwo leerjaar 4/5/6. Dit is thema ’Bloed en bloedsomloop'. Het onderwerp van deze les is: bloed kruipt waar het niet gaan kan. Aan het einde van deze module kun je: de functie van bestanddelen van bloed, bloedplasma, weefselvloeistof en lymfe beschrijven. de vorming van weefselvloeistof en lymfe beschrijven. het verband herkennen tussen bloedvatenstelsel en lymfevatenstelsel. het proces van bloedstolling uitleggen. bouw en functioneren van de embryonale bloedsomloop.
    Leerniveau
    VWO 6; VWO 4; VWO 5;
    Leerinhoud en doelen
    Biologie; Instandhouding; Stofwisseling van het organisme; Bloed, bloedsomloop en lymfe;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    6 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    arrangeerbaar, biologie, bloedstolling, bloedvatenstelsel, embryonale bloedsomloop, lymfe, lymfevatenstelsel, stercollectie, vwo4/5/6, weefselvloeistof