Influenza
De reactie van het lichaam op antigenen is nogal verschillend.
Virusdeeltjes (bijv. griep), die een cel infecteren, krijgen een andere behandeling dan bacteriën die (bijv. tetanus) veroorzaken.
Die verschillen hebben ook te maken met de verschillende bouw en leefwijze van bacteriën en virussen.
Er zijn ook virussen, zoals het HIV, die afweercellen in je lichaam aanvallen.
Kijk naar de volgende video. Daarin zie je hoe het Coronavirus je lichaam ziek kan maken:
Eindproduct
Je maakt in een groepje van drie een poster waarin je de afweer stappen bespreekt die je lichaam neemt bij een infectie van een bacterie of virus (of HIV). Maak de (digitale) poster zo duidelijk dat je een verkleinde vorm op A4 kunt gebruiken bij het leren van de lesstof.
Wat ga ik leren?
Leerdoelen
Aan het eind van deze module kun je:
de begrippen antigeen en antistof uitleggen en hun rol in een probleem rond de afweer uitleggen.
de belangrijkste onderdelen van het specifieke afweersysteem noemen.
de functie van en de verschillen tussen de immunoglobulines uitleggen.
uitleggen welke rol de verschillende T-cellen spelen bij de afweer.
uitleggen welke rol de B-cellen bij de afweer spelen.
uitleggen op welke manier de cellulaire en humorale afweer in elkaar grijpen.
Deelconcepten
Antigenen en antistoffen, T-en B-cellen, humorale en cellulaire respons, lichaamseigen, lichaamsvreemd, macrofagen.
Wat ga ik doen?
Aan de slag
Stap
Inhoud
Stap 1
Wat zijn de belangrijkste ziekteverwekkers?
Wat is humorale afweer en wat is cellulaire afweer?
Stap 2
Hoe herkent je lichaam of een bacterie of virus lichaamsvreemd of lichaamseigen is.
Stap 3
Wat hebben de begrippen antilichaam, antibody, antigeen en antistof te maken met het tot stand komen van immuniteit?
Stap 4
Wat wordt bedoeld met specifieke immuniteit?
Stap 5
Hoe werkt het immuunsysteem?
Afronding
Onderdeel
Kennisbank
Alle Kennisbankitems uit deze module.
Eindopdracht
Je maakt een poster over afweer.
Terugkijken
Terugkijken op de opdracht.
Tijd
De belasting voor deze module is ongeveer 8 SLU.
Aan de slag
Stap 1: Griep en tetanus
Welke verschillen zijn er zijn tussen bacteriën en virussen?
Lees in de kennisbank de volgende onderwerpen:
In elke oorlog is het handig om te weten wie je vijand is. Dat geldt ook voor de cellen in ons lichaam. Ons afweersysteem moet optreden tegen lichaamsvreemde indringers en niet tegen lichaamseigen cellen. Hoe weten de afweercellen in ons lichaam wanneer er sprake is van vreemd of eigen?
Tot nu toe heb je al veel kennis over immunologie verzameld. Je gaat nu op celniveau kijken hoe afweer werkt. Een complex geheel waar we een paar zaken uitlichten.
Lees de informatie in de Kennisbank.
Bekijk de video. Bespreek na het kijken de volgende vraag met een klasgenoot: Wanneer een antigeen wordt omringd door specifieke antistoffen dan ontstaat het antigeen - antistof complex.
Wat gebeurt er vervolgens met die complexen?
Stap 4: Afweer
De afweer tegen bacteriën en virussen en andere indringers wordt in ons lichaam op verschillende manieren geregeld. In alle gevallen is het wel de bedoeling dat de indringer wordt herkent. Vervolgens moet ‘de indringer’ gepresenteerd worden aan andere cellen in het lichaam. Pas daarna kan het organisme zich bezig gaan houden met de vernietiging van de ziekteverwekker.
Als het lukt om de verdediging van je lichaam in het centrum te treffen dan kun je verwoestend uithalen. Als ziekteverwekker heb je een aantal mogelijkheden maar een aanval op T-lymfocyten zou geen slechte keuze zijn. Het gaat er om zoveel mogelijk virusdeeltjes te laten vermenigvuldigen bij een zo goed mogelijk uitgeschakelde afweer.
Je gaat beginnen aan de afronding.
Je maakt met elkaar per groep een (digitale) poster waarin je de afweer stappen bespreekt die je lichaam neemt bij een infectie van een bacterie of virus (of HIV).
Je legt daarbij alle begrippen die horen bij de specifieke afweer van je lichaam bij een aanval van bacteriën, virussen (algemeen) of het HIV uit.
Maak de (digitale) poster zo duidelijk dat je een verkleinde vorm op A4 kunt gebruiken bij het leren van de lesstof.
Beoordeling
Bij de beoordeling van de poster let de docent op:
de juistheid van de gegeven informatie.
de informatie aansluit bij de doelgroep van de poster.
de informatie in correct Nederlands is geschreven.
Op een informatieve poster kun je laten zien wat de belangrijkste delen van de lesstof zijn. Ook kun je weergeven hoe bepaalde delen zich tot elkaar verhouden.
Terugkijken
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze module nog eens door.
Kun je wat je moet kunnen?
Hoe ging het?
Tijd
Ben je ongeveer 8 SLU met deze module bezig geweest.
Welke stap kostte het meeste tijd?
Inhoud
De afgelopen jaren is het immuunsysteem veel in het nieuws geweest. Mensen die geen voorstander zijn van het vaccineren tegen kinderziektes of pandemieën namen het op tegen mensen die wel voorstander zijn. Hoe kijk jij hier zelf tegen aan? Heeft het maken van deze module je mening hierover veranderd?
Het arrangement Module: Een gevaarlijk drietal - v456 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor vwo leerjaar 4/5/6. Dit is thema ’Spijsvertering'. Het onderwerp van deze les is: een gevaarlijk drietal.
Aan het eind van deze module kun je:
de begrippen antigeen en antistof uitleggen en hun rol in een probleem rond de afweer uitleggen.
de belangrijkste onderdelen van het specifieke afweersysteem noemen.
de functie van en de verschillen tussen de immunoglobulines uitleggen.
uitleggen welke rol de verschillende T-cellen spelen bij de afweer.
uitleggen welke rol de B-cellen bij de afweer spelen.
uitleggen op welke manier de cellulaire en humorale afweer in elkaar grijpen.
Leerniveau
VWO 6;
VWO 4;
VWO 5;
Leerinhoud en doelen
Biologie;
Instandhouding;
Afweer;
Reacties op lichaamsvreemde en lichaamseigen stoffen en cellen;
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor vwo leerjaar 4/5/6. Dit is thema ’Spijsvertering'. Het onderwerp van deze les is: een gevaarlijk drietal.
Aan het eind van deze module kun je:
de begrippen antigeen en antistof uitleggen en hun rol in een probleem rond de afweer uitleggen.
de belangrijkste onderdelen van het specifieke afweersysteem noemen.
de functie van en de verschillen tussen de immunoglobulines uitleggen.
uitleggen welke rol de verschillende T-cellen spelen bij de afweer.
uitleggen welke rol de B-cellen bij de afweer spelen.
uitleggen op welke manier de cellulaire en humorale afweer in elkaar grijpen.
Influenza
Tijd
Welke verschillen zijn er zijn tussen bacteriën en virussen?
In elke oorlog is het handig om te weten wie je vijand is. Dat geldt ook voor de cellen in ons lichaam. Ons afweersysteem moet optreden tegen lichaamsvreemde indringers en niet tegen lichaamseigen cellen. Hoe weten de afweercellen in ons lichaam wanneer er sprake is van vreemd of eigen?
De afweer tegen bacteriën en virussen en andere indringers wordt in ons lichaam op verschillende manieren geregeld. In alle gevallen is het wel de bedoeling dat de indringer wordt herkent. Vervolgens moet ‘de indringer’ gepresenteerd worden aan andere cellen in het lichaam. Pas daarna kan het organisme zich bezig gaan houden met de vernietiging van de ziekteverwekker.
Als het lukt om de verdediging van je lichaam in het centrum te treffen dan kun je verwoestend uithalen. Als ziekteverwekker heb je een aantal mogelijkheden maar een aanval op T-lymfocyten zou geen slechte keuze zijn. Het gaat er om zoveel mogelijk virusdeeltjes te laten vermenigvuldigen bij een zo goed mogelijk uitgeschakelde afweer.
Kan ik wat ik moet kunnen?
