Thema: Afweer - v456

Thema: Afweer - v456

Thema Afweer

Intro

Afweercellen tellen
Vanaf je geboorte en eigenlijk al daarvoor wordt je lichaam belaagd door ziekteverwekkers, bacteriën, schimmels en virussen.

Om jezelf gezond te houden kun je veel maatregelen nemen. Maar de aanvallers veranderen steeds en dus moet de verdediging zich steeds aanpassen.
Met een flowcytometer kunnen artsen de aantallen cellen tellen die met de ziekteafweer bezig zijn.

In de volgende video zie je hoe een flowcytometer werkt. De video is in het Engels. Bespreek na het kijken het proces met een klasgenoot.


Hightech, om de oudste organismen op aarde te verslaan en je gezond te houden.
In dit hoofdstuk ga je kijken naar de verdedigingslinies tegen lichaamsvreemde indringers.

 

Wat ga ik leren?

Aan het eind van dit thema:

  • beschrijf je de bouw, werking en functie van organen en cellen betrokken bij de afweer van de mens en je licht hun onderlinge relatie.
  • beschrijf en verklaar je de specifieke en aspecifieke afweer als reactie op lichaamsvreemde en lichaamseigen stoffen en cellen. 
  • beschrijf je de kenmerken van natuurlijke en kunstmatige immuniteit en van actieve en passieve immuniteit. 
  • leg je de werking van het HLA- en AB0-systeem en de rhesusfactor uit. 
  • herken je de afweermechanismen van planten.

Deelconcepten
Huid en slijmvliezen, bloed, lymfe, milt, lymfeknopen, macrofagen, humorale en cellulaire respons,  T- en B-cellen, antigenen en antistoffen, lichaamseigen, lichaamsvreemd, mechanische en chemische afweer van planten, AB0-systeem, resusfactor, donor, acceptor, transplantatie, bloedtransfusie.

Wat kan ik al?

Wat weet je al over Afweer?
Lees de volgende Kennisbanken uit de onderbouw als opfrisser voor dit thema.

Bloed en lymfe - onderbouw

Infectie bacteriën en virussen - onderbouw

 

Maak de oefening hieronder. Hoeveel weet jij nog?

Wat ga ik doen?

Het thema Afweer bestaat uit de volgende onderdelen.
In de tabel staat per activiteit hoeveel SLU je ongeveer nodig hebt.

Activiteit

Aantal SLU

Inleiding

 

Wat kan ik straks?

0,5

Wat kan ik al?

2

Wat ga ik doen?

0,5

Modules

 

Module: Afweer

8

Module: Een gevaarlijk drietal

8

Module: Mens 2.0

8

Afsluiting

 

Samenvattend

1

Examenvragen

1

Terugkijken

0,5

Totaal:

29 à 30

Modules

Bij dit thema's horen de volgende modules.
Maak hieronder je keuze.

Module 1

Afweer
Module 2

Een gevaarlijk drietal
Module 3

Mens 2.0

Afsluiting

Samenvattend

Hier vind je de Kennisbanken die bij dit thema horen:

Afweersysteem

Ziekteverwekkers

De verdedigingslinies

Aangeboren of verworven

Afweer

A-specifieke afweer

Immuunsysteem

Afweer bij planten

Als de afweer in de fout gaat

Lichaamsvreemdweefsel

MHC en transplantatie

Bloedtransfusie I, II en rhesusfactor

Examenopgaven

Je hebt in de modules veel theorie bestudeerd en veel vragen beantwoord en opdrachten gemaakt.
Als het goed is, ben je nu klaar voor het beantwoorden van een aantal examenvragen over dit onderwerp. Lees eerst de tips.

Tips

 

VWO 2018-TV2

VWO 2018-TV2 Vraag 9

VWO 2021-TV1

VWO 2021-TV1 Vraag 33
VWO 2021-TV1 Vraag 35
VWO 2021-TV1 Vraag 36
VWO 2021-TV1 Vraag 37

VWO 2021-TV2

VWO 2021-TV2 Vraag 12

VWO 2021-TV3

VWO 2021-TV3 Vraag 7
VWO 2021-TV3 Vraag 31

 

Meer oefenen?
Ga naar ExamenKracht en oefen ook met de nieuwste examens.
Van de examenvragen kan de voortgang worden bijgehouden op ExamenKracht.
Vraag verdere instructies aan je docent.

Extra opdracht

Niet elke bloedgroep komt even vaak voor. O+ (met resusfactor) is de meest voorkomende en AB- (zonder resusfactor) het zeldzaamst. Daarnaast is er ook nog een verschil in de verdeling tussen etnische groepen.
Mensen van Afrikaanse origine hebben meestal bloedgroep A. Bij Aziaten betreft het voornamelijk bloedgroep B.

Terugkijken

Reflectie
Kijk nog eens door de modules.
Noteer bij welke opdrachten je hebt samengewerkt.
Geef voor jezelf met een icoon aan of de samenwerking je heeft geholpen.
Noteer wat je gaat doen met de ervaringen.

Intro

  • Lees de intro van dit thema nog eens door.
    Vind je het een goede intro om het thema mee te beginnen?
    Past de video goed bij het thema? Waarom wel of waarom niet?

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
    Kun je wat je moet kunnen?

Hoe ging het?

  • Tijd
    Bij de activiteiten stond een totale studiebelasting van 29 à 30 SLU.
    Ben je meer of minder tijd met het thema bezig geweest?
    Met welke module ben je het langst bezig geweest? En met welke het kortst?
  • Herhaling
    Heb je voor je aan de modules begon de toets bij 'Wat kan al?' gemaakt?
    Wist je het meeste nog?
  • Inhoud
    Kijk nog eens door de modules.
    Noteer bij welke opdrachten je hebt samengewerkt.
    Geef voor jezelf met een icoon aan of de samenwerking je heeft geholpen.
    Noteer wat je gaat doen met de ervaringen.
  • Examenvragen
    Je hebt de examenvragen gemaakt.
    Ging het goed? Had je de theorie uit de modules nodig om de vragen te kunnen maken?

  • Het arrangement Thema: Afweer - v456 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2022-03-16 16:36:33
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Dit thema Afweer is ontwikkeld door medewerkers van StudioVO. Bij het ontwikkelen van het materiaal is gebruik gemaakt van of wordt verwezen naar materiaal van de volgende websites:

    www.schooltv.nl www.youtube.com www.bioplek.org www.wikipedia.org


    Fair Use
    In de Stercollecties van StudioVO wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use. Meer informatie: Fair use

    Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de helpdesk VO-content .

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor biologie voor vwo leerjaar 4/5/6. Dit thema heet afweer. Aan het eind van dit thema: beschrijf je de bouw, werking en functie van organen en cellen betrokken bij de afweer van de mens en je licht hun onderlinge relatie. beschrijf en verklaar je de specifieke en aspecifieke afweer als reactie op lichaamsvreemde en lichaamseigen stoffen en cellen. beschrijf je de kenmerken van natuurlijke en kunstmatige immuniteit en van actieve en passieve immuniteit. leg je de werking van het HLA- en AB0-systeem en de rhesusfactor uit. herken je de afweermechanismen van planten.
    Leerniveau
    VWO 6; VWO 4; VWO 5;
    Leerinhoud en doelen
    Biologie; Instandhouding; Afweer;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    21 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    ab0-systeem, arrangeerbaar, biologie, hla-systeem, immuniteit, kunstmatige immuniteit, natuurlijke immuniteit, rhesusfactor, stercollectie, vwo4/5/6
  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van