Inleiding
Deze lessenserie valt onder de PIT:"'IK''. In je toekomstige beroep verzamel je veel informatie door doelgericht te kijken naar de doelgroep. Observeren is doelgericht en bewust waarnemen.
Waarnemen is iets wat we allemaal doen, alleen doet niet iedereen dat even uitgebreid of even bewust. In deze lessenserie van 9 weken leer je wat observeren is en hoe je dit kunt toepassen in de praktijk. Daarnaast leer je welke technieken en methoden je kan gebruiken om te observeren.
Het is belangrijk dat jullie kijken welke manier van observeren bij jou past en wat je zelf nog wilt leren over dit onderwerp. Je gaat in deze lessenserie oefenen met observeren, zodat jullie tijdens en aan het einde van de lessenserie jullie eigen handelen kunnen evalueren en reflecteren.
Planning periode
|
Vak
|
Observeren
|
|
Opleiding
|
Maatschappelijke zorg , niveau 4
|
| |
Sociaal werk, niveau 4
|
|
Periode
|
1
|
|
Uren
|
9 x 2 uur
|
|
Thema
|
Wie ben ‘IK’ als professional ?
|
|
Naam PiT
|
“IK”
|
| Boek |
MZ: Methodiek en begeleiden voor maatschappelijke zorg
SW: Basisboek Sociaal Werk
|
Het lesmateriaal
|
Les
week
|
Datum
Evt. zelf bijschrijven
|
Wat gaan we doen, waar gaat het over?
|
Bronnen / lesmateriaal
Angerenstein
MZ: “Methodiek en begeleiden voor maatschappelijke zorg”
SW: "Basisboek Sociaal Werk"
|
|
1
|
|
- Kennismaken
- Wat weten studenten zelf al over observeren?
- Waarnemen, signaleren en interpreteren
|
Thema 4
MZ: Blz: 72-74
SW: Blz: 65 t/m 68
|
|
2
|
|
- Observeren
- Observatietechnieken
|
MZ: Blz 74 t/m 75 / SW: Blz 69 t/m 70
MZ: Blz 76 t/m 77 / SW: Blz 71
|
|
3
|
|
- Observatiemethoden
- Factoren die observeren kunnen beïnvloeden
|
MZ: Blz 78 t/m 80 / SW: Blz 72 t/m 74
MZ: Blz 81 t/m 83 / SW: Blz 75 t/m 77
|
|
4
|
|
|
|
|
5
|
|
- Verwerken van informatie
- Vastleggen van informatie
|
MZ: Blz 84 t/m 85 / SW : Blz 78 t/m 79
MZ: Blz 86 t/m 88 / SW: Blz 80 t/m 82
|
|
6
|
|
- Plan van aanpak maken en oefenen met observeren bij de Super Nanny.
|
|
|
7
|
|
|
|
|
8
|
|
|
Thema 5
MZ: Blz 94 t/m 105
SW: Blz 88 t/m 100
|
|
9
|
|
|
|
|
10
|
|
bufferweek
|
|
Beoordeling
De beoordeling voor dit vak is het uitvoeren van een observatieopdracht. Ook worden jullie beoordeeld op presentie en inzet. Daarnaast is er een alternatieve eindopdracht beschikbaar.
Lesweken Periode 1
Lesweek 1
Les 1, kennismaken.
Vandaag ga je kennismaken met het vak observeren/rapporteren. De docent licht toe wat jullie kunnen verwachten van het vak en hoe je getoetst gaat worden.
Jullie gaan aan de slag met een kennismakingsopdracht.
Om te kijken wat jullie zelf al weten over het onderwerp observeren maken jullie eerst een woordspin. De woordspin kan je klassikaal bespreken.
Om goed te kunnen observeren moet je je bewust worden dat iedereen anders waarneemt. Om hier bewust van te worden zijn er een aantal oefeningen en filmpjes die je kunt uitvoeren. Zie filmpjes in de Powerpoint.
Verder lezen jullie in de les pagina 71 t/m 73 voor MZ. Voor SW: jullie lezen pagina 65 t/m 68. De docent licht de theorie toe.
Om de les af te sluiten kunnen jullie het namenspel uitvoeren.
Les 1
Les 1 (2)
Lesweek 2
Les 2, observeren en technieken.
Vandaag gaan jullie aan de slag met de onderwerpen observeren en observatietechnieken.
Jullie lezen in de les MZ: pagina 74 t/m 77 en SW: 69 t/m 71 en de docent geeft een toelichting over de onderwerpen.
Verder gaan jullie in deze les aan de slag met observeren. Jullie maken groepjes en bedenken 2 situaties die je uit gaat spelen in een rollenspel (denk aan het werkveld). Je bedenkt een situatie waarin je participerend wilt observeren en waarin je niet-participerend wilt observeren. De situaties spelen jullie uit.
De docent geeft aan of er groepjes zijn die het voor de klas gaan uitspelen.
les 2
Les 2 (2)
Lesweek 3
Les 3, methoden.
Vandaag gaan jullie aan de slag met de onderwerpen observatiemethoden en factoren die van invloed zijn tijdens het observeren.
Jullie lezen in de les MZ: pagina 78 t/m 83 en voor SW: pagina 72 t/m 77 en de docent geeft een toelichting over de onderwerpen (zie PowerPoint).
Verder gaan jullie aan de slag met vragen die in de Powerpoint staan en een kort observatieopdracht. Ook gaan jullie in deze les aan de slag met rollenspellen uitspelen.
les 3
Lesweek 4
Les 4, observeren.
Vorige week zijn jullie aan de slag gegaan met het schrijven van een plan van aanpak en methoden. Nu gaan jullie een observatieopdracht binnen school uitvoeren. Jullie maken tweetallen en je gaat bedenken met welke vraag je gaat observeren. Voor je gaat observeren beschrijven jullie de volgende punten uit en laat je dit zien aan de docent (zie MZ: pagina 75 / SW: pagina70):
- Wat is de reden van de observatie?
- Wat is het observatiedoel?
- Wat is de observatievraag?
- Welke observatietechniek gebruiken jullie?
- Welke observatiemethode gebruiken jullie?
De informatie nemen jullie mee naar les 5.
Les 4
Les 4 (2)
Lesweek 5
Les 5, informatie vastleggen.
Vandaag gaan jullie aan de slag met de onderwerpen verwerken van de informatie en het vastleggen van de informatie.
Jullie lezen in de les MZ: pagina 84 t/m 88 en voor SW: pagina 78 t/m 82 en de docent geeft een toelichting over de onderwerpen.
Jullie gaan aan de slag met de verkregen informatie uit de observatie van les 3. Bespreek in het tweetal hoe jullie de informatie gaan verwerken in een rapportage. De rapportages bespreken jullie klassikaal.
Wanneer er tijd over is kunnen jullie oefenen met observeren aan de hand van de documentaire. Schrijf van tevoren een plan van aanpak (zie boek MZ: blz 75 en SW: blz 70).
Voor de studenten aan de slag gaan met het observeren laat de docent 2 minuten film zien, waarin Fatih wordt voorgesteld. Zie documentaire les 5.
Je zal het maar hebben
Les 5
Les 5 (2)
Lesweek 6
Vandaag ga je een plan van aanpak maken en oefenen met observeren.
les 6
observatieopdracht
Lesweek 7- eindopdracht
Les 7, de toetsopdracht
Vandaag gaan jullie aan de slag met alle stappen die bij observeren horen. Jullie hebben geleerd wat observeren is, dat je een stappenplan moet maken en op welke manier je een observatie kunt vastleggen.
Jullie gaan een buitenopdracht uitvoeren in deze les. Jullie maken tweetallen en jullie bedenken wat jullie willen observeren. De observatie zelf duurt minimaal 20 minuten (neem dit op in het plan van aanpak). De volgende stappen gaan jullie uitvoeren:
- Jullie schrijven een stappenplan (MZ: blz 75 en SW: blz 70)
- Jullie gaan minimaal 20 minuten observeren.
- Jullie schrijven een rapportage
De observatie en de rapportage neem je mee naar les 8
Les 7, evalueren
Vandaag gaan jullie aan de slag met evalueren. Jullie hebben in les 6 een observatieopdracht uitgevoerd en vandaag gaan jullie evalueren hoe die opdracht is verlopen.
Jullie lezen in de les MZ: pagina 93 t/m 106 en voor SW: pagina 87 t/m 100 en de docent geeft een toelichting over de onderwerpen.
Op MZ: pagina 104 en SW: pagina 99 word er gesproken over een evaluatieplan. Dit plan gebruiken jullie om de observatieopdracht te evalueren.
Lesweek 8
Les 8, evalueren en reflecteren
Vandaag gaan jullie aan de slag met evalueren en reflecteren Jullie hebben in les 7 de toetsopdracht uitgevoerd en vandaag gaan jullie die afmaken, evalueren en reflecteren.
Jullie lezen in de les voor MZ: pagina 93 t/m 106 en voor SW: pagina 87 t/m 100 en de docent geeft een toelichting over de onderwerpen.
Op MZ: pagina 104 en SW: pagina 99 word er gesproken over een evaluatieplan. Dit plan gebruiken jullie om de observatieopdracht te evalueren.
les 8
Lesweek 9
Les 9, verdieping
Vandaag sluiten we deze les af met een laatste observatie opdracht.
Laatste observatie opdracht
Lesweek 10
bufferweek
Voorbeeld observatieformulier
Alternatieve eindopdracht
Alternatieve eindopdracht
Voor de alternatieve eindopdracht ga je aan de slag met alle stappen die bij observeren horen. Je hebt inmiddels geleerd wat observeren is, dat je een stappenplan moet maken en op welke manier je een observatie kunt vastleggen.
Je gaat een buitenopdracht uitvoeren. Je werkt individueel en bedenkt wat je willen observeren. De observatie zelf duurt minimaal 15 minuten (neem dit op in het plan van aanpak). De volgende stappen gaan jullie uitvoeren:
- Je schrijft een stappenplan (MZ: blz 75 en SW: blz 70)
- Je gaat minimaal 15 minuten observeren.
- Je schrijft hiervan een rapportage
- Je schrijft een evaluatie over hoe je eindopdracht is verlopen (bron: MZ: pagina 93 t/m 106 en SW: 87 t/m 100). Op MZ: pagina 104 en SW: pagina 99 word er gesproken over een evaluatieplan. Dit plan gebruiken jullie om de observatieopdracht te evalueren.
Extra opdracht
Observatieopdracht het geheime leven van een 4-jarige
