De overheid speelt een belangrijke rol in de economie.
In dit thema ga je op zoek naar het antwoord op vragen als:
Wie is de overheid eigenlijk?
Op welke manier bemoeit de overheid zich met ons?
Welke producten worden door de overheid voortgebracht?
Hoe komt de overheid aan het geld om deze producten te maken?
Eindopdracht
De eindopdracht van dit thema heeft als titel 'Files'.
Je bestudeert de verkiezingsprogramma's van drie politieke partijen.
Je leest wat ze zeggen over het fileprobleem.
Daarna schrijf je een kort artikel.
In dat artikel geef je aan wie volgens jou de beste oplossing heeft voor het fileprobleem.
Naast de eindopdracht vind je bij de afsluiting:
een overzicht van alle Kennisbankitems
een begrippenlijst,
een diagnostische toets en
vragen om terug te kijken.
Genoeg te doen. Aan de slag!
Wat kan ik straks?
Aan het eind van het thema kun je:
van verschillende situaties aangeven met welke overheid (Rijk, provincie, gemeente) je te maken hebt..
(met behulp van voorbeelden) duidelijk maken wat wordt bedoeld met economische politiek.
het begrip infrastructuur omschrijven.
voorbeelden geven van producten die door de overheid worden voortgebracht.
omschrijven hoe de overheid aan het geld komt om producten te kunnen maken.
(met behulp van voorbeelden) duidelijk maken dat mensen zonder inkomen een uitkering van de overheid kunnen krijgen.
Wat ga ik doen?
Het thema Overheid bestaat uit de volgende onderdelen:
Activiteit
Aantal lessen
Inleiding
0,5
Wat kan ik straks?
Wat ga ik doen?
opdracht: Overheid en economie
2
opdracht: Overheid als producent
2
opdracht: Inkomsten en uitgaven
2
opdracht: Sociale zekerheid
2
Afsluiting
Samenvattend
0,5
Eindopdracht
2
D-toets
0,5
Examenvragen
1
Terugkijken
0,5
Totaal
13
Opdrachten
Hieronder vind je de opdrachten die horen bij dit thema.
Maak je keuze.
overheid
er zijn in Nederland drie overheden: gemeente, provincie en het Rijk.
ambtenaar
werknemer in dienst van de overheid.
economische politiek
beleid van de overheid dat invloed heeft op de economie.
overheidsproducten
de producten die de overheid levert, zoals wegen, onderwijs, politie.
infrastructuur
de inrichting van het land: snelwegen, spoorlijnen, vliegvelden, industrieterreinen, woonwijken, enz.
collectieve sector
alle overheidsbedrijven samen.
inkomstenbelasting
belasting die je betaalt over je inkomen.
Belasting Toegevoegde Waarde (btw)
belasting die je betaalt als je producten koopt.
overheidsbegroting
overzicht van de inkomsten en uitgaven van de overheid.
begrotingstekort
de overheid geeft meer geld uit dan ze ontvangt.
sociale zekerheid
wetten waarin geregeld wordt dat iedereen in Nederland een inkomen heeft.
particuliere sector
alle niet-overheidsbedrijven samen.
Eindopdracht
Files!
De eerste file in Nederland was er al in 1925.
Sindsdien is het aantal en de lengte van files eigenlijk alleen maar toegenomen. De irritatie over files ook.
Bekijk de volgende video over het fileprobleem in Nederland.
Er wordt veel nagedacht over oplossingen. In deze opdracht kijk je hoe de overheid meedenkt.
Eindproduct
In de eindopdracht van het thema 'Overheid en bestuur' kijk je naar wat de partijen willen doen aan het fileprobleem.
Je werkt samen met een klasgenoot. Jullie schrijven een kort artikel waarin jullie vertellen op welke partij jullie zouden stemmen als het gaat om het oplossen van het fileprobleem.
Verkiezingsprogramma's
In de verkiezingsprogramma's van de drie politieke partijen kun je lezen hoe deze partijen denken over het fileprobleem.
Uit het verkiezingsprogramma van de PvdA:
Met name in en rond de grote steden moet het autogebruik worden teruggebracht ten gunste van het openbaar vervoer. Het gebruik van de fiets moet worden gestimuleerd.
Belastingvoordelen die autogebruik bevorderen moeten worden afgeschaft. Het bestaande wegennet kan beter worden benut door toeritdosering en rekeningrijden.
Het delen en huren van auto's moet aantrekkelijker worden gemaakt.
Uit het verkiezingsprogramma van de CDA:
Werkgevers moeten stimuleren dat werknemers waar mogelijk thuis werken (telewerken). Op alle mogelijk manieren moet het openbaar vervoer verbeterd worden. Door de introductie van rekeningrijden, toeritdosering, betaal- en doelrijbanen kan het bestaande wegennet beter worden benut.
Bestaande wegen kunnen worden verbreed en er mogen nieuwe wegen worden aangelegd.
Uit het verkiezingsprogramma van de VVD:
Een bedrag van 2 miljard euro moet worden uitgetrokken voor verbetering van de infrastructuur.
Het wegennet in met name de randstad is volstrekt onvoldoende.
Het autogebruik moet worden afgeremd. Dit kan door het verbeteren van het openbaar vervoer en het stimuleren van telewerken.
Flexibelere werktijden kunnen er voor zorgen dat het wegennet beter benut wordt.
Maatregelen als rekeningrijden mogen alleen ingevoerd worden als er een goed alternatief van openbaar vervoer is.
Beantwoord eerst samen de volgende vragen.
Zoek uit wat wordt bedoeld met:
Rekeningrijden
Toeritdosering
Betaal- en doelrijbanen
Geef van de onderstaande uitspraken aan uit welk verkiezingsprogramma ze komen (het is mogelijk dat een uitspraak in meerdere programma's voorkomt).
Belastingvoordelen die autogebruik bevorderen moeten worden afgeschaft.
Er moet meer geld beschikbaar komen voor beter openbaar vervoer.
De fiets moet een beter alternatief voor de auto worden.
Het wegennet mag/moet worden uitgebreid.
Rekeningrijden moet zeker worden ingevoerd.
Telewerken moet gestimuleerd worden.
Het huren van een auto moet aantrekkelijker worden.
Op welke punten kunnen de PvdA en de VVD goed samenwerken?
En op welke punten verschillen ze van mening?
En op welke punten kunnen het CDA en de VVD goed samenwerken?
En het CDA en de PvdA?
Welke partij is volgens jou het meest 'milieuvriendelijk'?
Op welke partij zou jij stemmen als je alleen let op dit deel uit het programma?
Eindproduct
Samen met een klasgenoot schrijf je een kort artikel waarin je aangeeft op welke partij jullie zouden stemmen als het gaat om het oplossen van het fileprobleem.
In het artikel komt in ieder geval:
een titel: schrijf bovenaan de titel.
een inleiding: leg uit waar het artikel over gaat.
een middenstuk: leg uit wat jullie hebben gedaan om tot een conclusie te kunnen komen.
Wat zijn de verschillen en overeenkomsten tussen de partijen.
een afsluiting: sluit af met de conclusie: 'Op welke partij stemmen jullie en waarom?'
Klaar?
Laat het artikel beoordelen door de docent.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Examenvragen
De Exameneenheid Overheid en bestuur wordt niet getoetst op het Centraal Examen.
Terugkijken
Intro
Lees de intro van deze opdracht nog eens door.
Vind je het een goede intro om de opdracht mee te beginnen?
Waarom wel of waarom niet?
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Kun je wat je moet kunnen?
Hoe ging het?
Tijd
Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 11 uur met dit thema bezig zou zijn. Klopt dat ongeveer?
Inhoud
Het thema bestaat uit vier gewone opdrachten.
Welke opdracht vond je het leukst om te doen?
En welke vond je het minst leuk? Schrijf op waarom je deze opdracht niet zo leuk vond.
Eindopdracht
Heb je de eindopdracht gemaakt? Wat vond je van de opdracht?
Past de opdracht goed bij het thema?
D-toets
Wat was je score voor de D-toets? Ben je tevreden met die score?
Heb je geleerd van de fouten die je hebt gemaakt?
Het arrangement Thema: Overheid - vmbo-b34 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Het thema 'Overheid' is ontwikkeld door auteurs en medewerkers van StudioVO.
Fair Use
In de Stercollecties van StudioVO wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use. Meer informatie: Fair use
Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de helpdesk VO-content.
Aanvullende informatie over dit lesmateriaal
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor economie voor vmbo-b34. In dit thema ga je opzoek naar antwoorden op de volgende vragen: Wie is de overheid? Op welke manier bemoeit de overheid zich met ons? Welke producten worden door de overheid voortgebracht? en Hoe komt de overheid aan het geld om deze producten te maken? Dit thema begint met een inleiding, vervolgens komt er een stuk tekst over wat je straks kan aan het eind van het thema 'Overheid'. Dan kom je bij de opdrachten die horen bij dit thema, dit zijn: Overheid & economie, Overheid als producent, Inkomsten & uitgaven en Sociale zekerheid. Begrippen die hier belangrijk zijn: economische politiek, infrastructuur, geld en uitkering van de overheid. Na de opdrachten komt er een samenvatting van het thema met alle belangrijke aspecten van dit thema. Dan komt de eindopdracht, hier ga je een artikel schrijven over verschillende partijen met betrekking tot fileproblemen. Na de eindopdracht komt een D-toets, hier worden 16 meerkeuzevragen gesteld over het thema: Overheid. Vervolgens worden er nog verschillende examenvragen weergegeven die horen bij dit thema. Dit thema eindigt met het terugkijken op dit thema, dus hoe ging het? en kan ik wat ik moet kunnen?
Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor economie voor vmbo-b34. In dit thema ga je opzoek naar antwoorden op de volgende vragen: Wie is de overheid? Op welke manier bemoeit de overheid zich met ons? Welke producten worden door de overheid voortgebracht? en Hoe komt de overheid aan het geld om deze producten te maken? Dit thema begint met een inleiding, vervolgens komt er een stuk tekst over wat je straks kan aan het eind van het thema 'Overheid'. Dan kom je bij de opdrachten die horen bij dit thema, dit zijn: Overheid & economie, Overheid als producent, Inkomsten & uitgaven en Sociale zekerheid. Begrippen die hier belangrijk zijn: economische politiek, infrastructuur, geld en uitkering van de overheid. Na de opdrachten komt er een samenvatting van het thema met alle belangrijke aspecten van dit thema. Dan komt de eindopdracht, hier ga je een artikel schrijven over verschillende partijen met betrekking tot fileproblemen. Na de eindopdracht komt een D-toets, hier worden 16 meerkeuzevragen gesteld over het thema: Overheid. Vervolgens worden er nog verschillende examenvragen weergegeven die horen bij dit thema. Dit thema eindigt met het terugkijken op dit thema, dus hoe ging het? en kan ik wat ik moet kunnen?
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Overheid en bestuur
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
De overheid speelt een belangrijke rol in de economie.
Het thema Overheid bestaat uit de volgende onderdelen:
Hieronder vind je de opdrachten die horen bij dit thema.
Hier vind je de Kennisbankitems die horen bij dit thema.
Files!
Uit het verkiezingsprogramma van de PvdA:
Uit het verkiezingsprogramma van de CDA:
Uit het verkiezingsprogramma van de VVD:
Examenvragen
Intro
