Thema: Tot 18 geen druppel

Intro

Tot 18 geen druppel
Alcohol is een stof in dranken zoals bier, wijn en jenever. Alcohol zit ook in allerlei mixdrankjes.
Alcohol is een natuurproduct. Het ontstaat door gisting van gerst (bier) of druiven (wijn).
Het mag dan uit de natuur komen, alcohol is wel gevaarlijk voor je lichaam.

Bekijk de volgende video. Kun je na het kijken uitleggen waarom mixdrankjes gevaarlijker zijn dan een glas bier of wijn?

Het drinken van alcohol heeft direct effect op je lichaam. De alcohol komt in je bloed terecht.
Zo komt in je hele lichaam terecht.
Na 10 minuten bereikt het je hersenen en voel je de eerste effecten.

Wanneer je in één keer veel drinkt, word je misselijk en ga je overgeven.
Vaak moet je meer plassen. Ook kun je last krijgen van black-outs.
Op het moment zelf lijkt er niets aan de hand, maar de volgende dag kun je je weinig meer herinneren.
Alcohol heeft invloed op de werking van je hersenen.

Bekijk de volgende video:

Je lichaam breekt de giftige stof alcohol af. Dit gebeurt in de lever. Bij overmatig en langdurig alcoholgebruik beschadigt je lever.
Alcohol bevat ook veel calorieën en is een echte dikmaker. Een ‘bierbuik’ is een gevolg van overmatig gebruik van alcohol.
Daarnaast heb je meer kans op hart- en vaatziekten.

Dit thema gaat over alcohol en de invloed die het heeft op je nieren, lever en hersenen.
Ook leer je meer over de verslavende werking van alcohol en andere genotmiddelen.
In andere thema’s komen calorieën en hart- en vaatziekten aan de orde.

Wat ga ik leren?

Kennis
K9 Uitscheiding

Omschrijven hoe bloed wordt aan- en afgevoerd naar en van de lever.
In een afbeelding van een toros aanwijzen waar de lever, galblaas, nieren met urineleiders, urineblaas en urinebuis in het lichaam liggen.
De functie van de lever omschrijven.
De bouw (nierschors, niermerg, nierbekken) en werking van de nier beschrijven.
Omschrijven dat omzetting naar afvalstoffen en niet-bruikbare stoffen in de lever plaatsvindt en dat deze daarna uitgescheiden worden.

K11 Hersenen

De belangrijkste onderdelen van de hersenen benoemen en de functies van de onderdelen omschrijven.
Een aantal functies van de grote hersenen noemen, zoals zorgen voor bewustzijn, zintuiglijke waarneming en bewuste bewegingen.
De functie van een aantal specifieke gebieden in de hersenen noemen, zoals het schrijfcentrum, reukcentrum, spreekcentrum.
Noemen dat kleine hersenen zorgen voor coördinatie van bewegingen.

K9 Genotmiddelen en verslaving

Met een voorbeeld duidelijk maken wat een negatief gevolg kan zijn van overmatig gebruik van alcohol en medicijnen.
Omschrijven wat wordt bedoeld met het verslaafd zijn aan tabak en drugs en omschrijven wat het gevolg daarvan kan zijn.

Wat kan ik al?

Weet je het nog
Het thema Tot 18 geen druppel is het zevende thema. De theorie uit enkele modules die je in de eerste thema's bent tegengekomen, heb je ook nodig bij de afsluiting van dit thema. Als je twijfelt of je het nog weet, klik de modules hieronder dan nog eens door.

Module	Cellen en weefsels
Module	Van cel tot orgaanstelsel
Module	Bloed en lymfe
Module	Hart en bloedsomloop
Module	Long-, hart- en vaatziekten
Module	Zenuwstelsel

Wat ga ik doen?

Het thema Tot 18 geen druppel bestaat uit de volgende onderdelen.
In de tabel staat per activiteit hoeveel lessen je ongeveer nodig hebt.

Activiteit	Aantal lessen
Inleiding
Wat kan ik straks?	0,5
Wat kan ik al?	2
Wat ga ik doen?	0,5
Modules
Module: Uitscheiding	2
Module: Hersenen	2
Module: Genotmiddelen en verslaving	2
Afsluiting
Samenvattend	0,5
Eindopdracht: examenvragen Tot 18 geen druppel	0,5
Terugkijken	0,5
Totaal:	10 à 11

Modules

Uitscheiding

Intro

Je lichaam gebruikt niet alle stoffen die je eet en drinkt.
Sommige stoffen blijven over en worden door je lichaam uitgescheiden via je urine of je ontlasting.

De stoffen die je lichaam uitscheid kunnen jou een boodschap geven.
Kijk als inleiding op deze module maar eens naar de volgende video van SchoolTV.

Wat kan ik straks?

Aan het eind van deze module kan ik:

omschrijven hoe bloed wordt aan- en afgevoerd naar en van de lever.
in een afbeelding van een torso aanwijzen waar de lever, galblaas, nieren met urineleiders, urineblaas en urinebuis in mijn lichaam liggen.
de functie van de lever omschrijven.
de bouw (nierschors, niermerg, nierbekken) en werking van de nier beschrijven.
omschrijven dat omzetting naar afvalstoffen en niet-bruikbare stoffen in de lever plaatsvindt en dat deze daarna uitgescheiden worden.

Wat ga ik doen?

Activiteiten

Aan de slag
Stap		Activiteit
Stap 1		Je bestudeert het Kennisbankitem dat past bij dit onderdeel en test je kennis.
Stap 2		Bekijk de video over de lever, doe de puzzel en beantwoord de vragen.
Stap 3		Bekijk de video over de nieren en maak een kruiswoordpuzzel.
Afronding
Onderdeel		Activiteit
Samenvattend		Hier vind je de begrippenlijst die hoort deze module.
Examenopgaven		Maak de examenopgaven die passen bij de module.
Terugkijken		Terugkijken op de module.

Tijd
Voor deze opdracht heb je twee lesuren nodig.

Aan de slag

Stap 1: Kennisbank

In elke cel in ons lichaam vindt verbranding plaats.
Daarbij ontstaan afvalstoffen die het lichaam uit moeten.
In deze module staat de uitscheiding van afvalstoffen centraal.
De longen, de nieren en de lever spelen een belangrijke rol bij de uitscheiding.

Bestudeer uit de Kennisbank biologie het onderdeel.

Uitscheiding

Test je kennis
Beantwoord de volgende vragen over de theorie in de Kennisbank.

Stap 2: Focus op de lever

De lever is een orgaan met meerdere functies.
Het orgaan speelt een rol in het bloedvatenstelsel, spijsverteringsstelsel en uitscheidingstelsel.
Bekijk de volgende SchoolTV clip.

Download nu de kruiswoordpuzzel Focus op de lever en probeer de puzzel op te lossen.
Maak een kopie van het werkblad in je eigen omgeving (Bestand - Een kopie maken...)
of download het werkblad (Bestand - Downloaden als).

Kom je er niet uit, vraag dan hulp aan een klasgenoot.

Geef daarna samen ook antwoord op de volgende vijf vragen.

Stap 3: Focus op de nieren

Bekiijk de SchoolTV clip over de nieren. De informatie uit de video kun je gebruiken om zelf een kruiswoordpuzzel over nieren te maken.

Maak nu zelf een kruiswoordpuzzel zoals je deze hebt gemaakt bij de lever.

Verwerk in je kruiswoordpuzzel zoveel mogelijk onderdelen van de nieren.
En ook van de functies van die verschillende onderdelen.

Kijk voor tips in de Gereedschapskist.

Vraag een klasgenoot om jouw puzzel op te lossen.
Jij lost natuurlijk zijn of haar puzzel op.
Geef elkaar op een goede manier feedback op elkaars puzzel.

Kruiswoordpuzzel maken

Bij een kruiswoordpuzzel vul je de letters van woorden in vakjes in.

Afronding

Begrippenlijst

Hier vind je de begrippenlijst die hoort bij deze opdracht.

Uitscheiding
Het verwijderen van schadelijke of overbodige stoffen uit het lichaam.

Uitscheiding - longen
De longen verwijderen koolstofdioxide uit het lichaam.

Uitscheiding - lever en nieren
De lever haalt allerlei schadelijke en giftige stoffen uit het bloed en maakt ze onwerkzaam. Daarna worden ze weer aan het bloed afgegeven en door de nieren uitgescheiden.

Uitscheiding - zweetklieren
De zweetklieren in de huid geven water en zouten af aan de omgeving.

Ureum
Ureum is een afvalproduct bij de eiwitstofwisseling in de lever.

Gal
Gal is een dikke, geelgroene vloeistof die door de lever wordt uitgescheiden.

Examenopgaven

Je hebt in deze module veel theorie bestudeerd en veel opdrachten gemaakt.
In de afsluiting ga je aan de slag met examenvragen over dit onderwerp. Lees eerst de tips.

Tips

Van de examenvragen kan de voortgang worden bijgehouden op ExamenKracht.
Vraag verdere instructies aan je docent.

Hier vind je de examens van biologie waarmee je kunt oefenen.

Examens vmbo-b34

Terugkijken

Kan ik wat ik moet kunnen?

Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Bedenk bij ieder leerdoel een vraag en geef ook het antwoord op die vraag.

Hoe ging het?

Tijd
Heb je de opdracht in 2 uur kunnen maken?

Inhoud
Heb je de video's over de lever en de nieren bekeken?
Vind je het fijn om via video's te leren?

Examenopgaven
Heel veel examenopgaven bij deze opdracht.
Heb je ze allemaal gemaakt? Ging het goed?