Thema: Op vakantie

Intro

Op vakantie
Ga je dit jaar op zomervakantie?
Blijf je in Nederland? Bijvoorbeeld naar Terschelling of Texel? Met de boot vanaf Harlingen ben je binnen twee uur op Terschelling. Of vanaf Den Helder in 15 minuten op Texel.
Misschien zie je onderweg nog wel een zeehond!
Bekijk de video:

Of zou je verder weg willen, bijvoorbeeld naar Zuid-Afrika?

Een bezoek aan het Krugerpark om de Big Five te spotten?
Met het vliegtuig vanaf Schiphol land je na 12 uur in Johannesburg in Zuid-Afrika.
Voor een bezoek aan Zuid-Afrika heb je wel vaccinaties nodig en voor het Krugerpark
is het belangrijk om malariatabletten te slikken.
Bekijk de video:

Is een cultuurvakantie iets voor jou?

Een rondreis door Thailand, langs boeddhistische kloosters? En genieten van heerlijke Thaise gerechten?
Of kies je voor een natuurvakantie door de Nationale parken van de Verenigde Staten? Wat zou jij kiezen?

De natuur is belangrijk
De natuur is belangrijk om te recreëren. En de natuur om ons heen is ook belangrijk om grondstoffen uit te halen.
We ademen constant lucht in en uit door adem te halen.
Uit de natuur halen we onze voeding (eten en drinken) of je nu planten eet of vlees.
We halen aardolie uit de bodem. Daar kan kerosine van gemaakt worden.
Dat is de brandstof voor het vliegtuig. Maar ook je kunststof tas of koffer is gemaakt van aardolie!

Door het verbranden van aardolie en andere fossiele brandstoffen komt energie vrij.
Energie gebruiken mensen bijvoorbeeld als elektriciteit.
Zo kun je tijdens je vakantie je tablet en smartphone opladen en contact houden met thuis.

Bij het verbranden van fossiele brandstoffen komt koolstofdioxide vrij.
De afgelopen eeuw is de hoeveelheid koolstofdioxide in de lucht gestegen.
Er zijn schadelijke stoffen terecht gekomen in het water, de lucht en in de bodem.
En dat heeft gevolgen voor het leven op aarde.

Dit thema gaat over mensen en de natuur om hen heen. Dit noem je ook wel de leefomgeving of het milieu.

Wat ga ik leren?

Kennis
K7 Afhankelijk van de natuur

Met behulp van voorbeelden duidelijk maken dat de mens afhankelijk is van de natuur, denk aan grondstoffen, energie, water, recreatie, voedingsmiddelen, zuurstof.
Voorbeelden van voedingsmiddelen noemen die afkomstig zijn van de landbouw.
Omschrijven hoe water wordt gezuiverd.
Het verschil tussen biobrandstof en fossiele brandstof uitleggen.

K7 Milieuvervuiling

Het begrip milieu (omgeving) beschrijven.
Met voorbeelden duidelijk maken dat de mens invloed heeft op het milieu.
Omschrijven wat biodiversiteit betekent.

Je hoeft op het examen niet precies uit te kunnen leggen hoe het broeikaseffect ontstaat.

Vaardigheden
Aan het eind van dit thema kan ik:

Informatie opzoeken over een energiebron op internet.
Weetjes over de Waddenzee opzoeken en een QR-code maken.

Wat kan ik al?

Weet je het nog
Het thema Op vakantie is het elfde thema.
De theorie uit enkele modules die je in de eerste thema's bent tegengekomen, heb je ook nodig bij de afsluiting van dit thema.
Als je twijfelt of je het nog weet, klik de modules hieronder dan nog eens door.

Module	Levenskenmerken
Module	Bouw van een cel
Module	Van cel tot orgaanstelsel
Module	Dissimilatie
Module	Skelet en bewegen
Module	Verschillende eters
Module	Ademhaling bij dieren
Module	Planten en hun omgeving
Module	Voedselweb en voedselketen
Module	Duurzaamheid
Module	Uitscheiding
Module	Bloed en lymfe
Module	Horen

Wat ga ik doen?

Het thema Op vakantie bestaat uit de volgende onderdelen.
In de tabel staat per activiteit hoeveel lessen je ongeveer nodig hebt.

Activiteit	Aantal lessen
Inleiding
Wat kan ik straks?	0,5
Wat kan ik al?	2
Wat ga ik doen?	0,5
Modules
Module: Afhankelijk van de natuur	2
Module: Milieuvervuiling	2
Afsluiting
Samenvattend	0,5
Terugkijken	0,5
Totaal:	8 à 9

Modules

Afhankelijk van de natuur

Intro

De hele dag door maken wij, bewust en onbewust, gebruik van de natuur.
Zonder de natuur om ons heen zouden we niet kunnen leven. We zouden verhongeren of zelfs stikken!

Bedenk samen met een klasgenoot minimaal 10 dingen op die jullie dagelijks gebruiken uit de natuur.
Ga daarna aan de slag met deze module.

Wat kan ik straks?

Aan het eind van de opdracht kan ik:

het begrip milieu (omgeving) beschrijven.
met voorbeelden duidelijk maken dat de mens invloed heeft op het milieu.
omschrijven wat biodiversiteit betekent.

Wat ga ik doen?

Activiteiten

Aan de slag
Stap		Activiteit
Stap 1		Je bestudeert het Kennisbankitem dat past bij dit onderdeel en test je kennis.
Stap 2	en	Bekijk de video over het ontstaan van aardolie en beantwoord de vragen.
Stap 3		Voer een debat over energiebronnen.
Afronding
Onderdeel		Activiteit
Samenvattend		Hier vind je de begrippenlijst die hoort deze module.
Examenopgaven		Geen eindexamenvraag bij deze module.
Terugkijken		Terugkijken op de module.

Tijd
Voor deze opdracht heb je twee lesuren nodig.

Aan de slag

Stap 1: Kennisbank

Ons eten komt haast kant-en-klaar uit de supermarkt.
We vinden het heel gewoon dat we schone lucht inademen en dat er schoon water uit de kraan komt.
Als we het koud hebben, zetten we de verwarming een graadje hoger.
En om te ontspannen, gaan we lekker naar zee of naar het bos.
We kunnen al die dingen niet doen zonder de natuur.
Bestudeer uit de Kennisbank biologie het onderdeel:

Afhankelijk van de natuur

Test je kennis
Beantwoord de volgende vragen over de theorie in de Kennisbank.

Stap 2: Fossiele brandstoffen

Bekijk het filmpje over het ontstaan van aardolie

Kleine diertjes en plantjes in de zee hebben miljoenen jaren geleden gezorgd voor het ontstaan van aardolie. Dat gebeurde doordat op de laag plankton een dikke laag zand en klei kwam.

De bewegingen van de aarde, de temperatuur en de druk van de dikke laag zorgden ervoor dat plankton veranderde in aardolie.

Stap 3: Energiebronnen

In deze opdracht werk je eerst alleen en daarna in vijftallen.
Je gaat verdiepen in een energiebron. Kies uit een van de volgende onderwerpen:

Kernenergie
Windenergie
Biomassa-energie
Waterenergie
Zonne-energie

Afronding

Begrippenlijst

Hier vind je de begrippenlijst die hoort bij deze opdracht.

Ecosysteem
Min of meer begrensd deel van de natuur als een samenhangend geheel van biotische (levende) en abiotische (niet-levende) factoren.

Zuurstof
Molecuul bestaat uit twee zuurstof atomen; gas dat ontstaat bij fotosynthese in planten en nodig is voor verbranding.

Grondstoffen
Stoffen waar weer andere stoffen van gemaakt worden of die worden gebruikt als energiebron.

Aardolie
In een ver verleden uit plantenresten gevormd.

Biogrondstoffen
Worden gemaakt van planten of dieren.

Fossiele brandstoffen
Fossiele brandstof (vloeibaar), ook wel aardolie genoemd; in een ver verleden uit plantenresten gevormd.

Examenopgaven

Je hebt in deze module veel theorie bestudeerd en veel opdrachten gemaakt.
In de afsluiting ga je aan de slag met examenvragen over dit onderwerp. Lees eerst de tips.

Tips

Van de examenvragen kan de voortgang worden bijgehouden op ExamenKracht.
Vraag verdere instructies aan je docent.

Hier vind je de examens van biologie waarmee je kunt oefenen.

Examens vmbo-b34

Terugkijken

Kan ik wat ik moet kunnen?

Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Kun je wat je moet kunnen?

Hoe ging het?

Tijd
Bij de activiteiten stond dat je 2 uur met de opdracht bezig zou zijn.
Heb je in die tijd ook het debat kunnen houden?

Inhoud
Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je het meeste al?
Schrijf op wat nieuw voor je was.

Afsluiting
Geen examenopgaven bij deze opdracht. Hoe heb je de opdracht afgesloten?