Voortplanting kan geslachtelijk en ongeslachtelijk. Geslachtelijke voortplanting kwam al aan bod in de vorige module van dit thema.
In deze module kijken we naar ongeslachtelijke voorplanting.
In de volgende video komen beide manieren van voorplanting naar voren. Kijk de video en maak daarna de module.
Wat kan ik straks?
Aan het eind van deze module kun je:
het verschil tussen geslachtelijke en ongeslachtelijke voortplanting beschrijven.
een voorbeeld van ongeslachtelijke voortplanting bij planten noemen en beschrijven.
een voorbeeld van kunstmatige ongeslachtelijke voortplanting noemen en beschrijven.
Wat ga ik doen?
Activiteiten
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Je bestudeert het Kennisbankitem dat past bij dit onderdeel en test je kennis.
Stap 2
Bekijk de video 'Hoe groeit een ananas' en beantwoord de vragen.
Stap 3
Bekijk ook de video 'Hoe groeien aardbeien' en geef antwoord op de vragen.
Stap 4
Lees (en kijk) over het verschil tussen geslachtelijke en ongeslachtelijke voortplanting.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Samenvattend
Hier vind je de begrippenlijst die hoort deze module.
Examenopgaven
Maak de examenopgaven die passen bij de module.
Terugkijken
Terugkijken op de module.
Tijd
Voor deze opdracht heb je twee lesuren nodig.
Aan de slag
Stap 1: Kennisbank
Bestudeer uit de Kennisbank biologie het onderdeel 'Ongeslachtelijke voortplanting'.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Bekijk de video. Lees voor het kijken eerst de vragen onder de video door. De antwoorden op de vragen vind je (deels) in de video.
Heb je weleens ananas gegeten? Bekijk een ananas in de klas, schil de ananas en eet smakelijk!
Wil je weten hoe je een ananas schilt, kijk dan hier:
Stap 3: Aardbeienteelt
Lekker aardbeien! Een mooie rode vrucht met witte pitjes.
Die pitjes zijn de zaadjes, maar die worden meestal niet gebruikt
voor nieuwe aardbeiplanten.
Bekijk de video. Lees voor het kijken eerst de vragen onder de video. De antwoorden op de vragen vind je (deels) in de video.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Planten kunnen zich geslachtelijk en ongeslachtelijk voortplanten. Een aardappelveredelaar laat in de video zien hoe via geslachtelijke voortplanting nieuwe aardappelrassen worden ontwikkeld. Bijvoorbeeld om de planten ongevoelig te maken voor ziekte (phytophtera). Als de juiste aardappel ontwikkeld is, zullen de knollen via ongeslachtelijke voortplanting vermenigvuldigd worden.
Het verschil tussen geslachtelijke en ongeslachtelijke voortplanting is dat er voor geslachtelijke voortplanting geslachtscellen nodig zijn. Bij een plant zijn dit stuifmeelkorrels (mannelijke voortplantingscellen) en eicellen (vrouwelijke voortplantingscellen) in de zaadbeginsels.
Beantwoord de volgende vragen in de onderstaande oefening.
Afronding
Begrippenlijst
Hier vind je de begrippenlijst die hoort bij deze opdracht.
Ongeslachtelijke voortplanting
Voortplanting waarbij geen bevruchting plaatsvindt: uit (een deel van) één organisme ontstaat een nieuw organisme.
De nakomelingen zijn genetisch hetzelfde als het ouderorganisme. Bijvoorbeeld: bollen, knollen, stekken, uitlopers, wortelstokken.
Ander vorm: voortplanting door deling (bij bacteriën en eencellige planten en dieren).
Kiem
Deel van een plant dat een embryo (kiem) bevat en kan uitgroeien tot een nieuwe plant.
Klonen
(vorm van) Ongeslachtelijke voortplanting; de nakomelingen zijn genetisch hetzelfde als het ouderorganisme. Klonen kan zowel natuurlijk (bollen, knollen, stekken, uitlopers) als kunstmatig (bij planten: cel in petrischaal groeit uit tot plantenweefsel).
Voortplanting
Het proces waarbij organismen zorgen voor nakomelingen.
Stekken
Vorm van ongeslachtelijke voortplanting bij planten waarbij een stukje blad of stengel van een plant uitgroeit tot een nieuwe plant. Bijvoorbeeld: wilgentakken.
Examenopgaven
Je hebt in deze module veel theorie bestudeerd en veel opdrachten gemaakt.
In de afsluiting ga je aan de slag met examenvragen over dit onderwerp. Lees eerst de tips.
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Kun je duidelijk maken wat het verschil is tussen geslachtelijke en ongeslachtelijke voortplanting?
Hoe ging het?
Tijd
Bij de activiteiten stond dat je 2 uur met de opdracht bezig zou zijn.
Was dat ook zo? Heb je in die tijd alle filmpjes kunnen bekijken?
Inhoud
Kun je voorbeelden van ongeslachtelijk voortplanting noemen?
Examenopgaven
Heb je de examenopgaven gemaakt? Ging het goed?
Het arrangement Ongeslachtelijke voortplanting vmbo-b34 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor basisberoepsgerichte leerweg, leerjaar 3 en 4. Dit is thema 'Groene vingers'. Het onderwerp van deze les is: Ongeslachtelijke voortplanting bij planten. In deze les wordt besproken wat het verschil is tussen geslachtelijke (met geslachtscellen) en ongeslachtelijke voortplanting. Ook wordt er een voorbeeld genoemd van ongeslachtelijke voortplanting (via stengels, wortels, stengellopers of bollen) en kunstmatige ongeslachtelijke voortplanting (stekken of klonen).
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor basisberoepsgerichte leerweg, leerjaar 3 en 4. Dit is thema 'Groene vingers'. Het onderwerp van deze les is: Ongeslachtelijke voortplanting bij planten. In deze les wordt besproken wat het verschil is tussen geslachtelijke (met geslachtscellen) en ongeslachtelijke voortplanting. Ook wordt er een voorbeeld genoemd van ongeslachtelijke voortplanting (via stengels, wortels, stengellopers of bollen) en kunstmatige ongeslachtelijke voortplanting (stekken of klonen).
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Ongeslachtelijke voortplanting
Aardbeienteelt
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
Voortplanting kan geslachtelijk en ongeslachtelijk. Geslachtelijke voortplanting kwam al aan bod in de vorige module van dit thema.
Aan het eind van deze module kun je:
Bestudeer uit de Kennisbank biologie het onderdeel 'Ongeslachtelijke voortplanting'.
Bekijk de video. Lees voor het kijken eerst de vragen onder de video door. De antwoorden op de vragen vind je (deels) in de video.
Lekker aardbeien! Een mooie rode vrucht met witte pitjes.
Bekijk nog een keer deze video.
Hier vind je de begrippenlijst die hoort bij deze opdracht.
Je hebt in deze module veel theorie bestudeerd en veel opdrachten gemaakt.
Kan ik wat ik moet kunnen?
