Natuurlijk weten we allemaal wat bloed is. Maar weet je ook waar je bloed uit bestaat?
In de volgende video maak je alvast kennis met de samenstelling van bloed.
Let goed op. De informatie uit de video kun je goed gebruiken in de rest van deze module.
Wat kan ik straks?
Aan het eind van deze module kun je:
de samenstelling van het bloed beschrijven.
de functies van het bloedplasma beschrijven.
de bloedcellen (rode en witte) herkennen en beschrijven.
bloedplaatjes herkennen en beschrijven.
de functies van de rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes beschrijven.
Wat ga ik doen?
Activiteiten
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Je bestudeert het Kennisbankitem dat past bij dit onderdeel en test je kennis.
Stap 2
Bestudeer hoe bloed is samengesteld.
Stap 3
Bekijk de twee video's over het doneren van bloed en beantwoord de vragen.
Stap 4
Je maakt een stappenplan van wat je moet doen in geval van een bloedneus.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Samenvattend
Hier vind je de begrippenlijst die hoort deze module.
Examenopgaven
Maak de examenopgaven die passen bij de module.
Terugkijken
Terugkijken op de module.
Tijd
Voor deze opdracht heb je twee lesuren nodig.
Aan de slag
Stap 1: Kennisbank
Bestudeer uit de Kennisbank biologie het onderdeel:
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Bloed is samengesteld uit bloedplasma en bloedcellen. Hoe dat zit zie je in
de volgende video.
Bloedplasma bestaat voor het grootste deel uit water.
Hierin worden onder andere voedingsstoffen, afvalstoffen en hormonen vervoerd. In het bloedplasma zweven ook verschillende bloedcellen met een eigen functie.
Stap 3: Bloedbank
Bloed geven om anderen te helpen. Bloed in je lichaam is belangrijk.
Als je door bijvoorbeeld een ongeluk veel bloed verliest, kan dat gevaarlijk zijn.
Daarom geven sommige mensen vrijwillig hun bloed af om mensen
te helpen die veel bloed zijn verloren. Dat gebeurt bij de bloedbank.
Bekijk de video over de bloedbank.
Bloed geven om anderen te helpen. Bloed in je lichaam is belangrijk.
Als je door bijvoorbeeld een ongeluk veel bloed verliest, kan dat gevaarlijk zijn.
Daarom geven sommige mensen vrijwillig hun bloed af om mensen
te helpen die veel bloed zijn verloren. Dat gebeurt bij de bloedbank.
Bloed wordt gebruikt bij bloedtransfusies en bij het maken van medicijnen.
Als je 18 jaar bent, mag je bloeddonor zijn. In het filmpje zie je Saskia Kramer.
Ze is net 18 jaar geworden en laat bloed afnemen.
Bekijk de video en beantwoord daarna de vragen.
Bloed toedienen
Bloed dat is afgenomen wordt in een centrifuge geplaatst. Een centrifuge is een apparaat dat heel snel ronddraait.
Tijdens het ronddraaien worden de drie bestanddelen (de rode bloedcellen, de bloedplaatjes en het bloedplasma) van het bloed gescheiden van elkaar.
Stap 4: Bloedneus
Het gebeurt regelmatig: een bloedneus.
Hoe het komt en wat je eraan kunt doen? Kijk maar eens naar de volgende video.
Je bent aan het voetballen met vrienden. Je botst tegen een vriend op.
Hij loopt hierbij een bloedneus op. Je wil Eerste Hulp bieden. Welke stappen volg je?
Maak een duidelijk stappenplan voor de eerste hulp bij een bloedneus.
Maak gebruik van de informatie uit de video.
Bespreek je stappenplan met een klasgenoot.
Afronding
Begrippenlijst
Hier vind je de begrippenlijst die hoort bij deze opdracht.
Bloedcellen
Bloedcellen vorm samen met het bloedplasma het bloed. Er zijn drie typen bloedcellen: rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes.
Bloedplasma
Bloedplasma vormt samen met bloedcellen het bloed en bestaat uit water met plasma-eiwitten en een aantal opgeloste stoffen.
Rode bloedcellen
Rode bloedlichaampjes, die hemoglobine bevatten en een functie hebben bij het vervoeren van zuurstof in het bloed.
Witte bloedcellen
Kleurloze bloedcellen met kern. Ze spelen een belangrijke rol in het afweersysteem.
Bloedplaatjes
Bloedplaatjes zijn stukjes van cellen. Ze zorgen voor het ontstaan van stolsel als ze beschadigd worden. Zo kan er uiteindelijk een korst worden gevormd.
Lymfe
Lymfe is de vloeistof die door het lymfevatenstelsel stroomt.
Lymfevatenstelsel
Orgaanstelsel dat ervoor zorgt dat weefselvloeistof van overal in het lichaam via lymfevaten wordt teruggevoerd en uiteindelijk weer wordt opgenomen in het bloedvatenstelsel. Daarnaast speelt het lymfevatenstelsel een belangrijke rol bij de afweer tegen ziekteverwekkers.
Lymfeklieren
In de lymfeklieren wordt de lymfe gefilterd op ziekteverwekkers en andere schadelijke stoffen.Ook wel lymfeknopen genoemd.
Hemoglobine
Kleurstof in rode bloedcellen, bindt en vervoert zuurstof en koolstofdioxide (koolzuurgas).
Examenopgaven
Je hebt in deze module veel theorie bestudeerd en veel opdrachten gemaakt.
In de afsluiting ga je aan de slag met examenvragen over dit onderwerp. Lees eerst de tips.
Het arrangement Bloed en lymfe vmbo-b34 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor basisberoepsgerichte leerweg, leerjaar 3 en 4. Dit is thema 'In het ziekenhuis'. Het onderwerp van deze les is: Bloed en lymfe. Deze les bespreekt wat de samenstelling van het bloed is (bloedcellen, bloedplasma, plasma-eiwitten, water, opgeloste stoffen, bloedplaatjes en rode bloedcellen), wat de functie is van het bloedplasma en rode en witte bloedcellen. Ook worden de bloedplaatjes beschreven en de functie van rode en witte bloedcellen en bloedplaatjes.
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor basisberoepsgerichte leerweg, leerjaar 3 en 4. Dit is thema 'In het ziekenhuis'. Het onderwerp van deze les is: Bloed en lymfe. Deze les bespreekt wat de samenstelling van het bloed is (bloedcellen, bloedplasma, plasma-eiwitten, water, opgeloste stoffen, bloedplaatjes en rode bloedcellen), wat de functie is van het bloedplasma en rode en witte bloedcellen. Ook worden de bloedplaatjes beschreven en de functie van rode en witte bloedcellen en bloedplaatjes.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Bloed en lymfe
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
Natuurlijk weten we allemaal wat bloed is. Maar weet je ook waar je bloed uit bestaat?
Aan het eind van deze module kun je:
Bestudeer uit de Kennisbank biologie het onderdeel:
Bloed geven om anderen te helpen. Bloed in je lichaam is belangrijk.
Het gebeurt regelmatig: een bloedneus.
Hier vind je de begrippenlijst die hoort bij deze opdracht.
Je hebt in deze module veel theorie bestudeerd en veel opdrachten gemaakt.
Kan ik wat ik moet kunnen?
