Cellen van bacteriën vmbo-b34

Cellen van bacteriën vmbo-b34

Cellen van bacteriën

Intro

Net als schimmels heb je van bacteriën geen goed beeld. Ze worden door de meeste mensen gezien als ziekmakers en dus vooral als vervelend.
Maar net als schimmels zijn er vooral heel veel nuttige bacteriën. Wist je bijvoorbeeld dat jij wel 1,5 kilo aan bacteriën bij je draagt?
Neem samen met een klasgenoot een kijkje op deze site van Artis.
Je vindt er veel informatie over de bacteriën op je lichaam. Kijk ongeveer 5 minuten rond. Praat samen over de dingen die jullie ontdekken.

Wat ga je leren?

Na deze opdracht kun je:

  • onderdelen van een bacteriecel benoemen.
  • met voorbeelden duidelijk maken dat bacteriën nuttig en schadelijk kunnen zijn.
  • uitleggen wat wordt bedoeld met bacteriën zijn reducenten.
  • uitleggen hoe bacteriën zich voortplanten.

Wat ga je doen?

Activiteiten

Aan de slag

Stap

Activiteit

Stap 1

Je bestudeert het Kennisbankitem dat past bij dit onderdeel en test je kennis.

Stap 2

Onderzoek een bacteriekweek en schrijf een verslag.

Stap 3

Doe het practicum Yoghurt maken.

Stap 4

Je bekijkt twee video's en beantwoord vragen over teken.

Stap 5

Je maakt een informatiebord om te waarschuwen tegen teken.

Afronding

Onderdeel

Activiteit

Samenvattend

Hier vind je de begrippenlijst die hoort deze module.

Examenopgaven

Maak de examenopgaven die passen bij de module.

Terugkijken

Terugkijken op de module.


Tijd
Voor deze opdracht heb je drie lesuren nodig.

 

Aan de slag

Stap 1: Kennisbank

Bacteriën waren waarschijnlijk de eerste levende wezens op aarde.
Bacteriën zijn eencellige organismen.
Sommige bacteriën zijn ziekteverwekkend.
Andere bacteriën zijn juist nuttig voor mensen:
ze helpen bijvoorbeeld bij de vertering van voedsel in het verteringsstelsel en bij de voedselbereiding.
Daarnaast zorgen ze samen met schimmels voor het opruimen van (dode) resten van organismen in de natuur.

Bestudeer uit de Kennisbank biologie uit het onderdeel 'Bacteriën'.

Bacteriën

 

Test je kennis
Beantwoord de volgende vragen over de theorie in de Kennisbank.

 

Stap 2: Bacteriekweek

Bacteriën zijn met het blote oog niet te zien. Met een schoolmicroscoop (400x) zijn ze moeilijk te zien.
Je ziet bacteriën goed als er veel bij elkaar zitten. Dit noem je een bacteriekolonie.

Kijk maar eens naar de volgende video. Daarin zie je hoe de bacteriën groeien.

Je gaat, samen met een klasgenoot, voorwerpen onderzoeken op de aan- of afwezigheid van bacteriën.
Jullie laten hiervoor bacteriën delen onder omstandigheden waar dat goed gaat: namelijk op een voedingsbodem en in een warme omgeving.

Bacteriekweek

  • Download de onderzoeksopzet Bacteriekweek.
    Maak een kopie van het werkblad in je eigen omgeving (Bestand - Een kopie maken...)
    of download het werkblad (Bestand - Downloaden als).
  • Lees de onderzoeksopzet een keer helemaal door.
  • Zoek de benodigdheden bij elkaar.
  • Voer het onderzoek uit zoals beschreven onder de werkwijze.
  • Maak gebruik van de informatie in de Gereedschapskist.
  • Maak het onderzoeksverslag.
  • Beoordeel eerst samen het onderzoeksverslag.
  • Laat het verslag vervolgens beoordelen door jullie docent.

 

Natuurwetenschappelijk verslag maken

Schrijf je een verslag van een onderzoek voor biologie of NaSk, dan wordt dit een natuurwetenschappelijk verslag genoemd. Het is hierbij vooral belangrijk dat het doel van je onderzoek en de manier waarop je het uitvoert zo duidelijk mogelijk wordt weergegeven. Het schrijven van zo’n verslag gebeurt in verschillende stappen.

 

Stap 3: Yoghurt maken

Practicum Yoghurt maken
Je gaat zelf yoghurt maken. Wat heb je nodig om van melk yoghurt te maken?
En welke veranderingen treden op als melk in yoghurt verandert?

Overleg met je docent met wie je samenwerkt.

Yoghurt maken

  • Download het practicum Yoghurt maken.
    Maak een kopie van het werkblad in je eigen omgeving (Bestand - Een kopie maken...)
    of download het werkblad (Bestand - Downloaden als).
  • Lees het practicum een keer helemaal door.
  • Zoek de benodigdheden bij elkaar.
  • Voer het practicum uit zoals beschreven onder de werkwijze.
  • Beantwoord de vragen onder het kopje conclusie.
  • Vul eerst samen de beoordeling in.
  • Laat dan jullie docent de beoordeling invullen.

Stap 4: Ziekte van Lyme

Werk samen met een klasgenoot.
Jullie gaan twee video's bekijken en over de video's vragen beantwoorden.
Lees de vragen alvast een keer door vóór jullie de video's bekijken.

Bekijk nu de twee video's.

 

 

Stap 5: Informatiebord

Informatiebord
Maak samen met je klasgenoot een ontwerp voor een informatiebord voor de ingang van een natuurgebied.

De bezoekers worden hierdoor gewaarschuwd tegen teken, de ziekte van Lyme en geïnformeerd over voorzorgsmaatregelen om Lyme te voorkomen.
Verzamel de ideeën in de klas.

Kies per tweetal één handige tips voor bezoekers en werk deze uit.
Voeg alle tips van je klasgenoten samen en maak samen één informatiebord.

Bekijk eventueel nogmaals de volgende video.

 

 

Afronding

Begrippenlijst

Hier vind je de begrippenlijst die hoort bij deze opdracht.

Bacterie
een eencellig organisme.

Eencellig organisme
Organisme bestaande uit één cel.

Celkern
Het deel van een cel dat erfelijke informatie (chromosomen) bevat.

Generatietijd
De tijd die nodig is voor een verdubbeling van het aantal bacteriën.

Sporen
Voortplantingscellen van schimmels en sporenplanten.

Melkzuurbacterie
Melkzuurbacteriën zetten suikers in melkzuur om en is een bacterie die gebruikt wordt om producten zoals yoghurt, karnemelk en zuurkool te maken.

Virussen
Een stukje DNA met eiwit eromheen dat organismen ziek kan maken. Een virus is geen organisme, omdat het geen levensverschijnselen vertoont.

Eiwitmantel
Dit is het laagje eiwit dat om een virus heen zit.

Examenopgaven

Je hebt in deze module veel theorie bestudeerd en veel opdrachten gemaakt.
In de afsluiting ga je aan de slag met examenvragen over dit onderwerp. Lees eerst de tips.

Tips

 

Van de examenvragen kan de voortgang worden bijgehouden op ExamenKracht.
Vraag verdere instructies aan je docent.

Hier vind je de examens van biologie waarmee je kunt oefenen.

Examens vmbo-b34

Terugkijken

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
    Kun je de onderdelen van een bacteriecel noemen?
    Kun je met een voorbeeld duidelijk maken dat bacteriën nuttig kunnen zijn?
    Kun je met een voorbeeld duidelijk maken dat bacteriën schadelijk kunnen zijn?

Hoe ging het?

  • Tijd
    Bij de activiteiten stond dat je zo'n 3 uur met de opdracht bezig zou zijn.
    Klopt dat? Heb je in die tijd de bacteriekweek kunnen onderzoeken en yoghurt kunnen maken?
  • Inhoud
    In stap 4 en 5 ging het over teken. Had je al eens gehoord over de ziekte van Lyme? Bescherm je jezelf als je het bos ingaat?
  • Examenopgaven
    Heb je de examenopgaven gemaakt? Ging het goed?
  • Het arrangement Cellen van bacteriën vmbo-b34 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2022-03-02 16:11:56
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor basisberoepsgerichte leerweg, leerjaar 3 en 4. Dit is thema 'Het grootste orgaan'. Het onderwerp van deze les is: Cellen van bacteriën. In deze les wordt besproken wat de onderdelen van een bacteriecel zijn (celmembraan, cytoplasma en chromosoom) en of een bacterie nuttig of schadelijk kan zijn. Ook komt er aan bod waarom bacteriën reducenten zijn en hoe bacteriën zich voortplanten (celdeling is een vorm van ongeslachtelijke voortplanting).
    Leerniveau
    VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 3;
    Leerinhoud en doelen
    Biologie; Instandhouding en ontwikkeling;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    3 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    arrangeerbaar, b34, bacteriecel, biologie, cellen van bacteriën, eencellig organisme, nuttig of schadelijk, reducenten, stercollectie, voortplanten