De aardkorst verandert door natuurkrachten voortdurend van vorm. Er zijn krachten die van binnenuit op de aardkorst inwerken, denk aan vulkanisme en aardbevingen. En er zijn krachten die van buitenaf op de aardkorst inwerken. In deze opdrachten kijk je naar twee krachten die van buitenaf op de aardkorst inwerken: erosie en verwering.
Leerdoelen:
KDA5.1
De leerling kan exogene processen beschrijven en verklaren. (erosie, verwering, sedimentatie)
KDA5.1.1
De leerling kan erosie beschrijven en verklaren.
KDA5.1.2
De leerling kan verwering beschrijven en verklaren.
KDA5.1.3
De leerling kan sedimentatie beschrijven en verklaren.
KDA5.2
De leerling kan aan de hand van afbeeldingen exogene processen herkennen en benoemen.
KDA5.2.1
De leerling kan erosie herkennen en benoemen.
KDA5.2.2
De leerling kan verwering herkennen en benoemen.
KDA5.2.3
De leerling kan sedimentatie herkennen en benoemen.
KDA5.3
De leerling kan de samenwerking tussen erosie en verwering beschrijven en verklaren.
KDA5.3.1
De leerling kan het verschil tussen erosie en verwering in woord en beeld uitleggen.
KDA5.3.2
De leerling kan verklaren hoe erosie en verwering samenwerken om bergen af te breken.
Eindproduct-Beoordeling
Eindproduct
Het eindproduct bestaat uit twee A4-postertjes. Op één poster staat erosie centraal. Op de andere poster verwering. Als de twee posters naast elkaar liggen moet het duidelijk zijn wat het verschil is tussen erosie en verwering.
Beoordeling
Je laat het eindproduct beoordelen door je docent.
Je docent zal het eindproduct beoordelen op:
de inhoud: zijn de verschillen tussen erosie en verwering goed in beeld gebracht?
de vorm: is het eindproduct origineel en met zorg gemaakt?
Werkwijze
Groepsgrootte
Het eindproduct maak je samen met een klasgenoot.
Benodigdheden
De atlas en/of internet.
Computer met Google Earth.
Tijd
Voor deze opdracht heb 2 uur de tijd.
Aan de slag
Stap1
Endogeen en exogeen
De aardkorst kan veranderen door krachten van binnenuit en krachten van buitenaf. Krachten die van binnenuit de aarde komen, noem je endogene krachten (endo = in/binnen).
Krachten die van buitenaf op de aardkorst werken, noem je exogene krachten.
Bekijk de vier afbeeldingen.
Geef per afbeelding aan of je te maken met exogene krachten of met endogene krachten.
Schrijf op je werblad bij stap 1 op wat endogene en exogene krachten zijn.
Stap2 (1)
Verwering en erosie
Bekijk de volgende vier videoclips.
Schooltv U-dalen en V-dalen
Schooltv De bodem glijdt weg
Schooltv mechanische en chemische verwering
erosie door rivierwater
In de clips heb je gezien dat de aardkorst kan veranderen door exogene krachten. We maken een onderscheid tussen verwering en erosie.
Verwering is het afbrokkelen van gesteente. Erosie is het afslijten van gesteente. Verwering kan gebeuren door planten, bomen, vorst en zure regen. Erosie gebeurt door wind, water en ijs.
Ga naar de volgende pagina om de bijbehorende vragen te beantwoorden.
Stap2 (2)
Vul de goede antwoorden nu ook op je werkblad in.
Geef ook aan waaraan je kunt zien dat het om erosie of verwering gaat.
Als de plaatjes niet duidelijk zijn, gebruik dan de bovenstaande plaatjes in kleur.
Stap3
Erosie of verwering?
Jullie gaan met behulp van Google Earth een aantal plekken op aarde bezoeken en bekijken welke vormen van erosie of verwering er plaatsvindt.
Zorg dat Google Earth op jullie computer staat.
Ga op zoek naar de volgende plekken:
De Morteratchgletscher (Zwitserland)
De kust bij Dover (Engeland)
Wave rock (Australië)
Karstgebergte Guilin Yangshuo (China)
De Boeddha van Leshan (China)
Geef per plek aan of er sprake is van erosie of van verwering.
Zoek eventueel met Google naar afbeeldingen van deze plekken.
Geef ook aan waardoor de erosie/verwering is ontstaan.
Jullie hebben vijf soorten van erosie/verwering bezocht. Er zijn nog twee soorten die besproken zijn in stap 2 die jullie niet bezocht hebben. Welke zijn dat? Lukt het jullie om van deze soorten ook een plek te bezoeken met Google Earth. Verzamel van alle plaatsen die jullie bezocht hebben, afbeeldingen voor in jullie eindproduct.
Geef op je werkblad aan om wat voor soort verwering of erosie het gaat bij bovenstaande opdracht.
Stap4
Eindproduct
Je gaat aan de slag met het eindproduct. Het eindproduct bestaat uit twee A4-postertjes.
Op één poster staat erosie centraal.
Op de andere poster verwering.
Als de twee posters naast elkaar liggen moet het duidelijk zijn wat het verschil is tussen erosie en verwering. Maak op de posters gebruik van korte tekstjes en van afbeeldingen.
Klaar?
Laat de posters beoordelen door jullie docent.
Stap 5 (extra)
Heinrich is gaan lopen. Zijn veldfles wordt gevonden.
Wat is er gebeurd met Heinrich en waarom wordt zijn veldfles zonder Heinrich gevonden?
Dit mysterie kun je oplossen met de opdracht 'de veldfles van Heinrich'.
Het arrangement Erosie, verwering en sedimentatie is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Aardrijkskunde ATC
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2016-04-28 14:22:20
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
KDA5.1 De leerling kan exogene processen beschrijven en verklaren. (erosie, verwering, sedimentatie) KDA5.1.1 De leerling kan erosie beschrijven en verklaren.
KDA5.1.2 De leerling kan verwering beschrijven en verklaren.
KDA5.1.3 De leerling kan sedimentatie beschrijven en verklaren.
KDA5.2 De leerling kan aan de hand van afbeeldingen exogene processen herkennen en benoemen. KDA5.2.1 De leerling kan erosie herkennen en benoemen.
KDA5.2.2 De leerling kan verwering herkennen en benoemen.
KDA5.2.3 De leerling kan sedimentatie herkennen en benoemen.
KDA5.3 De leerling kan de samenwerking tussen erosie en verwering beschrijven en verklaren. KDA5.3.1 De leerling kan het verschil tussen erosie en verwering in woord en beeld uitleggen.
KDA5.3.2 De leerling kan verklaren hoe erosie en verwering samenwerken om bergen af te breken.
Leerniveau
VWO 2;
HAVO 1;
VWO 1;
HAVO 2;
Leerinhoud en doelen
Landschappen (en menselijke activiteit);
Endogene processen;
Aardrijkskunde;
Exogene processen;
KDA5.1 De leerling kan exogene processen beschrijven en verklaren. (erosie, verwering, sedimentatie) KDA5.1.1 De leerling kan erosie beschrijven en verklaren.
KDA5.1.2 De leerling kan verwering beschrijven en verklaren.
KDA5.1.3 De leerling kan sedimentatie beschrijven en verklaren.
KDA5.2 De leerling kan aan de hand van afbeeldingen exogene processen herkennen en benoemen. KDA5.2.1 De leerling kan erosie herkennen en benoemen.
KDA5.2.2 De leerling kan verwering herkennen en benoemen.
KDA5.2.3 De leerling kan sedimentatie herkennen en benoemen.
KDA5.3 De leerling kan de samenwerking tussen erosie en verwering beschrijven en verklaren. KDA5.3.1 De leerling kan het verschil tussen erosie en verwering in woord en beeld uitleggen.
KDA5.3.2 De leerling kan verklaren hoe erosie en verwering samenwerken om bergen af te breken.
Eindproduct
Groepsgrootte
Erosie of verwering?
Eindproduct
