Vulkanen

Vulkanen

Vooraf

Leerdoelen

 

Het woord vulkaan komt van Vulcano, een Italiaans stadje ten noorden van Sicilië. Dit eilandje is sinds mensenheugenis vulkanisch actief en de oude Romeinen vernoemden hun God van het vuur, Vulcanus, naar dit eiland.
In deze opdracht staan vulkanen centraal.

Aan het eind van deze opdracht:

  • Weet je wat vulkanen zijn.
  • Kun je uitleggen hoe vulkanen werken.
  • Weet je bij welke plaatbeweging vulkanen ontstaan.
  • Weet je waar vulkanen voorkomen.
  • Weet je dat er verschillende soorten vulkanen zijn.
  • Kun je uitleggen wat het verschil is tussen magma en lava.

Stromboli - Italië (eiland naast het eiland Vulcano)

Eindproduct-Beoordeling

Etna - Italië (uitbarsting 2013)

Werkblad en eindproduct

Op het werkblad Vulkanen beantwoord je de vragen.

Belangrijk is dat de informatie overzichtelijk en duidelijk is.

 

In het eindproduct van deze opdracht staat een 'bekende' vulkaan centraal.
Het eindproduct laat zien waar de vulkaan ligt, hoe de vulkaan is ontstaan, of de vulkaan nog actief is en waarom de vulkaan tot de bekende vulkanen behoort.



Beoordeling
Je laat het werkblad (inclusief collage) beoordelen door je docent.
Je docent zal het eindproduct beoordelen op:

 

  • de inhoud: wordt het werkblad volledig ingevuld, aantoonbaar nagekeken en worden de fouten verbeterd?
  • de collage: wordt de vulkaan goed in beeld gebracht?
  • de vorm (pluspunten): is het eindproduct origineel en met zorg gemaakt?

 

NOS - uitbarsting Etna, maart 2017

Open bestand Werkblad vulkanen

 

 

 

Bron afbeelding: http://www.trouw.nl/tr/nl/4496/Buitenland/article/detail/3562960/2013/12/16/Luchthaven-Catania-gesloten-door-uitbarsting-Etna.dhtml

Werkwijze

Groepsgrootte

Het eindproduct maak je samen met een klasgenoot.

Benodigdheden

  • De atlas en/of internet.
  • Computer waarop Google Earth geïnstalleerd is.

Tijd

Voor deze opdracht heb 2 uur de tijd.

Aan de slag

Stap1

Isola Volcano

 

Het eiland Vulcano dankt zijn naam aan de god van het vuur, Vulcanus. Deze Romeinse god werd door de Romeinen verantwoordelijk gehouden voor het vulkanische geweld dat soms zichtbaar was voor de kust van het huidige Sicilië.

Kijk of Google Earth op je computer geïnstalleerd is.
Zo niet, installeer het programma op je computer.
Zoek met Google Earth 'Isola Volcano'; op.
Je kunt met 'street view'; de vulkaan van een afstand bekijken, maar kunt ook op de kraterrand gaan staan.Kijk of je kunt zien of de vulkaan nog actief is.

Kijk ook naar de omringende eilanden (bijvoorbeeld het eiland Stromboli), is daar vulkanische activiteit?

 

Werkblad

Zet op je werkblad wat je waar neemt als je via Google Earth de vulkanen Vulcano en Stromboli 'bewandeld'.

Stap2

Werking vulkanen

 

Hieronder staan twee videoclips die uitleggen hoe een vulkaan werkt. Bekijk beide clips.

 

 

Het ontstaan van vulkanen en vulkanische eilanden

Wat is een vulkaan?

Werkblad


Geef op je werkblad antwoord op de onderstaande vragen. De filmpjes die je hierboven hebt bekeken bevatten de antwoorden.

  1. Bij welke plaatbewegingen ontstaan vulkanen en eilanden?
  2. De dikke vloeibare massa die vanuit de aarde in de vulkaan wordt geduwd noem je magma. Maar zodra de vulkaan is uitgebarsten en de vloeibare massa langs de berg naar beneden komt, krijgt die vloeibare massa een andere naam. Welke naam?
  3. Waarom wonen er, ondanks het gevaar, mensen in de buurt van vulkanen?
  4. Uit welke onderdelen bestaat een vulkaan? Maak hierbij een tekening.

 

Ken je de onderdelen van een vulkaan? Test het met de volgende link:

http://www.purposegames.com/game/opbouw-van-een-vulkaan-game

of

http://www.schoolstart.nl/quiz/vulkaan/quiz.html

 

Stap3

 

Op de website van National Geographic vind je een deel over de krachten van de natuur.

Natural diasasters worden ze genoemd. Bekijk het onderstaande filmpje en beantwoord daarna de vragen op je werkblad.

 

Werkblad

Probeer in ieder geval antwoord te vinden op de onderstaande vragen. Vul deze in op je werkblad.

  1. Op welke drie plekken kunnen vulkanen voorkomen?
  2. Wat is de Ring of Fire?
  3. Hoe kun je het verschil zien tussen een schildvulkaan (shieldvolcano) en een stratovulkaan (composite volcano)?
  4. Wat is een pyroclastische stroom en wat heeft dat met Pompeii te maken?

 

 

 

Filmpje: Volcanos 101 National Geographic

Stap4

Bromo vulkaan - Java Indonesië
Bron: M.J. Rijerse-van Hooft

Eindproduct

 

Op de website www.vulkanisme.nl vind je heel veel informatie over vulkanen en vulkaanuitbarstingen. Ga naar de website en surf er een tijdje rond.
Bezoek de pagina bekende vulkanen. Kies één van deze vulkanen uit.

 

 


Werkblad

Maak een collage op je werkblad waarin de vulkaan die jij gekozen hebt centraal staat.
In je collage geeft je aan:

 

  • Waar de vulkaan ligt.

  • Hoe de vulkaan is ontstaan.
  • Of de vulkaan nog actief is.
  • Waarom de vulkaan, volgens jou, tot de bekende vulkanen behoort.


Klaar?
Laat je werkblad beoordelen door je docent.

Extra beeldmateriaal

  • Het arrangement Vulkanen is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Aardrijkskunde ATC Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2017-05-12 10:19:11
    Licentie
    CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Aan het eind van deze opdracht: Weet je wat vulkanen zijn. Kun je uitleggen hoe vulkanen werken. Weet je bij welke plaatbeweging vulkanen ontstaan. Weet je waar vulkanen voorkomen. Weet je dat er verschillende soorten vulkanen zijn. Kun je uitleggen wat het verschil is tussen magma en lava.
    Leerniveau
    VWO 2; HAVO 1; VWO 1; HAVO 2;
    Leerinhoud en doelen
    Landschappen (en menselijke activiteit); Endogene processen; Aardrijkskunde;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld

    Bronnen

    Bron Type
    Stromboli - Italië (eiland naast het eiland Vulcano)
    https://youtu.be/UqIz8f7EcMk?rel=0
    Video
    NOS - uitbarsting Etna, maart 2017
    http://http://nos.nl/artikel/2160632-video-uitbarsting-etna-lust-voor-oog-en-oor.html
    Link
    Het ontstaan van vulkanen en vulkanische eilanden
    https://youtu.be/opcJqG_MDaY?rel=0
    Video
    Wat is een vulkaan?
    https://youtu.be/JfiE8yL9L7A?rel=0
    Video
    Filmpje: Volcanos 101 National Geographic
    http://video.nationalgeographic.com/video/101-videos/volcanoes-101
    Link