Melamine

Melamine

Vooraf

Dit arrangement bevat een voorbeeld opgave voor de pilot examens Havo CE.

De eigenaar van deze voorbeeldopgave is Evelien Veltman.

Leerlingen kunnen de meeste vragen uit deze voorbeeldopgave op papier maken.

Wanneer ze op de 'Controleer antwoord' toets drukken, verschijnt een uitgewerkte oplossing.

Op dit moment is het programma nog niet geschikt om de leerlingen reactievergelijkingen te laten invullen.

Zodra dit mogelijk is, zullen de vragen in het computerprogramma kunnen worden beantwoord en gecorrigeerd.

Veel succes.

Melamine

Tekst
Artikel Melamine en de kredietcrisis in Volkskrant 2008 10 04
(de tekst van het artikel is dik gedrukt.)
1. Per 1 september heeft de Vrije Universiteit een nieuwe cateraar. Sindsdien moet je voor een pakje melk 
    langdurig in de rij staan, dus breng ik mijn melk nu mee van huis, in een beker.
    Die beker zou gemaakt zijn van melamine polymeer. Of dat waar is weet ik niet, maar ik maak me geen
    zorgen over melamine in mijn melk.
    De Europese Voedsel Veiligheids Autoriteit (EFSA) zegt dat een mens 50 milligram melamine per dag kan
    hebben en dat er in mijn melk vele malen minder zit. De Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit (VWA)
    houdt toezicht op alles dus ook op bekers. Ik vertrouw op EFSA en VWA en drink tussen de middag
    onbevreesd mijn melk.
 
2. In China daarentegen is het toezicht gebrekkig en corrupt. Ondernemende Chinezen kunnen daardoor
    ongestraft knoeien met voedsel. Het begon met diervoeders.
 
3. Naarmate veevoer meer eiwit bevat, brengt het meer op, want varkens en kippen hebben eiwit nodig
    om te groeien. Inkopers van veevoer laten daarom elke partij die ze wordt aangeboden checken op het
    gehalte aan eiwit, of eigenlijk op het gehalte aan stikstof. Eiwit bestaat namelijk voor een zesde uit
    stikstof, en stikstof meten gaat sneller dan eiwit meten.
 
4. Hier kwam de melamine in het spel. Melamine is de grondstof voor een plastic waar kampeerbordjes
    van worden gemaakt en laminaatvloeren en nog veel meer. Dat plastic is ongevaarlijk, want de melamine
    zit erin vast en komt er niet uit. Maar de stikstof uit melamine is in laboratoriummetingen niet te
    onderscheiden van de stikstof uit eiwit.
 
5. Melamine is heel rijk aan stikstof. Als je een gram melamine met een kilo veevoer mengt, lijkt daardoor
    het eiwitgehalte 4 gram hoger. Dat werd jarenlang op grote schaal gedaan. Het kwam pas in de publiciteit
    in 2007, toen duizenden Amerikaanse honden en katten doodgingen door melamine in honden- en
    kattenvoer uit China.
 
6. Het vervalsen van babyvoeding in China is ook niet nieuw. In 2004 stierven ten minste vijftig baby’s
    aan babyvoeding met te weinig eiwit. Toen er vervolgens controle op het eiwitgehalte kwam, gingen
    malafide handelaars melamine toevoegen aan babyvoeding. Waarschijnlijk voegden ze geen pure
    melamine toe, maar het afval dat vrijkomt bij de melamineproductie, dat is goedkoper.
    Naast melamine bevat dat afval cyanuurzuur, en het is die combinatie van melamine en cyaanuurzuur
    die honden, katten en nu baby’s fataal is geworden.
    Melamine zelf is niet erg giftig. Wat je inslikt plas je uit via de nieren. Misschien hebben de Chinese
    oplichters oprecht gedacht dat een beetje melamine geen kwaad kon.
    Maar de combinatie met cyanuurzuur is dodelijk.
 
7. Om dat te begrijpen heb je wat chemie nodig. Een melaminemolecuul en een cyanuurzuurmolecuul
    bestaan uit een zelfde ring van koolstof en stikstof, maar bij melamine zitten aan elke ring drie stukjes
    base vast en bij cyanuurzuur aan elke ring drie stukjes zuur. Basen en zuren vinden elkaar heel 
    aantrekkelijk, en als ze elkaar tegenkomen omhelzen ze elkaar als voetballers na een doelpunt en
    laten niet meer los. Als melamine en cyanuurzuur elkaar tegenkomen in de nieren van baby’s vormen
    ze kluitjes oftewel kristallen die bestaan uit om en om melamine en cyanuurzuur, en die kristallen maken
    het nierweefsel kapot. 
 
 
 
8. In Europa importeren we geen melk uit China. Er kan wel melk in koekjes, toffees of chocola uit China zijn
    verwerkt, maar tot nu toe lijkt daar geen melamine in te zitten. Zelfs als het er wel in zit is het weinig, en
    we hebben de Voedsel en Waren Autoriteit die dat grondig controleert.
 
9. Het bedrijfsleven lobbyt voor minder controles, minder ambtenaren en minder regels. We zien aan de
    kredietcrisis hoe gevaarlijk het is om aan daar aan toe te geven. Krediet komt van het Latijnse woord
    voor vertrouwen, en juist door het gebrek aan toezicht en regels hebben de banken ons vertrouwen
    verspeeld en storten ze nu massaal in. We moeten EFSA en de Voedsel en Waren Autoriteit verdedigen
    tegen de druk om minder regels zodat we vertrouwen kunnen houden in ons voedsel, want voedsel is nog
    belangrijker dan geld. 
    Einde artikel 

  • Het arrangement Melamine is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Dick Naafs
    Laatst gewijzigd
    2016-01-11 11:48:03
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Voorbeeldopgave bij de pilotexamens CE havo scheikunde
    Leerniveau
    HAVO 5;
    Leerinhoud en doelen
    Scheikunde;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Trefwoorden
    ce havo scheikunde, cyanuurzuur, melamine, pilotexamen ce havo

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van