Weet je dat de vorm van de noot bepaalt hoe lang hij duurt
Je kent de verschillende vormen en de lengtes die erbij horen
Je weet wat een maat is
Je weet hoe je kan zien hoeveel tellen er in een maat zitten
Je kan maatstrepen op de goede plek zetten
Je kan een ritme klappen wat genoteerd staat van achtste en kwartnoten
Je kan een ritme opschrijven in achtste en kwartnoten als je het ritme hebt gehoord
Nootwaardes:
Als je naar een muziek luistert hoor je verschillen in toonhoogte (hoge en lage tonen), maar ook verschillen in toonduur (lange en korte tonen).
Maat en ritme gaan over hoe lang tonen klinken, over de afwisseling tussen lange en korte tonen en hoe je kunt meten hoe lang je een toon aan moet houden als je zelf muziek speelt.
De tijd waarin de toon klinkt noemen we toonduur. Tonen van verschillende lengte vormen samen een ritme.
Om te meten hoe lang een toon klinkt, kun je mee tellen.
Eén tel wordt ook wel de puls genoemd. De puls hoor je niet alleen als je zelf muziek speelt, maar ook als je naar muziek luistert. Als je beweegt, danst of marcheert op muziek beweeg je op de puls. De puls is een regelmatige beweging die in de muziek aanwezig is. Meestal is de puls ingedeeld in groepjes van een gelijk aantal tellen (twee, drie of vier tellen). Eén zo'n groepje noemen we een maat.
Als je snel telt is het tempo hoog, als je langzaam telt laag.
Toonduur:
Om de verschilende toonduren aan te geven worden de volgende symbolen gebruikt:
Kijk naar het plaatje.
Hoe moet je dat dan tellen?
Kijk op het plaatje voor het telvoobeeld. per soort noot staat erbij hoe je het moet tellen.
Kijk naar de uitleg in het filmpje
Maatsoorten:
3.1 Maatsoorten
Als je naar muziek luistert kun je meestal een regelmatige beweging horen, waarop je kunt meebewegen, dansen, marcheren of meeklappen. Elke klap noemen we een puls of een tel. Als je meetelt, zul je merken dat muziek vaak in groepjes van een gelijk aantal tellen is ingedeeld. Een groepje van een gelijk aantal tellen noemen we een maat. Er zijn verschillende maatsoorten: groepjes van twee, drie, vier of zes tellen.
De maatsoort wordt aangegeven door een maatteken, dat aan het begin van een muziekstuk staat:
Vier-kwarts maat. Er zitten vier tellen in de maat. De kwartnoot duurt één tel.
Drie-kwarts maat. Er zitten drie tellen in de maat. De kwartnoot duurt één tel.
Twee-kwarts maat. Er zitten twee tellen in de maat. De kwartnoot duurt één tel.
Het bovenste getal geeft aan hoeveel tellen er in een maat passen:
Het onderste getal geeft aan welke notenwaarde één tel duurt: (Omdat het onderste getal een vier is duurt de kwartnoot (1/4) één tel.)
Maatstrepen:
Maten worden genoteerd met behulp van maatstrepen. Bijvoorbeeld: in een vier- kwarts maat bevinden zich tussen de maatstrepen steeds vier tellen.
Het eind van een muziekstuk wordt aangegeven door een dikke maatstreep.
Voorbeeld:
Telcijfers:
Om een ritme goed uit te voeren kun je de maat mee tellen. Soms is het handig om als steuntje de juiste telwijze onder de noten te schrijven:
Tips:
- Kijk altijd eerst welke notenwaarde één tel duurt!
- Noten die langer duren dan 1 tel, verbinden we met een -
- Rusten staan tussen haakjes
- Noten van een halve tel geven we aan met een -e (spreek uit: eene, tweeje, drieje)
Voorbeeld:
Opdrachten / opgaven
SCHRIFTELIJKE OPDRACHT.
Nootwaarden, Maatsoorten en Maatstrepen
Opdracht 1:Leg de volgende begrippen uit in eigen woorden:
Naam
Betekenis:
Toonduur
Ritme
Puls
Maat
Tempo
Opdracht 2 bepaal de puls en het tempo:
Beluister enkele muziekstukken. Klap de puls mee. Probeer ook eens mee te marcheren. Lukt dit bij elk muziekstuk? Kun je horen of de puls ingedeeld is in groepen van twee, drie of vier tellen? Tel mee in de maat van de muziek. Is het tempo hoog, gemiddeld of laag?
Schrijf op welke muziekstukken je hebt beluisterd en wat je merkte aan het tempo en of de puls is ingedeeld in groepjes van 2 3 of 4.
Tip je kan op je mobiel een metronome-app downloaden om het tempo precies te bepalen.
Opdracht 3:Notenrekenen
Reken de volgende sommen uit:
Opdracht 4:
Teken de ontbrekende maatstrepen:
Opdracht 5:
De rusten zijn weg. Teken de goede rusten:
Opdracht 6
Zet de maatstrepen op de goede plaats en ook de telcijfers:
Oefenen!!!
Ritmisch Dictee
Je moet ook kunnen noteren wat je hoort. Je leert dat door veel te doen. 5 minuten per dag is prima. Je traint er je geheugen mee. Oefen op http://m.teoria.com/en/exercises/rd.php
Het arrangement Project Nootwaarden en maatstrepen is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteurs
Paul Wagemakers
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2016-01-03 22:25:23
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
