Menu

De Nobelprijs

De Nobelprijs

Inleiding

Als je denkt dat wetenschappers tijdens hun werk altijd met hun hoofd in de wolken zitten, heb je het goed mis. Natuurlijk, dat komt voor, maar het is toch wel erg belangrijk dat er gescoord wordt. En dat niet alleen omdat je beroemd kunt worden als je iets heel moois ontdekt, maar ook omdat succes beloond wordt met geld voor verder en voor nieuw onderzoek. Het is dan ook heel belangrijk om snel je resultaten te publiceren en om aan de weg te timmeren op internationale congressen.

Prijzen voor wetenschap heb je in soorten en maten. Maar de meest bekende prijs, die ook het meeste prestige geeft, is de Nobelprijs.

De Nobelprijswinnaar 2015 (wetenschap) is professor Gerard t'Hoofd.

Met berekeningen en formules proberen natuurkundigen deeltjes met wonderbaarlijke eigenschappen te voorspellen. Maar om het bestaan te bewijzen is waarneming in de ‘echte’ wereld belangrijk. Voor het aantonen van het bestaan van het Higgsdeeltje waren tientallen jaren en de Large Hadron Collider nodig. Nobelprijswinnaar prof. dr. Gerard ’t Hooft (Theoretische Natuurkunde, UU) over wat er in de natuurkunde doorgaat voor bewijs. Hoe afhankelijk ben je van ingewikkelde technologie? En wat betekent dat voor de toekomst als theorieën nog complexere apparatuur vereisen?


 

We gaan in deze module proberen uit te zoeken waarom bepaalde wetenschappers gegadigden waren voor een Nobel-prijs, of deze ook daadwerkelijk gekregen hebben. Je leert daarmee tamelijk wat verschillende dingen, nieuw of verder:

  • Nieuwe kennis van natuur- en scheikunde. (Men zegt wel dat scheikunde eigenlijk een hoek is van de natuurkunde. Dat is misschien wel zo, maar dan wel de leukste hoek, vinden wij.)

  • Kritisch informatie zoeken, vooral via internet.

     

    In deze module gaan we ook verder met de theorie. Tot dusver zijn aan de orde geweest:

  • elementen. Klas 3.

  • een eenvoudige atoom- en molecuultheorie. Klas 3 en/of Module 1: Groene Vakantie.

  • molecuulformules. Klas 3 en/of module 1: Groene Vakantie

  • structuurformules. Module 2: Groene Brandstof

  • ionen. Module 3: Wat hebben planten nodig?

  • de mol. Module 1, Groene Vakantie

     

    Je zou kunnen zeggen, dat we tot dusver iets hebben gezien dat je een bouwplan van de materie zou kunnen noemen. Daarin zijn de bouwstenen atomen, moleculen en ionen.

    Maar dan kun je jezelf of je leraar afvragen: “Waarom krijg je met atomen soms moleculen zoals bij methaan of water, en soms zouten en dus ionen?”

    En sommige elementen maken het wel erg bont: Van chloor bestaan moleculen Cl2 maar ook Cl- , ClO-, ClO2-, ClO3-, en ClO4-. En kijk eens naar zwavel :S8, S2-, S22-, SO42-, SO32- ; en deze lijst is nog niet eens volledig.

    En dan bestaat er ook nog radioactiviteit.

     

    Je moet dan toch gaan denken dat er een dieper bouwplan bestaat waarmee we het gedrag van atomen tenminste enigszins kunnen verklaren.

     

    In deze vierde module gaan we op zoek naar zo’n bouwplan.

    Dat kan heel goed door het werk van een aantal onderzoekers te bestuderen. We kiezen daarvoor geleerden waarvan we, als we terugkijken, kunnen zien dat ze voor de ontwikkeling van zo’n bouwplan heel belangrijk zijn geweest. Dat was in hun eigen tijd niet altijd zo duidelijk.

Colofon

Het arrangement De Nobelprijs is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

Auteur
Mariebelle Tsang - van der Linde
Laatst gewijzigd
2016-04-12 12:53:17
Licentie

Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

  • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
  • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
  • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld

Downloaden

Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

Metadata

LTI

Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

Arrangement

Oefeningen en toetsen

Vragen over het werk van Dalton en Mendelejev

Vragen over het werk van de Curies en Becquerel

Vragen over het werk van J.J. Thomson

Het werk van Millikan

Het werk van Rutherford

James Chadwick

IMSCC package

Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

QTI

Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

Versie 2.1 (NL)

Versie 3.0 bèta

Voor developers

Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.