De Europese Unie wordt 'overspoeld' door grote aantallen migranten van buiten Europa.
We onderzoeken in deze module de achtergronden van dit ruimtelijke proces.
Vooraf
Over deze module
Deze module is een aanvulling op de VO-content Stercollectie voor 3VWO aardrijkskunde "Bevolking en Ruimte".
Wat ga je leren?
Wat zijn asielzoekers?
Welk beleid hanteert de Europese Unie/Nederland t.a.v. deze migratie?
Wat zijn de belangrijkste vertrekgebieden en welke pushfactoren gelden daar?
Wat zijn de belangrijkste vestigingsgebieden en welke pullfactoren gelden daar?
Hoe vergaat het asielzoekers in het vestigingsgebied?
Welke standpunten nemen de EU-landen in?
Welke politieke standpunten worden in Nederland ingenomen m.b.t. asielzoekers?
Welk standpunt neem jijzelf hierin in?
In de Telegraaf van 7 september werd aan de hand van zeven vragen uitleg gegeven over de 'Vluchtelingencrisis in Europa'. Aan het eind van deze module, ben je in staat al deze vragen te beantwoorden.
1. Waar komen de vluchtelingen en migranten vandaan? 2. Stuurt Europa niemand terug? 3. Waarom wordt nu Hongarije overspoeld met vluchtelingen? 4. Is Europa solidair? 5. Doen de buurlanden niets? 6. Is er een oplossing in zicht? 7. Wie zijn de winnaars en verliezers van de crisis?
(Vrij naar de Telegraaf van 7-9-2015)
Wat ga je doen?
Je maakt een notitieblokin Evernote met uitwerkingen van alle opdrachten.
Je levert een link in naar je notitieblok via Showbie. De uitwerkingen worden beoordeeld, waarbij gekeken wordt naar:
inhoud
structuur
verzorging (ook taalverzorging)
Je neemt deel aan een rollenspel, waarbij jij "in de huid kruipt" van iemand die te maken heeft met migratie van asielzoekers
Als afsluitende opdracht maak je, samen met klasgenoten (maximaal met z'n vieren), een presentatie voor brugklassers over de migratie van vluchtelingen naar de EU.
Tenslotte wordt dit onderwerp afgesloten met een schriftelijke toets.
Socrative
Vooraf peilen we via Socrative jullie standpunten over het onderwerp: 'Vluchtelingen en het Fort Europa' aan de hand van een aantal stellingen.
Aan de slag
Stap 1: Kennis opfrissen
Opdracht 1
Bekijk het videofragment hieronder; beantwoord vervolgens in je notitieblok onderstaande vragen:
Waarom is migratie een selectief proces?
Wat zijn de twee belangrijkste motieven voor binnenlandse migratie?
Noem twee belangrijke motieven voor buitenlandse migratie.
Wat is het belangrijkste migratiemotief voor asielzoekers?
Stap 2: Immigratie
Bekijk de tabel over 'immigratie naar Nederland 2012 - 2016*, naar land van herkomst'.
(* = totalen voor 2016 t/m oktober)
De landen zijn gesorteerd naar het totaal aantal immigranten over deze periode.
Twee algemene regels over migratie zijn:
uit landen dichtbij komen meer migranten dan uit landen ver weg
uit landen met een bijzondereband* komen meer migranten dan uit landen zonder zo'n relatie
(* denk bij die bijzondere band aan ex-koloniën, EU-landen of belangrijke handelspartners)
Vraag 1a: Welke landen in de 'top 29' voldoen niet aan deze 'regels'? 1b: Wat zal het belangrijkste migratiemotief zijn voor de mensen afkomstig uit de 'hoogst
scorende' landen die wel voldoen aan de 'algemene migratieregels'?
Bron: CBS
Stap 3: Asielzoekers
Vraag 1: Formuleer zo exact mogelijk wat bedoeld wordt met het begrip 'asielzoeker'.
Bekijk de tabel over 'asielverzoeken in Nederland 2013 - 2016*'. (* = totalen voor 2016 t/m oktober) De landen zijn gesorteerd naar het totaal aantal asielaanvragers over deze jaren.
Vraag 2a: Welke landen voldoen aan de twee algemene migratieregels? 2b: Wat zal het belangrijkste migratiemotief zijn voor de mensen afkomstig uit de 'hoogst scorende' landen?
Bron: CBS
Stap 4: Migratiestromen
We gaan de verschillende aspecten die bij migratie van asielzoekers een rol spelen onderzoeken; daarbij kijken we o.a. naar:
het gebied waar men vandaan komt + de push-factoren
het gebied waar men naar toe wil + de pull-factoren
de route van de migranten
de 'hindernissen' onderweg
Vraag 1: Lees het artikel van NU.nl en noteer voor elk van bovenstaande vier aspecten een aantal antwoorden in je notitieblok. (Bron: NU.nl 26-8-2015)
Bekijk nu het fragment van het NOS-journaal van 16-9-2015.
Vraag 2a: Beschrijf kort welke 'hindernis onderweg' deze migranten tegenkomen.
2b: Wat is waarschijnlijk hun vertrekgebied?
Stap 5: De Nederlandse 'cijfers'
De cijfers van stap 2 en 3 komen van Statline van het CBS.
De gegevens van Staline zijn aan te passen.
Vraag 1a: Wijzig de gegevens zo, dat je de informatie zichtbaar maakt in een staafgrafiek over:
alle maanden van 2015 en 2016
de nationaliteiten: Afghaans, Eritrees, Iraaks, Iraans en Syrisch
b: In welke maanden van 2015 en/of 2016 kwamen de meeste mensen die asiel
aanvroegen in Nederland?
c: Waar kwamen in de 'topmaanden' de meeste mensen die asiel aanvroegen vandaan?
d: Stel voor elk van deze 5 landen vast wat de belangrijkste vertrekreden(en) is/zijn.
Gebruik als bron de 'Feiten en cijfers' van VluchtelingenWerk Nederland.
Klik op de infographic van VluchtelingenWerk Nederland over de opvang van asielzoekers in Nederland.
Vergelijk de huidige instroom van asielzoekers met die in het verleden.
Vraag 2: Wat valt je op over de aantallen? Vraag 3: Wat valt je op over de landen van herkomst?
Stap 6: De IND
In Nederland houdt de IND zich bezig met het overheidsbeleid ten aanzien van asielzoekers.
Bezoek de website van de IND (klik op het logo hierboven) en beantwoord de volgende vragen:
Vraag 1: Aan welke voorwaarde(n) moet iemand voldoen om in aanmerking te komen voor een verblijfsvergunning? Vraag 2: Is elke immigrant een asielzoeker? Licht je antwoord toe. Vraag 3: Wanneer wordt een asielaanvraag afgewezen?
In 2004 maakte de 23-jarige Kingsley de tocht van Kameroen naar Europa.
De fotograaf Olivier Jobard heeft deze zes maanden durende tocht vastgelegd.
Bekijk het fotoverslag en lees het Engelstalige bijschrift.
Stel: Kingsley is uiteindelijk doorgereisd naar Nederland en heeft hier asiel aangevraagd.
Stel: Jij bent de ambtenaar van de IND die deze aanvraag moet behandelen.
Vraag 4: Welke beslissing neem je? Onderbouw deze beslissing met argumenten.
In Syrië woedt sinds 2011 een burgeroorlog. Uit de kaart van 18 december 2016 blijkt hoe complex de situatie is.
Het land is versnipperd in gebieden die gecontroleerd worden door diverse 'groepen', zoals:
Syrische overheid
Koerden (Rojava)
Rebellen (VSL en Islamitisch Front)
Jabhat al-Nusra
IS (Islamitische Staat)
Israëlisch leger
Vergelijk bovenstaande kaart met de atlaskaart 'Midden-Oosten natuurlijke hulpbronnen'.
Vraag 1:
a: Verklaar het 'ruimtelijke patroon' van het donkergrijze gebied dat gecontroleerd wordt door IS.
b: Waaruit bestaat het lichtgrijze gebied dat gecontroleerd wordt door IS?
Vraag 2:
Werk voor deze opdracht samen met een klasgenoot.
Kies (in samenspraak met je docent) één van bovenstaande 'partijen' en zoek er achtergrondinformatie bij.
Maak een presentatie in Keynote of Powerpoint, waarin je deze informatie verwerkt en lever deze als pdf-bestand in via Showbie.
Stap 8: Gevolgen
Abu Ibrahim al-Raqqawi woonde al zijn hele leven in de Syrische stad Raqqa. De stad heette oorspronkelijk Naem, wat Arabisch is voor “paradijs”. Toepasselijk voor Raqqawi, die de plaats als een stukje hemel op Aarde zag. Totdat in 2014 terreurgroep IS de stad veroverde en tot hoofdstad van hun ‘kalifaat’ maakte.
Mashable maakte een animatie van het verhaal van Raqqawi.
Vraag 1:Maak een korte samenvatting van de animatie, waarbij je ingaat op het 'leven vroeger in Raqqa' en het 'leven tegenwoordig in Raqqa'.
Vraag 2: Beschrijf kort en puntsgewijs de gevolgen van de crisis voor de kinderen van Syrië.
Stap 9: Vluchtelingen
Bekijk de factpod 'Where are the Syrian Refugees?' van Professor Hans Rosling (duur: 2'52").
N.B. Het filmpje is van 9 juni 2015: intussen zijn er nog ruim meer dan 150.000 Syriërs in Europa gearriveerd.
Vraag 1a: Hoeveel Syriërs hebben hun huis verlaten? Welk percentage is dat?
b: Hoeveel Syrische ontheemden zijn in andere delen van hun land gaan wonen?
c: Hoeveel Syrische ontheemden zijn naar Turkije, Libanon en Jordanië gevlucht?
d: Hoeveel Syriërs hebben Europa bereikt? Welk percentage is dat?
Refugee Republic
Veel Syriërs zijn naar buurlanden gevlucht. Eén van deze buurlanden is Israël.
Vraag 2a: Zoek op wat de vier andere buurlanden van Syrië zijn.
b: Beredeneer waarom Israël geen bestemmingsgebied is voor Syrische vluchtelingen.
Bekijk van de interactieve website "Refugee Republic" het intro en lees de lichtkrant helemaal onderin beeld.
Maak daarna één of meer virtuele wandelingen door het vluchtelingenkamp.
Vraag 3: Waar bevindt zich dit vluchtelingenkamp?
Vraag 4: Waaraan is te zien dat in dit vluchtelingenkamp het 'dagelijks leven' weer door gaat? Geef drie voorbeelden.
Vraag 5: Waaraan is te zien dat dit vluchtelingenkamp zich ontwikkelt tot een 'permanente nederzetting'. Geef drie voorbeelden.
('Refugee Republic' is een interactieve, transmediale documentaire over het dagelijks leven in het Syrische vluchtelingenkamp Domiz in Koerdistan, gemaakt door: kunstenaar Jan Rothuizen, multimediajournalist Martijn van Tol, fotograaf Dirk-Jan Visser en webdeveloper Aart Jan van der Linden)
Stap 10: Migratieroutes
Welke routes leiden vanuit Azië en Afrika naar het Fort Europa?
Klik op onderstaande afbeelding en beantwoord de vragen.
Vraag 1: Welke route is de 'landroute'?
2: Via welke route bereikt men Italië en welk transportmiddel is daarvoor nodig?
3: Welke route nam Kingsley (zie stap 6)?
4: Welke route(s) is/zijn het meest waarschijnlijk als men uit Syrië komt?
(Bron NRC: 4-10-2013)
Vraag 5: Welke route(s) is/zijn in 2015 het belangrijkst?
Bekijk de factpod 'Why Boat Refugees Don't Fly?' van Professor Hans Rosling (duur: 2'55").
Vraag 6: Waarom kiezen veel vluchtelingen de 'gevaarlijke routes' en maken ze niet een veel goedkopere en veiliger reis per vliegtuig?
Wil je weten welke verschrikkingen vluchtelingen uit Syrië meemaken?
Bekijk dan de video van KRO Brandpunt: 'de oversteek'.
(bekijk het programma vanaf 22'10"; duur: 17'15")
Inhoud: Vijf vrienden uit Syrië, Mooaz, Majd, Rasha, Kinan en Haled, besluiten hun land te ontvluchten. Weg van de oorlog, op zoek naar veiligheid. Wat ze krijgen, is meer gevaar. Met hun mobieltje filmen ze hun tocht. Schokkerige, rauwe beelden van een dodelijke vlucht.
Henk van der Aa van KRO Brandpunt volgt het verhaal van deze oversteek.
Stap 11: Van Syrië naar Fort Europa
The Guardian heeft een interactieve Engelstalige 'game' ontwikkeld: 'The refugee challenge: can you break into Fortress Europe?'. Je kruipt daarbij in de huid van Karima en je maakt mee voor welke keuzes deze vluchtelinge uit Syrië komt te staan.
"Your name is Karima. You are a 28-year-old Sunni woman from Aleppo, and you have two children, a girl aged 8, and a 10-year-old boy. Your husband was killed in a mortar attack three months ago. The air strikes have continued - a recent bomb, you hear, killed 87 children - and you now feel you must try to leave Syria."
Vraag 1: Speel samen met een klasgenoot deze 'game'. Onderweg moet Karima vele keuzes maken. Noteer elke keus en schrijf daarachter kort de uitkomst.
(Bron: The Guardian)
Stap 12: Politieke vs economische vluchtelingen
De motieven, omstandigheden en herkomstgebieden van vluchtelingen die Europa proberen te bereiken kunnen verschillen. De vluchtelingen kunnen straatarm zijn, maar vaak beschikken ze toch over wat geld, waarmee ze bijvoorbeeld mensensmokkelaars kunnen betalen. Velen hebben ook een smartphone.
Klik op onderstaande foto, lees het NOS-artikel en bekijk de video's.
Vraag 1: Maak in een kort betoog duidelijk waarom het bezit van een smartphone voor vluchtelingen zo enorm belangrijk is. Maak deze opdracht alleen en lever de tekst in via Showbie.
Economische vluchtelingen zijn vaak afkomstig uit:
- arme Europese landen die niet tot de E.U. behoren
- landen uit Afrika ten zuiden van de Sahara.
Vraag 2: Geef van beide groepen landen twee voorbeelden. Vraag 3: Waarom proberen deze economische vluchtelingen toch Europa te bereiken, terwijl het bij voorbaat vrijwel zeker is dat ze teruggestuurd zullen worden?
Stap 13: Frontex
Bekijk de video over de activiteiten van Frontex.
(De video is Engelstalig; het is mogelijk om een Engelstalige ondertiteling in te schakelen).
Vraag 1: Zoek uit waarvan de naam FRONTEX een afkorting is.
Vraag 2: Waar houdt FRONTEX zich vooral mee bezig?
Frontex is slechts één van de EU-instanties die proberen de vluchtelingenstroom in goede banen te leiden. De belangrijkste instantie is de Europese Commissie.
De EC, het dagelijks bestuur van de EU, heeft in september 2015 een aantal plannen gepresenteerd.
Deze plannen zijn te verdelen in maatregelen om de opvang:
- in de regio te bevorderen
- binnen de EU beter te regelen
Stap 14: In Europa
Bekijk het fragment uit het NOS-journaal van 14 september 2015.
Vraag 1: In het Journaal-fragment wordt gesproken over'het Verdrag van Schengen'. a: Wat is er in dit verdrag geregeld? b: Welke EU-landen zijn geen 'Schengenlanden'? c: Welke niet-EU-landen zijn wel 'Schengenlanden'?
Vraag 2: Ook wordt er in het filmpje gesproken over 'het Verdrag van Dublin'. Wat is er in dat verdrag geregeld?
Stap 15: In Italië
Lees het pdf-bestand 'Station Milaan is draaischijf voor Syrische vluchtelingen' (bron: NRC 9-9-2014) en beantwoord de vragen.
Vraag 1: Waardoor is het Centraal Station van Milaan zo'n belangrijke draaischijf geworden? Vraag 2: Waarom blijven de Syrische vluchtelingen maar een paar dagen in Milaan? Vraag 3: Maak duidelijk dat, ook voor Syrische vluchtelingen, migratie een selectief proces is. Vraag 4: Waarom kunnen Maurice uit Ivoorkust en Mohammed uit Mali niet doorreizen? Vraag 5: Waardoor is er irritatie bij andere EU-landen over de handelswijze van Italië? Vraag 6: Waardoor is er irritatie bij Italië over de handelswijze van andere EU-landen?
Bekijk de aflevering van Nieuwsuur "Hoeveel Syriërs kan Zweden aan?" en beantwoord de vragen.
Vraag 1: Wat is de keerzijde van de onderlinge verbondenheid van de Syriërs? Vraag 2: Wat is het het uiteindelijk doel van de Syriërs in de verdere toekomst en wat betekent dit voor
de integratie in de Zweedse samenleving? Vraag 3: Verklaar of beantwoord de titel van de aflevering van Nieuwsuur: "Hoeveel Syriërs kan Zweden
aan?"
Veel Europese regio's kennen hetzelfde probleem als Zweeds Lapland.
Vraag 5a: Welke overeenkomst in ligging hebben deze regio's met elkaar? 5b: Bedenk drie oorzaken voor het probleem van deze regio's.
De natuurlijke omgeving en de natuurlijke omstandigheden van Zweeds Lapland verschillen enorm met die van Syrië. In het artikel wordt een aantal van deze verschillen genoemd.
Vraag 6: Neem onderstaande tabel over.
Onderzoek voor beide gebieden de kenmerken van de verschijnselen en vul deze in in de tabel.
Zweeds Lapland
Syrië (bij Homs)
Natuurlijke omgeving
Daglicht lengte 's zomers
Daglicht lengte 's winters
Gemiddelde temperatuur 's zomers
Maximum temperatuur 's zomers
Gemiddelde temperatuur 's winters
Minimum temperatuur 's winters
De massale toestroom van asielzoekers leidt in Zweden tot problemen met de opvang van mensen met een permanente verblijfsvergunning. Velen worden opgevangen in 'noodvoorzieningen' in afgelegen plaatsen.
Vraag 7: Bekijk het fragment uit het NOS-journaal van 11-9-2015.
Welk ongewenst gevolg heeft deze opvang?
Vraag 1: Wat moet een gemeente doen voor iemand die asiel in Nederland heeft gekregen?
Vraag 2: Wat doet VluchtelingenWerk Nederland voor iemand die asiel in Nederland heeft gekregen?
Bekijk de video 'Asielzoekerscentrum' van het Klokhuis.
Parwana is tien jaar en komt uit Afghanistan. Ze is met haar vader en tante naar Nederland gevlucht. Ze wonen nu in een asielzoekerscentrum.
Vraag 4a: Wat wordt bedoeld met "veel jonge asielzoekers zijn getraumatiseerd"? b: Waardoor zijn veel jonge asielzoekers getraumatiseerd?
Klik op de infographic van VluchtelingenWerk Nederland.
Het percentage toe- en afgewezen asielaanvragen verschilt sterk per herkomstland. Vraag 5: Vergelijk de twee herkomstlanden met het hoogste percentage toegewezen asielverzoeken met de twee herkomstlanden met het hoogste percentage afgewezen asielverzoeken.
a: Om welke landen gaat het?
b: Wat kan een verklaring zijn voor dit verschil?
Stap 18: Nieuwkomers in Nederland
Vier nieuwe Amsterdammers vertellen in een interview in de NRC van 26-9-2014 wat zij geleerd hebben over de waarden en normen in Nederland.
Klik op het plaatje, lees de interviews en beantwoord de vragen.
Vraag 1: Wat vinden de nieuwkomers de belangrijkste norm(en)/waarde(n) van de Nederlandse
samenleving?
Vorm een discussiegroepje met maximaal 4 klasgenoten en formuleer gezamenlijk het antwoord op de volgende vraag:
Vraag 2: Wat vinden jullie de belangrijkste norm(en)/waarde(n) van de Nederlandse samenleving?
Maak hier een verslag / presentatie van en lever die in via Showbie.
Lees onderstaand artikel uit de NRC van 21-10-14 .
Vraag 3: Waar staan de letters C.O.A. voor? Vraag 4: 'Kruip in de huid' van een inwoner van het dorp Oranjekanaal die vóór de opvang van de
asielzoekers is en bedenk drie argumenten vóór. Vraag 5: 'Kruip in de huid' van een inwoner van het dorp Oranjekanaal die tégen de opvang van
de asielzoekers is en bedenk drie argumenten tégen.
Bekijk het kaartje waarin de spreiding van nieuwe opvanglocaties over Nederland is weergegeven, in het midden van het artikel. Vraag 6a: Wat is opvallend aan de ligging van de 'nieuwe opvanglocaties'? b: Bedenk mogelijke verklaringen voor dit ruimtelijke patroon.
Stap 19: Meet the Somalis
In opdracht van de Open Society Foundations zijn de waargebeurde levensverhalen van in Europa verblijvende Somaliërs verwerkt in stripverhalen. De strips zijn gemaakt door antropoloog/schrijver Benjamin Dix en kunstenaar Lindsay Pollock.
Het stripverhaal gaat over Baashi en is het verslag van zijn vertrek uit Somalië in 2007 en zijn belevenissen daarna.
Vraag 1: Lees het stripverhaal en beschrijf kort en bondig de belangrijkste kenmerken van de/het:
Vraag 1: Waarom gaan veel asielzoekers direct na aankomst in de EU de illegaliteit in?
Vraag 2: Waarom gaan veel uitgeprocedeerde asielzoekers de illegaliteit in?
Burgemeester Van der Laan van Amsterdam pleit voor 'bed, bad en brood' voor uitgeprocedeerde asielzoekers.
Ex-staatssecretaris Teeven is het oneens met de burgemeester.
Lees het artikel uit Elsevier. Vraag 3: Noteer een argument dat pleit voor de stelling van Van der Laan en een argument dat pleit voor de stelling van Teeven.
Afsluiting
Antwoorden op de vragen uit de intro
Vergelijk jouw antwoorden met de antwoorden op de zeven vragen over de 'Vluchtelingencrisis'
door de redactie 'buitenland' van de Telegraaf.
1. Waar komen de vluchtelingen en migranten vandaan?
Verreweg het grootste deel van de vluchtelingen bestaat uit Syriërs, die de bloedige oorlog in hun land zijn ontvlucht. De tweede groep wordt gevormd door vluchtelingen uit Eritrea, min of meer het Noord-Korea van Afrika. Volgens internationale verdragen dienen die mensen opgevangen te worden.
2. Stuurt Europa niemand terug?
Dat doet Europa deels wel: grofweg de helft wordt teruggestuurd. Maar dat is een lang en onduidelijk proces. Bovendien gooien illegale vluchtelingen hun paspoort weg, zodat moeilijk te bewijzen valt waar ze vandaan komen.
3. Waarom wordt nu Hongarije overspoeld met vluchtelingen?
Hongarije vormt de buitengrens van de Europese Unie voor mensen die via de Balkan de EU binnen willen trekken. Het is nu een ’frontlijnstaat’, net als Italië, Griekenland en Spanje. Die landen werden via de Middellandse Zeeroute bereikt.
4. Is Europa solidair?
In het geheel niet. De Europese landen ruziën al tijden over het aantal vluchtelingen.. De stelregel daarbij is voor de meeste landen: ’niet bij ons’. De Europese Commissie probeert nu verplichte quota op te leggen.
5. Doen de buurlanden niets?
Die doen wel wat: meer dan vier miljoen vluchtelingen zijn opgevangen in Turkije, Libanon en Jordanië. De steenrijke Golfstaten en Saoedi-Arabië houden de grenzen echter potdicht.
6. Is er een oplossing in zicht?
Dé oplossing zou een einde aan de oorlog in Syrië zijn, maar die lijkt ver weg. Er zijn nu plannen om vluchtelingen in de regio een visum te laten aanvragen. Dat bespaart hun in ieder geval een levensgevaarlijke reis. Ook wil Europa de boten van de smokkelaars vernietigen.
7. Wie zijn de winnaars en verliezers van de crisis?
De vluchtelingen zelf zijn natuurlijk de grote verliezers. Verder dreigt Europa ontwricht te worden. Grote winnaar is terreurgroep Islamitische Staat, die ziet een verzwakt Europa en kan met de vluchtelingen terroristen meesturen.
(Vrij naar de Telegraaf van 7-9-2015)
Rollenspel
We delen de klas in tweeën; beide groepen spelen het rollenspel.
Lees je rol, die je op papier ontvangt, aandachtig door en speel jouw rol met overtuiging!
Tot slot peilen we nogmaals via Socrative jullie standpunten over het onderwerp: 'Vluchtelingen en het Fort Europa' aan de hand van een aantal stellingen.
Het arrangement Fort Europa is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Jasper Haenen
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2018-03-09 10:48:18
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Leerniveau
HAVO 3;
VWO 3;
Leerinhoud en doelen
Dynamische grenzen in de wereld;
Migratie;
Oorzaken en wenselijkheid van migratie in internationale context;
Aardrijkskunde;
Grenzen en identiteit;
Bevolking en ruimte;
Grenzen afbakenen;
Syrische vluchtelingen in Milaan (bron: NRC 9-9-2014)
