Taxonomie - de ordening van organismen

Taxonomie - de ordening van organismen

Prokaryoten

Bacteriën vermenigvuldigen zich door te delen op een speciale manier die "binary fission" heet.
Dit delingsproces loopt iets anders dan mitose: er zijn bijv. geen trekdraden.
Het cirkelvormige chromosoom verdubbelt zich eerst, waarna bij deling een kopie in beide dochtercellen terecht komt. 

Hieronder zie je een filmpje met versnelde opnames van delende bacteriën. 

Deling van bacteriën onder de microscoop

Een bacterie kan zich onder gunstige omstandigheden ongeveer elke 30 minuten delen.
Dat is als de temperatuur lekker warm is, als het vochtig is en als er genoeg voedingsstoffen zijn.
Bekijk de animatie hieronder over bacterigroei hieronder: deze toont de exponentiële groei.

Bacteriegroei (Bioplek)

Eukaryoten

Schimmels

Heksenboter (Fuligo septica) is een bijzonder soort schimmel: het behoort tot de slijmzwammen. Het ziet er uit als een hoopje geel slijm waarvan je niet wilt weten waar het vandaan komt... Beeldende namen uit andere landen zijn: "Troll butter", "Dog vomit slime" en "Trollsmör" (Zweeds).

Het is een bizarre levensvorm: het bestaat uit een geel “plasmodium” (=cytoplasma massa) met daarin losse kernen, en dit slijmerige geheel kan zich voortbewegen als een amoebe …. Het laat daarbij een glanzend spoor na als een slak. Heksenboter voedt zich met micro-organismen op dood hout.

Op bioplek lees je meer over deze vreemde organismen.
Bekijk ook het filmpje van een slijmzwam dit zich als een dier voortbeweegt ...!

Slijmzwammen (Bioplek)

Heksenboter aan de wandel

Planten

Vaatbundels zijn groepen "buisjes" die in de plant voor het transport van water en opgeloste stoffen zorgen. 
Je hebt houtvaten en bastvaten.

Houtvaten bestaan uit dode cellen, met veel houtstof in de celwanden. Zij zorgen voor het transport van water en zouten.

Bastvaten zijn levende cellen. Zij zorgen voor het transport van bijv. glucose dat is gevorm bij de fotosynthese. 

Op Bioplek wordt uitleg gegeven over de bouw en functie van vaatbundels.

Vaatbundels in een dicotyle plant.
Vaatbundels in een dicotyle plant.

http://www.bioplek.org/animaties/fotosynthese/vaatbundelx.html

Dieren

De Insecten is de grootste groep binnen de Geleedpotigen.
Alle geleedpotigen hebben een exoskelet.
Een belangrijk kenmerk van Insecten is dat ze 6 poten hebben.

Bestudeer de bouw en de levenscyclus van Insecten m.b.v. Bioplek:

http://www.bioplek.org/animaties%20onderbouw/insecten8x.html

Eencellige dieren moeten alles doen met 1 cel: voortbewegen, eten, voortplanten, ademhalen, uitscheiden, etc.

Een Amoebe en het Pantoffeldiertje (Paramecium) hebben allebei een andere manier om hun eten binnen te krijgen.
Bekijk daarover de 2 filmpjes.

Het Pantoffeldiertje heeft ook nog kloppende vacuolen om water naar buiten te persen.
Bekijk het filmpje dat daarover gaat.

Amoebe: voeding door endocytose

Pantoffeldiertje (Paramecium): trilhaartjes

Kloppende vacuolen in het Pantoffeldiertje

  • Het arrangement Taxonomie - de ordening van organismen is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Harro Reeders Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2015-10-19 11:27:03
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Leerniveau
    VWO 4;
    Leerinhoud en doelen
    Biologische eenheid; Biodiversiteit; Biologie; Levenskenmerk; Evolutie; Biologische eenheden hebben bepaalde kenmerken en eigenschappen;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld

    Bronnen

    Bron Type
    Deling van bacteriën onder de microscoop
    https://youtu.be/4grQSLmWXQk
    Video
    Bacteriegroei (Bioplek)
    http://www.bioplek.org/animaties/celtotaal/bacteriex.html
    Link
    Slijmzwammen (Bioplek)
    http://www.bioplek.org/organismen/micro-organismen/amoebeslootx.html
    Link
    Heksenboter aan de wandel
    https://youtu.be/pTcv_E7LhpM
    Video
    http://www.bioplek.org/animaties/fotosynthese/vaatbundelx.html
    http://www.bioplek.org/animaties/fotosynthese/vaatbundelx.html
    Link
    http://www.bioplek.org/animaties%20onderbouw/insecten8x.html
    http://www.bioplek.org/animaties%20onderbouw/insecten8x.html
    Link
    Amoebe: voeding door endocytose
    https://youtu.be/W6rnhiMxtKU
    Video
    Pantoffeldiertje (Paramecium): trilhaartjes
    https://youtu.be/a4aZE5FQ284
    Video
    Kloppende vacuolen in het Pantoffeldiertje
    https://youtu.be/pahUt0RCKYc
    Video

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    Reeders, Harro. (z.d.).

    Taxonomie - de ordening van organismen

    https://maken.wikiwijs.nl/58795/Taxonomie____de_ordening_van_organismen

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.