Gedragsonderzoek vmbo-kgt34

Gedragsonderzoek vmbo-kgt34

Gedragsonderzoek

Intro

In de onderbouw heb je geleerd hoe je het gedrag van dieren moet bestuderen.
Met de volgende video van SchoolTV frissen we je geheugen even op.

Wat ga ik leren?

Na deze module kun je:

  • het begrip ethologie omschrijven en enkele voorbeelden van gedragsonderzoek geven.
  • (met behulp van een voorbeeld) duidelijk maken wat het verschil is tussen een objectieve en een subjectieve beschrijving.
  • een ethogram en een protocol maken.

 

Wat ga ik doen?

Aan de slag

Stap

Activiteit

Stap 1

Bekijk de video en bestudeer de Kennisbankitems en test je kennis.

Stap 2

Geef antwoord op de vraag: 'Welk gedragsonderzoek doen ethologen?'

Stap 3

Bekijk de video en omschrijf het jaaggedrag van een kat.

Stap 4

Maak een verslag met een ethogram en protocol van het gedrag van (jonge) vossen.

Afronding

Onderdeel

Activiteit

Begrippenlijst

Hier vind je de Kennisbank en de begrippen van de module.

Examenopgaven

Je maakt een aantal examenopgaven die passen bij dit onderwerp.

Terugkijken

Terugkijken op de module.

 

Tijd
Voor deze opdracht heb je 2 à 3 lesuren nodig.

Aan de slag

Stap 1: Kennisbank

Ethologie of gedragsbiologie is een onderdeel van biologie, waarin het gedrag van dieren centraal staat.
De waarneming van gedrag moet zorgvuldig en objectief gebeuren.
In de beschrijving mag geen uitleg van het gedrag zitten.
Voorbeeld:
Goed : "de hond gromt en ontbloot zijn tanden".
Fout: "de hond is boos".
Bij gedragsonderzoek noteer je gedrag heel precies in kleine ‘stapjes’.

Bekijk de video om de theorie over gedrag te herhalen.
Maak eventueel aantekeningen tijdens de video.
Lees na het kijken de twee Kennisbanken. 

Wat is gedrag?

Sociaal gedrag

 

Test je kennis
Beantwoord de volgende vragen over de theorie in de Kennisbank.

Stap 2: Gedragsonderzoek

Gedragsonderzoek door ethologen

Bekijk het filmpje:

Bronnen:

Stap 3: Jaaggedrag van een kat

Bekijk de volgende video over het gedrag van de kat. Maak daarna de vragen. 

 

Stap 4: Gedragsonderzoek vossen

Bekijk de video over het gedrag van de vos. Let goed op. Je gaat nu zelf een ethogram en een protocol maken van het gedrag van de (jonge) vossen.

Gebruik in YouTube de zoekterm 'volgdevos' of 'staatbosbeheer 1', en ga naar het kanaal van Staatsbosbeheer.
Op dit kanaal zijn de filmpjes te vinden. Of ga direct naar www.youtube.com
Kies per tweetal een filmpje en maak hiervan een ethogram en protocol.
Werk je onderzoek uit in een verslag.
In de Gereedschapskist vind je de beoordelingscriteria. 

Natuurwetenschappelijk verslag maken

Schrijf je een verslag van een onderzoek voor biologie of NaSk, dan wordt dit een natuurwetenschappelijk verslag genoemd. Het is hierbij vooral belangrijk dat het doel van je onderzoek en de manier waarop je het uitvoert zo duidelijk mogelijk wordt weergegeven. Het schrijven van zo’n verslag gebeurt in verschillende stappen.

 

Afronding

Begrippenlijst

Hier vind je de begrippenlijst die hoort bij deze opdracht.

Gedrag
Alles wat een mens of dier doet, zoals eten, lopen, slapen en zitten.

Prikkel
Vanuit een intern of extern milieu afkomstig signaal.

Motivatie
De inwendige prikkel om tot gedrag te komen.

Gedragselement
Een afzonderlijke handeling van een dier.

Gedragssysteem
Groep gedragselementen die samen ergens voor zorgen.

Gedragsketen
Verzamelnaam voor reeks gedragingen in vaste volgorde.

Ethogram
Nauwkeurige beschrijving van alle gedragingen van een dier.

Protocol
Een door een onderzoeker gemaakte lijst van gedragselementen in de waargenomen volgorde.

Examenopgaven

Je hebt in deze module veel theorie bestudeerd en veel opdrachten gemaakt.
In de afsluiting ga je aan de slag met examenvragen over dit onderwerp. Lees eerst de tips.

Tips

 

Van de examenvragen kan de voortgang worden bijgehouden op ExamenKracht.
Vraag verdere instructies aan je docent.

Binnenkort vind je hier examenvragen van ExamenKracht om mee te oefenen.

Terugkijken

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
    Kun je wat je moet kunnen?

Hoe ging het?

  • Tijd
    Bij de activiteiten stond dat je 2 à 3 uur met de opdracht bezig zou zijn.
    Klopt dat? Heb je in de tijd alle stappen kunnen doorlopen?
  • Inhoud
    Ben je tevreden over het verslag dat je hebt gemaakt over het gedrag van vossen?
    Schrijf één ding op wat erg goed is gegaan en één ding waar je minder tevreden over bent.
  • Examenopgaven
    Een hele rij examenopgaven bij deze opdracht.
    Hoeveel heb je er gemaakt? Ging het goed?

  • Het arrangement Gedragsonderzoek vmbo-kgt34 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2021-10-14 12:28:16
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor vmbo kgt leerjaar 4. Dit is thema ’Kip en hei ei'. Het onderwerp van deze les is: gedragsonderzoek. Je leert om het begrip ethologie te omschrijven en enkele voorbeelden van gedragsonderzoek geven, met behulp van een voorbeeld duidelijk maken wat het verschil is tussen een objectieve en een subjectieve beschrijving en je leert een ethogram en een protocol te maken.
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO theoretische leerweg, 4; VMBO theoretische leerweg, 3; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO gemengde leerweg, 4; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 3;
    Leerinhoud en doelen
    Reproductie en evolutie; Biologie;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    1 uur en 15 minuten
    Trefwoorden
    arrangeerbaar, biologie, ethogram, ethologie, gedragsonderzoek, objectief, protocol, stercollectie, subjectief, vmbo kgt 4

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content - Gereedschapskist. (2019).

    Gereedschapskist activerende werkvormen

    https://maken.wikiwijs.nl/105906/Gereedschapskist_activerende_werkvormen

    VO-content - Kennisbanken. (z.d.).

    Kennisbank Biologie - blauw

    https://maken.wikiwijs.nl/147184/Kennisbank_Biologie___blauw

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van