De evolutietheorie van Darwin zette in zijn tijd de wereld op zijn kop. Maar wie was Darwin ook alweer en wat was er zo bijzonder?
Als inleiding op deze module kijk je naar de clipphanger over Charles Darwin.
Kijk de video en ga daarna aan de slag met deze module.
Wat ga ik leren?
Na deze module kun je:
het begrip evolutie omschrijven.
omschrijven hoe het proces van natuurlijke selectie verloopt.
omschrijven dat er nieuwe soorten en rassen kunnen ontstaan door natuurlijke selectie.
omschrijven dat kunstmatige selectie door de mens leidt tot het ontstaan van nieuwe rassen.
Wat ga ik doen?
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Je bestudeert het Kennisbankitem dat past bij dit onderdeel en test je kennis.
Stap 2
Bekijk de video's over de evolutie en beantwoord de vragen.
Stap 3
De evolutie beïnvloedt mensen, maar mensen beïnvloeden ook de evolutie.
Zoek uit hoe.
Stap 4
Bekijk de video's en beantwoord de vragen over T-Rex.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Begrippenlijst
Hier vind je de begrippenlijst bij deze module.
Examenopgaven
Je maakt een aantal examenopgaven die passen bij dit onderwerp.
Terugkijken
Terugkijken op de module.
Tijd
Voor deze opdracht heb je 2 lesuren nodig.
Aan de slag
Stap 1: Kennisbank
Bestudeer uit de Kennisbank biologie het onderdeel:
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Bekijk de videos over Darwin en de evolutietheorie:
Je werkt bij deze opdracht in viertallen (2 x 2).
Per tweetal bestudeer je een artikel en beantwoord je de bijbehorende vragen.
Wissel daarna de informatie en de antwoorden op de vragen uit.
Stap 3: Menselijke invloed
Mensen beïnvloeden de evolutie door allerlei activiteiten.
Denk maar aan het kweken van hele productieve voedselgewassen.
Stap 4: T-rex
Onderzoekers van Naturalis en het Black Hills Institute hebben in Montana(een stad in Amerika) een prachtig skelet van een Tyrannosaurus rex opgegraven.
Het skelet verbergt een schat aan informatie over het leven van 67 miljoen jaar geleden.
Hoe ontstaat zo’n fossiel? En hoe graaf je een dino op?
Bekijk de video's:
Het skelet van de T-rex is een geweldige vondst. Meer dan de helft van alle botten zijn gevonden! Maar een museum laat natuurlijk het liefste een compleet skelet zien.
Vergelijk het skelet van een mens met het skelet van een dinosauriër.
Welke botten hebben zo wel mensen als dinosauriërs?
Zien de botten er hetzelfde uit?
Wat zou een museum doen als ze een paar botten van een skelet missen?
Werk nu verder in twee- of drietallen.
Verdeel de onderstaande vragen en ga op zoek naar de antwoorden. Maak gebruik van de gegeven bronnen.
Maak met elkaar een presentatie met afbeeldingen waarin jullie de vragen beantwoorden.
Spreek met je docent af wanneer jullie kunnen presenteren en voor wie.
Hier vind je de begrippenlijst die hoort bij deze opdracht.
Evolutie
Evolutie is het biologische begrip waarmee het proces van verandering in alle vormen van leven van generatie op generatie wordt aangegeven.
Mutatie - mutagene stoffen
Als bij een celdeling het DNA in de nieuwe cel net iets anders is dan in de oorspronkelijke cel spreek je van een mutatie.
Mutaties ontstaan bijvoorbeeld doordat je in aanraking komt met radioactieve of chemische stoffen, zoals asbest. Stoffen die een mutatie veroorzaken noem je mutagene stoffen.
Adaptie
Als een verandering door een mutatie stand houdt, wordt de mutatie geadapteerd.
Natuurlijke selectie
De soorten die beter aangepast zijn aan de omgeving door de mutaties blijven over. Natuurlijke selectie is een onderdeel van de evolutie.
Genetische variatie
Door natuurlijke selectie kunnen de individuen in de twee gebieden dan van elkaar gaan verschillen. Je spreekt dan van genetische variatie. Er kunnen verschillende rassen van dezelfde soort ontstaan.
Biodiversiteit
De aanwezigheid van vele levensvormen wordt biodiversiteit genoemd.
Kunstmatige selectie
Bepaalde eigenschappen of een combinatie van eigenschappen kunnen tegenwoordig bewust worden geselecteerd bij het fokken van dieren of veredeling van planten. Je spreekt dan van kunstmatige selectie.
Genetische modificatie
Als, door gebruik te maken van technologie, van een organisme het DNA wordt aangepast, spreek je van een genetisch gemodificeerd organisme.
Soort
Organismen behoren tot één soort als ze onderling vruchtbare nakomelingen kunnen krijgen.
Examenopgaven
Je hebt in deze module veel theorie bestudeerd en veel opdrachten gemaakt.
In de afsluiting ga je aan de slag met examenvragen over dit onderwerp. Lees eerst de tips.
Het arrangement Evolutie vmbo-kgt34 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor vmbo kgt leerjaar 3. Dit is thema ’Lepelaars'. Het onderwerp van deze les is: evolutie.
Je leert het begrip evolutie omschrijven, omschrijven hoe het proces van natuurlijke selectie verloopt, omschrijven dat er nieuwe soorten en rassen kunnen ontstaan door natuurlijke selectie en omschrijven dat kunstmatige selectie door de mens leidt tot het ontstaan van nieuwe rassen.
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor vmbo kgt leerjaar 3. Dit is thema ’Lepelaars'. Het onderwerp van deze les is: evolutie.
Je leert het begrip evolutie omschrijven, omschrijven hoe het proces van natuurlijke selectie verloopt, omschrijven dat er nieuwe soorten en rassen kunnen ontstaan door natuurlijke selectie en omschrijven dat kunstmatige selectie door de mens leidt tot het ontstaan van nieuwe rassen.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Evolutie
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
De evolutietheorie van Darwin zette in zijn tijd de wereld op zijn kop. Maar wie was Darwin ook alweer en wat was er zo bijzonder?
Na deze module kun je:
Bestudeer uit de Kennisbank biologie het onderdeel:
Bekijk de videos over Darwin en de evolutietheorie:
Mensen beïnvloeden de evolutie door allerlei activiteiten.
Onderzoekers van Naturalis en het Black Hills Institute hebben in Montana(een stad in Amerika) een prachtig skelet van een Tyrannosaurus rex opgegraven.
Kan ik wat ik moet kunnen?
