De term 'SOA' heb je vast wel eens gehoord. Maar wat is het eigenlijk?
Kijk de volgende Clipphanger van SchoolTV. Ga daarna aan de slag met deze module.
Wat ga ik leren?
Na deze module kun je:
de afkorting SOA voluit schrijven.
drie geslachtsziekten noemen en van die geslachtsziekten de symptomen omschrijven en van die geslachtsziekten aangeven hoe je ze kunt voorkomen.
Wat ga ik doen?
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Je bestudeert het Kennisbankitem dat past bij dit onderdeel en test je kennis.
Stap 2
Je speelt met de hele klas het 'Aids'-spel.
Stap 3'
Nog een spel voor met de hele klas: SOA stoelendans
Stap 4
Bekijk de video 'SOA in cijfers' en beantwoord de vragen.
Stap 5
Bekijk de video over Chlamydia en beantwoord de vragen.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Begrippenlijst
Hier vind je de begrippenlijst bij deze module.
Examenopgaven
Je maakt enkele examenopgaven die passen bij dit onderwerp.
Terugkijken
Terugkijken op de module.
Tijd
Voor deze opdracht heb je 2 à 3 lesuren nodig.
Aan de slag
Stap 1: Kennisbank
Bestudeer uit de Kennisbank biologie het onderdeel 'Geslachtsziekten'.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Hoe snel verspreidt het Hivvirus zich?
Je gaat het Aids-spel spelen met de klas.
Aantal personen:
10-20 personen
Korte uitleg:
iedereen krijgt een bekertje met vloeistof
iedereen krijgt een kaartje met een persoonsbeschrijving van het seksleven van de speler
in één van de bekertjes zit een zetmeeloplossing en, dit stelt het aidsvirus voor.
In alle andere bekertjes zit water, dit stelt een niet geïnfecteerd persoon voor.
Wanneer twee spelers elkaar tegenkomen lezen ze deze persoonsbeschrijving.
Als er volgens de omschrijving geslachtsgemeenschap plaats vindt, doe je de inhoud van de bekertjes bij elkaar. Daarna verdeel je alles weer over de twee bekertjes.
Daarna kunnen de spelers weer op pad.
Aan het einde van het spel wordt er aan alle bekertjes een druppeltje jodium toegevoegd.
Jodium is de indicator van zetmeel.
Wie is er besmet met het HIV-virus?
Stap 3: SOA stoelendans
De klas wordt verdeeld in twee groepen.
Groep 1 heeft 5 leerlingen. Groep 2 heeft 6 leerlingen.
Beide groepen gaan aan een kant van de ruimte staan met een bord.
Beide groepen kiezen 2 SOA-raders. Zij gaan achter hun bord staan.
Van elke groep gaan 3 leerlingen zitten op de stoelen (in een kring).
Elke van deze leerlingen krijgt een SOA-kaartje . Maak een kopie van het werkblad in je eigen omgeving (Bestand - Een kopie maken...) of download het werkblad (Bestand - Downloaden als).
Dat betekent dat deze leerlingen zijn besmet met een SOA.
Nu staat nog 1 leerling in het midden van de kring.
Wat ga je doen?
Eén leerling begint met het benoemen van één van de kenmerken van zijn SOA, de manier van behandelen, de manier van beschermen.
Je doet dit met een zinnetje, zoals:
Ik heb een Soa… en heb enorm veel last van pijn bij het plassen…
Ik heb een Soa… en moet hierdoor veel rusten…
Ik heb een Soa… en had mij veel beter kunnen beschermen door het gebruiken van een condoom…
enzovoort
Elke leerling die hetzelfde symptoom heeft, doet nu zijn best om op een andere stoel te zitten. Dit betekent dus een stoelwissel!
Als de besmette leerling iets noemt in het zinnetje dat niemand met hem deelt, dan moet hij de plaats in het midden innemen. Als iemand zijn stoel verliest, komt die ook in het midden terecht.
De persoon die in het midden staat moet zo vlug mogelijk een lege stoel zien te bemachtigen.
De SOA-raders raden ondertussen zo vlug mogelijk wie met welke SOA is besmet.
Dus goed opletten!
Op het moment dat de eerste SOA-raders alles denken geraden te hebben stopt de stoelendans.
Je krijgt 2 punten per goed antwoord en 3 extra punten voor de groep die het eerste is.
Wissel daarna de rollen om binnen de groepen. De winnaar is de groep met de meeste punten.
Stap 4: SOA's in cijfers
Wat zijn die Soa’s nu eigenlijk?
Zijn alle seksueel overdraagbare aandoeningen hetzelfde?
En als je besmet bent, kun je dan weer genezen?
Bekijk de video en ga daarna aan de slag met de opdracht. Lees de opdracht eventueel voor het kijken eerst door. Werk bij deze opdracht in tweetallen.
Welkom bij de gereedschapskist. Hier vind je uitleg over alle werkvormen waarmee je je eindproducten maakt. Bij iedere werkvorm staat beschreven hoe je deze uitvoert, kun je inspiratiefilmpjes bekijken en vind je de beoordelingscriteria waaraan jouw product moet voldoen. Ook zie je welke digitale middelen je kunt gebruiken en aan welke vaardigheden je werkt tijdens het maken van je eindproduct. Veel succes!
Stap 5: Chlamydia
Chlamydia is de snelst groeiende seksueel overdraagbare aandoening in Nederland.
Je merkt er niets van als je de bacterie bij je draagt en daarom gaan ook weinig jongeren naar de huisarts.
De gemeenten in Nederland hebben als taak taak om de gezondheid van burgers te bevorderen en te beschermen tegen ziekten.
Deze taak is neergelegd bij de GGD. De “GGD” staat voor Gemeentelijke of Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst. Hoe dat gaat zie je in de volgende video.
De kans is groot dat je zelf ook contact hebt gehad met de GGD. Misschien zelfs zonder dat je dit wist.
De GGD doet namelijk meer dan je denkt. Bekend zijn de ambulancedienst of de jeugdarts op de basisschool.
Of heb je weleens voor een verre reis of tijdens de Mexicaanse griep, een vaccinatie bij de GGD gehaald?
Die diensten verleent de GGD, maar ze doen nog veel meer!
Je kunt er dus ook terecht bij vragen en problemen over SOA's (Seksueel overdraagbare aandoeningen) en seksualiteit.
Afronding
Begrippenlijst
Hier vind je de begrippenlijst die hoort bij deze opdracht.
Antibioticum
Medicijn dat stoffen bevat die bacteriën remmen of doden.
Symptomen
Ziekteverschijnselen
Chlamydia
Seksueel overdraagbare aandoening, die wordt veroorzaakt door een bacterie. De ziekte kan leiden tot onvruchtbaarheid als het niet op tijd wordt bestreden met antibiotica.
Onvruchtbaarheid
Als je onvruchtbaar bent kun je je niet voortplanten door een niet goed werkend voortplantingssysteem.
Vaccin
Een verzwakte ziekteverwekker of deel van een ziekteverwekker wordt gebruikt bij inenting (vaccinatie), zodat het lichaam zelf antistoffen kan gaan maken tegen deze ziekte.
Candida
Seksueel overdraagbare aandoening. Het is een schimmelinfectie die tot chronische klachten kan leiden. Veel mensen dragen de schimmel bij zich maar alleen bij ene zwak afweersysteem komt de schimmel tot uiting.
Syfilis
Seksueel overdraagbare aandoening. Syfilis komt nauwelijks nog voor. Symptomen zijn bruine plekken op het lichaam. De ziekte wordt bestreden met antibioticum.
Gonorroe
Seksueel overdraagbare aandoening. De aandoening wordt veroorzaakt door een bacterie en levert ontstekingsklachten aan het geslachtsdeel op. Met antibiotica wordt de ziekte bestreden.
Koorts
Verhoging van de lichaamstemperatuur die vaak ontstaat door een ontsteking.
Geneesmiddel
Middel dat is bedoeld om je beter te maken, zoals pijnstillers, antibiotica en koortswerende middelen.
Bijwerking
Ongewenste of onbedoelde effecten van geneesmiddelen.
Ontsteking
Plaatselijke reactie van het lichaam op een beschadiging, bijvoorbeeld door een ziekteverwekker, een giftige stof of warmte.
Examenopgaven
Je hebt in deze module veel theorie bestudeerd en veel opdrachten gemaakt.
In de afsluiting ga je aan de slag met examenvragen over dit onderwerp. Lees eerst de tips.
Van de examenvragen kan de voortgang worden bijgehouden op ExamenKracht.
Vraag verdere instructies aan je docent.
Binnenkort vind je hier examenvragen van ExamenKracht om mee te oefenen.
Terugkijken
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Kun je wat je moet kunnen?
Hoe ging het?
Tijd
Bij de activiteiten stond dat je 2 à 3 uur met de opdracht bezig zou zijn.
Hebben jullie in die tijd ook het Aids-spel gespeeld? En de SOA-stoelendans?
Inhoud
Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je het meeste al?
Schrijf op wat nieuw voor je was.
Examenopgaven
Veel examenopgaven bij deze opdracht.
Heb je ze allemaal gemaakt? Ging het goed?
Het arrangement Geslachtsziekten vmbo-kgt34 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor vmbo kgt leerjaar 4. Dit is thema ’Zwangerschap'. Het onderwerp van deze les is: geslachtsziekten.
Je leert de afkorting SOA voluit schrijven, drie geslachtsziekten noemen en van die geslachtsziekten de symptomen omschrijven en van die geslachtsziekten aangeven hoe je ze kunt voorkomen.
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor vmbo kgt leerjaar 4. Dit is thema ’Zwangerschap'. Het onderwerp van deze les is: geslachtsziekten.
Je leert de afkorting SOA voluit schrijven, drie geslachtsziekten noemen en van die geslachtsziekten de symptomen omschrijven en van die geslachtsziekten aangeven hoe je ze kunt voorkomen.
De term 'SOA' heb je vast wel eens gehoord. Maar wat is het eigenlijk?
Na deze module kun je:
Bestudeer uit de Kennisbank biologie het onderdeel 'Geslachtsziekten'.
Hoe snel verspreidt het Hivvirus zich?
De klas wordt verdeeld in twee groepen.
Chlamydia is de snelst groeiende seksueel overdraagbare aandoening in Nederland.
Kan ik wat ik moet kunnen?
