Je energiebehoefte is de hoeveelheid energie uit voedsel die je dagelijks nodig hebt.
De energiebehoefte is onder andere afhankelijk van geslacht, leeftijd, lichaamsgrootte en de mate van lichamelijke inspanning. Het is gezond als je energiebehoefte in balans is met je energieopname.
Eet je te weinig dan val je af. Eet je te veel dan neemt je gewicht toe. Voor veel jongens en meisjes in de puberteit is hun gewicht iets wat ze dagelijks bezighoudt. Je wilt er tenslotte goed uit zien. Maar het gevaar is dat je hier te ver in gaat en dus te dun wordt.
Kijk om te beginnen met deze module eerst de volgende video. Praat daarna over de video met klasgenoten.
In deze module kijk je naar energie en gewicht. Snel aan de slag!
Wat ga ik leren?
Na deze module kun je:
de begrippen energiebehoefte en energieopname omschrijven.
minimaal twee factoren noemen die invloed hebben op je energiebehoefte.
de voedingsstoffen noemen die als brandstof kunnen dienen.
uitleggen waarom duursporters veel koolhydraten moeten eten.
Kcal omrekenen naar kJ en andersom.
het begrip 'BMI' omschrijven en je eigen BMI berekenen.
Wat ga ik doen?
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Je bestudeert het Kennisbankitem dat past bij dit onderdeel en test je kennis.
Stap 2
Bekijk de video en maak de oefening 'Spieren en verbranden'.
Stap 3
Je bekijkt de trailer van de film 'Super Size Me' en beantwoord een aantal vragen.
Stap 4
Je voert het practicum 'Pindaproef' uit.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Begrippenlijst
Hier vind je de begrippenlijst bij deze module.
Examenopgaven
Je maakt een aantal examenopgaven die passen bij dit onderwerp.
Terugkijken
Terugkijken op de module.
Tijd
Voor deze opdracht heb je 2 lesuren nodig.
Aan de slag
Stap 1: Kennisbank
Bestudeer uit de Kennisbank biologie het onderdeel 'Voeding, energie en gewicht'.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
In de module ' Spieren ' zijn witte en rode spiervezels al aan bod gekomen.
In deze video zie je welke voedingsstoffen als brandstoffen dienen voor deze verschillende spiervezels.
Bekijk de video:
Stap 3: Supersize me
In de documentaire Super Size Me (2004) eet filmmaker Morgan Spurlock dertig dagen lang niets anders dan voedsel van McDonald's. Per dag consumeert hij ruim 5000 kilocalorieën, twee keer zoveel als nodig. Een arts houdt ondertussen zijn gezondheid in de gaten. Spurlock voelt zich steeds ongezonder en dijt zichtbaar uit. Ondertussen doorkruist hij de Verenigde Staten en interviewt hij vaste klanten van McDonald's en voedselexperts op zoek naar het waarom van de nationale vraatzucht.
Bekijk hieronder de trailer.
Maak een korte animatie met behulp van goanimate waarin je de antwoorden van deze opdracht verwerkt.
Je kunt met goanimate binnen enkele minuten een (gratis) animatie maken met ingesproken tekst.
Stap 4: Onderzoek Pindaproef
Koolhydraten en vetten zijn brandstoffen. Soms zijn eiwitten ook brandstoffen.
Het zal alleen voorkomen bij te streng lijnen en verkeerd diëten.
Dit is niet goed voor je gezondheid.
Brandstoffen heten zo, omdat er bij de afbraak energie vrijkomt.
Die energie gebruiken organismen om te groeien, te ontwikkelen, te bewegen, op temperatuur te blijven, enzovoort.
De hoeveelheid energie (kJ) die ligt opgeslagen in een brandstof kun je meten.
Dit doe je door de brandstof te verbranden en de vrijkomende warmte op te vangen in water.
In dit onderzoek meet je de energie die ligt opgeslagen in een pinda.
Beantwoord eerst de volgende vragen.
Onderzoek Pindaproef
Download nu het practicum Pindaproef. Maak een kopie van het werkblad in je eigen omgeving (Bestand - Een kopie maken...) of download het werkblad (Bestand - Downloaden als).
Lees het practicum een keer helemaal door.
Zoek de benodigdheden bij elkaar.
Maak gebruik van de informatie in de Gereedschapskist.
Voer het practicum uit zoals beschreven onder de werkwijze.
Beoordeel eerst zelf (eventueel samen met een klasgenoot) de schematische tekeningen.
Laat de tekening vervolgens beoordelen door je docent.
Met een schematische tekening kun je iets duidelijk weergeven. In tegenstelling tot natuurgetrouwe tekeningen bevat een schematische tekening weinig details.
Afronding
Begrippenlijst
Hier vind je de begrippenlijst die hoort bij deze opdracht.
Energiebehoefte
De hoeveelheid energie uit voedsel dat je dagelijks nodig hebt.
Body Mass Index (BMI)
Waarde berekent op basis van gewicht en lengte, die aangeeft in hoeverre je een gezond gewicht hebt.
Obesitas
Eetstoornis waarbij overgewicht het gevolg is van te veel eten. Ook wel Vetzucht.
Anorexia Nervosa
Eetstoornis waarbij ondervoeding het gevolg is van te weinig eten.
Examenopgaven
Je hebt in deze module veel theorie bestudeerd en veel opdrachten gemaakt.
In de afsluiting ga je aan de slag met examenvragen over dit onderwerp. Lees eerst de tips.
Het arrangement Energie en gewicht vmbo-kgt34 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor vmbo kgt leerjaar 4. Dit is thema ’Kip en hei ei'. Het onderwerp van deze les is: energie en gewicht.
Je kunt de begrippen energiebehoefte en energieopname omschrijven, minimaal twee factoren noemen die invloed hebben op je energiebehoefte, de voedingsstoffen noemen die als brandstof kunnen dienen, uitleggen waarom duursporters veel koolhydraten moeten eten. Ook leer je om Kcal omrekenen naar kJ en andersom, het begrip 'BMI' omschrijven en je eigen BMI berekenen.
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor vmbo kgt leerjaar 4. Dit is thema ’Kip en hei ei'. Het onderwerp van deze les is: energie en gewicht.
Je kunt de begrippen energiebehoefte en energieopname omschrijven, minimaal twee factoren noemen die invloed hebben op je energiebehoefte, de voedingsstoffen noemen die als brandstof kunnen dienen, uitleggen waarom duursporters veel koolhydraten moeten eten. Ook leer je om Kcal omrekenen naar kJ en andersom, het begrip 'BMI' omschrijven en je eigen BMI berekenen.
Je energiebehoefte is de hoeveelheid energie uit voedsel die je dagelijks nodig hebt.
Na deze module kun je:
Bestudeer uit de Kennisbank biologie het onderdeel 'Voeding, energie en gewicht'.
In de module ' 
In de documentaire Super Size Me (2004) eet filmmaker Morgan Spurlock dertig dagen lang niets anders dan voedsel van McDonald's. Per dag consumeert hij ruim 5000 kilocalorieën, twee keer zoveel als nodig. Een arts houdt ondertussen zijn gezondheid in de gaten. Spurlock voelt zich steeds ongezonder en dijt zichtbaar uit. Ondertussen doorkruist hij de Verenigde Staten en interviewt hij vaste klanten van McDonald's en voedselexperts op zoek naar het waarom van de nationale vraatzucht.
Koolhydraten en vetten zijn brandstoffen. Soms zijn eiwitten ook brandstoffen.
Kan ik wat ik moet kunnen?
