Als introductie op deze module maak je de SchoolTV quiz over duurzaam consumeren.
Vergelijk jouw resultaat met dat van een klasgenoot. Wat weet jij al van duurzaamheid?
De winkel ligt vol met eten.
Dit wordt over de hele wereld geproduceerd.
Om de hele wereldbevolking te kunnen voeden, is er veel voedsel nodig.
Hoe zorgen we ervoor dat iedereen genoeg eten heeft?
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Op deze aardbol maken we ieder jaar zo’n 280 miljard kilogram plastic.
Plastic wordt gemaakt van aardolie. Aardolie is een fossiele brandstof.
Bekijk de video. In de video zie je hoe aardolie is ontstaan.
Kleine diertjes en plantjes in de zee hebben miljoenen jaren geleden gezorgd voor het ontstaan van aardolie.
Dat gebeurde doordat op de laag plankton een dikke laag zand en klei kwam.
De bewegingen van de aarde, de temperatuur en de druk van de dikke laag zorgden ervoor dat plankton veranderde in aardolie.
En wat is dan plastic en wat heeft het met aardolie te maken? Dat zie je in de volgende video.
Kunststoffen zoals plastics zijn niet-natuurlijke stoffen.
Ze worden door de mens gemaakt uit aardolie.
Maar je hebt geen aardolie nodig om een polymeer te maken. Het is helemaal niet moeilijk is om je eigen bioplastic te maken.
Bijvoorbeeld van aardappels.
Practicum Bioplastic
Download nu het practicum Bioplastic. Maak een kopie van het werkblad in je eigen omgeving (Bestand - Een kopie maken...)
of download het werkblad (Bestand - Downloaden als).
Lees het practicum een keer helemaal door.
Zoek de materialen bij elkaar.
Voer het practicum uit zoals beschreven onder de werkwijze.
Beantwoord de vragen onder het kopje Resultaat.
Stap 3: Plastic tasjes
Wereldwijd gebruiken we in de supermarkt ongeveer 500 biljoen plastic tasjes per jaar.
Dat zijn dus 500.000.000.000.000 tasjes!
Dit zijn een miljoen tasjes per minuut!
Dit zijn 300 tasjes per persoon per jaar!
In Nederland zijn dit ongeveer 420 miljoen tasjes per jaar. Deze plastic tasjes worden gemaakt van aardolie.
Dit heeft een heleboel nadelen. Bekijk de video en ga daarna met een klasgenoot op zoek naar nadelen.
Ga in tweetallen op zoek naar een aantal nadelen van het gebruik van plastic tasjes.
Denk hierbij aan de voorraad aardolie op de wereld, de productie van tasjes en de gevolgen voor het milieu.
Maak gebruik van de bronnen.
Wat zijn mogelijke oplossingen om het aantal plastic tasjes te verminderen?
Zijn bioplastic-tassen een goede oplossing?
Zet jullie ideeën op een rijtje.
Maak van je gevonden gegevens een informatieposter.
Hang deze op in het lokaal of deel de (digitale) poster online.
De term 'duurzaam' hoor je tegenwoordig vaak.
Ook steeds vaker in de landbouw.
Je leest zo een aantal zinnen over de landbouw.
Geef telkens aan of er sprake is van duurzame landbouw of van niet duurzame landbouw.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
De voetafdruk is de ruimte die we per persoon innemen op aarde.
De ruimte die je nodig hebt om te leven zegt iets over de mate waarin je duurzaam leeft.
Deze ruimte wordt berekend op basis van je levensstijl.
Alles wat je consumeert kost namelijk ruimte.
Eten en drinken neemt bijvoorbeeld ruimte in beslag, omdat het verbouwd, bewerkt en vervoerd moet worden. Maar ook papiergebruik (denk aan bomenkap) kost ruimte.
Energieverbruik kost ruimte, omdat er fossiele brandstoffen voor nodig zijn die opraken.
Groene energie (zonne- en windenergie) is daarentegen duurzamer, omdat dit niet opraakt.
Bekijk de video. Na het kijken ga je onderzoeken hoe duurzaam jij leeft.
Hoe duurzaam leef jij?
Leef jij op kleine of grote voet? Zuinig of royaal?
Hoe groot is de impact van jouw levensstijl op onze wereld?
Met andere woorden: hoe groot is jouw voetafdruk?
Ga op internet op zoek naar een site waarop je je voetafdruk kunt berekenen.
Hoe groot is jouw voetafdruk en zijn wat de gevolgen?
Wat kun je doen om jouw voetafdruk te verkleinen?
Stap 6: Energiebronnen
Overleg met je docent of je deze opdracht gaat uitvoeren.
In deze opdracht werk je eerst alleen en daarna in vijftallen. Je gaat verdiepen in een energiebron.
Kies uit een van de volgende onderwerpen:
Kernenergie (1)
Windenergie (2)
Biomassa-energie (3)
Waterenergie (4)
Zonne-energie (5)
Zoek op:
hoe de energie wordt opgewekt,
hoe groot het rendement is (het verschil tussen de energie die je nodig hebt om de energie op te wekken en de hoeveelheid energie die je in totaal opwekt)
wat de voor- en nadelen voor de natuur zijn.
Noteer je antwoorden.
De volgende les maak je samen met vier klasgenoten een groepje, waarbij elke groepsgenoot de kennis van een andere energiebron heeft. Je zit dus in een groepje van vijf klasgenoten waarin vijf verschillende energiebronnen zijn vertegenwoordigd.
Wissel de antwoorden op de vragen met elkaar uit.
Beantwoord dan samen de volgende vraag:
Welke energiebron vinden jullie de meeste voordelen hebben?
Afronding
Begrippenlijst
Hier vind je de begrippenlijst die hoort bij deze opdracht.
Duurzaamheid
Definitie van de drie P's (People, Planet, Profit): rekening houden met mensen, welvaart en aarde bij alles wat je doet. Definitie uit “Our Common future”: Duurzame ontwikkeling is de ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van de toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen.
Bio-industrie
Vee-industrie die met zoveel mogelijk efficiëntie dierlijke producten produceert.
Recycling
Ander woord voor 'hergebruik'.
Natuurlijk evenwicht
Het evenwicht dat heerst als de mens niet de natuur ontbreekt.
Alternatieve energiebronnen
Energiebronnen waarbij de energie opgewekt wordt door natuurlijke krachten. Voorbeelden: windenergie, waterkracht, zonne-energie, energie uit de bodem.
Cradle to cradle
Het idee dat er geen afval overblijft doordat alles wat de mens maakt gerecycled wordt.
Examenopgaven
Je hebt in deze module veel theorie bestudeerd en veel opdrachten gemaakt.
In de afsluiting ga je aan de slag met examenvragen over dit onderwerp. Lees eerst de tips.
Van de examenvragen kan de voortgang worden bijgehouden op ExamenKracht.
Vraag verdere instructies aan je docent.
Binnenkort vind je hier examenvragen van ExamenKracht om mee te oefenen.
Terugkijken
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Kun je het begrip duurzaamheid omschrijven en met behulp van voorbeelden duidelijk maken wat wel en wat niet duurzaam is?
Hoe ging het?
Tijd
Heb je alle stappen gedaan? Hoeveel tijd ben je met de opdracht bezig geweest?
Inhoud
Oer duurzaamheid heb je al eerder een opdracht gemaakt. Ook bij andere vakken.
Schrijf op wat je van deze opdracht goed bij het vak biologie vindt passen.
Afronding
Geen examenopgaven bij deze opdracht?
Heb je nog speciaals gedaan om de opdracht af te ronden?
Het arrangement Duurzaamheid vmbo-kgt34 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor vmbo kgt leerjaar 4. Dit is thema ’Glastuinbouw'. Het onderwerp van deze les is: duurzaamheid.
Je leert het begrip duurzaamheid omschrijven, met behulp van voorbeelden duidelijk maken wat duurzame landbouw is, met behulp van een voorbeeld duidelijk maken wat bio-industrie is, minimaal drie voorbeelden van duurzame energiebronnen noemen, het begrip recycling omschrijven.
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor vmbo kgt leerjaar 4. Dit is thema ’Glastuinbouw'. Het onderwerp van deze les is: duurzaamheid.
Je leert het begrip duurzaamheid omschrijven, met behulp van voorbeelden duidelijk maken wat duurzame landbouw is, met behulp van een voorbeeld duidelijk maken wat bio-industrie is, minimaal drie voorbeelden van duurzame energiebronnen noemen, het begrip recycling omschrijven.
Als introductie op deze module maak je de SchoolTV quiz over duurzaam consumeren.
Na deze module kun je:
Bestudeer uit de Kennisbank biologie het onderdeel 'Duurzaamheid'.
Op deze aardbol maken we ieder jaar zo’n 280 miljard kilogram plastic.
Wereldwijd gebruiken we in de supermarkt ongeveer 500 biljoen plastic tasjes per jaar.
De term 'duurzaam' hoor je tegenwoordig vaak.
Overleg met je docent of je deze opdracht gaat uitvoeren.
Kan ik wat ik moet kunnen?
