In de onderbouw heb je kennis gemaakt met determineren. Weet je nog wat het is? Bespreek het met een klasgenoot.
Kijk daarna de video, controleer of jullie antwoord klopt. Ga daarna aan de slag met deze module.
Wat ga ik leren?
Na deze module kun je:
het begrip determineren omschrijven.
met behulp van een determineertabel de Nederlandse naam opzoeken van een planten of diersoort.
Wat ga ik doen?
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Je bestudeert het Kennisbankitem dat past bij dit onderdeel en test je kennis.
Stap 2
Onderzoek het water in een sloot op de aanwezigheid van waterdiertjes.
Stap 3
Maak zelf een determinatietabel om je klasgenoten te kunnen determineren.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Begrippenlijst
Hier vind je de begrippenlijst bij deze module.
Examenopgaven
Je maakt een aantal examenopgaven die passen bij dit onderwerp.
Terugkijken
Terugkijken op de module.
Tijd
Voor deze opdracht heb je 1 à 2 lesuren nodig.
Aan de slag
Stap 1: Kennisbank
Bestudeer uit de Kennisbank biologie het onderdeel:
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
In het water van een sloot kun je veel dieren aantreffen.
Sommige dieren zie je met het blote oog en herken je direct, zoals de kikker.
Maar sommige dieren zijn zo klein dat je er een vergrootglas (loep) of microscoop bij nodig hebt om ze te zien. Als je een organisme niet kent, moet je deze determineren.
Waterdiertjes determineren
Download het werkblad waterdiertjes determineren. Maak een kopie van het werkblad in je eigen omgeving (Bestand - Een kopie maken...)
of download het werkblad (Bestand - Downloaden als).
Lees de werkblad een keer helemaal door.
Zoek de benodigdheden bij elkaar.
Volg de werkwijze zoals beschreven.
Zoek met behulp van de determineerkaarten de namen van de dieren op.
Vul de tabel in.
Laat het verslag vervolgens beoordelen door jullie docent.
Stap 3: Determineertabel
Een determineertabel van klasgenoten
De meeste docenten zijn niet heel erg goed in het onthouden van namen van de leerlingen.
Hoe handig zou het dus voor docenten zijn dat er een determineersleutel zou zijn voor de klas!
Met een paar simpele vragen kan de docent achter de naam van elke leerling komen.
Je gaat samen met een klasgenoot zelf zo’n determineertabel maken van alle leerlingen uit jouw klas.
Om een determineertabel te maken moet je goed kijken naar objectieve kenmerken van je klasgenoten. Objectieve kenmerken zijn kenmerken die vast staan en dus niet een eigen persoonlijke mening zijn, zoals aardig of dom.
Bekijk je klasgenoten eens goed en bedenkt de eerste vraag van je determineertabel.
Je moet bij de eerste vraag op zoek gaan naar een eigenschap die ongeveer de helft van je klasgenoten wél heeft, en de andere helft niet.
Bijvoorbeeld: “Heeft de leerling blauwe ogen?” Of: “Draagt de leerling een bril?”
Ook bij vraag twee ga je op zoek naar een eigenschap die ongeveer de helft van de overgebleven groep wél heeft en de andere helft van de overgebleven groep niet heeft.
Zo ga je door tot je elke klasgenoot hebt gehad!
Klaar? Test of je determineertabel werkt door iemand in de klas te halen die geen enkele naam kent.
Een docent, of een leerling uit een andere klas bijvoorbeeld.
Komt hij met behulp van jouw tabel achter de naam van je klasgenoot?
Bekijk ook eens hoe andere groepjes hun tabel hebben gemaakt.
Is deze heel anders dan jouw tabel?
Afronding
Begrippenlijst
Hier vind je de begrippenlijst die hoort bij deze opdracht.
Determineren
Het bepalen van de soortnaam.
Rijken
Eerste verdelingsorde van het ordeningssysteem van organismen. Rijken zijn onderverdeeld in hoofdafdelingen.
Hoofdafdeling
Tweede verdelingsorde in het ordeningssysteem van organismen. Hoofdafdelingen zijn verdeeld in klassen.
Klassen
Derde verdelingsorde in het ordeningssysteem van organismen. Klassen zijn verdeeld in orden.
Orden
Vierde verdelingsorde in het ordeningssysteem van organismen. Orden zijn onderverdeeld in families.
Families
Vijfde verdelingsorde in het ordeningssysteem van organismen. Families zijn onderverdeeld in geslachten.
Geslachten
Zesde verdelingsorde in het ordeningssysteem van organismen. Geslachten zijn onderverdeeld in soorten.
Soorten
Groepen organismen die zich binnen één groep (= een soort) geslachtelijk kunnen voortplanten en dan vruchtbare nakomelingen krijgen. Dat betekent dat de nakomelingen ook weer nakomelingen kunnen krijgen.
Determinatiesleutel
Een vragenformulier dat leidt naar de naam van soort.
Examenopgaven
Je hebt in deze module veel theorie bestudeerd en veel opdrachten gemaakt.
In de afsluiting ga je aan de slag met examenvragen over dit onderwerp. Lees eerst de tips.
Het arrangement Determineren vmbo-kgt34 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor vmbo kgt leerjaar 3. Dit is thema ’Waddenzee'. Het onderwerp van deze les is: determineren.
Je leert het begrip determineren omschrijven en met behulp van een determineertabel de Nederlandse naam opzoeken van een planten of diersoort.
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor vmbo kgt leerjaar 3. Dit is thema ’Waddenzee'. Het onderwerp van deze les is: determineren.
Je leert het begrip determineren omschrijven en met behulp van een determineertabel de Nederlandse naam opzoeken van een planten of diersoort.
In de onderbouw heb je kennis gemaakt met determineren. Weet je nog wat het is? Bespreek het met een klasgenoot.
Na deze module kun je:
Bestudeer uit de Kennisbank biologie het onderdeel:
Download het werkblad 
Kan ik wat ik moet kunnen?
