Een ecosysteem is het geheel van planten, dieren en het gebied waarin ze wonen. Ook in jouw omgeving bevinden zich veel ecosystemen.
Hoe een ecosysteem eruitziet, wordt bepaald door de levende factoren (biotisch) en niet-levende (abiotisch) factoren.
In deze opdracht kijk je naar de voedselrelaties tussen planten en dieren en voedselrelaties tussen dieren onderling. Je leert hoe je die relaties kunt weergeven in een voedselweb en in een voedselketen.
Wat kan ik straks?
Hieronder zie je de leerdoelen staan die horen bij de opdracht voedselweb en
voedselketen.
Aan het einde van deze opdracht kun je...
de begrippen voedselketen en voedselweb met eigen woorden vertellen.
de begrippen producenten, consumenten en reducenten.
aangeven welke rol producenten, consumenten en reducenten in een voedselketen spelen en kun je twee voorbeelden van reducenten noemen.
Wat kan ik al?
In de opdracht ecosysteem heb je geleerd dat organismen binnen een ecosysteem elkaar beïnvloeden.
Maar hoe zat dat ook alweer? We frissen even je geheugen op!
Wat ga ik doen?
Activiteiten
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
De informatie die je leest in de kennisbank over voedselweb en voedselketen kun je gebruiken bij het maken van vragen over dit onderwerp.
Stap 2
Je kunt aangeven welke rol de levensstijl van het ene organisme heeft op de levensstijl van een ander organisme.
Stap 3
Je geeft aan welke rol reducenten hebben in een voedselketen en gaat op zoek naar voorbeelden van reducenten.
Onderdeel
Activiteit
Begrippenlijst
Hier vind je de kennisbank die in deze opdracht is behandeld. Verder vind je er de begrippen die aansluiten bij de opdracht voedselweb en voedselketen.
Eindopdracht
Je maakt een voedselweb van de organismen die jullie rond de school zouden kunnen tegenkomen.
Terugkijken
Terugkijken op de opdracht.
Benodigdheden
Afbeeldingen van organismen.
Tijd
Voor deze opdracht heb je twee lesuren nodig.
Aan de slag
Stap 1: Voedselweb en voedselketen
Bestudeer uit de Kennisbank biologie de vier pagina's van het onderdeel voedselweb en voedselketen.
Met een voedselweb kun je ook duidelijk maken wat de gevolgen kunnen zijn als
één onderdeel uit het web verandert. Als er een bijvoorbeeld een giftige stof in
het water komt waardoor de bodemdieren ziek worden, heeft dat grote gevolgen.
Stap 3: Bodemdieren en reducenten
Reducenten staan aan het eind van de voedselketen.
Zij leven van dode planten en dieren.
Ze ruimen als het ware 'de rotzooi' op.
Bekijk het volgende filmpje op de site van Schooltv.
Voedselweb
Geheel van voedselrelaties binnen een levensgemeenschap.
Voedselketen
Een keten van eten en gegeten worden, waarbij elk organisme een voedselbron is voor een volgend organisme. Een voedselketen begint altijd met een plant (producent). Bijvoorbeeld: gras → rups → koolmees.
Plaagdier
Een plaagdier is een bepaald soort organisme dat veel voorkomt en zich snel voortplant, waardoor het een bedreiging voor het voortbestaan van andere soorten vormt.
Producenten
Organismen (planten) die zelf voedsel maken; planten maken door fotosynthese suikers (voedsel) van koolstofdioxide, water en zonlicht.
Consumenten
Organismen die andere organismen als voedsel gebruiken.
Reducenten
Reducenten staan aan het eind van de voedselketen en leven van dode planten en dieren.
Dierlijke plankton
Dierlijk plankton bestaat uit kleine diertjes in zee.
Plantaardig plankton
Plantaardig plankton bestaat uit kleine plantjes in zee.
Voedselpiramide
Een grafische afbeelding waarin verschillende organismen van een voedselketen zijn weergegeven, met de producenten (planten) onderaan en predatoren (roofdieren/carnivoren/vleeseters) bovenin. De piramidevorm geeft het verlies van organische stoffen en energie aan in iedere stap van de keten.
Eindopdracht: Voedselweb
Als eindproduct van deze opdracht maken jullie samen een voedselweb.
In het voedselweb komen organismen die jullie rond de school zouden kunnen tegengekomen.
Ga op internet op zoek naar passende afbeeldingen.
Plak de afbeeldingen op een groot papier.
Zet de namen van de organismen onder de afbeeldingen.
Verbind de afbeeldingen met pijlen.
Zorg dat de pijlen in de juiste richting wijzen!
Laat jullie voedselweb beoordelen door twee klasgenoten.
Beoordeel ook hun voedselweb.
Geef op een goede manier commentaar.
Pas jullie voedselweb eventueel nog wat aan.
Klaar?
Laat het voedselweb beoordelen door jullie docent.
Voor het maken van een voedselweb kun je de instructies gebruiken voor een mindmap.
Woorden bij een onderwerp bedenken en met elkaar verbinden.
Terugkijken
Intro
Lees de intro van deze opdracht nog eens door.
Vind je het een goede intro om de opdracht mee te beginnen?
Waarom wel of waarom niet?
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Kun je wat je moet kunnen?
Hoe ging het?
Tijd
Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 2 uur met de opdracht bezig zou zijn.
Klopt dat?
Inhoud
Was het fijn om even een herhalingsopdracht te maken voor je begon?
Eindopdracht
Wat vond je van de eindopdracht?
Vond je het fijn om de opdracht met z'n tweeën te doen?
Vind je een mindmap een goede manier om informatie te verwerken?
Het arrangement Voedselweb en -keten hv12 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor havo/vwo leerjaar 1. Dit is thema ’Omgeving'. Het onderwerp van deze les is: voedselweb en - keten.
Je leert uitleggen wat een voedselweb en een voedselketen is en kunt aangeven welke rol producenten, reducenten en consumenten spelen in een voedselketen.
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor havo/vwo leerjaar 1. Dit is thema ’Omgeving'. Het onderwerp van deze les is: voedselweb en - keten.
Je leert uitleggen wat een voedselweb en een voedselketen is en kunt aangeven welke rol producenten, reducenten en consumenten spelen in een voedselketen.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Voedselweb- en keten
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
Een ecosysteem is het geheel van planten, dieren en het gebied waarin ze wonen. Ook in jouw omgeving bevinden zich veel ecosystemen.
Hieronder zie je de leerdoelen staan die horen bij de opdracht voedselweb en
Benodigdheden
Intro
