Thema: Omgeving
Intro
Biologie betekent leer van het leven.
Biologen bestuderen levende wezens in de omgeving waarin ze wonen.
Wat denk je dat je in dit thema gaat leren?
Als je om je heen kijkt, zie je natuur. Overal om je heen zijn levende wezens in hun omgeving. Maar wat weet jij hier eigenlijk van?
Maak samen met een klasgenoot een Mindmap over het thema omgeving.
Plaats in het midden het woord Omgeving. Schrijf daaromheen zoveel mogelijk woorden die te maken hebben met de levende wezens in hun natuurlijke omgeving.
Plaats, waar nodig, ook verbindingslijnen tussen de verschillende planten en dieren.
Bewaar de mindmap goed. Je hebt hem later in dit thema weer nodig.
|
Woorden bij een onderwerp bedenken en met elkaar verbinden.
|
|
Wat kan ik straks?
In de tabel vind je de leerdoelen van dit thema.
Aan het einde van dit thema kun je: |
Opdracht: |
de levenskenmerken van een organisme benoemen en verduidelijken met een voorbeeld.
|
Levenskenmerken |
in eigen woorden vertellen wat een ecosysteem is en wat de rol van organismen hierin is.
|
Ecosysteem |
aangeven wat het verschil is tussen abiotische en biotische factoren binnen een ecosysteem.
|
Ecosysteem |
uitleggen wat een voedselweb en een voedselketen is
|
Voedselweb en voedselketen |
aangeven welke rol producenten, reducenten en consumenten spelen in een voedselketen.
|
Voedselweb en voedselketen |
het belang van recyclen uitleggen en verduidelijken met voorbeelden.
|
Zwerfafval |
het ecosysteem in jouw eigen omgeving onderzoeken en relaties leggen tussen de organismen die in jouw ecosysteem leven. |
Fietsen in de omgeving |
Wat ga ik doen?
In dit thema ga je aan de gang met vijf opdrachten, de afsluiting en een diagnostische toets.
In de tabel staat per opdracht hoeveel lessen je ongeveer nodig hebt.
Activiteit |
Tijd |
Eindproduct |
Inleiding |
0,5 lesuur |
|
Opdracht: Levenskenmerken |
2 lesuren |
Het maken van een toets
|
Opdracht: Ecosysteem |
2 lesuren |
Het zelf ontwikkelen van een toets of het maken van een spel
|
Opdracht: Voedselweb en -keten |
2 lesuren |
Voedselweb |
Opdracht: Zwerfafval |
2 lesuren |
Zelf gekozen eindproduct |
Opdracht: Fietsen in de omgeving |
5 lesuren |
Beschrijving ecosysteem of het maken van een toets |
Afsluiting |
3 lesuren |
Maquette ecosysteem |
Diagnostische toets |
1 lesuur |
|
Totaal |
17,5 lesuren |
|
De tijd is een indicatie en afhankelijk van de keuze van het eindproduct.
Opdrachten
Hieronder vind je de vijf opdrachten die horen bij dit thema.
Maak je keuze.
Afsluiting thema
Kennisbanken: Omgeving
De theorie van dit thema vind je in de volgende onderdelen van de Kennisbank biologie:
Eindopdracht: Omgeving
Als afsluiting van deze opdracht maak je, samen met drie klasgenoten, een maquette van een ecosysteem. Jullie kunnen kiezen voor een ecosysteem op bijvoorbeeld de noordpool, in de sloot, in het bos of iets anders.
Jullie maken dus, met behulp van papier en kosteloos materiaal, een 3D-ecosysteem.
De ondergrond van jullie maquette moet minimaal 50x50 cm zijn.
Op een aantal plekken in jullie maquette moeten jullie toelichten wat jullie gemaakt hebben.
Op die plek plaatsen jullie een vlaggetje. In het lijstje hieronder staat aangegeven met dit tekentje waarvoor een vlaggetje geplaatst moet worden.
Jullie mogen zelf kiezen of jullie de informatie op het vlaggetje schrijven of dat de vlaggetjes worden genummerd en de informatie op een bijgesloten papier wordt geschreven.
Jullie maquette bevat minimaal de volgende onderdelen:
- Minimaal 10 verschillende organismen. Benoem elk organisme.
- Van de 10 organismen is er minimaal 1 een producent, 1 een reducent en 1 een consument.
- Van drie verschillende organismen geven jullie het levenskenmerk weer.
- Bij drie verschillende organismen geven jullie twee biotische en twee abiotische factoren aan, die van invloed zijn op het organisme.
- Jullie laten in jullie ecosysteem minimaal 1 voedselweb zien. Dit voedselweb beschrijven jullie.
- Jullie verwerken zwerfafval in jullie ecosysteem en beschrijven wat de invloed van dit zwerfafval is op het ecosysteem.
- Jullie werken met verschillende kosteloze materialen om jullie ecosysteem vorm te geven. Jullie mogen ook gebruik maken van materialen zoals bijvoorbeeld Lego/Duplo/Playmobil of andere bouwstenen.
- In jullie ecosysteem verwerken jullie géén echte organismen.
Zorg dat jullie de taken goed verdelen, maak afspraken wie wat doet.
Denk na over de tijdsplanning. Hoe krijgen jullie de opdracht binnen de afgesproken tijd af?
Op een bijgesloten papier schrijven jullie een algemeen verhaal over jullie ecosysteem.
Waar bestaat het uit? Welke organismen leven er?
Ook beschrijven jullie kort jullie taakverdeling.
Beoordeling:
Jullie docent let bij het beoordelingen van de maquette op de volgende punten:
- Er is duidelijk aangegeven om welk ecosysteem het gaat.
- In het begeleidende papier staat een duidelijke uitleg van jullie ecosysteem.
- Alle bovengenoemde vlaggetjes zijn verwerkt én beschreven.
- Jullie taakverdeling is duidelijk en eerlijk.
- De organismen zijn duidelijk herkenbaar in het ecosysteem verwerkt.
- Voor verdere beoordelingseisen kun je kijken in de Gereedschapskist hieronder.
Klaar?
Zijn jullie tevreden? Spreek dan met jullie docent af hoe jullie de maquette in leveren.
|
Een maquette is een nagebouwde situatie van bijvoorbeeld een dorpje of een gebouw. Dit maak je op miniatuurschaal. Door een maquette te maken kun je je een beter beeld bij de situatie vormen dan via een tekening. Maquettes worden soms ook gebruikt om een ontwerp voor een fabriek te controleren.
|
|
Diagnostische toets: Omgeving
Je sluit het thema Omgeving af met het maken van een diagnotische toets.
Terugkijken
Intro
- Bekijk je mindmap die je bij de inleiding van dit thema gemaakt hebt. Kloppen de verbindingen die je hebt gelegd? In hoeverre had je al een goed inzicht in het ecosysteem in je omgeving?
Kan ik wat ik moet kunnen?
- Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door. Kun je wat je moet kunnen?
Hoe ging het?
- Tijd:
Bij opdracht 'Fietsen in de omgeving' stond dat deze opdracht 5 uur zou duren. Klopte dat? Zo niet, bij welke opdracht was je meer tijd kwijt dan aangegeven?
- Inhoud:
Welke opdrachten uit het thema vond je het leukst?
- Eindopdracht:
Hoe vonden jullie het om samen een maquette te maken?
Eén van de opdrachten binnen de eindopdracht was dat jullie de taken verdeelden en een tijdsplanning maakten. Is dit gelukt? Hebben jullie je ook aan de tijdsplanning gehouden?
Hebben jullie na het doorlopen van de beoordelingseisen nog aanpassingen gedaan of waren jullie tevreden en hebben de maquette ingeleverd?
Verderkijker
De Verderkijker biedt bij het thema passende externe linkjes naar uitleg, oefenmateriaal of filmpjes.
Leerlingen voor leerlingen
Hieronder staan video's die goed passen bij dit thema.
Video: Energiestroom in een voedselketen
SchoolTV
Op de website van SchoolTV zijn veel verschillende video's te vinden over het thema Omgeving.
We hebben een aantal interessante video's voor je op een rijtje gezet:
Interactieve schoolplaat over het Ecosysteem in de sloot
Youtube
Op youtube staan talloze filmpjes die passen binnen dit thema. We zetten er een aantal op een rijtje:
- Video over het ecosysteem in de Noordzee
- Een video van biologielessen.nl over de rol van producenten, consumenten en reducenten.
- Uitleg over het verschil tussen een voedselketen en een voedselweb.