Thema Omgeving hv12

Thema Omgeving hv12

Thema: Omgeving

Intro

Biologie betekent leer van het leven.
Biologen bestuderen levende wezens in de omgeving waarin ze wonen.

Wat denk je dat je in dit thema gaat leren?

Als je om je heen kijkt, zie je natuur. Overal om je heen zijn levende wezens in hun omgeving. Maar wat weet jij hier eigenlijk van?

Maak samen met een klasgenoot een Mindmap over het thema omgeving.

Plaats in het midden het woord Omgeving. Schrijf daaromheen zoveel mogelijk woorden die te maken hebben met de levende wezens in hun natuurlijke omgeving.

Plaats, waar nodig, ook verbindingslijnen tussen de verschillende planten en dieren.

Bewaar de mindmap goed. Je hebt hem later in dit thema weer nodig.

Mindmap maken

Woorden bij een onderwerp bedenken en met elkaar verbinden.

 

Wat kan ik straks?

In de tabel vind je de leerdoelen van dit thema.

Aan het einde van dit thema kun je: Opdracht:

de levenskenmerken van een organisme benoemen en verduidelijken met een voorbeeld.

 Levenskenmerken

in eigen woorden vertellen wat een ecosysteem is en wat de rol van organismen hierin is.

 Ecosysteem

aangeven wat het verschil is tussen abiotische en biotische factoren binnen een ecosysteem.

 Ecosysteem

uitleggen wat een voedselweb en een voedselketen is

 Voedselweb en voedselketen

aangeven welke rol producenten, reducenten en consumenten spelen in een voedselketen.

 Voedselweb en voedselketen

het belang van recyclen uitleggen en verduidelijken met voorbeelden.

 Zwerfafval
het ecosysteem in jouw eigen omgeving onderzoeken en relaties leggen tussen de organismen die in jouw ecosysteem leven. Fietsen in de omgeving

 

Wat ga ik doen?

In dit thema ga je aan de gang met vijf opdrachten, de afsluiting en een diagnostische toets.
In de tabel staat per opdracht hoeveel lessen je ongeveer nodig hebt.

Activiteit Tijd Eindproduct
Inleiding 0,5 lesuur  
Opdracht: Levenskenmerken 2 lesuren

Het maken van een toets
Opdracht: Ecosysteem 2 lesuren

Het zelf ontwikkelen van een toets of het maken van een spel
Opdracht: Voedselweb en -keten 2 lesuren Voedselweb
Opdracht: Zwerfafval 2 lesuren Zelf gekozen eindproduct
Opdracht: Fietsen in de omgeving 5 lesuren Beschrijving ecosysteem of het maken van een toets
Afsluiting 3 lesuren Maquette ecosysteem
Diagnostische toets 1 lesuur  
Totaal 17,5 lesuren  

De tijd is een indicatie en afhankelijk van de keuze van het eindproduct.

 

Opdrachten

Hieronder vind je de vijf opdrachten die horen bij dit thema.
Maak je keuze.

Opdracht 1

Levenskenmerken
Opdracht 2

Ecosysteem
Opdracht 3

Voedselweb en voedselketen
Opdracht 4

Zwerfafval
Opdracht 5

Fietsen in de omgeving

Afsluiting thema

Kennisbanken: Omgeving

De theorie van dit thema vind je in de volgende onderdelen van de Kennisbank biologie:

Levenskenmerken

Biotisch en abiotisch

Voedselweb en voedselketen

Relaties tussen organismen

Eindopdracht: Omgeving

Als afsluiting van deze opdracht maak je, samen met drie klasgenoten, een maquette van een ecosysteem. Jullie kunnen kiezen voor een ecosysteem op bijvoorbeeld de noordpool, in de sloot, in het bos of iets anders.

Jullie maken dus, met behulp van papier en kosteloos materiaal, een 3D-ecosysteem.
De ondergrond van jullie maquette moet minimaal 50x50 cm zijn.
Op een aantal plekken in jullie maquette moeten jullie toelichten wat jullie gemaakt hebben.
Op die plek plaatsen jullie een vlaggetje. In het lijstje hieronder staat aangegeven met dit tekentje waarvoor een vlaggetje geplaatst moet worden.
Jullie mogen zelf kiezen of jullie de informatie op het vlaggetje schrijven of dat de vlaggetjes worden genummerd en de informatie op een bijgesloten papier wordt geschreven.

Jullie maquette bevat minimaal de volgende onderdelen:

  • Minimaal 10 verschillende organismen. Benoem elk organisme.
  • Van de 10 organismen is er minimaal 1 een producent, 1 een reducent en 1 een consument.
  • Van drie verschillende organismen geven jullie het levenskenmerk weer.
  • Bij drie verschillende organismen geven jullie twee biotische en twee abiotische factoren aan, die van invloed zijn op het organisme.
  • Jullie laten in jullie ecosysteem minimaal 1 voedselweb zien. Dit voedselweb beschrijven jullie.
  • Jullie verwerken zwerfafval in jullie ecosysteem en beschrijven wat de invloed van dit zwerfafval is op het ecosysteem.
  • Jullie werken met verschillende kosteloze materialen om jullie ecosysteem vorm te geven. Jullie mogen ook gebruik maken van materialen zoals bijvoorbeeld Lego/Duplo/Playmobil of andere bouwstenen.
  • In jullie ecosysteem verwerken jullie géén echte organismen.

Zorg dat jullie de taken goed verdelen, maak afspraken wie wat doet.
Denk na over de tijdsplanning. Hoe krijgen jullie de opdracht binnen de afgesproken tijd af?

Op een bijgesloten papier schrijven jullie een algemeen verhaal over jullie ecosysteem.
Waar bestaat het uit? Welke organismen leven er?
Ook beschrijven jullie kort jullie taakverdeling.

Beoordeling:
Jullie docent let bij het beoordelingen van de maquette op de volgende punten:

  • Er is duidelijk aangegeven om welk ecosysteem het gaat.
  • In het begeleidende papier staat een duidelijke uitleg van jullie ecosysteem.
  • Alle bovengenoemde vlaggetjes zijn verwerkt én beschreven.
  • Jullie taakverdeling is duidelijk en eerlijk.
  • De organismen zijn duidelijk herkenbaar in het ecosysteem verwerkt.
  • Voor verdere beoordelingseisen kun je kijken in de Gereedschapskist hieronder.

Klaar?
Zijn jullie tevreden? Spreek dan met jullie docent af hoe jullie de maquette in leveren.

 

Maquette maken

Een maquette is een nagebouwde situatie van bijvoorbeeld een dorpje of een gebouw. Dit maak je op miniatuurschaal. Door een maquette te maken kun je je een beter beeld bij de situatie vormen dan via een tekening. Maquettes worden soms ook gebruikt om een ontwerp voor een fabriek te controleren.

 

Diagnostische toets: Omgeving

Je sluit het thema Omgeving af met het maken van een diagnotische toets.

Terugkijken

Intro

  • Bekijk je mindmap die je bij de inleiding van dit thema gemaakt hebt. Kloppen de verbindingen die je hebt gelegd? In hoeverre had je al een goed inzicht in het ecosysteem in je omgeving?

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door. Kun je wat je moet kunnen?

Hoe ging het?

  • Tijd:
    Bij opdracht 'Fietsen in de omgeving' stond dat deze opdracht 5 uur zou duren. Klopte dat? Zo niet, bij welke opdracht was je meer tijd kwijt dan aangegeven?
  • Inhoud:
    Welke opdrachten uit het thema vond je het leukst?
  • Eindopdracht:
    Hoe vonden jullie het om samen een maquette te maken?
    Eén van de opdrachten binnen de eindopdracht was dat jullie de taken verdeelden en een tijdsplanning maakten. Is dit gelukt? Hebben jullie je ook aan de tijdsplanning gehouden?
    Hebben jullie na het doorlopen van de beoordelingseisen nog aanpassingen gedaan of waren jullie tevreden en hebben de maquette ingeleverd?

Verderkijker

De Verderkijker biedt bij het thema passende externe linkjes naar uitleg, oefenmateriaal of filmpjes.

 

Leerlingen voor leerlingen

Hieronder staan video's die goed passen bij dit thema.


Video: Energiestroom in een voedselketen

SchoolTV

Op de website van SchoolTV zijn veel verschillende video's te vinden over het thema Omgeving.
We hebben een aantal interessante video's voor je op een rijtje gezet:

 

 


Interactieve schoolplaat over het Ecosysteem in de sloot

Youtube

Op youtube staan talloze filmpjes die passen binnen dit thema. We zetten er een aantal op een rijtje:

  • Video over het ecosysteem in de Noordzee
  • Een video van biologielessen.nl over de rol van producenten, consumenten en reducenten.
  • Uitleg over het verschil tussen een voedselketen en een voedselweb.

 

  • Het arrangement Thema Omgeving hv12 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2023-06-01 12:14:18
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Het thema 'Omgeving' is ontwikkeld door auteurs en medewerkers van StudioVO.

    Fair Use
    In de Stercollecties van StudioVO wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use. Meer informatie: Fair use

    Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de helpdesk VO-content.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor biologie voor havo/vwo leerjaar 1. Dit thema heet omgeving en behandelt 5 onderwerpen. Het eerste onderwerp is levenskenmerken. Je leert de levenskenmerken van een organisme benoemen en verduidelijken met een voorbeeld. Het tweede onderwerp is ecosysteem. Je leert in eigen woorden vertellen wat een ecosysteem is en wat de rol van organismen hierin is en aangeven wat het verschil is tussen abiotische en biotische factoren binnen een ecosysteem. Het derde onderwerp is voedselweb en voedselketen. Je leert uitleggen wat een voedselweb en een voedselketen is en kunt aangeven welke rol producenten, reducenten en consumenten spelen in een voedselketen. Het vierde onderwerp is zwerfaval. Je leert het belang van recyclen uitleggen en verduidelijken met voorbeelden. Het vijfde onderwerp is fietsen in de omgeving. Je leert het ecosysteem in jouw eigen omgeving onderzoeken en relaties leggen tussen de organismen die in jouw ecosysteem leven.
    Leerniveau
    VWO 2; HAVO 1; VWO 1; HAVO 2;
    Leerinhoud en doelen
    Groei en ontwikkeling; Dynamisch evenwicht; Biologie; Instandhouding en ontwikkeling; Duurzame ontwikkeling; Ecosysteem;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    12 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    (a)biotische factoren, biologie, ecosysteem, havo/vwo 1, leerlijn, levenskenmerken, reducenten, stercollectie, voedselweb, zwerfaval

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content - Gereedschapskist. (2019).

    Gereedschapskist activerende werkvormen

    https://maken.wikiwijs.nl/105906/Gereedschapskist_activerende_werkvormen

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van