Bij biologie is het belangrijk dat je goed om je heen kijkt en dat je kunt omschrijven wat je ziet.
Soms zie je iets dat je niet meteen kan verklaren en stel je jezelf de vraag die bijvoorbeeld begint met:
'Waarom ......... ?' of
'Onder welke omstandigheden ......... ?' of
'Wat is het verschil tussen ......... ?'
Als je op zoek gaat naar het antwoord op zo'n vraag ben je aan het onderzoeken.
Om de resultaten en de werkwijze goed vast te leggen maak je een onderzoeksverslag.
De werkwijze kan een ander later gebruiken om het onderzoek nogmaals precies hetzelfde uit te voeren.
In deze opdracht leer je welke stappen je zet als je iets onderzoekt en leer je hoe je een onderzoeksverslag maakt.
Succes.
Wat kan ik straks?
Leerdoelen
Na deze opdracht:
Weet je uit welke stappen een onderzoek kan bestaan.
Weet je hoe een onderzoeksverslag gemaakt kan worden.
Kun je aangeven waar je op moet letten bij het beoordelen van een onderzoeksverslag.
Wat ga ik doen?
Activiteiten
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Je leert uit welke stappen een onderzoekscyclus bestaat.
Stap 2
Samen met een klasgenoot zoek je uit welke stappen je nodig hebt om een onderzoeksvraag te beantwoorden.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Begrippenlijst
Hier vind je de kennisbank die gebruikt is in deze opdracht en de begrippen die bij deze opdracht horen.
Eindopdracht
Je beoordeelt het onderzoeksverslag over de groei van tuinkers.
Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer 2 lesuren nodig.
Aan de slag
Stap 1
Onderzoekscyclus
Bekijk de verschillende stappen van de cyclus en lees de uitleg.
Lees daarna ook de uitleg in de Gereedschapskist.
Waarnemen
De onderzoekscyclus begint met een waarneming.
De onderzoeker neemt iets waar en vraagt zich af wat hij ziet.
Onderzoeksvraag
De onderzoeker vraagt zich af wat hij waarneemt. Hij/zij stelt een onderzoeksvraag op. Het onderzoek gaat antwoord geven op de onderzoeksvraag.
Hypothese
De onderzoeker heeft de onderzoeksvraag opgesteld en stelt vervolgens een hypothese op.
De hypothese is het meest logische antwoord op de onderzoeksvraag.
Experiment
De onderzoeker bedenkt een experiment waarmee hij/zij antwoord kan krijgen op de onderzoeksvraag. Hij/zij verzamelt de materialen die nodig zijn voor het experiment en voert het experiment uit.
Resultaten
Tijdens het experiment wordt nauwkeurig opgeschreven wat wordt waargenomen. De resultaten worden verwerkt, bijvoorbeeld in een tabel of in een diagram.
Conclusie
Na afloop van het experiment wordt op basis van de resultaten een antwoord gegeven op de onderzoeksvraag.
Ook wordt gekeken of de hypothese juist of onjuist was.
Evaluatie/discussie
Als de conclusie is getrokken wordt gekeken of de conclusie klopt met bestaande theorieën.
Vaak heeft de onderzoeker tijdens het experiment iets gezien dat hij/zij daarna wil onderzoeken.
Schrijf je een verslag van een onderzoek voor biologie of NaSk, dan wordt dit een natuurwetenschappelijk verslag genoemd. Het is hierbij vooral belangrijk dat het doel van je onderzoek en de manier waarop je het uitvoert zo duidelijk mogelijk wordt weergegeven. Het schrijven van zo’n verslag gebeurt in verschillende stappen.
Stap 2
Afronding
Begrippenlijst
Onderzoeksverslag
Een verslag waarin je de resultaten en de werkwijze van een onderzoek vastlegt. Een onderzoeksverslag draait om een onderzoeksvraag.
Waarnemen
De onderzoekscyclus begint met een waarneming.
De onderzoeker neemt iets waar en vraagt zich af wat hij ziet.
Onderzoeksvraag
De onderzoeker vraagt zich af wat hij waarneemt. Hij/zij stelt een onderzoeksvraag op. Het onderzoek gaat antwoord geven op de onderzoeksvraag.
Hypothese
De onderzoeker heeft de onderzoeksvraag opgesteld en stelt vervolgens een hypothese op.
De hypothese is het meest logische antwoord op de onderzoeksvraag.
Experiment
De onderzoeker bedenkt een experiment waarmee hij/zij antwoord kan krijgen op de onderzoeksvraag. Hij/zij verzamelt de materialen die nodig zijn voor het experiment en voert het experiment uit.
Resultaten
Tijdens het experiment wordt nauwkeurig opgeschreven wat wordt waargenomen. De resultaten worden verwerkt, bijvoorbeeld in een tabel of in een diagram.
Conclusie
Na afloop van het experiment wordt op basis van de resultaten een antwoord gegeven op de onderzoeksvraag.
Ook wordt gekeken of de hypothese juist of onjuist was.
Evaluatie/discussie
Als de conclusie is getrokken wordt gekeken of de conclusie klopt met bestaande theorieën.
Vaak heeft de onderzoeker tijdens het experiment iets gezien dat hij/zij daarna wil onderzoeken.
Eindopdracht: Onderzoeksverslag beoordelen
Onderzoeksverslag
Als je een onderzoek doet, maak je meestal een onderzoeksverslag.
Tom van Dijk heeft een onderzoek gedaan naar de invloed van licht op de groei van tuinkers.
Van zijn onderzoek heeft hij een verslag gemaakt:
Googledoc - Onderzoeksverslag groei van tuinkers
Maak een kopie van het werkblad in je eigen omgeving (Bestand - Een kopie maken...) of download het werkblad (Bestand - Downloaden als).
Lees het hele verslag door.
Vergelijk de onderdelen waaruit het verslag bestaat met de stappen uit onderzoekscyclus (stap 1). Past het verslag bij de onderzoekscyclus?
Onder het verslag zie je een beoordelingstabel. Vul in de tabel de kolom 'Jij' in.
Vraag aan een klasgenoot hoe hij het verslag beoordeeld heeft.
Vul zijn of haar scores ook in de tabel in.
Vergelijk jouw score met de score van je klasgenoot.
Hebben jullie dezelfde scores? Bespreek eventuele verschillen.
Vraag aan jullie docent welk cijfer hij/zij voor dit verslag zou geven.
Beoordeling
De score die jij geeft aan het onderzoeksverslag bespreek je met je docent. Dit kan klassikaal zijn of individueel.
Daarbij kan de docent je de volgende dingen vragen:
Waarom heb je voor dat cijfer gekozen?
Wat zou Tom van Dijk hebben moeten doen om een beter cijfer te krijgen?
Hoe zou jij dit onderzoeksverslag zelf aangepakt hebben?
Klaar?
Laat jouw score zien aan je docent. Overleg met je docent of het onderzoeksverslag klassikaal of individueel besproken wordt.
Terugkijken
Intro
Lees de intro van deze opdracht nog eens door.
Zou je, nu je de opdracht gedaan hebt, andere onderzoeksplannen maken?
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Kun je wat je moet kunnen?
Hoe ging het?
Tijd
Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 2 uur met de opdracht bezig zou zijn.
Klopt dat?
Inhoud
Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je het meeste al?
Schrijf op wat nieuw voor je was. Schrijf ook op wat je al wist.
Eindopdracht
Wat vond je van de eindopdracht? Vond je het moeilijk om het onderzoeksverslag te beoordelen? Waarom wel of niet?
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor havo/vwo leerjaar 2. Dit is thema ’Vaardigheden'. Het onderwerp van deze les is: onderzoeken.
Je leert uit welke stappen een onderzoek kan bestaan, hoe een onderzoeksverslag gemaakt kan worden, aangeven waar je op moet letten bij het beoordelen van een onderzoeksverslag.
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor havo/vwo leerjaar 2. Dit is thema ’Vaardigheden'. Het onderwerp van deze les is: onderzoeken.
Je leert uit welke stappen een onderzoek kan bestaan, hoe een onderzoeksverslag gemaakt kan worden, aangeven waar je op moet letten bij het beoordelen van een onderzoeksverslag.
Benodigdheden
Intro
