Thema 2 Ordening - vmbo-kgt12

Thema 2 Ordening - vmbo-kgt12

Ordening

Intro

Op deze wereld zijn ontelbaar veel levende wezens. Om het een beetje overzichtelijk te houden, delen we deze levende wezens in verschillende rijken in. Het is daarbij belangrijk dat je weet wat verschillen tussen een plant, dier, bacterie of schimmel zijn.

Dat dit niet altijd even makkelijk is, zie je in de volgende video. In de video zie je koralen. Is koraal een plant of een dier? In deze video hoor je het antwoord.

In deze opdracht ga je aan de slag met het indelen van alle levende wezens (organismen) in rijken. Daarna ga je kijken naar de verdere indeling van dieren.

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                         

Wat kan ik straks?

In de tabel vind je de leerdoelen van dit thema.

Aan het einde van dit thema kan ik:

Opdracht

  • de verschillende celonderdelen van zowel een plantaardige als een dierlijke cel benoemen.
  • uitleggen wat de functie is van deze celonderdelen.
Dierlijke en plantaardige cellen
  • organismen onderverdelen in vier rijken door te kijken naar het verschil in cellen.
  • beschrijven hoe de cellen van dieren, planten, schimmels en bacteriën zijn opgebouwd.

Ordening organismen

  • beschrijven wat bedoeld wordt met tweezijdig en veelzijdig symmetrisch.
  • beschrijven wat bedoeld wordt met een inwendig en uitwendig skelet.
  • het dierenrijk onderverdelen in acht hoofdafdelingen.
  • van elke afdeling een eigenschap benoemen.
  • vijf verschillende klassen opnoemen waaruit de hoofdafdeling gewervelden bestaat.

Ordening dieren

  • het begrip levenscyclus beschrijven.
  • het verschil tussen een volledige en onvolledige metamorfose in eigen woorden uitleggen.
  • aangeven bij welke diergroepen metamorfoses voorkomen.
  • tekeningen maken van de verschillende fasen in een levenscyclus.

Levenscyclus dieren

Wat kan ik al?

Kun jij ontdekken welk organisme je voor je hebt?

Vandaag ga je aan de slag als echte onderzoeker. Jij krijgt de taak om uit te zoeken hoe bepaalde planten en dieren heten. Je doet dit met behulp van zoekkaarten. Deze kaarten helpen je stap voor stap om de juiste naam van een organisme te vinden.

Dit ga je doen:

  1. Werk in een groepje van 2 of 3.
  2. Pak een kaartje met een foto of een echt organisme van de tafel.
  3. Bekijk goed wat je ziet. Let op de vorm, kleur, grootte, aantal poten, vleugels, bladeren of andere kenmerken.
  4. Kies de juiste zoekkaart die past bij het organisme dat je onderzoekt (bijvoorbeeld: insecten, planten, paddenstoelen, vogels).
  5. Volg de stappen op de zoekkaart. Beantwoord elke vraag en volg de pijltjes tot je bij een naam uitkomt. Schrijf je stappen op.
  6. Schrijf de naam van het organisme op. Vergeet niet op te schrijven welke zoekkaart je hebt gebruikt.
  7. Ruil met een ander groepje en zoek de naam van het volgende organisme op.

Wat heb je nodig?

  • Zoekkaarten (liggen klaar op tafel)
  • Foto’s of echte planten/dieren (liggen klaar op tafel)
  • Pen en papier

Ben je klaar?

  • Bespreek samen welke dieren of planten je lastig vond.
  • Wat hielp jou goed om tot de juiste naam te komen?
  • Waarom denk je dat mensen organismen op naam willen brengen?

Extra uitdaging (als je snel klaar bent):

  • Bedenk zelf een zoekkaart voor een dier of plant die je goed kent.
  • Of schrijf een omschrijving van een dier op, zonder de naam, en laat een ander groepje raden welk organisme jij bedoelt.

Wat ga ik doen?

In dit thema ga je aan de slag met drie opdrachten, eventueel een extra opdracht (★)  en de afsluiting.
In de tabel staat per onderdeel hoeveel lessen je ongeveer nodig hebt.

Activiteit

Tijd

Eindproduct

Inleiding

0,5 lesuur

 

Opdracht: Dierlijke en plantaardige cellen

3 lesuren

D-Toets
Kruiswoordpuzzel

Opdracht: Ordening organismen

2 lesuren

D-Toets
Collage

Opdracht: Ordening dieren

2 lesuren

D-Toets

Opdracht ★: Levenscyclus dieren

3 lesuren ★

D-Toets
Animatie

Afsluiting

4 lesuren

Digitale krant
Diagnostische toets

Totaal

11 à 12 lesuren

 

Opdrachten

In dit thema ga je aan de slag met drie opdrachten.

De opdracht met een ★ is een extra opdracht.
Overleg met je docent of je deze opdracht ook maakt.

Opdracht 1

Dierlijke en plantaardige cellen

Opdracht 2

Ordening organismen

Opdracht 3

Ordening dieren

Opdracht 4

★ Levenscyclus dieren

Afsluiting

Kennisbanken: Ordenen

De theorie van dit thema vind je in de volgende onderdelen van de Kennisbank biologie:

Bouw van een cel

Cellen van bacteriën

Cellen van schimmels

Voortplanting bij dieren

Ordening dieren

Determineren

Eindopdracht: Digitale krant

Je gaat samen met drie klasgenoten een eindproduct maken: een digitale krant over ordenen.
Hiervoor kunnen jullie gebruik maken van de website: www.krantenmaken.nl of Canva.

In de krant komt informatie over ordening die je in de opdrachten bent tegengekomen.
Jullie nemen in ieder geval informatie op over:

  • de cellen waaruit planten en dieren zijn opgebouwd.
  • de ordening van organismen (planten/schimmels/bacteriën/dieren).
  • de ordening van dieren binnen de groep dieren.

In de krant kunnen jullie verschillende onderdelen plaatsen, denk aan artikelen, columns, foto's, strips, puzzels, enzovoorts. Wees creatief in de invulling van jullie krant!
Alle informatie die jullie in de krant plaatsen, moet een raakvlak hebben met het onderwerp ordening.

Maak afspraken met je docent over wanneer je feedback kunt vragen en wanneer je de kant moet inleveren.

Beoordeling:
Stem met je docent af of jullie krant wordt beoordeeld. Bij de beoordeling van de krant kan worden gelet op onderstaande punten. Overleg met je docent of er ook op deze punten beoordeeld gaat worden.

  • de inhoud: sluit de inhoud van de krant aan bij de opdrachten van dit thema?
  • de inhoud: zijn de hierboven genoemde onderdelen opgenomen in de krant? Vertel je dus iets over de cellen van dieren en planten, de ordening van dieren, enzovoort? Passen de afbeeldingen bij de onderwerpen?
  • de inhoud: sluit de inhoud aan bij de doelgroep: jongeren van je eigen leeftijd?
  • de netheid: is de krant netjes vormgegeven?
  • de samenwerking: hebben jullie goed samengewerkt? Waren de taken eerlijk verdeeld?
  • de planning: hebben jullie de krant op tijd klaar?

Klaar?
Hebben jullie een eerste versie van de krant klaar? Kijk dan nog eens naar de beoordelingscriteria.
Zijn jullie tevreden over de inhoud?
Hebben jullie een aantrekkelijke krant gemaakt?

Vraag een ander groepje eventueel om feedback op jullie krant.
Geef ook feedback op de krant die zij gemaakt hebben.
Bespreek wat je nog zou kunnen doen om de krant te verbeteren. Voer de verbeteringen door.

Helemaal tevreden? Laat de krant beoordelen door jullie docent.

Krant maken

Een krant kun je natuurlijk hartstikke goed zelf maken! Je verzamelt foto’s, tekeningen, schema’s, tekststukjes en quotes over een bepaald onderwerp.

 

D-toets

Je sluit het thema Ordening af met een diagnostische toets.

Terugkijken

Intro

  • In de video in de inleiding ging het over Koraal. Was koraal nou een plant of een dier? In welk rijk valt koraal dus?

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door. Kun je wat je moet kunnen?

Hoe ging het?

  • Tijd:
    Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 12 uur met dit thema bezig zou zijn. Klopte dat? Zo niet, bij welke opdracht was je meer tijd kwijt dan aangegeven? Bij welke opdracht minder?
  • Inhoud:
    Welke opdrachten uit het thema vond je het leukst? Welke opdracht vond je het moeilijkste en welke het minst moeilijk?
  • Eindopdracht:
    Hoe vonden jullie het om samen een digitale krant te maken?
    Is het gelukt om alle onderdelen te verwerken in de krant?
    Hoe verliep jullie samenwerking? Welke punten heb je geleerd van de samenwerking? Zou je deze punten de volgende keer juist hetzelfde doen of juist anders?
    Hebben jullie na het doorlopen van de beoordelingseisen nog aanpassingen gedaan of waren jullie tevreden en hebben de maquette ingeleverd?

Verderkijker

De Verderkijker biedt bij het thema passende externe linkjes naar uitleg, oefenmateriaal of filmpjes.

Websites


Leerlingen voor leerlingen
Op de website www.lvoorl.nl vind je verschillende video's die door leerlingen voor leerlingen zijn gemaakt.
Hieronder staan video's die goed passen bij dit thema.

Video: Microscoop 1


Video: Microscoop 2


Video: Tekenregels

Schooltv
Op de website van Schooltv zijn veel verschillende video's te zien over dit thema.
We hebben een aantal interessante video's voor je op een rijtje gezet. De video's met een (★) zijn voor de extra opdracht.

Video: De metamorfose van een kever (★)

Video: Gedaanteverwisseling van de groene kikker (★)

Video: De cicade (★)

Video: Cellen aan de basis

Video: Celdeling

Video: Sponzen

Youtube
Op youtube staan talloze filmpjes die passen binnen dit thema. We zetten er een aantal op een rijtje:

Video: Bouw dierlijke cel

Video: Bouw plantaardige cel

Video: Ordening - Het rijk van de dieren

Video: Biobits - ordening

Video: Ordening van het dierenrijk

Video: Levenscyclus van de teek (★)

 

 

  • Het arrangement Thema 2 Ordening - vmbo-kgt12 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2025-08-17 16:47:51
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Het thema 'Naar buiten' is ontwikkeld door auteurs en medewerkers van StudioVO.

    Fair Use
    In de Stercollecties van StudioVO wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use. Meer informatie: Fair use

    Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de helpdesk VO-content.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor biologie voor vmbo-kgt1. Dit thema heet ordening en bevat 4 onderwerpen. Het eerste onderwerp is cellen nader bekijken, hierbij leer je wat de onderdelen zijn van plantaardige en dierlijke cellen en wat de functie is van deze onderdelen. Dierlijke cel bestaat uit; celmembraan, celkern, kernmembraan en cytoplasma en de plantencel bestaat uit; plastiden, celmembraan, vacuole, cytoplasma, celwand, celkern en kernmembraan. Het tweede onderwerp heet ordening van organismen. Hierbij kan je de organismen onderverdelen in de vier rijken (planten, dieren, bacteriën en schimmels) door te kijken naar het verschil in cellen. Ook kan je beschrijven hoe de cellen van dieren, planten, schimmels en bacteriën zijn opgebouwd. Het derde onderwerp heet ordening van dieren, hierbij kan je het begrip ordening beschrijven, weet je wat bedoeld word met tweezijdige en veelzijdig symmetrisch. Wat word bedoeld met een inwendig en een uitwendig skelet? Ook leer je de dieren verdelen in de acht hoofdafdelingen en van elke afdeling eigenschappen benoemen. Ook kan je de vijf verschillende klassen opnoemen waaruit de hoofdafdeling gewervelde bestaat. Het laatste onderwerp is ordening van dieren, je weet hierbij uit welke acht hoofdafdelingen het dierenrijk bestaat en je kan 5 verschillende klassen opnoemen waaruit gewervelden bestaan.
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO theoretische leerweg, 1; VMBO gemengde leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 2;
    Leerinhoud en doelen
    Biologische eenheid; Reproductie en evolutie; Biologie; Instandhouding en ontwikkeling;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    12 uur 0 minuten
    Trefwoorden
    arrangeerbare, bacterien, biologie, dierlijke cel, leerlijn, plantaardige cel, schimmels, symmetrisch, vier rijken, vmbo-kgt12
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Ordening

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.