Ons eten komt haast kant-en-klaar uit de supermarkt.
We vinden het heel gewoon dat we schone lucht inademen en dat er schoon water uit de kraan komt.
Als we het koud hebben, zetten we de verwarming een graadje hoger.
En om te ontspannen, gaan we lekker naar zee of naar het bos.
We kunnen al die dingen niet doen zonder de natuur.
Bekijk de vijf afbeeldingen.
Schrijf per afbeelding op wat je ziet en wat de afbeelding te maken heeft met de afhankelijkheid van de natuur.
De afbeeldingen worden klassikaal besproken.
Wat kan ik straks?
Aan het eind van de opdracht kun je:
beschrijven waarom fotosynthese zo belangrijk is voor de mens.
vijf grondstoffen noemen en aangeven waarvoor ze worden gebruikt.
twee voorbeelden van fossiele brandstoffen noemen.
beschrijven waarom we in de toekomst minder gebruik zullen maken van fossiele brandstoffen.
uitleggen dat we voor ons energieverbruik afhankelijk zijn van de natuur.
uitleggen wat de relatie tussen recreatie en natuur is.
Wat ga ik doen?
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Voor veel zaken zijn we afhankelijk van de natuur. In de Kennisbank leer je op welke manier we allemaal afhankelijk zijn.
Stap 2
Voeding halen we voor een groot deel uit de natuur. Boerderijen zijn hier belangrijk bij. Hoe? Dat leer je in deze stap.
Stap 3
Wist je dat we gemiddeld 120 liter water per dag gebruiken? Hoe dit verdeeld wordt leer je in deze stap.
Stap 4
Hoe zat het ook alweer met zuurstof en fotosynthese. We frissen je geheugen even op!
Stap 5
Onder grondstoffen worden materialen verstaan die worden gebruikt om een product te maken. Je bekijkt een video over natuurlijke grondstoffen en maakt hier vragen over.
Stap 6
Fossiele brandstoffen zorgen voor een deel van onze energie. Hierover gaat deze stap.
Stap 7
Duurzame energie is de toekomst. Maar waarom is dat zo?
Stap 8
Recreatie en natuur gaan vaak samen. Maar dit is niet altijd goed voor de natuur.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Begrippenlijst
Hier vind je de Kennisbank en de begrippen die horen bij deze opdracht.
Eindopdracht
Je maakt een toets over deze opdracht.
Terugkijken
Terugkijken op de opdracht.
Tijd
Voor deze opdracht heb je 1 à 2 lesuren nodig.
Aan de slag
Stap 1: Afhankelijk van de natuur
We zijn voor heel veel zaken afhankelijk van de natuur.
Voorbeelden van die afhankelijkheid vind je het volgende onderdeel van de Kennisbank biologie:
In de kennisbank worden zes afhankelijkheden van de natuur besproken, namelijk:
voeding
water
zuurstof
(bio)grondstof
energieverbruik
recreatie
Maak de volgende oefening.
Stap 2: Voeding
Voor onze voeding zijn we voor een belangrijk deel afhankelijk van de natuur.
Veel voedingsmiddelen zijn afkomstig uit de landbouw.
Een boerderij kun je vergelijken met een ecosysteem. Een ecosysteem is een min of meer natuurlijk begrensd gebied. In een ecosysteem vormen de organismen en omgeving een samenhangend geheel.
Maak de volgende opdracht.
Stap 3: Water
In Nederland gebruiken we gemiddeld 120 liter water per persoon per dag.
Hieronder zie je waarvoor we het water gebruiken.
Maak de volgende opdracht.
Stap 4: Zuurstof
Behalve dat planten voeding kunnen zijn, zorgen ze ook, en dat is zeker niet onbelangrijk, voor zuurstof.
Bekijk het volgende filmpje van Schooltv:
Onder grondstoffen worden materialen verstaan die worden gebruikt om een product te maken. Natuurlijke grondstoffen zijn stoffen die in de natuur worden gevonden, zoals aarde, gas, aardolie, koper en ijzererts. Ook gewassen en hout zijn voorbeelden van natuurlijke grondstoffen.
Als je een lampje aandoet, gebruik je stroom. Die stroom wordt opgewekt in een energiecentrale.
Dat gebeurt nu meestal nog door het verbranden van fossiele brandstoffen.
Fossiele brandstoffen ontstaan uit de resten van dode planten en dieren.
Deze resten zijn miljoenen jaren geleden in de aarde opgenomen en omgezet in bijvoorbeeld aardolie, aardgas, steenkool of bruinkool.
Bij het verbranden van fossiele brandstoffen komen gassen vrij die ervoor zorgen dat de temperatuur op aarde stijgt. Dit noem je de opwarming van de aarde. Ook komen stoffen vrij die giftig zijn voor de natuur. Daarnaast raken fossiele brandstoffen op een gegeven moment op.
Fossiele brandstoffen zijn dus niet duurzaam. Duurzaam betekent dat een product (in dit geval dus energie) lang blijft bestaan en niet schadelijk is voor het milieu.
Stap 7: Duurzame energie
Voor ons energieverbruik zijn we steeds meer afhankelijk van de natuur. Fossiele brandstoffen raken meer op en de verbranding van fossiele brandstoffen zorgt voor veel milieuvervuiling. Daarom willen mensen steeds meer gebruik maken van schonere brandstoffen die de natuur ons geeft. Schone energie komt van energiebronnen die nooit opraken. Dit noemen we duurzame energie.
Denk bijvoorbeeld aan water-, wind- en zonne-energie.
Stap 8: Recreatie en natuur
Recreatie
Sommige mensen houden meer van de natuur andere mensen meer van cultuur.
Mensen die van de natuur houden recreëren vaak buiten. Denk bijvoorbeeld aan wandelen in het bos, bergbeklimmen, zonnen op het strand of zwemmen in natuurwater.
Hoewel mensen er vaak van genieten, is het voor de natuur niet altijd goed. Mensen laten regelmatig afval achter, vertrappen jonge planten of verstoren leefgebieden van diersoorten.
Ecosysteem
Min of meer begrensd deel van de natuur als een samenhangend geheel van biotische (levende) en abiotische (niet-levende) factoren.
Zuurstof
Molecuul bestaat uit twee zuurstofatomen; gas dat ontstaat bij fotosynthese in planten en nodig is voor verbranding.
Grondstoffen
Grondstoffen bestaan uit (nog) onbewerkt, uit de natuur afkomstig materiaal.
Aardolie
Aardolie is een belangrijke grondstof die ontstaat uit miljoenen jaren oude organismen en wordt gebruikt voor de productie van o.a. verf, plastic en benzine.
Biogrondstoffen
Deze grondstoffen worden gemaakt van planten of dieren.
Fossiele brandstoffen
Brandstoffen die ondergronds ontstaan onder hoge druk en temperaturen en die worden verbrand om energie te verkrijgen.
Duurzame brandstoffen
Brandstoffen die lange tijd/voor altijd blijven bestaan en niet schadelijk zijn voor de natuur. Denk aan waterkracht, windkracht of zonne-energie.
Eindopdracht: Toets
Je sluit deze opdracht af met het maken van een toets.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Lees de intro van deze opdracht nog eens door.
Vind je het een goede intro om de opdracht mee te beginnen?
Waarom wel of waarom niet?
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Kun je wat je moet kunnen?
Hoe ging het?
Tijd
Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 1-2 uur met de opdracht bezig zou zijn.
Klopt dat?
Inhoud
Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je het meeste al?
Schrijf op wat nieuw voor je was.
Eindopdracht
Wat vond je van de eindopdracht? Kijk nog eens naar de vragen, maar nu samen met een klasgenoot. Leg elkaar om de beurt het antwoord op een vraag uit. Waarom is dit antwoord juist?
Het arrangement Afhankelijk van de natuur vmbo-kgt12 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor vmbo kgt leerjaar 2. Dit is thema ’Mens en milieu'. Het onderwerp van deze les is: afhankelijk van de natuur.
Je kunt twee voorbeelden van fossiele brandstoffen noemen en beschrijven waarom we ze in de toekomst minder zullen gebruiken en je kunt uitleggen dat we voor ons energieverbruik afhankelijk zijn van de natuur en daarbij vijf grondstoffen noemen.
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor vmbo kgt leerjaar 2. Dit is thema ’Mens en milieu'. Het onderwerp van deze les is: afhankelijk van de natuur.
Je kunt twee voorbeelden van fossiele brandstoffen noemen en beschrijven waarom we ze in de toekomst minder zullen gebruiken en je kunt uitleggen dat we voor ons energieverbruik afhankelijk zijn van de natuur en daarbij vijf grondstoffen noemen.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Afhankelijk van de natuur
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
Ons eten komt haast kant-en-klaar uit de supermarkt.
Aan het eind van de opdracht kun je:
We zijn voor heel veel zaken afhankelijk van de natuur.
Voor onze voeding zijn we voor een belangrijk deel afhankelijk van de natuur.
In Nederland gebruiken we gemiddeld 120 liter water per persoon per dag.
Behalve dat planten voeding kunnen zijn, zorgen ze ook, en dat is zeker niet onbelangrijk, voor zuurstof.
Onder grondstoffen worden materialen verstaan die worden gebruikt om een product te maken. Natuurlijke grondstoffen zijn stoffen die in de natuur worden gevonden, zoals aarde, gas, aardolie, koper en ijzererts. Ook gewassen en hout zijn voorbeelden van natuurlijke grondstoffen.
Als je een lampje aandoet, gebruik je stroom. Die stroom wordt opgewekt in een energiecentrale.
Voor ons energieverbruik zijn we steeds meer afhankelijk van de natuur. Fossiele brandstoffen raken meer op en de verbranding van fossiele brandstoffen zorgt voor veel milieuvervuiling. Daarom willen mensen steeds meer gebruik maken van schonere brandstoffen die de natuur ons geeft. Schone energie komt van energiebronnen die nooit opraken. Dit noemen we duurzame energie.
Recreatie
Intro
