Goed gehoord vmbo-kgt12

Goed gehoord vmbo-kgt12

Goed gehoord

Intro

Dansavond
Ronald Ligtenberg leidde lange tijd een snel, hip leven.
Uiteindelijk bracht dat hem geen voldoening.
Ronald ging evenementen organiseren die alle zintuigen prikkelen.
Dansavonden voor doven en horenden.
Avonden waarbij iedereen uit z'n dak gaat.

Hoe dat er uitziet?
Bekijk het filmpje.

Wat kan ik straks?

Hieronder zie je de leerdoelen staan die horen bij de opdracht goed gehoord.

Na deze opdracht kan ik:

  • een aantal belangrijke onderdelen van het oor benoemen.
  • deze belangrijke onderdelen van het oor in de volgorde zetten waarin ze informatie over geluid doorgeven.

Wat ga ik doen?

Activiteiten

Aan de slag

Stap

Activiteit

Stap 1

Na het bestuderen van de kennisbank kun je verschillende onderdelen van het oor benoemen in een oefening.

Stap 2

In een video leer je welke weg het geluid aflegt. Met die informatie kun je daarna een oefening maken.

Stap 3

Je kunt de manier waarop mensen en dieren geluiden opvangen vergelijken en voert hiervoor een proefje uit.

Stap 4

Je kunt de functie van oorsmeer benoemen en hiermee vragen beantwoorden in een oefening.

Stap 5

Je kunt de oorzaken en de oplossingen voor een oorontsteking benoemen. Ook kun je bij stellingen over dit onderwerp aangeven of ze waar zijn of niet waar.

Stap 6

Na het kijken van een video kun je vragen maken over druk op het oor.

Stap 7

Je kunt na het lezen van de kennisbank beschrijven dat de geluidssterkte en de trillingsfrequentie onze gehoorgrenzen bepalen.

Afronding

Onderdeel

Activiteit

Begrippenlijst

Hier vind je de kennisbank en de begrippen die horen bij deze opdracht.

Eindproduct

Als afsluiting van deze opdracht maak je een toets.

Terugkijken

Terugkijken op de opdracht.

Extra

Onderdeel

Activiteit

Extra: Gehoorbeschadiging

Je kunt na het kijken van een video een online gehoorcheck doen.


Benodigdheden
Geen bijzonderheden.

Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer 2 lesuren nodig.

Extra
Bespreek met je docent of jullie de extra opdracht over gehoorbeschadiging doen.

Aan de slag

Stap 1: Horen

Ga naar de kennisbank en bestudeer het item over het gehoorzintuig.

Horen

Weet je na het bestuderen van het Kennisbankitem hoe het oor in elkaar zit?
Maak de toepassing "Bouw van het oor".

Stap 2: De weg van het geluid

Dankzij je oren kun je van alles horen.
Voordat je ook daadwerkelijk het geluid hoort, is er veel gebeurd met de geluidsgolf die het oor binnenkomt.

In onderstaand filmpje zie je welke weg het geluid aflegt.

Video: Weg van het geluid

Stap 3: Oorschelpen

De meeste mensen kunnen hun oorschelpen niet bewegen.
Dieren kunnen dit wel. Kijk maar eens naar de oren van de haas in het volgende filmpje:

Video: De paartijd van de haas

Bedenk welk voordeel het heeft als de oren kunnen bewegen.
Doe het volgende experimentje:

  • Zet met de volumeknop het geluid van je computer op zijn hardst.

  • Luister naar het geluidje.

  • Duw met je handen je oorschelpen naar voren en luister opnieuw naar het geluid.

Stap 4: Oorsmeer

Het uitspuiten van een oor.

In de oorschelp zit een opening met de gehoorgang. Door de gehoorgang gaat het geluid het oor in. Achterin de gehoorgang zit het trommelvlies en aan de zijkant zitten de oorsmeerkliertjes.

De oorsmeerkliertjes maken oorsmeer. Oorsmeer dient om het trommelvlies soepel te houden.
Zo kan het trommelvlies snel meebewegen met de geluidstrillingen. Geluidstrillingen laten het trommelvlies afhankelijk van de sterkte van het geluid tussen de 20 en 20.000 keer per seconde trillen.

Soms droogt oorsmeer te veel in en wordt het een hard klontje.
Daardoor kan het trommelvlies minder goed bewegen en hoor je minder goed.
Door de oren uit te spuiten krijgt een dokter de gehoorgang weer schoon.

Maak de oefening.

Stap 5: Middenoorontsteking

Een ander probleem is middenoorontsteking.

Bekijk dit filmpje:

Video: Buisjes in je oren


Het middenoor is het deel van het oor achter het trommelvlies, waar de gehoorbeentjes zitten.
De buis van Eustachius verbindt dit deel van het oor met de keelholte. Gewoonlijk is de buis van Eustachius dicht. Maar...hij gaat bij slikken of je neus snuiten open. Als je zwaar verkouden bent kan vanuit de keelholte gemakkelijk slijm met daarin ziekteverwekkers via deze buis in het middenoor komen en daar voor een ontsteking zorgen.
Bij jonge kinderen plaatst men bij middenoorontsteking soms buisjes door het trommelvlies heen. Zo kunnen vocht en pus doorgegeven worden aan de gehoorgang, waardoor het middenoor sneller geneest.

Maak de oefening.

Stap 6: Druk

Het trommelvlies grenst dus aan de buitenlucht via de gehoorgang.
Ook aan de binnenkant in het middenoor hoort lucht te zitten.
Als de luchtdruk aan beide kanten niet gelijk is, staat het trommelvlies hol of bol.
Kijk eens naar een situatie in het filmpje waarin dit gebeurt:

Video: Het trommelvlies tijdens het duiken



Ook bij het op- en afrijden van bergen of bij het vliegen met een vliegtuig zijn er drukverschillen tussen het middenoor en de buitenlucht.
Door te slikken of te gapen kan via de buis van Eustachius lucht van het middenoor naar de keelholte of omgekeerd. Daardoor wordt de luchtdruk aan beide kanten gelijk.
Dan beweegt het trommelvlies weer gemakkelijker en worden ook de gehoorbeentjes niet in een verkeerde stand geduwd.

Maak de volgende oefening.

Stap 7: Geluidssterkte

Bestudeer nog eens de pagina Geluidssterkte in het Kennisbankitem:

Horen

Het zachtste geluid dat mensen nog kunnen horen is 3 decibel.
Dit zachtste geluid wordt wel de gehoordrempel genoemd.

De geluidssterkte kun je meten met een decibelmeter.
De geluidssterkte van een stofzuiger is ongeveer 70 decibel. Als twee stofzuigers twee keer zo veel geluid maken, verwacht je misschien dat de geluidssterkte 140 decibel is, maar dat is niet zo. Als geluid twee keer zo hard is, komt er 3 decibel bij. Dus als één stofzuiger 70 decibel aan geluid produceert, produceren twee stofzuigers 73 decibel aan geluid.

Onthoud: Als de geluidssterkte twee keer zo groot is, komt er 3 decibel bij.

Maak de volgende oefening.

Afronding

Begrippenlijst

Horen

 

Buis van Eustachius
Buis die het binnenoor verbindt met de keelholte. Door slikken of geeuwen kun je je oren 'klaren': lucht wordt dan aan- of afgevoerd en daarbij wordt de luchtdruk aan beide kanten van het trommelvlies gelijk.

Decibel
De eenheid waarin geluidssterkte wordt uitgedrukt.

Evenwichtszintuig
Met vloeistof gevulde kanalen vlak bij het slakkenhuis; het verzamelt informatie over bewegingen van het lichaam en houdt het lichaam in evenwicht.

Gehoorbeentjes
Drie kleine botjes in het middenoor, die geluidstrillingen doorgeven aan het slakkenhuis. Deze gehoorbeentjes zijn hamer, aambeeld en stijgbeugel.

Gehoorcentrum
Deel van de hersenen dat impulsen van de gehoorzenuw verwerkt.

Gehoorzenuw
Geeft impulsen van het oor door aan de grote hersenen.

Geluid
Geluid is een trilling van de lucht.

Horen
Het waarnemen van geluid (hoog/laag, hard/zacht) met de oren (gehoorzintuig).

Slakkenhuis
Deel van het binnenoor, gevuld met vloeistof. Het ontvangt geluidstrillingen van de gehoorbeentjes en zet deze om in elektrische signalen. Zintuigcellen in het slakkenhuis geven de signaaltjes door aan de gehoorzenuw.

Trilharen
'Haartjes' op slijmvliescellen, o.a. neusslijmvlies, die ervoor zorgen dat vuil, slijm en ziekteverwekkers naar buiten worden gewerkt. Bijvoorbeeld in de luchtpijp: ziekteverwekkers komen via de trilharen in de mondholte, waar je ze inslikt. In de maag worden de ziekteverwekkers onschadelijk gemaakt.

Trommelvlies
Deel van het oor; het vlies gaat trillen door geluidstrillingen en geeft deze trillingen door aan de gehoorbeentjes.

Eindopdracht: Toets

Je sluit deze opdracht af met het maken van een toets.

Terugkijken

Intro

  • Lees de intro van deze opdracht nog eens door.
    Heb je nog meer dingen ontdekt tijdens het maken van de opdracht die je zou gaan missen als je niets meer zou kunnen horen?

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
    Kun je wat je moet kunnen?

Hoe ging het?

  • Tijd
    Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 2 uur met de opdracht bezig zou zijn.
    Klopt dat?
  • Inhoud
    Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je het meeste al?
    Schrijf op wat nieuw voor je was.
  • Eindopdracht
    Wat vond je van de eindopdracht? Was de toets moeilijk of wist je het meeste al wel na het maken van alle stappen?

Extra: Gehoorbeschadiging

Bekijk het volgende filmpje.

Video: Gehoorbeschadiging


Doe nu de volgende test op www.oorcheck.nl:

Bespreek de resultaten van het testje met je klasgenoten.
Heb je iets van dit testje geleerd?

  • Het arrangement Goed gehoord vmbo-kgt12 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2025-08-17 17:07:26
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor vmbo kgt leerjaar 1 en 2. Dit is thema ’Zintuigen'. Het onderwerp van deze les is: Goed gehoor. De les bespreekt de onderdelen van het oor te benoemen en hoe geluid langs deze onderdelen gaat (oorschelp, gehoorgang, trommelvlies, evenwichtszin, gehoorzenuw, slakkenhuis, buis van Eustachius en trommelholte).
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO theoretische leerweg, 1; VMBO gemengde leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 2;
    Leerinhoud en doelen
    Biologie; Instandhouding en ontwikkeling; Instandhouding;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    2 uur 0 minuten
    Trefwoorden
    arrangeerbaar, biologie, evenwichtszin, gehoorzenuw, geluid, goed gehoord, kgt12, oorschelp, stercollectie, trommelvlies

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Horen

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van